Toplumsal Tabakalaşma ve Eşitsizlik Final 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Toplumsal farklılaşmada; yatay farklılaşmayı çoğulculuk, dikey farklılaşmayı ise eşitsizlik olarak ele alıp çözüm önerileri getiren sosyolog aşağıdakilerden hangisidir?
Hayek |
Friedman |
Blau |
Nozick |
Rousseau |
Blau’a göre toplumsal farklılaşma dikey ve yatay olmak üzere iki temel aksa sahiptir; yatay farklılaşma çoğulculuk göstergesi iken dikey farklılaşma eşitsizliğe göndermede bulunur.
2.Soru
Marx’a göre sınıf temelli toplumun odağında hangi kavram bulunur?
Fırsat eşitliği |
Sömürü ilişkisi |
Güç dağılımı |
Sınıf mücadelesi |
Metalaşma |
Marx’ın düşüncesine göre toplumsal sınıfı oluşturan öz sömürü ilişkisidir.
3.Soru
“Modernliğin ilk dönemlerindeki hâkim hareketler ekonomik çıkarlar üzerine yoğunlaşmış, genelde tek bir sosyal sınıftan oluşan üyeleriyle siyasal gücü ele geçirmek için merkezi bir şekilde örgütlenmişlerdi. Devrim fikriyle özdeşleşmiş ve neredeyse bir siyasal partinin ya da siyasal hareketin gölgesinde şekillenen işçi hareketi bu tip hareketlerin en iyi örneklerinden biridir. Bu hareketlerin içindeki işçiler, birer aktörden ziyade tarihsel bir zorunluluğu yerine getirmek için mücadele eden figürlerdir”
Yukarıdaki ifade aşağıdakilerden hangisine aittir?
Offe |
Touraine |
Marx |
C. Taylor |
Johnston |
İfade Touraine’e aittir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Serdal Bahçeli ve Ahmet Köse’nin Türkiye’de Hanehalkı Sınıfsal Yapı çalışmasında analizlere göre 2002-2009 yılları arasında düşüş yaşayan sınıflardan biridir?
Kentli Mülk Sahibi Sınıflar |
Toprak Sahibi Geçimlik Köylüler |
Kırsal Mülk Sahibi Sınıflar |
Kent Emekçileri |
Kırsal Emekçiler |
Tablo 10.2’ye göre Kırsal Mülk Sahibi Sınıflar 3’te 1 oranında azalmıştır.
5.Soru
Aşağıdaki ifadelerden hangisi yeni toplumsal hareket teorilerinden Kopuş teorilerine ait değildir?
Yeni toplumsal hareketler orta sınıf temellidir.
|
Yeni toplumsal hareketlerin talepleri eski toplumsal hareketlerden miras alınmıştır.
|
Yeni toplumsal hareketler kimlik yönelimli talepler içerir.
|
Yeni toplumsal hareketler hiyerarşik olmayan örgütlenme biçimleri ortaya koyar.
|
Yeni toplumsal hareketler merkezsiz örgütlenme biçimleri ortaya koyarlar.
|
6.Soru
Türkiye’de esnaf ve zanaatkârlar aşağıdaki sınıflardan hangisinin içindedir?
Geleneksel, Dönüşüm Halindeki Sınıflar |
Ücretli - İşçi Sınıfı |
Sermaye sınıfı |
Para sermaye sınıfı |
Burjuva sınıfı |
Türkiye’de esnaf ve zanaatkârlar “Geleneksel, Dönüşüm Halindeki Sınıflar” başlığı altında incelenirler.
7.Soru
I. Sınıf özcülüğü anlayışı
II. Ekonomik belirlenimcilik anlayışı
III. Farklılık ve çoğulculuk anlayışı
IV. Devrim anlayışı
V. Sivil toplum anlayışı
Yukarıda verilen şıklardan hangisi/hangileri Postmarksizmin eleştirdiği Marksist anlayışlardandır?
I ve II |
I, II ve III |
II ve IV |
I, II ve IV |
Hepsi |
Postmarksizm, günümüz toplumlarında sınıf gibi evrensel kimlikler ve nesnel çıkarlardan söz edilemeyeceğini ve mücadelelerin çeşitlendiğini; bu doğrultuda ‘yeni’ toplumsal hareketlerin politikanın merkezine yerleştiğini iddia etmektedir. Böylelikle, Postmarksistler, işçi sınıfının yerine halk ya da sivil toplumu geçirmişlerdir. Bu yüzden, III. ve V. şıklarda verilen anlayışlar Postmarksizmle çelişmez, aksine örtüşür. Postmarksizm öncelikle ve özellikle de Marksizmin sınıf özcülüğünü, ikinci olarak Marksizmin ekonomik belirlenimcilik anlayışını ve üçüncü olarak da Marksizmin devrim anlayışını eleştirmektedir.
8.Soru
Kişilerin konuşma, düşünme ve inanç, hukuktan yararlanma, mülkiyet haklarına sahip olma ve antlaşmalar yapabilme özgürlüklerini tanımlayan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Sivil haklar |
Sosyal haklar |
Siyasi haklar |
Göreceli yoksulluk |
Mutlak yoksulluk |
Sivil haklar, kişilerin “konuşma, düşünme ve inanç, hukuktan yararlanma, mülkiyet haklarına sahip olma ve antlaşmalar yapabilme özgürlüklerini tanımlar.
9.Soru
I. Büyüme-gelir dağılımı ve yoksulluk
II. Demografik unsurlar
III. İşgücü piyasaları
IV. Dışsal etmenler
V. Yapısal uyum programları ve kısa dönem devreden hareketler ve kamu harcamaları
VI. Siyasal/sosyolojik unsurlar
Şenses’e göre yoksulluğun nedenleri incelenirken yukarıdaki konulardan hangileri incelenmelidir?
Yalnız I |
I, III ve V |
II, IV ve VI |
I, II, III ve VI |
Hepsi |
Şenses, yoksulluğun nedenlerini açıklamaya çalışan çalışmaların bireysel ve yapısal açıklamalar olarak iki başlık altında toplanabileceğine işaret etmektedir. Yoksulluğu bireysel nedenlerle açıklamaya çalışan görüşler kişilerin yetenekleri, sorumluluk ve disiplin anlayışı, tutumluluk derecesi ve gösterdikleri çaba gibi kendi kişisel özellikleri ile ilişkilendiren ve yoksulları hem kurban hem de neden olarak gören yaklaşım olarak özetlenebilir. Yapısal açıklama ise, yoksulluğu bireyin dışında/ötesinde başta ekonomi politikaları olmak üzere, düşük ücret, yetersiz eğitim ve istihdam olanakları ve ayrımcılık gibi yoksulların kendi denetimleri dışındaki unsurların belirlediği sosyo-ekonomik sistemle ele almaktadır. Nedenleri bulmak için incelenmesi gereken konular ise, büyüme-gelir dağılımı ve yoksulluk, demografik unsurlar (nüfus baskısı, hane-halkı özellikleri ve göç), işgücü piyasaları, dışsal etmenler (şoklar, ayrımcılık ve yerleşim yerinin özellikleri), yapısal uyum programları ve kısa dönem devreden hareketler ve kamu harcamaları, siyasal/sosyolojik unsurlar gibi diğer etmenlerdir.
10.Soru
Post-modernizm ve Post-yapısalcılık gibi çağdaş kuramlardan etkilenerek, Marksizmin sınıf ve ekonomiyi temel alan indirgemeci ve özcü yanlarını reddeden, Marksizmi liberal demokrasi ile uzlaştırmaya çalışan kuramsal yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir?
Muhafazakarlık |
Postliberalizm |
Çok kültürlü liberalizm |
Postradikalizm |
Postmarksizm |
Postmarksizm Laclau ve Mouffe’un öncülüğünde, Post-modernizm ve Postyapısalcılık gibi çağdaş kuramlardan etkilenerek, Marksizmin sınıf ve ekonomiyi temel alan indirgemeci ve özcü yanlarını reddeden, Marksizmi liberal demokrasi ile uzlaştırmaya çalışan kuramsal bir yaklaşımdır.
11.Soru
Yeni toplumsal hareketler gibi çoğul kimlik ve özne konumlarını siyasetin merkezine yerleştiren, toplumsal dönüşümü devrimsel bir kopuşla değil liberal demokrasiyi derinleştirerek gerçekleştirmek isteyen bir post-modern siyaset anlayışına ne ad verilir?
Radikal demokrasi |
Demokratik devrim |
Marksizm |
Kapitalizm |
Liberal demokrasi |
Radikal demokrasi yeni toplumsal hareketler gibi çoğul kimlik ve özne konumlarını siyasetin merkezine yerleştiren, toplumsal dönüşümü devrimsel bir kopuşla değil liberal demokrasiyi derinleştirerek gerçekleştirmek isteyen bir post-modern siyaset anlayışıdır.
12.Soru
“Bütün az gelişmiş ülkelerde iktisadi devletçilik politikası, devlet yatırımları ve ekonomide bir devlet sektörünün oluşması objektif şartların bir zorunluluğu olarak doğuyor gelişiyor. .......’Halk’ ya da ‘millet’ kavramları özünde sınıfları dışlamaz, çünkü millet topluluğunun iç yapısı sosyal sınıf ve tabakalardan oluşur” düşüncesi kime aittir?
E. Yeldan |
H. Kıvılcımlı |
B. Boran |
A. Buğra |
C. Somel |
B. Boran devletçilik kavramını sınıfsal bir çerçevede tanımlama yoluna gitmiştir. “Bütün az gelişmiş ülkelerde iktisadi devletçilik politikası, devlet yatırımları ve ekonomide bir devlet sektörünün oluşması objektif şartların bir zorunluluğu olarak doğuyor gelişiyor. .......’Halk’ ya da ‘millet’ kavramları özünde sınıfları dışlamaz, çünkü millet topluluğunun iç yapısı sosyal sınıf ve tabakalardan oluşur”.
13.Soru
I. Kişilerin yetenekleri
II. Kişilerin sorumlukları
III. Kişilerin aldıkları ücretler
Yukarıdakilerden hangisi veya hangileri yoksulluğu bireysel nedenlere bağlı olarak açıklayan yaklaşımda dikkate alınan kriterlerdir?
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
I ve II |
I, II ve III |
Yoksulluğu bireysel nedenlerle açıklamaya çalışan görüşler kişilerin yetenekleri, sorumluluk ve disiplin anlayışı, tutumluluk derecesi ve gösterdikleri çaba gibi kendi kişisel özellikleri ile ilişkilendiren ve yoksulları hem kurban hem de neden olarak gören yaklaşım olarak özetlenebilir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Postmarksizme yöneltilen eleştirilerden biri değildir?
Yeni olarak adlandırılan toplumsal hareketlerin aslında yeni olmaması |
Kitlelerin yönetime katılımı açısından liberal ideolojinin ötesinde bir yaklaşım getirememesi |
Yeni toplumsal hareketlerin değişken ve kimi zaman birbirinin karşıtı özneleri aynı politik proje içinde nasıl bir araya getirebilecekleri konusunda hiçbir şey söylememesi |
Devrim yoluyla yönetimde hak sahibi olma gerekliliğini öngörmesi |
Tüm toplumsal ilişkilerimizi biçimlendiren toplumsal bir sistem olarak kapitalizmin kapsayıcı bütünlüğünü görememesi |
D şıkkı Marksizm’e ait bir özellik olarak sayılabilir. Diğer seçenekler Postmarksizme yönelik eleştirilerin içindedir.
15.Soru
I. Mutlak artık nüfus
II. Görece artık nüfus
III. İnsani gelişme endeksi
Yukarıdakilerden hangisi veya hangileri yedek işgücü ordusunun kapsamında yer almaktadır?
Yalnız I |
Yalnız III |
I, II |
II, III |
I, II, III |
Yedek işgücü ordusunun iki boyutu vardır. Bunlar; mutlak artık nüfus ve görece artık nüfustur.
16.Soru
Kapitalist ekonominin tüm toplumsal ve siyasal olgularını belirlediği düşünce aşağıdakilerden hangisidir?
Ekonomik indirgemecilik |
Sınıf özcülüğü |
Tikellik |
İşçi hareketi |
Marksizim |
Ekonomik indirgemecilik, kapitalist ekonominin tüm toplumsal ve siyasal olgularını belirlediği düşüncesidir.
17.Soru
Rowntree iki yetişkin ve üç çocuktan oluşan bir aile için standart diyeti sağlayacak minimum haftalık gelir için aşağıdaki kavramlardan hangisini kullanmıştır?
Görece Yoksulluk
|
Yoksulluk Sınırı
|
Mutlak Yoksulluk
|
İnsani Gelişme Endeksi
|
Beslenme Sepeti
|
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’de ücretli işçi sınıfı ve bileşenlerinden değildir?
Kürt, göçmen işçiler ve beyaz Türk işçiler |
Çocuk işçiler |
Kamu ve özel sektörde çalışanlar |
Kayıtlı işçiler ve kayıtsız işçiler |
Nitelikli, yarı nitelikli ve niteliksiz işçiler |
Türkiye’de ücretli işçi sınıfı ve bileşenleri;
-Kürt, göçmen işçiler ve beyaz Türk işçiler
-Kadın ve erkek işçiler
-Kamu ve özel sektörde çalışanlar
-Kayıtlı işçiler ve kayıtsız işçiler
-Nitelikli, yarı nitelikli ve niteliksiz işçiler
-Tarım, hizmet, sanayi işçileri
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yeni toplumsal hareketler içinde yer almaz?
Ekoloji Hareketi
|
Lezbiyen hareketi
|
Birinci dalga kadın hareketi
|
Barış hareketi
|
Hippi hareketi
|
20.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisi Türkiye, Mısır ve Arjantin gibi sanayileşmenin geç kaldığı toplumlar için kullanılan tanımlamalardan biri değildir?
Barbar toplumlar |
Üçüncü dünya |
Geri bırakılmış toplumlar |
Sömürgeci toplumlar |
Azgelişmiş toplumlar |
Dünyanın belirli mekânlarında ve belirli bir zamanında sanayileşme ve kapitalizm gerçekleşirken (İngiltere, Fransa, Almanya ve benzeri), bizim gibi toplumlar (Türkiye, Mısır, Hindistan, Arjantin ve benzeri) sanayileşme ve kapitalizmle daha geç tanıştı. Bu geç tanışma sosyal bilimler için özel bir öneme sahiptir. Bu özel önemi de en çok bizim gibi toplumları tanımlamak için kullanılan kavramlara bakarak anlayabiliriz: barbar toplumlar, geleneksel toplumlar, üçüncü dünya, geri bırakılmış toplumlar, sömürge toplumlar, azgelişmiş toplumlar, gelişmekte olan toplumlar.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ