Romalıların “Balneae” veya “Termae” adını verdikleri hamamlar, varlıklı veya yoksul herkesin, öğleden sonra en uzun zaman geçirdiği tek yerdi. Çünkü Roma’da hamamlar, sadece temizlik amacıyla gidilen mekânlar değil, içinde spor salonlarının yer aldığı, konferans salonları, kütüphaneler ve gezinti yerlerinin de bulunduğu sosyal buluşma yerleriydi. 

Birçok farklı nedene dayalı olarak 17. Yüzyıla kadar hekimliğin birçok alanı gibi parazitoloji bilimi çok fazla gelişme gösterememiştir. Bu nedenler arasında hastalım yapan parazitler, özellikle helmintler canlıların iç organlarında yerleşmeleri nedeniyle tespit edilememeleri, dini sebeplerle otopsi yapılamaması ve /veya hastalık etkeni olarak Kabul edilmemeleri önemlidir. Ayrıca birçok paraziter hastalığın hızlı(akut) olarak değil, yavaş(kronik) olarak gelişmesi bu etkenlere karşı her zaman ilgisiz kalınmasına yol açmıştır.

Medikal spalarda öncelikli amaç kişilere tıbbi uygulamaların sunulmasıdır. Dolayısıyla medikal SPA bir sağlık kliniği ile bir “Day spa”nın birleşiminden oluşan doktor denetimini gerektiren uygulamaları içermektedir. Medikal spanın amacı; öncelikle geniş kapsamlı sağlık ve wellness bakımları, hastalığın etkilerini azaltma, iyileşme, yaşam kalitesini arttırma ile geleneksel SPA hizmetleri ve tamamlayıcı tedavilerin bütünleştirildiği bir ortamda sağlamaktır. Medikal SPA uygulamalarının gerçekleştirildiği merkezler, merkezi kullananların ihtiyaçlarına göre planlanmakta, sağlık profesyonelleri tarafından arınma, detoks, selülit tedavileri, anti-aging uygulamalar, diyet uygulamaları, cilt bakımı, akupunktur, botoks gibi hizmetler sunulmaktadır.

Termal ve SPA turizmi açısından Almanya dünyanın önde gelen ülkeleri arasında yer almaktadır. 265 adet resmî belgeli termal merkez bulunan Almanya’da tesislerin toplam yatak kapasitesi 750.000’dir.

Termal suların keşfi ve kullanımı çok eski çağlara dayanmaktadır. Çok eski çağlarda yıkanmak amacıyla kullanılan doğal sıcak su kaynağı olan termallerin İ.Ö. 800’lü yıllarda İngiltere’de tedavi edici etkisinin keşfedildiği, bu amaçla kullanıldığı ve Hipokrat’ın romatizmal hastalıkların ve sarılığın tedavisi için kaplıca ve içmeceleri önerdiği bilinmektedir.

Bir tesisin termal tesis olabilmesi için sağlaması gereken Avrupa standartları şunlardır :
- Balneoterapinin su evsafına uygun şeklinin olması
- Klimaterapi imkânlarının bulunması
- Güneş terapi imkânlarının sağlanması
- Açık hava terapi imkânlarının sağlanması
- Aktif ve pasif hareket terapi ve değişik şekilde terapatik jimnastik ve sağlık kazandırıcı spor imkânlarının bulunması
- Hidroterapi imkânlarının sağlanması
- Thermoterapi imkânlarının bulunması
- Işın tedavi imkânlarının bulunması
- İnhalasyon terapi imkânlarının sağlanması
- Parafin ve çamur banyosu imkânlarının bulunması
- Aletli aletsiz masaj imkânlarının olması
- Diyet ve terapi imkânı
- Diognastik imkânlar, röntgen ve laboratuvar imkânları
- Tedavi imkânlarına uygun uzman hekim, terapist ve hasta bakıcı bulunması
- Otel etrafında kür parkı yapılma imkânı yoksa ağaçlandırma ve çiçeklendirme ile bir park yapılması
- Açık hava spor imkânlarının bulunması
- Kür merkezinin otelin çatısı altında yapılamasının mümkün olmaması halinde otel ile kür merkez arasında ısıtılmıs bir yeraltı tüneli gibi kapalı bir bağlantı biriminin mevcut olması
- Otel odalarındaki banyolarda termal su bağlantısının olması gerekmektedir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Modern anlamda kaplıca turizminin başlangıcı ve bugünkü hâle gelmesine yardımcı olan olayların temelinde; 17.yüzyılda Avrupa’daki bazı doktorların mineralli suların iyileştirici etkilerini göz önünde bulundurarak hastalarını kaplıcalara göndermeye başlamaları yatmaktadır. Bu sayede, Avrupa’da kaplıca merkezlerinin sayısı hızla artmaya başlamıştır.

Sağlık Bakanlığı, Sağlık Turizmi Dairesi Başkanlığı tarafından (2015) sağlık turizm kapsamında ileri yaş ve engelli turizm alanında verilen hizmetler: İleri yaş turizmi (gezi turları, meşguliyet terapileri) Yaşlı bakımı hizmetleri (bakım evlerinde veya rehabilitasyon hizmetleri) Klinik otelde rehabilitasyon hizmetleri Engelliler için özel bakım ve gezi turları olarak belirlenmiştir. Bu hizmetler klinik oteller, rekreasyon alanları, geriatri (yaşlı) merkezleri, yaşlı tatil köyleri, klinik konukevleri, yaslı bakım ve rehabilitasyon merkezleri gibi tesislerde sunulmaktadır.

Roma’da hamama girildiğnde ilk karşılaşılan yer, “Apodyterium”du. Apodyterium, hamama girmeden önce giysilerin çıkarılarak bir rafa konduğu soyunma odasıydı.

Termal turizm işletmelerinde konaklama, yeme-içme, dinlenme, tedavi birimleri dışında ziyaretçilerin spor, yürüyüş, eğlence, güneşlenme, müzik, tiyatro gibi hem kültürel hem de sosyal ve sportif çalışmalarda bulunabilecekleri alanlar da yer almaktadır.

Termal turizmde amaç, termal suyun tıbben belirlenmiş şifa özelliği ile uzman doktor denetiminde etkin ve uygun bir tedavi sağlanmasının yanı sıra dinlenme, rekreasyon, eğlence, spor gibi özellikle insan sağlığının korunması ve insanların zinde kalması amacıyla sağlıklı bir yaşam ortamı da sunulmasıdır.

Ilıca, üzeri açık olan ve banyo yapmak üzere faydalanılan şifalı sulara denilmektedir. Kaplıca ise yer yüzeyinde topraktan kaynayan ve çeşitli hastalıkların tedavisinde yararlanılan kaynak sular olan şifalı sulardan yararlanmak üzere yapılan tesisler olarak tanımlamaktadır. Tepidarium, Romalılar tarafından termal banyolarda kullanılan, sıcak ve soğuk banyolar arasına yerleştirilmiş, 39°C ısıda gevşemeyi sağlayan ılık odalardır.

eleneksel Termal Turizmin içerikler açısından özellikleri şunlardır.

İyileştirici tedaviler

Tıbbi konaklamalar

Tıbbi terapi

Pansiyon yöntemi beslenme

Turizm Endüstrisi

Gelişmiş sınırlı altyapı

Standart seçenek

Hastane tipi kuruluşlar

Yapılan arkeolojik çalışmalara göre, termal suların, Bronz Çağ’dan bu yana yaklaşık 5000 yıldır Mısırlılar, Makedonlar, Persler, Romalılar, Türkler ve hatta Vikingler tarafından temizlenme, dinlenme, zinde olma ve tedavi amaçlı kullanıldığı ortaya konulmuştur.

Kişinin sadece bir konuda değil bütünüyle iyi olma halini hedefleyen wellness 7 bileşenden oluşmaktadır. Bunlar; Fiziksel wellness, Entelektüel wellness, Ruhani wellness, Çevresel wellness, Mesleki wellness, Duygusl wellness, Sosyal wellnessdir.

Türkiye’de 190 jeotermal alan tespit edilmiş olup; bu alanların % 79’u Ege’de, % 8,5’i İç Anadolu’da, % 7,5’i Marmara Bölgesi’nde, % 4,5’i ise; Doğu Anadolu’da yer almaktadır.

Ülkemizde termal kaynakların kullanımı ve ılıca kültürü Selçuklular ile Osmanlı Dönemlerine dayansa da (Tokmak, 2015:45) gerçek anlamda 1982 yılında çıkan Turizm Teşvik Kanunu’ndan sonra ilan edilen turizm merkezleri arasına kaplıcaların da alınmasıyla yatırım faaliyetlerine hız verilmiş ve bu tarihten sonra modern termal tesislerin yapımına başlanmıştır.

Dolaylı sağlık turizmi amaçlı gezginler genellikle başka amaçlı bir seyahat sırasında sağlık hizmetlerinden de yararlanırlar.

Bu bölümde de Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan bu sınıflandırmaya istinaden ve sağlık turizmi çatısı altında yer alan ve her bölümün kendine ait özellikleri de göz önüne alınarak, sağlık turizmi beş ana başlık altında incelenmiştir. Bu sınıflama yapılırken her turizm çeşidinin kendine ait talep ve arz kaynakları değerlendirilmiş ve diğerlerinden farklı özellikleri göz önüne alınmıştır. Bu beş ana başlık ise şöyle sıralanmaktadır: Termal Turizm, Medikal Turizm, Wellness ve SPA Turizmi, İleri yaş Turizmi, Engelli Turizmi.

En yaygın SPA türü olan Day SPA hizmetleri profesyonelce yönetilen günlük bakım uygulamalarından oluşmaktadır.