Yanıt Açıklaması: Temel tıp etiği ilkelerinden biri, hekimin veya uzmanın hastasına zarar vermeden bir müdahalede bulunabilmesinin ön koşulu olan “öncelikle zarar verme” ilkesidir. Soruda hikayelendirilen durumdaki hasta bakıcı bu etik ilkeye uygun olarak davranmıştır.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılarda beslenme sorunları özbakımı etkileyen önemli faktörler arasında yer almaktadır. Özellikle yaşlılarda sıkça görülen problemlerden olan malnutrisyon; yani yetersiz beslenmenin erken tanınması ve tedavisi hayat kurtarıcı olabilmektedir.

Yanıt Açıklaması:

Beklenen kayıp konusunda aile bireylerinin bilgilendirilmesi gereklidir. Yaşam sonunda bakım planlanırken eksik tedavi yapılmamalıdır. Yaşam kalitesini düzeltecek tedaviler aksatılmamalıdır. Tedavinin kar-zarar oranı dengelenerek karar verilmelidir. Semptomların tedavisi yeterli yapılmalıdır. Medikal endikasyon, yaşam kalitesi, hasta ve ailenin istekleri gözden geçirilerek karar verilmelidir. Kardiyopulmoner resusitasyon (CPR), mekanik ventilasyon, diyaliz, parenteral beslenme ve hidrasyon gibi invaziv işlemlere yukarıda belirtilen şekilde karar verilmelidir. Ayrıca agresif tedavilerden kaçınılmalıdır. Yaşlıda agresif kemoterapi veya kemoterapiye dirençli ilerlemiş kanserde kemoterapi verilmesi buna örnektir.

Yanıt Açıklaması:

Sosyal hizmet uzmanı yaşlıyı değerlendirirken kişilerin sorun çözme kapasitelerini geliştirmelerine yardımcı olmayı, yaşlıların toplumda var olan kaynaklara ulaşmalarını sağlamayı, mevcut hizmetleri yaşlıların ihtiyaçlarına cevap verir hale getirmeyi, yaşlı ve çevresi arasındaki etkileşimi kolaylaştırmayı amaçlamaktadır. Finansal sorunlarına yönelik çözüm getirmek bu kapsamda değerlendirilmemektedir.

Yanıt Açıklaması: Birçok çalışma, yaşlıların ev kazalarını en çok kış mevsiminde (%60), mutfakta (%27,7) ve kayma nedeniyle (%36,1) yaşadıkları belirlenmiştir. Yine yapılan çalışmalar yaşlı bireylerin en çok koridorda, tuvalette, mutfakta, oturma odası ve yatak odasında düşerek kaza geçirdiklerini belirlemişlerdir. Sosyokültürel yapıya göre ev içi döşemenin yapısı (örneğin muşamba) kaza olasılığını arttırır. Ev kazalarına ev içinde önlem almadan yaşayanların kaza riski daha yüksektir. Kaygan yüzeyler, düzgün olmayan zeminler, evdeki aydınlatma hataları ve yetersiz ışık, sabit olmayan mobilyalar, eşikler, yürüme zorluğu olan hastaların evlerindeki çok miktarda halı, sehpalar, yerde bulunan objeler, kalabalık mobilyalar, kazaya en çok neden olan çevresel koşullardır.

Yanıt Açıklaması:

Spor terapisi bağlamında gençler ve çocuklar için düzenlenecek jimnastik, futbol, voleybol, yoga ve Uzakdoğu sporları gibi farklı fiziksel aktiviteler ile fiziksel ve ruhsal gelişime katkıda bulunulması amaçlanır. Oyun terapisi ise çocukların oyunu ve oyuncakları kullanarak kendilerini ifade ettikleri, çocukların uyumlu ve mutlu olarak yaşamalarını hedefleyen gelişimsel bir terapi şeklidir. Sanat terapisinde; serbest çizim, resim yapma oturumları, film gösterim günleri, yaratıcı yazma, fotoğrafçılık, yayımcılık eğitimi, müzik ve ritim eğitimleri, interaktif psiko-drama eğitimleri ile çocuk ve gençlerin psikososyal gelişimlerine destek olunması amaçlanır. Bu yöntem, çocuk ve gençlerin ait olma ve dayanışma hissini kazanmalarına yardımcı olur.

Yanıt Açıklaması:

Tedavinin kar-zarar oranı dengelenerek karar verilmesi bakım planında dikkat edilmesi gereken konulardandır.

Yanıt Açıklaması:

Yaşlılık ve demansda kullanılan psikososyal iletişim terapisi yönteminde kullanılan yöntem ve aktiviteler arasında açıklamalarda verilen tüm aktiviteler ve terapiler yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması:

Birey, çeşitli ihtiyaçları olan ve bu ihtiyaçlarını karşılayabileceği maddi kaynakları sınırlı bir ortamda yaşayan sosyal ve medeni bir varlıktır.

Yanıt Açıklaması:

Hasta ile ilgili yapılan uygulamalarda doğru kayıt tutulması doğruluk ile ilgilidir. Etik ve manevi olarak prensip sahibi olunması dürüstlük ile insan haklarına, duygu ve düşüncelerine saygılı olunması insan onuruna saygı ile ilgilidir. Karar verme özgürlüğünün sağlanması otonomi ile ilişkiliyken tedavi ve bakımda araç gereç-donanım kaynakların kişilerin yetki, yetenek ve yeterliliklerinin eşitlik ilkesine uygun dağılımı adaleti ifade etmektedir.

Yanıt Açıklaması:

Dikkat azalması, yalnız yaşam, görme ve işitme gücünün azalması, karanlığa adaptasyonun zayıflaması, adale kuvveti ve koordinasyonun yetersiz olması, unutkanlık, erken yorulma ve ileri yaş yaşlılarda kazaların oluşmasındaki ana nedenlerdir.

Yanıt Açıklaması: Evde yangın çıkma, gazdan zehirlenme, kesici aletlerin varlığı gibi durumlarda bazı yaşlılarda daha sık sorun görülmektedir. Demansı olan yaşlılar, yatağa bağımlı olan yaşlılar için bu tür riskler ve güvenlik daha da fazla önem kazanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Psikososyal faktörler arasında çalışanlarda yorgunluk, stres, işten kalma gibi olumsuz etkilere neden olan işin doğası gereği ortaya çıkan çalışma saatleri, iş görevleri ve iş stresi psikososyal faktörler içerisinde incelenmiştir.

Yanıt Açıklaması:

Bakım sunan kişi veya kuruluşun davranışlarını ve sorumlulukları belirleme etik çerçevesinden bakım hizmetlerine bakışı ele almaktadır ancak görev tanımında bulunmaz.

Yanıt Açıklaması:

Türkiye’de sosyal hizmetler 1983yılında ‘Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu’ e ile hukuken tanımlanmıştır.