Toplumsal Cinsiyet Sosyolojisi Final 16. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Eviçi emeği tartışmaları feminist kurama önemli katkılar sağlamıştır ancak bu tartışmalar bazı problemleri de içermektedir. Aşağıdakilerden hangisi kadınların eviçi emeğinin üretken bir emek olup olmaması meselesi ile ilgilidir?
İşçinin emeğinin nitelikli ve niteliksiz olması, etnik kökeni, ırkı, toplumsal cinsiyeti gibi birçok sosyolojik konum pazarlık gücünü etkiler. |
Kadınların ezilmesi cinsiyetçi işbölümünü, psikolojik, cinsellik, kültürel, dil, ideoloji gibi çok boyutlu, karmaşık ilişkileri ve süreçleri içermektedir. |
Kadın emeği işçinin bireysel tüketimine hizmet eden, özelleşmiş, sadece kendisi ve ailesi için harcanan, kullanım değeri olan somut bir emektir. |
Yalnız anneleri, evli olmayanları, üst sınıf ve yoksul ev kadınlarının durumunu, ailesini bırakıp başka şehir ve ülkelere çalışmak için giden göçmen işçi kadınları ve hatta bekar ve yalnız yaşayan erkeklerin durumlarını dikkate almamaktadır. |
Kadınların “ev içi üretim tarzı” altında, evlilik ve ataerkillik temelinde ayrı bir sınıf oluşturduklarına yönelik tezler kuramsal ve ampirik düzeyde problemlidir. |
Kadın emeği işçinin bireysel tüketimine hizmet eden, özelleşmiş, sadece kendisi ve ailesi için harcanan, kullanım değeri olan somut bir emektir.
2.Soru
Batı’da 1970’li yıllarda etkisini gösteren ve sadece kamusal alanda değil, özel alandaki kadın-erkek ilişkilerini de sorgulayan feminizm modeli aşağıdakilerden hangisidir?
Birinci dalga feminizm |
İkinci dalga feminizm |
Üçüncü dalga feminizm |
Dördüncü dalga feminizm |
Beşinci dalga feminizm |
Doğru cevap B'dir.
3.Soru
- Tarihe kadınları yazmak
- Tarihi cinsiyetlendirmek
- Cinsiyet rollerini değiştirmek
- Aileyi, özel alanı sorgulamak
Yukarıdakilerden hangileri kadın tarihinin amaçları arasında yer alır?
Yanız I ve II |
Yalnız I ve III |
I, II ve III |
I, II, IV |
II, III, IV |
Kadın tarihinin amaçları şöyle özetlenebilir:
• Kadınlara kendi tarihlerini kazandırmak,
• Kadınları tarihte görünür kılmak,
• Bir cins grubu olarak kadınların tarihini yazmak,
• Tarihsel gerçekleri sorgulamak,
• Kadın ve erkek arasındaki iktidar ilişkilerini açığa çıkarmak ve sorgulamak,
• Kadın deneyimlerini görünür kılmak,
• Kadınları baskı altına alan pratikleri açığa çıkarmak,
• Aileyi, özel alanı sorgulamak,
• Kişisel / toplumsal baskı deneyimlerini ortaya çıkarmak,
• Cinsiyet rollerinin tarihsel evredeki durumuna bakmak
Cinsiyet rollerini değiştirmek ise kadın tarihinin amaçlarından biri değildir. Bu denele I, II ve IV numaralı öncülün birlikte olduğu seçenek aranmalıdır. Doğru yanıt D'dir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi liberal feminizme ait bir düşünce olamaz?
Akla olan inanç temelinde bireyin içinde tanrısal bir kıvılcım barındırdığı ve bunun kişinin vicdanı olduğu görüşü |
Kadının ve erkeğin ruhları ile akılcı yeteneklerinin aynı olduğu inancı |
Toplumsal değişime ve toplumun dönüşümüne etki etmenin en iyi yolunun eğitim olduğu inancı |
Bireyin akılcı ve bağımsız bir aktör olarak hareket eden ve haysiyeti bağımsızlığına bağlı olan yalnız bir varlık olduğu görüşü |
Kadının erkekten aklen olarak üstün olduğu inancı |
Liberal feminizme göre kadın ver erkek rasyonel bireylerdir ve eşittirler.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ücretli kadın emeğinin ayırıcı unsurları arasında yer almaz?
Mesleki ayrışma |
Düşük ücret |
Her alanda çalışabilme |
Ev eksenli çalışma |
Düşük sendikalaşma |
Mesleki ayrışma, vasıfsız emek, terfide engeller, düşük ücret, enformelleşme, ev eksenli çalışma, düşük sendikalaşma ve işsizlik ayırıcı unsulardır, C şıkkında bulunan durum bu unsurlar arasında yer almaz. Doğru yanıt C şıkkıdır.
6.Soru
- Çocukların bakımı
- Çocukların birincil toplumsallaşması
- Yetişkin kişiliklerin istikrarının sağlanması
- Eşler arası cinsel ilişkinin düzenlenmesi
- Ekonomik iş birliği
Yukarıda verilenlerden hangileri Talcott Parsons’a göre, modern çekirdek ailenin işlevleri arasındadır?
I, II ve III |
I, IV ve V |
II ve III |
I, III, IV ve V |
I, II, III, IV ve V |
İşlevselci yaklaşımın önemli temsilcilerinden Talcott Parsons’a (1998) göre, modern çekirdek ailenin işlevleri arasında çocukların bakımı ve bağımsızlaşmalarını sağlayacak yetilerin onlara kazandırılması, eşler arası cinsel ilişkinin düzenlenmesi ve ekonomik iş birliği vardır. Doğru cevap B'dir.
7.Soru
Kadınların doğal olmayan güç aşkı, Roma İmparatorluğu’nun bozulmasına yol açtığını ifade eden Romalı tarihçi aşağıdakilerden hangisidir?
Kadınların doğal olmayan güç aşkı, Roma İmparatorluğu’nun bozulmasına yol açtığını ifade eden Romalı tarihçi aşağıdakilerden hangisidir?
Cluvius Rufus |
Plutarhos |
Tacitus |
Titus Livius |
Heredot |
Romalı tarihçi Tacitus (MS 56-120) da “kadınların doğal olmayan güç aşkı, Roma İmparatorluğu’nun bozulmasına yol açmıştır. İk- tidarda kadınların bulunması hem doğal hukuka, hem de Tanrı’nın dinine aykırıdır” derken, bu gö- rüşlerle bezeli eserleriyle kadınlara ilişkin gerçeklik algısının oluşumuna doğrudan katkıda bulunan- lardan biridir. Tacitus’a göre kadınlar iktidara susa- yanlardır ve devletin bozulması da kadınlar yüzün- dendir (Santoro, 1994, s.5-25)
8.Soru
Kadınları tarihe katacak kavram, toplumsal cinsiyet kategorisi olarak
hangi kuramdan gelmiştir?
Feminist kuram |
Çatışmacı kuram |
Sosyal etkileşimci kuram |
İşlevselci kuram |
Sosyal alışveriş kuramı |
Kadınları tarihe katacak kavram, toplumsal cinsiyet kategorisi olarak feminist kuramdan gelmiştir.
Doğru cevap A seçeneğidir.
9.Soru
Hangisi toplumsal cinsiyet için söylenemez?
Toplumsal cinsiyet kimliklerine ilişkin norm ve değerler, toplumsallaşma sürecinde kız ve oğlan çocuklarına yüklenmektedir |
Toplumsal cinsiyet, erkeklerin ve kadınların öznel kimliklerinin, toplumsal kökenlerine işaret etmenin bir yoludur |
Toplumsal cinsiyetin inşa sürecinin çözümlenmesi, güç ilişkilerinin ve eşitsizliğinin nasıl üretildiğinin anlaşılmasını sağlar |
Toplumsal cinsiyet kavramının kullanılmasıyla biyolojik açıklamalar açıkça kabul edilir |
Toplumsal cinsiyet kavramsallaştırması, kadın ile erkek arasındaki davranış farklılığının biyolojik cinsiyet özelliklerinden kaynaklanmadığını, toplumsal ve kültürel olarak inşa edildiğini ortaya koyar |
Toplumsal cinsiyet kavramının kullanılmasıyla biyolojik açıklamalar açıkça reddedilir; böylece örneğin, kadınların çeşitli tahakküm altına alınma biçimlerinin ortak paydası olarak doğurma yetisi ve erkeklerin daha fazla kas gücüne sahip olması gibi açıklamalar geçersiz kılınır; kadınlara ve erkeklere ilişkin uygun roller hakkındaki fikirlerin tamamen toplumsal ve kültürel olarak inşa edilmesini ifade eden “toplumsal cinsiyet, erkeklerin ve kadınların öznel kimliklerinin, toplumsal kökenlerine işaret etmenin bir yoludur”
10.Soru
Feminist düşüncenin açılımının bir uzantısı, feminist duruş kuram ve metodoloji açılımıdır. Bu açılımda, aşağıdakilerden hangisinin feminist duruş kuramı önemli bir rol oynamıştır?
Keller |
Haraway |
Longino |
Nelson |
Harding |
Feminist düşüncenin açılımının bir uzantısı, feminist duruş kuram ve metodoloji açılımıdır. Bu açılımda, Harding’in feminist duruş kuramı, Haraway’in konumsal bilgi yaklaşımı ve Longino ve Nelson’un feminist ampirizmi önemli bir rol oynamıştır.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi görünmeyen ve karşılığı ödenmeyen ev içi emeği tartışmalarının temel noktalarından birisi değildir?
Gelecek kuşakların yetiştirilmesinden sorumlu olması |
Ev içi emeği erkeğin emek gücünün yeniden üretimini sağlaması |
Ev içi emeğinin erkeğin emek gücünün değerini düşürmesi |
Kadınlar bu emek sürecinde ev işlerini ve çocuk bakımını gerçekleştirmesi |
Kadınları iş gücünün dışında tutması ve erkeğin pazarlık gücü yükseltmesi |
Görünmeyen ve karşılığı ödenmeyen eviçi emeği tartışmalarının temel noktaları şunlardır:
• Hane tüketim birimi olmasının yanı sıra aynı zamanda bir üretim birimidir.
• Kadınlar bu emek sürecinde ev işlerini ve çocuk bakımını gerçekleştirir.
• Ev içi emeği erkeğin emek gücünün yeniden üretimini sağlar.
• Gelecek kuşakların yetiştirilmesinden sorumludur.
• Ev içi emeği hem kullanım hem de değişim değerine sahiptir.
• Ev içi emeği erkeğin emek gücünün değerini düşürür.
• Bu anlamda ev emeği sermayenin değerlenmesine hizmet eder
• Ev kadınları ev içindeki emek sürecinin işçileri olarak ayrı bir sınıf oluşturur.
• Ayrı bir sınıf olarak kadınları hem sermaye hem de ataerkillik sömürür.
Doğru cevap E'dir.
12.Soru
Osmanlı döneminde kurulan ilk feminist kadın derneği hangisidir?
Kadınlar Halk Fırkası |
Kadınlar Birliği |
Ayrımcılığa Karşı Kadın Derneği |
Osmanlı Müdafaa-ı Hukuk-ı Nisvan Derneği |
İlerici Kadınlar Derneği |
Kadınların hak mücadelelerinin dile getirilmesi açısından dernekler arasında en dikkat çekeni ise 1913 yılında kurulan Osmanlı Müdafaa-ı Hukuk-ı Nisvan Derneği’dir. Nuriye Ulviye Mevlan Civelek tarafından çıkarılan ve Kadınlar Dünyası adlı bir yayın organına da sahip olan dernek, kadınların eğitim, çalışma, aile hayatı, hukuk, siyaset ve benzeri alanlardaki taleplerini gündeme getirmeye başlayan feminist nitelikli bir örgütlenmenin ve mücadelenin varlığını ortaya koyan ilk feminist kadın derneği olarak da kabul edilmektedir
13.Soru
Hangi yıl düzenlenen genel seçimlerinde Türkiye’de ilk kez kadınlar, 2007 Genel Seçimlerine kadar aşılamayan bir oranla, parlamentoya 18 milletvekili ile girerek kurumsal siyasete aktif olarak katılmaya başlamışlardır?
1925 |
1935 |
1945 |
1955 |
1965 |
b
14.Soru
12 Eylül 1914’te Osmanlı’daki tek üniversite olan İstanbul Üniversitesine bağlı olarak açılan kız üniversitesi üniversitesinin adı nedir?
Hatuniye Darülfünunu |
İnas Darülfünunu |
Muallim Darülfünunu |
Darülfünun-ı Şahane |
Mektebi-i Muallimiye |
B
15.Soru
Kadınların maruz kaldığı hak eşitsizliği ve ayrımcılığın yasalarda yer almaktan, hak probleminden öte, maddi temele dayanan çıkar çatışmasından kaynaklanan bir iktidar sorunu olduğunun anlaşıldığı bir dönemi anlatan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Birinci dalga |
İkinci dalga |
Üçüncü dalga |
Keşişimsellik (intersectionality) |
Feminist arşivcilik |
İkinci dalga, II. Dünya Savaşı sonrasında başlatılabilir. Kadınların maruz kaldığı hak eşitsizliği ve ayrımcılığın yasalarda yer almaktan, hak probleminden öte, maddi temele dayanan çıkar çatışmasından kaynaklanan bir iktidar sorunu olduğunun anlaşıldığı bir dönemi anlatır. İkinci dalga feminist hareket özellikle 1970’lerin sonunda berraklaşır. Bu nedenle doğru yanıt B'dir.
16.Soru
Kadının ezilmişliğinin kaynağını ikili bir biçimde toplumsal ve cinsel öğelerle açıklayan kuram aşağıdakilerden hangidir?
Queer kuramı |
Radikal femizm |
Liberal feminizm |
Marksist kuram |
Sosyalist feminizm |
Sosyalist feminizme göre, kadının ezilmişliğinin kaynağı sınıf sistemi/kapitalist ilişkiler ve cinsiyet sistemi/ataerkil ilişkilerdir. Kapitalizm ve ataerkillik, iki ayrı sistem ve baskı biçimidir.
17.Soru
“Osmanlı kadın hareketinin taşıyıcısı bir grup kadın” tarafından, ilk siyasi parti olan .................. kurulmuş ancak seçim kanununda kadınların oy hakkına sahip olmadıkları gerekçesiyle onay verilmemesi üzerine söz konusu kadınlar bu kez Türk Kadınlar Birliği adlı derneği kurarak, dernek çatısı altında “genel ve yerel seçimlerde seçme-seçilme hakkını elde edinceye değin mücadelelerini” sürdürmüşlerdir." Boşluğa hangisi gelmelidir?
Kadınlar Halk Fırkası |
Erkekler Halk fıkrası |
Cumhuriyet Halk fıkrası |
Feminist Halk fıkrası |
Anti-Feminist Halk fıkrası |
“Osmanlı kadın hareketinin taşıyıcısı bir grup kadın” tarafından, ilk siyasi parti olan Kadınlar Halk Fırkası kurulmuş ancak seçim kanununda kadınların oy hakkına sahip olmadıkları gerekçesiyle onay verilmemesi üzerine söz konusu kadınlar bu kez Türk
Kadınlar Birliği adlı derneği kurarak, dernek çatısı altında “genel ve yerel seçimlerde seçme-seçilme hakkını elde edinceye değin mücadelelerini” sürdürmüşlerdir."
18.Soru
“Ücretli kadın emeğini, -ana akım sosyoloji ve iktisat kuramlarının analiz dışı bıraktığı- toplumsal cinsiyet ve ataerkillik kavramlarını merkeze alarak çözümler. Feminist kuramlar arasında özellikle radikal ve sosyalist feminist kuram ücretli kadın emeğinin analizinde etkili olmuştur.” Açıklaması ücretli kadın emeğine yönelik kuramlardan hangisidir?
Feminist Kuramlar |
Marksist Kuramlar |
İnsan Sermayesi Kuramı |
Klasik Sosyolojik Kuramlar |
İkili İşgücü Piyasası Kuramı |
Klasik Sosyolojik Kuramlar: Meseleye kadınların ev içindeki rolleri açısından bakmışlar ve ev işlerinin nasıl düzenleneceğine yönelik sorulara cevaplar aramışlardır. İkili İşgücü Piyasası Kuramı: İkili işgücü piyasası kuramı, işçinin üretim sürecindeki koşullarını ve/veya işgücü piyasasındaki olumsuz koşullarını iki ayrı katman altında inceler. Marksist Kuramlar: Marksist kuramsal yaklaşımlar, ücretli kadın emeğinin üretim sürecindeki konumunu sermaye ilişkilerini merkeze alarak incelemişlerdir. İnsan Sermayesi Kuramı: İktisat biliminin kuramı olan insan sermayesi yaklaşımına göre, rasyonel birey piyasanın özgürlükçü ve rekabetçi koşulları altında kendi faydasına göre hareket etme serbestine sahiptir.
19.Soru
Ana ölüm oranı nedir?
Her yüz bin canlı doğumda görülen ana ölümü sayısıdır. |
Her on bin canlı doğumda görülen ana ölümü sayısıdır. |
Her bin canlı doğumda görülen ana ölümü sayısıdır. |
Her yüz canlı doğumda görülen ana ölümü sayısıdır. |
Her elli bin canlı doğumda görülen ana ölümü sayısıdır. |
Ana ölüm oranı her yüz bin canlı doğumda görülen ana ölümü sayısıdır. Doğru yanıt A’dır.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sağlık sistemlerinin ataerkil yapısı ve tıbbi uygulamalarda cinsiyetçiliğe bir örnek değildir?
Hastalıklarla toplumsal cinsiyet arasındaki ilişki doktorlar tarafından çoğunlukla dikkate alınmaktadır. |
Feminist çalışmalara göre tıp önyargılı bir şekilde kadınların tek amacının üreme olduğunu varsaymakta ve her tür kadın şikâyetini bir şekilde rahim ve yumurtalık bozukluklarına bağlamaktadır. |
Çalışmalar hastanın rahatsızlığının nedeninin bilinmediği durumlarda hastalığın psikolojik olduğuna karar verme oranlarının kadınlarda erkeklerden daha yüksek olduğunu göstermektedir. |
Bulgular tıp uygulamalarında cinsiyet farkındalığının düşük olduğunu göstermektedir. |
Tıp ve ataerkilliğin işbirliği içinde olduğunu ve kadını, bedeni üzerinden kontrol ettiğini savunmaktadır. |
A
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ