Çevresel değerlendirmede; besin hijyeni, besin güvenliği, zehirlenme riski ele alınır.

Banyonun yapılış amaçları:

1. Bireyin değerlendirilmesine olanak sağlamak
2. Bakım veren ile birey arasındaki iletişimi güçlendirmek
3. Banyo derinin temizliğini sağlamak
4. Kan dolaşımını hızlandırmak
5. Bireye iyilik ve canlılık duygusu vermek
6. Vücut kokularını azaltmak
7. Kas tonusunu artırmak ve eklem hareketlerini kolaylaştırmak

Düzenli Bağırsak Alışkanlığı Kazanma

• Sabırlı olmayı öğrenme ilk adımdır. Bağırsağa düzenli boşaltım alışkanlığı kazandırmak zaman ister (bazen 2-3 haftayı bulabilir) (çocuklara bağırsak alışkanlığı kazandırmak için 18-24 aylar arası uygundur).
• Birey ile birlikte yaşam biçimine uygun boşaltım için zaman aralığı belirlenir (sabah kahvaltı öncesi ya da sonrası –akşam yemek öncesi veya sonrası).
• Bağırsakları boşaltma zamanında önce hareketliliğini uyarmak için sıcak içecek, su, meyve suyu (portakal suyu) alması sağlanır.
• Günlük yeterli sıvı alımı teşvik edilir.
• Bağırsaklara düzenli bir boşaltım alışkanlığı kazandırmak için her denemede 30-40 dakikalık bir zaman ayrılmalıdır.
• Tuvalete boşaltım için oturulduğu zaman elleri ile karın üzerine hafif basınç uygulanması yararlıdır.

Doğru cevap A’ dır.

Tekerlekli sandalyeden koltuk/tabureye transfer aktivitesinde yukarıda anlatılmış olan prosedür geçerlidir. Transfer hastanın sağlam taraf ekstremitesine göre gerçekleştirilir. Hasta, bir eli tekerlekli sandalyede diğeri de transferin gerçekleştirileceği sandalyede olacak şekilde ağırlığını vücudunun ön tarafında ve üst ekstremitelerine aktararak transferi gerçekleştirir

Disfaji: Yeme sorunlarının en sık nedeni yutma güçlüğü/disfajidir.

Farklı yeme davranışları: Yetersiz duyusal ve çevresel uyaranın olduğu ortamlarda engelli bireyler ruminasyon (çiğnenmiş besinin ağıza geri gelip tekrar çiğnenmesi), pika (yemek dışı besinlerin yenmesi) gibi durumlar yaşayabilir.

Malnutrisyon: Bir ya da daha fazla besin ögesinin vücut dengesini bozacak şekilde uzun süre yetersiz ve dengesiz alınmasıdır.

Hareket, vücudun ya da vücut kısımlarının sabit bir noktaya göre yer değiştirmesidir.

Tekerlekli sandalye transfer aktiviteleri gerçekleştirilirken dikkat edilmesi gereken önemli noktalar şu şekildedir: • Tekerlekli sandalye, transfer yapılacak noktaya mümkün olduğunca en yakın mesafeye kadar çekilmelidir. • Transfer hastanın en güçlü olduğu taraftan en zayıf olduğu tarafa doğru yapılmalıdır. Örneğin, sol tarafı felçli bir hastanın transfer aktiviteleri vücudunun sağ tarafı kullanılarak gerçekleştirilmelidir. • Transfer aktivitesine başlanmadan önce hem tekerlekli sandalye hem de transfer edilecek yerin stabil olduğundan emin olunmalıdır. Bunun için fren mekanizmaları mutlaka kilitlenmelidir. • Eğer transfer aktivitesi yukarı doğru gerçekleştirilecek ise (örneğin, kaldırım veya basamak çıkılacak ise) tekerlekli sandalye aşağı tarafa park edilmelidir. • Tekerlekli sandalye kullanıcısı, sandalyeye kalça ve dizi 90° açıda olacak şekilde oturmalıdır. • Transfer sırasında, hasta alışana kadar hastanın yanında bulunulmalıdır. Mümkün olduğunca, hastanın zayıf vücut bölgesi tarafında durulmalıdır. Hastanın yardım ihtiyacı olduğunda mutlaka desteklenmelidir. • Transfer sırasında tekerlekli sandalye kol tutamacının engel olmayacak şekilde pozisyonlanması veya eğer alçaltılabiliyorsa alçaltılması sağlanmalıdır. • Transfer edilecek kişinin diğer tarafa geçmeden önce mutlaka ayakları sağlam bir şekilde yere bastırılmalıdır. • Transfer sırasında her iki yüzeyin eşit yükseklikte olması sağlanmalıdır veya mümkün olduğunca yüksek seviyeden daha alçak seviyeye doğru transfer aktivitesi gerçekleştirilmelidir. • Transfer sırasında yardımcı ekipman gerekiyorsa (kaydırma tahtası, bel kemeri, kaldıraç kemer, baston, yürüteç gibi) transfer öncesinde hazır bulundurulmalıdır. • Transfer sırasında maksimum güvenlik için vücut mekaniğinin kullanılması önemlidir. Özellikle, hastanın üst ekstremite ve gövdesi doğru bir şekilde kullanılmalıdır. • Unutulmamalıdır ki iletişim, yapılacak aktivitenin en önemli parametresidir. İletişim hem sağlık profesyonelleri ile hem de hasta ve varsa yakınları ile sağlanmalıdır. Hasta yapılacak işlem hakkında bilgilendirilmeli, onayı alınmalı ve aktivite sırasında görevleri anlaşılır bir şekilde anlatılmalıdır. Bunun yanı sıra aktivite gerçekleştirilirken olası riskler hakkında da konuşulmalıdır. • Transfer aktivitesinin ne zaman başlayacağı mutlaka belirtilmelidir.

Sağlıklı bir yetişkinde solunum hızı dakikada 12-20 nefes arasındadır.

Transfer tipleri hastanın veya engelli bireyin günlük yaşamdaki bağımlılık derecesine göre adlandırılmaktadır.

Bağımlı bir şekilde ayağa kalkma

Yardımlı bir şekilde ayağa kalkma

Gözlemle ayağa kalkma

Oturma veya lateral yardımlı transfer

Oturmada bağımsız transfer

Oturma pozisyonunda bağımlı transfer

Yatma pozisyonunda bağımlı transfer.

Biyomedikal değerlendirmede; vitamin, mineral, protein, kan yağ düzeyleri, kemik yoğunluğu ölçümleri, yutma değerlendirmesi yer almaktadır.

Temizlik insan vücudunun, kullanılan eşyaların ve yaşanılan çevrenin kirlerden arınmasıdır. Sağlığa zarar verecek ortamlardan korunmak için yapılacak uygulamalar ve alınan temizlik önlemlerinin tümü “kişisel temizlik” olarak tanımlanır. Kişisel temizlik (bireysel hijyen) kişinin sağlığını korumak ve devam ettirmek için gereklidir. Kişisel temizlik uygulamaları:

• Vücut salgıları, atıkları ve geçici mikropların vücuttan uzaklaştırılmasını sağlar.
• Rahatlama, dinlenme ve gevşeme sağlar.
• Genel görünümü olumlu hâle getirir.
• Özgüveni artırır.

Doğru cevap B’ dir.

• Tüm vücudu saran en büyük organdır. Kalınlığı vücudun çeşitli yerlerinde farklılık gösterir. Kulak kepçesi en ince olduğu yer el ve ayak tabanı en kalın olduğu yerdir. Tüm vücudumuzu saran derinin beş önemli görevi vardır:

1. Tüm bedeni bir zırh gibi sararak mikroorganizmaların vücuda girişini engeller. Aynı zamanda bedeni tümden sararak iç organların korunmasını sağlar.
2. Deri vücut ısısının düzenlenmesine yardımcı olur.
3. Sebum salgısı yapar. Sebum derinin ve saçın kayganlaşmasını ve yumuşamasını sağlar. Sebum ayrıca saçın kırılmasını önler, havanın neminin az olduğu yerlerde deriden su kaybını azaltır ve bakterileri öldürme özelliğine sahiptir.
4. Duyuların (ağrı, dokunma, ısı, basınç) algılanmasını sağlar.
5. D vitaminin sentez edilmesinde ve emilmesinde rol alır.

Hareket eden bir cismi durduran, duran bir cismi hareket ettiren, cisimlerin şekil, yön ve doğrultularını değiştiren ‘etki’ de kuvvet olarak adlandırılır.

Hastanın fiziksel kapasite değerlendirmesinde, kas kuvveti, eklem ve yumuşak doku esnekliği, otur­ma ve ayakta durma dengesi, endurans, oturma ve ayakta durma pozisyon tolerasyonu, motor kontrol gibi parametreler bakılmalıdır.

Malnutrisyon: Bir ya da daha fazla besin ögesinin vücut dengesini bozacak şekilde uzun süre yetersiz ve dengesiz alınmasıdır. Malnutrisyon büyüme, gelişme geriliğine neden olmaktadır. Ayrıca işlevsel kapasitede azalma, fiziksel harekette azalma, bağışıklık sisteminde zayıflama, psikolojik işlevlerde azalmalar görülebilmektedir.

Enürezis: Çocuklarda idrarı kontrol edebilecek dönemde olmasına rağmen altına idrar kaçırma olayıdır. Bu sorunda çocuk ya hiç idrarını tutamamıştır (hastalıklar vb. sorunlar) ya da idrar tutmayı başardığı hâlde sonradan ortaya çıkmıştır (hastalıklar, enfeksiyonlar, psikolojik sorunlar).

Engelli bireyde iştahı uyarılmalıdır. İştahı uyarmak için 3 saat aralıklarla ana ve ara öğünler planlanmalı, ana ve ara öğünler arasında şekerli, yüksek kalorili yiyecek ve içecekler verilmemeli ve yemek süresi maksimum 30 dakika ile sınırlanmalıdır.

Maksimal yardımlı: Hasta aktivitenin %25’i ile %49’unu gerçekleştirir. Aktiviteyi tamamlayabilmek için yardıma ihtiyaç duyar.

Giyinme ile İlgili Öneriler

Giyinme sürecinin etkin yönetilmesi için gözden geçirilmesi gereken ilkeler vardır. Bunlarda resimlerde verilenlerle ilgili olanlar şunlardır:

• Pantolonların ayak bileğine gelen bölümlerinin geniş olması sağlanmalıdır.
• Kıyafetlerde düğme, çıtçıt, çengel yerine fermuar (bitiş noktasında kavramaya izin verecek genişlikte araç bulunan) tercih
• Eğilmeyi azaltmak ve zorlanmaları önlemek için bağcıklı ayakkabı ya da terlik yerine cırt cırtlı (yapışarak tutunan) veya bağcıksız olanlar tercih edilmelidir.

Öyleyse, doğru yanıt bağcıksız ayakkabı, fermuarlı üst ve bol paça pantolon içeren D şıkkıdır.

Banyo süreci üç aşamayı içermektedir:

1. Sabunlanma
2. Durulanma
3. Kurulanma