Toplumsal Değişme Kuramları Ara 6. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Fizik bilimlerini temel alan bir toplum bilimi yaratmanın mümkün olduğunu düşünen ilk kişi aşağıdakilerden hangisidir?
Montesquieu |
Newton |
Locke |
Rousseau |
Hobbes |
Fizik bilimlerini temel alan bir toplum bilimi yaratmanın mümkün olduğunu düşünen ilk kişiMontesquieu'dur. O, Toplumun tıpkı fizik madde gibi bir 'şey' veya 'olgu' olduğunu; ahlak, örf ve adetlerin ve bir ulusun ruhunun bilimsel olarak incelenebileceğini kabul eder.
2.Soru
Toplumsal düzenin temelinde görev dağılımı ve çabaların birliği olduğunu varsayan, ‘görev dağılımı’ ile işbölümünü ve buna bağlı olarak emeğin artan uzmanlaşmasını ve ‘çabaların birliği’ ile bütün toplumun eylemlerinin ortak bir hedef etrafında bir araya gelmesini, her şeyin bir tür güç veya otorite kurumu aracılığıyla koordine edilmesini kasteden aşağıdakilerden hangisidir?
Marx |
Mill |
Durkheim |
Giddens |
Comte |
Toplumsal düzenin temelinde görev dağılımı ve çabaların birliği olduğunu varsayan Comte ‘görev dağılımı’ ile işbölümünü ve buna bağlı olarak emeğin artan uzmanlaşmasını ve ‘çabaların birliği’ ile bütün toplumun eylemlerinin ortak bir hedef etrafında bir araya gelmesini, her şeyin bir tür güç veya otorite
kurumu aracılığıyla koordine edilmesini kasteder.
3.Soru
Sanayi Sonrası Toplum kuramcıları hakkında bilgi sahibi olmak isteyen bir üniversite öğrencisinin öncelikli olarak başvuracağı isimler arasında aşağıdakilerden hangisinin yer alması beklenmez?
Comte |
Drucker |
Bell |
Toffler |
Machlup |
Comte erken dönem sanayileşmenin kuramcıları arasındadır.
4.Soru
Toplumsal değişime ilişkin aşağıdaki ilgilerden hangisi çağdaş sosyoloji ile birlikte ortaya çıkmıştır?
Bir toplumun ortaya çıkışı olarak değişim |
Tarihsel perspektif temelinde değişim |
Makro boyutlu değişim |
Toplum tiplerinin dönüşümü olarak değişim |
Belirli bir toplumsal yapıdaki değişim |
Sosyoloji toplumsal değişimi ele almak üzere ortaya çıkmış bir bilimdir. Modern toplum ortaya çıkarken yaşanan kapsamlı ve yoğun değişimleri ele alan sosyoloji bilimi başlangıçta değişimi temelde “bir toplumun ortaya çıkışı” veya “bir toplum tipinden başka bir toplumsal tipe dönüşüm” olarak ele almıştır. Bu bağlamda toplumsal değişim genellikle makro boyutlu felsefi ve tarihsel bir perspektif ile ele alınmıştır. Klasik sosyolojiden çağdaş sosyolojiye geçerken değişim çalışmalarında yaşanan en önemli değişim ise konunun ele alınış biçimindeki farklılaşma olmuştur. Bu çerçevede, çağdaş sosyoloji toplumsal değişmeyi makro boyutlu tarihsel toplum tiplerinin değişimi kadar, “belirli bir toplumsal yapının değişimi” olarak da ele alma eğilimine sahiptir. Doğru cevap E’dir.
5.Soru
Aşağıdaki kuramcılardan hangisi yeni evrimciliğin temsilcilerinden biri değildir?
Marvin Harris |
Eric Wolf |
Marshall Sahlins |
Gordon Childe |
Oswald Spengler |
Marvin Harris, Eric Wolf, Marshall Sahlins ve Gordon Childe yeni evrimciliğin önemli isimleridir. Batı’nın Çöküşü isimli eserinde uygarlıkların yükseliş ve düşüşünün kaçınılmaz bir kader olduğunu ilan eden Spengler ise, yeni evrimciliğin değil, döngüselci değişim yaklaşımının temsilcilerindendir. Doğru cevap E’dir.
6.Soru
I. Gelişme küçük birimlerden daha büyüklere doğru bir ilerleme içerir.
II. Toplumların hemen hepsi benzer bir biçimde farklılaşırlar.
III. Gelişme ve yapısal farklılaşmaya bütünleşme eşlik eder.
IV. Bir sistem birimler arasında bütünlüğü sağlama kapasitesinin çok üzerinde genişlediğinde çözülme ortaya çıkar.
V. Karşılıklı bağımlılık sistemin iç bütünlüğünü arttırır.
Yukarıdakilerden hangisinde Spencer'in evrim anlayışı ile uyumsuz bir önermeye yer verilmiştir?
Yalnızca II |
I ve III |
II ve V |
I, II ve III |
II, IV ve V |
Hem bireysel organizmalar hem de toplumlar farklılaşmanın büyüklüğü ve düzeyi bakımından büyük çeşitlilikler sergiler.
7.Soru
Sanayileşme ile birlikte ortaya çıkan kapsamlı değişimler karşısında gelişen üç tepkiden birisi olan muhafazakar anlayışa göre düzendeki değişim neden olumsuz görülür?
Çünkü düzen doğal ve ilahidir |
Çünkü düzen insan ürünüdür |
Var olan düzen eşitsizlikler yarattığı için |
Düzen özgürlükleri garanti aldığına için |
Değişmenin her zaman olumlu yönde olduğu düşünüldüğü için |
Muhafazakar anlayış, düzenin doğal, ilahi olduğunu, değişmenin, özellikle insanların müdahalesiyle değişim çabalarının bu doğal, kendiliğinden düzeni daha da çıkmaza sokacağını ve daha ciddi felaketlere yol açacağını öne sürerler
8.Soru
Bilime, düşünceye ve onların bir çıktısı olan teknolojiye toplumsal değişimde temel ve doğrusal bir rol vermek 19. yüzyıl sosyal düşüncesinde önemli bir yer tutmaktadır. Hemen hemen bütün klasik sosyologlar
sonradan .................................... olarak adlandırılan bu yaklaşıma sahiptir. Onlara göre bir toplumun biçimini teknolojinin biçimi ve düzeyi belirlemektedir.
Yukarıdaki boşluk için en uygunu aşağıdakilerden hangisidir?
Fordizm |
Tarihsel maddecilik |
Teknolojik determinizm |
Evrimcilik |
Post-modernizm |
Bilime, düşünceye ve onların bir çıktısı olan teknolojiye toplumsal değişimde temel ve doğrusal bir rol vermek 19. yüzyıl sosyal düşüncesinde önemli bir yer tutmaktadır. Hemen hemen bütün klasik sosyologlar
sonradan teknolojik determinizm olarak adlandırılan bu yaklaşıma sahiptir. Onlara göre bir toplumun biçimini teknolojinin biçimi ve düzeyi belirlemektedir.
9.Soru
- I-Montesquieu
- II-Ferguson
- III-Hobbes
- IV-Wolff
- V-Stewart
Hangileri ahlak teorisini bir piyasa teorisine dönüştürerek toplumun kuruluşu ve değişimine dair genel bir model inşa eden düşünürlerdendir?
II,V |
I,III |
III,IV,V |
I,III,V |
I,II,III |
İskoç aydınlanmasının Adam Ferguson (17231816), Adam Smith (1723-1790), Dugald Stewart (1753-1828) ve William Robertson (1745-1814) gibi sonraki kuşaktan isimleri ahlak teorisini bir piyasa teorisine dönüştürerek toplumun kuruluşu ve değişimine dair genel bir model inşa etmişlerdir.Doğru cevap A'dır.
10.Soru
Emile Durkheim'ın toplumsal değişme ile ilgili düşüncelerini öğrenmek isteyen bir araştırmacının aşağıdaki eserlerden hangisini okuması gerekir?
İlk İlkeler |
İnsanlık Dini |
İntihar |
Sosyolojinin İlkeleri |
Milletlerin Zenginliği |
İntihar Durkheim'a ait bir eserdir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Durkheim'ın öne sürdüğü zorunlu iş bölümünü ortaya çıkaran nedendir?
Merkezi bir gücün olması |
Toplumda seçkinler sınıfının olması |
Yetersiz koordine edilen işlerin olması |
Bireyci yaşam tarzının hüküm sürmesi |
Miras yoluyla servetin kuşaktan kuşağa geçmesi |
Durkheim'e göre, organik toplumlarda normal dışı olan şey miras yoluyla servetin kuşaktan kuşağa geçmesi ve bu miras kalan ayrıcalığın
bir sınıf tarafından başka bir sınıfı baskı altına almak ve sömürmek için kullanılmasıdır. Bu zorunlu iş bölümü demektir.
12.Soru
Aşağıdaki ifadelerden hangisi Hegel’in düşüncelerini yansıtmaz?
Fiziki nesneler gerçek değildir. |
Sonlu ve sonsuz arasında diyalektik bir ilişki vardır. |
Hakikat akıl sayesinde keşfedilir. |
Diyalektiğin özü çelişkidir. |
Emek üretim etkinliğidir. |
İdealist bir anlayış ortaya koyan Hegel, sonlu dünyadaki şeylerin, yani insanlar veya diğer fiziki nesnelerin gerçek olduklarını reddederek, sadece fikirlerin gerçek olduğunu ve nihai fikrin de Tanrı olduğunu ifade etmiştir. Ayrıca, Tanrı (sonsuz) ve insanlar (sonlu) arasında içkin bir diyalektik ilişki olduğunu da öne sürmüştür. Buna ek olarak, düşünür, diyalektiğin özünün çelişki olduğunu yani her kavramın karşıtını içerdiği fikrini de ortaya atmıştır. Fakat Hegel insanın özünü emeğin oluşturduğunu iddia etmiş olmakla birlikte, bununla sadece soyut zihinsel emeği kastetmiş; yani emeğin zihinsel olduğunu ve zihinsel emeğin insanın özünü teşkil ettiğini öne sürmüştür. Doğru cevap E’dir.
13.Soru
.........................., enformasyonun merkezi önemi dışında hizmet toplumuna geçişi ve beyaz yakalı olarak adlandırılan profesyonel ve teknik adamların istihdamının büyümesini içermektedir. Bu gelişmenin kaynağı ise, tek başına enformasyon değil, yeni enformasyon teknolojilerinin gelişimi ve bu teknolojilerin toplumun her kesimine yayılabilmesinin yaratacağı potansiyel ile özdeşleştirilen kuramsal bilgidir.
Yukarıdaki boşluk için en uygunu aşağıdakilerden hangisidir?
Avcı ve toplayıcı toplum |
Döngüsel fetihler |
Küreselleşme |
Sanayi sonrası toplum |
Etik sistemler |
Sanayi sonrası toplum, enformasyonun merkezi önemi dışında hizmet toplumuna geçişi ve beyaz yakalı olarak adlandırılan profesyonel ve teknik adamların istihdamının büyümesini içermektedir. Bu gelişmenin kaynağı ise, tek başına enformasyon değil, yeni enformasyon teknolojilerinin gelişimi ve bu teknolojilerin toplumun her kesimine yayılabilmesinin yaratacağı potansiyel ile özdeşleştirilen kuramsal bilgidir.
14.Soru
Weber’in kuramında kendine yer bulmayan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Rasyonelleşme |
İdeal tip |
Metodolojik bireycilik |
Kolektif bilinç |
Verstehen |
Bireyler, onların niyetleri, güdüleri ve anlamlarına odaklanarak, “metodolojik bireycilik” olarak adlandırılan bir yaklaşım ortaya koyan Weber’in kuramında, “ideal tip” ve “Verstehen” önemli yöntemsel araçlardır. Buna ek olarak, Weber modern kapitalizmin oluşumunun “rasyonelleşme” sürecinin bir yansıması olduğuna inanmıştır. “Kolektif bilinç” ise Weber’in değil, Durkheim’ın düşüncesinde önemli yer tutan bir kavramdır. Doğru cevap D’dir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Almanya'daki aydınlanma düşünürlerden biridir?
Turgot |
Bacon |
Wolff |
Descartes |
Hobbes |
Wolff, Almanya'daki aydınlanma düşünürlerden biridir.
16.Soru
Saint-Simon’a ilişkin aşağıdaki açıklamalardan hangisi yanlıştır?
Yeni toplum ‘eşitsiz’dir, seçkinlerin yönetimindedir ve kitlelerin seçkinlere itaat ettiği bir toplumdur. |
Sanayileşmenin olumlu yanlarını övmesine rağmen, Ortaçağ’ın üstün yanlarının yeni bir ortaklaşalık anlayışıyla bir araya geldiği yeni bir toplum tasavvur eder. |
Kültürlerin çeşitliliğinin yüzeysel olduğunu düşünür. |
Toplumsal düzenin temelinde görev dağılımı ve çabaların birliği olduğunu varsayar. |
İnsanın toplumsal geleceğinin, geçmişinde olduğu gibi, kesinlikle yasalar tarafından düzenleneceğini düşünür. |
Toplumsal düzenin temelinde görev dağılımı ve çabaların birliği olduğunu varsayan Comte ‘görev dağılımı’ ile işbölümünü ve buna bağlı olarak emeğin artan uzmanlaşmasını ve ‘çabaların birliği’ ile bütün toplumun eylemlerinin ortak bir hedef etrafında bir araya gelmesini, her şeyin bir tür güç veya otorite kurumu aracılığıyla koordine edilmesini kasteder.
17.Soru
Bütün insanların hayatta kalma mücadelesi içinde olduğunu belirten Spencer aşağıdaki isimlerin hangisinden etkilenmiştir?
Marx |
Durkheim |
Locke |
Darwin |
Kierkegaard |
Darwinist fikirleri benimseyen Spencer’a göre bütün insanlar hayatta kalma mücadelesi içindedir. Doğru cevap D'dir.
18.Soru
Marx’ın Hegel’den aldığı tarih anlayışı aşağıdakilerden hangisidir?
Olgular toplamı olarak tarih |
Bir bütün olarak tarih |
Birbirini izleyen olaylar dizisi olarak tarih |
Düşüncenin gelişimi olarak tarih |
Tek yönlü neden-sonuç ilişkisi olarak tarih |
Marx, Hegel’i insanın gelişiminin gerçek tarihinin, sadece düşüncenin veya fikirlerin değil, gerçek dünyadaki insan hayatının tarihi olması gerektiğini belirterek eleştirmiş olsa da Hegel’in “bir bütün olarak tarih şeması" fikrini ve “insan doğasının gerçek karakterinin ilerleyici bir gelişimi olarak tarih” fikrini alıkoymuştur. Buna ek olarak, Marx empiristlerin aksine tarihi bir “ölü olgular toplamı” olarak ele almadığı gibi, tarihçinin betimleyebileceği “birbirini izleyen olaylar dizisi” olarak da görmemiştir. Doğru cevap B’dir.
19.Soru
İbn Haldun'un iklimin toplumların biçimini belirlemede etkin bir rol oynadığına güçlü bir vurgu yaptığı eser aşağıdakilerden hangisidir?
Protestan Ahlakı ve Kapitalizmin Ruhu |
Asabiye |
Mukaddime |
Enformasyon Çağı |
Romalıların Büyüklük ve Çöküş Nedenleri |
İbn Haldun'un iklimin toplumların biçimini belirlemede etkin bir rol oynadığına güçlü bir vurgu yaptığı eser, Mukaddime'dir.
20.Soru
Aşağıdaki kuramcılardan hangisi eğitim kurumlarına yönelik tamamen olumsuz düşüncelere sahiptir?
Inkeles |
Althusser |
Giroux |
Bernstein |
Dewey |
Inkeles, eğitimi toplumsal değişmeyi sağlayan en önemli kurum olarak kabul eden modernist görüşün temsilcisi iken, Giroux ve Bernstein eğitime toplumsal değişmede sınırlı da olsa bir rol atfetmiştir. Dewey ise toplumsal, ekonomik ve politik kurumlar ile eğitimin bütüncül olarak planlanması halinde toplumda istenilen değişimlerin meydana gelebileceğine inanmıştır. Althusser’in Bowles ve Gintis ile birlikte temsil ettiği Marksist yapısalcı veya çatışmacı düşünce ise eğitim kurumlarını mevcut sistemi koruyan ve yeniden üreten hegemonik bir araç olarak değerlendirmiştir. Doğru cevap B’dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ