Temel İlaç Bilgisi Ve Akılcı İlaç Kullanımı Ara 7. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, GMP değerlendirme süreçleri için yapılmış kategoriler içerisinde yer almamaktadır?
Çok kritik |
Kritik |
Kritik olmayan |
Öncelikli |
Önceliklendirilmeyen |
GMP değerlendirmesi için ilaçların önemine göre resmi olarak yapılmış bir sınıflandırma bulunmamaktadır. Fakat değerlendirme sürecinde dikkate alınan dört sınıf olduğu bilinmektedir. Bu dört kategorinin sınıflandırma kaideleri net olmamakla birlikte şu şekildedir: • Çok kritik • Kritik • Kritik olmayan • Önceliklendirilmeyen Doğru seçenek D'dir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi rekombinant ilaçlara bir örnektir?
pilokarpin |
ergometrin |
immünojenler |
β-laktamaz |
kortizon |
Tıpta kullanılan rekombinant ilaçlara insan interferonları, interlökinleri, insülini, büyüme hormonu, gonadotropinleri, somatostatini, epidermal büyüme faktörü, eritropoietini ve koloni stimüle edici faktörleri, doku plazminojen aktivatörü, özgül immün globülinleri ve bazı aşılar (immünojenler) örnek olarak verilebilir.
3.Soru
İmmün sistem, vücudumuzu hastalık yapıcı çeşitli etkenlere karşı koruyan sistemdir. Bağışıklık sisteminin normalin üzerinde çalıştığı otoimmün hastalıklarda ise vücudun kendi doku ve organları zarar görmeye başlar. Otoimmün hemolitik anemi, idiopatik trombositopenik purpura, sistemik lupus eritematozus, ülseratif kolit, Hashimoto tiroiditi gibi çeşitli otoimmün hastalıkların tedavileri için bağışıklık sistemini baskılayan immünosupresan ilaçlar kullanılır. Aşağıdakilerden hangisi bu ilaçlardan değildir?
Abatasept |
Efalizumab |
Streptomisin |
Gemtuzumab |
Alemtuzumab |
İmmünosupresyon amacı ile abatasept, alemtuzumab efalizumab, gemtuzumab, muromonab-CD3, belimumab, natalizumab, everolimus, sirolimus, takrolimus, teriflunomid, leflunomid, mikofenolat, tofasitinib, fingolimod, antilenfosit immünoglobülin gibi selektif immünosüpresantlar kullanılır.
Tüberküloz ise Mycobacterium tuberculosis adlı etken tarafından oluşturulan bir enfeksiyondur. Tüberküloz tedavisi için ilk seçim ilaçlar izoniazit, rifampisin, etambutol, streptomisin, pirazinamid ve morfazinamittir.
4.Soru
Vücuda uygulanan bir ilacın farmakolojik etkisini gösterebilmesi için etki yerinde belirli bir konsantrasyon düzeyine ulaşması gerekir. Etkinin görülebilmesi için gerekli olan bu en düşük konsantrasyon değerine ne ad verilir?
Minimum toksik konsantrasyon |
Maksimum toksik konsantrasyon |
Terapötik Pencere |
Farmakodinami |
Minimum etkin konsantrasyon |
Vücuda uygulanan bir ilacın farmakolojik etkisini gösterebilmesi için etki yerinde belirli bir konsantrasyon düzeyine ulaşması gerekir. Etkinin görülebilmesi için gerekli olan bu en düşük konsantrasyon değerine minimum etkin konsantrasyon (MEK) adı verilir. Bu açıklamaya göre doğru seçenek 'E' seçeneğidir.
5.Soru
Aniden ve şiddetli olarak başlayan, geçici bilinç kayıplarına neden olabilen, kısa süren ve genellikle kendiliğinden geçen nöbetler ile kendini gösteren nörolojik hastalık aşağıdakilerden hangisidir?
Panik |
Şizofreni |
Epilepsi |
Parkinson |
Alzheimer |
Epilepsi, aniden ve şiddetli olarak başlayan, geçici bilinç kayıplarına neden olabilen, kısa süren ve genellikle kendiliğinden geçen nöbetler ile kendini gösteren nörolojik bir hastalıktır. Doğru seçenek C'dir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi lokal uygulamaya örnektir?
Yanığın tedavisi için sorunlu bölgeye merhem sürülmesi |
Penisilinin hasta bireye iğne yoluyla enjekte edilmesi |
Genel anesteziyle doğumun gerçekleştirilmesi |
Bebeğe ateş düşürücü şurubun içerilmesi |
Soğuk algınlığını tedavi amacıyla tablet içilmesi |
İlacın, bölgesel etki elde etmek amacıyla doğrudan vücut yüzeyine ya da enjektör iğnesi ile ulaşılabilecek derinlikte bir alana uygulanmasına lokal uygulama adı verilir. Yanığın tedavisi için sorunlu bölgeye merhem uygulanması ilacın sadece uygulandığı bölgeye etki etmesi amaçlandığı için lokal bir uygulamadır.
7.Soru
Kan-beyin engeliyle ilgili olarak aşağıda verilen seçeneklerden hangisi doğru değildir?
Beyin kapillerleri, astrosit hücrelerinden oluşan bir glia katmanı ile çevrilmiştir. Bu hücreler, bir yandan ilaç geçişini mekanik olarak kısıtlarken, diğer yandan da içerdikleri bazı enzimler yardımıyla ilaç moleküllerini metabolize ederler. |
Kapiler endotel hücrelerinin sıkı kavşaklı yapısı ve endotelin altında bulunan bazal membranın deliksiz olması santral sinir sistemine ilaç geçişini kısıtlar. |
Endotel hücrelerinde bulunan P glikoproteinler, ilaçları hücre dışına atarak santral sinir sistemine ilaç geçişini sınırlandırırlar. |
Kapiller endotelinin pinositoz etkinliğinin düşük olması da kan beyin bariyerinin işlevine destek olan bir özelliktir. |
Kan beyin engeli, yalnızca lipofilik özellikte olmayan ilaçların santral sinir sistemine geçişine izin verir. |
İlaçların dağılımı, bazı fizyolojik engeller tarafından da sınırlandırılabilir. Bunlardan ilki, santral sinir sistemine yalnızca lipofilik özellikteki ilaçların geçişine izin veren “kan beyin engeli”dir.
8.Soru
Özelleşmiş tedaviye ne ad verilir?
Tanı |
Profilaksi |
Koruma |
Diyagnoz |
Terapi |
Tedavinin özelleşmiş şekline “terapi” denir. Örneğin, çeşitli etkenlere bağlı olarak ortaya çıkan hareket bozukluklarının ve ağrının fiziksel yöntemler ile tedavisine “fizyoterapi”, radyasyon kullanılarak yapılan tedaviye “radyoterapi”, kafaya yerleştirilen elektrodlar ile elektriksel akım kullanılarak yapılan tedaviye “elektrokonvülsif terapi” ve özel psikolojik yöntem ve teknikler kullanılarak yapılan tedaviye de “psikoterapi” adı verilir. Tedavinin ilaç ile yapılan şekli ise “farmakoterapi” adını alır. Daha da özelleştirdiğimizde, örneğin kemoterapötik ilaçlar ile yapılan tedavi “kemoterapi” diye adlandırılırken bitkiler ya da doğal ürünler kullanılarak yapılan tedaviye “fitoterapi” adı verilir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ilaçların etkilerini gösterirken kullandıkları etki mekanizmalarından biri değildir?
Reseptörler |
Enzimler |
Aktif transport sistemleri |
İyon kanalları |
Plasebo etki |
İlaçlar başlıca reseptörler aracılığı ile, enzimler aracılığı ile, aktif transport sistemleri aracılığı ile, iyon kanalları aracılığı ile, antimetabolit olarak, vücutta eksik olan endojen maddenin eksikliğini gidererek veya endojen bir maddenin serbestleşmesini ve aktifleşmesini sağlayarak etki gösterebilirler. Oysa Plasebo; hastalığa neden olan süreçler üzerinde bilimsel olarak açıklanabilen herhangi bir etkinliği olmayan bir maddenin, ilaç niyetiyle kullanan hastalarda gösterdiği iyileştirici etkiye plasebo etki adı verilir. İlaca yanıtı değiştiren etkenlerden biridir. Ağrı, anksiyete, iştahsızlık gibi bazı durumlarda, özellikle telkine yatkın hastalar, plaseboya olumlu yanıt verebilirler. Doğru cevap E seçeneğidir.
10.Soru
İçine toz hâlde ilaç konulan, pirinç unu ya da nişastadan yapılan ve iç içe geçen iki bölümden oluşan ilaç şekillerine ne ad verilir?
İçine toz hâlde ilaç konulan, pirinç unu ya da nişastadan yapılan ve iç içe geçen iki bölümden oluşan ilaç şekillerine ne ad verilir?
Toz |
Paket |
Pilül |
Tablet |
Kaşe |
Kaşe; İçine toz hâlde ilaç konulan, pirinç unu ya da nişastadan yapılan ve iç içe geçen iki bölümden oluşan ilaç şeklidir. Bu açıklamaya göre doğru seçenek 'E' seçeneğidir.
11.Soru
Tedavinin ilaç ile yapılan şekline ne ad verilmektedir?
Fizyoterapi |
Psikoterapi |
Radyoterapi |
Farmakoterapi |
Elektro konvulsif terapi |
Çeşitli etkenlere bağlı olarak ortaya çıkan hareket bozukluklarının ve ağrının fiziksel yöntemler ile tedavisine “fizyoterapi”, radyasyon kullanılarak yapılan tedaviye “radyoterapi”, kafaya yerleştirilen elektrodlar ile elektriksel akım kullanılarak yapılan tedaviye “elektrokonvülsif terapi” ve özel psikolojik yöntem ve teknikler kullanılarak yapılan tedaviye de “psikoterapi” adı verilir. Tedavinin ilaç ile yapılan şekli ise “farmakoterapi” adını alır.
12.Soru
Ö. 2000 yıllarında Orta Anadolu’da kurulan bir uygarlıktır. Bu uygarlık dönemine ait, tıp ve ilaçlar ile ilgili bilgiler, Hattusas’ta (Bogazköy) kazılar sonucu bulunan tabletlere dayanmaktadır. Aynı zamanda hastalığı Tanrıların insanları cezalandırması olarak kabul etmeleri nedeniyle tedavide ilaçları büyü ile birlikte kullanmışlardır. İlaçların çoğunu waşşi adı verilen bitkisel droglar oluşturmaktadır. Tabletlerde, bitkisel drogların bir arada kullanıldığı reçetelere de rastlanmaktadır.
Yukarıda bahsi geçen uygarlık dönemi aşağıdakilerden hangisidir?
Greki Roma Uygarlığı dönemi |
Mısır Uygarlığı dönemi |
Mezopotamya Uygarlığı dönemi |
Hitit Uygarlığı dönemi |
Sümer Uygarlığı dönemi |
Hititler, M.Ö. 2000 yıllarında Orta Anadolu’da kurulan bir uygarlıktır. Bu uygarlık dönemine ait, tıp ve ilaçlar ile ilgili bilgiler, Hattusas’ta (Bogazköy) kazılar sonucu bulunan tabletlere dayanmaktadır. Hititler hastalığı Tanrıların insanları cezalandırması olarak kabul etmeleri nedeniyle tedavide ilaçları büyü ile birlikte kullanmışlardır. Hitilerde, ilaçların çoğunu waşşi adı verilen bitkisel droglar oluşturmaktadır. Tabletlerde, bitkisel drogların bir arada kullanıldığı reçetelere de rastlanmaktadır.
13.Soru
yüzyılın başlarında memeli hücrelerinde reseptörlerin var olduğu, kemoterapi, hücre boyanması, ilaç direnci gibi önemli biyolojik kavramları ilk kez ortaya atan ve modern kemoterapinin babası olarak bilinen kişi aşağıdakilerden hangisidir?
Paul Ehrlich |
Edward Stone |
Johann Andreas Buchner |
Raiaele Piria, |
Charles Frederic Gerhardt |
Birçok ilacın geliştirildiği ve tedaviye girdiği 20. yüzyılın baslarına rastlayan döneme, Paul Ehrlich damgasını vurmuştur. Modern kemoterapinin babası olarak bilinen Ehrlich. memeli hücrelerinde reseptörlerin var olduğu, kemoterapi, hücre boyanması, ilaç direnci gibi önemli biyolojik kavramları ilk kez ortaya atmıştır.
14.Soru
“El-Kânûn fi’t Tıb” eseri aşağıdakilerden hangisine aittir?
Harezmi |
Biruni |
Tokatlı Mustafa Efendi |
Galeneus |
İbn-i Sina |
İslam tıbbının ilerlemesinde İbn-i Sina, Razî gibi Türk kökenli hekimlerin de büyük
katkıları olmuştur. Buharalı hekim İbn-i Sina (980-1037),“Kitabü’ş-Şifa” ve “El-Kânûn fi’
Tıb” adlı eserleri yazmıştır.
“El-Kânûn fi’t Tıb” adlı eseri beş kitaptan oluşmaktadır. İlk kitap; ana kitap olup, insan anatomisi ve fizyolojisi ile ilgilidir. İkinci kitapta, 785 kadar bitkisel (afyon, sarısabır,
karabiber, banotu, kâfur gibi), hayvansal ve madensel kökenli droglar ile ilgili bilgiler bulunmaktadır. Üçüncü kitapta; genel sağlığa, dördüncü kitapta; hastalıkların tedavisine yerverilmiştir. Galenus’un ilaç tertiplerinden yararlanarak hazırlanan ilaç formülleri ile ilgili beşinci kitapta; Galenus’un tarifleri basitleştirilmiş ve alfabetik sıralama yapılmıştır. Bu eserde, Mithridates ve tiryakın bileşiminde bulunan drogların listesi de verilmiştir.
15.Soru
“Karantinaya alınmış ilaçlar” ne demektir?
Bitmemiş ilaçlardır |
Sağlığa zararlı olduğu belirlenen ilaçlardır |
Reddedilen ilaçlardır. |
Kullanımına henüz izin çıkmamış ilaçlardır |
Piyasadan iade alınan ilaçlardır |
Kullanıma çıkarılması için henüz izin çıkmamış ve yeterli işlemleri tamamlanmamış ilaçlara karantinaya alınmış ilaçlar denir. Bitmiş ürünler, serbest bırakılıncaya kadar belirli koşullarda karantinada tutulmalıdır. Serbest bırakılan bitmiş ürünler, belirli koşullarda stok olarak depoda saklanmalıdır.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kortikosteroid ilaç grubunda yer almaz?
Prednizolon |
Mometazon |
Flunisolid |
Halometazon |
Nadroparin |
Kortizol, adrenal korteksten salgılanan başlıca glukokortikoid hormondur. Hidrokortizon, prednizolon, metilprednizolon, triamsinolon, deksametazon, deflazakort, betametazon,budezonid, siklesonid, flunisolid, flukortolon, mometazon, beklometazon, flutikazon, klobetazon, rimeksolon, prednikarbat, halometazon ve parametazon gibi ilaçlar ise klinikte sıklıkla kullanılan kortikosteroid ilaçlardır.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi KOAH hastalarında kullanılan bir ilaçtır?
Medroksiprogesteron |
Sildenafil |
Gonadorelin |
Eritropoetin |
Vildagliptin |
Medroksiprogesteron KOAH, hiperparatiroidizm, Pickwickian sendromu, uyku apnesi ve parafili tedavileri gibi farklı endikasyonları da olan bir ilaçtır.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, proses validasyon planında yer almamaktadır?
Uygulama alanı |
Akış şeması |
Ambalaj bilgileri |
Analiz yöntemleri |
Spesifikasyonlar |
Validasyon yapmak için bir plan hazırlanmalıdır. Validasyon planında validasyonun türü ve sebepleri, uygulama alanı, akış şeması (örneklendirmenin nasıl yapılacağını gösteren ekle beraber), kullanılacak teçhizatların uygunluğu, validasyon aşamaları, gerek duyulan analizler, analiz yöntemleri, spesifikasyonlar yer almalıdır. Doğru seçenek C'dir.
19.Soru
Doğal Hammaddelerden elde edilen ve tedavi amacıyla kullanılan ilaç hammaddesi verilenlerden hangisidir?
Deloksiyon |
Süspansiyon |
Drog |
Şurup |
Çözelti |
Drog: Doğal maddelerden elde edilen ve tedavi amacıyla kullanılan ilaç hammaddesidir.
20.Soru
İlaçta patent, yeni bir ilacın üretimi ve satışı ile ilgili tüm hakların, belirli bir süre için sadece o ilacı bulan kişi ya da firmaya ait olmasıdır. Ülkemizde ilaç patentleri ile ilgili çok önemli iki tarih vardır. Bunlardan ilki, ilaç patenti başvurularının işleme alınmaya başladığı 1 Ocak 1995, diğeri ise ilaç patentlerinin korunmaya başlandığı tarihdir. Kaç yılında patent koruma başlamıştır?
1996 |
1997 |
1998 |
1999 |
2000 |
İlaç patenti başvurularının işleme alınmaya başlandığı tarih 1 Ocak 1995, diğeri ise ilaç patentlerinin korunmaya başladığı tarih 1 Ocak 1999’dur.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ