Humus, organik maddenin toprak açısından en önemli ve ayrışmaya karşı en dirençli yapı taşıdır. Humus, toprağa özgü, koyu renkli, ipliksi, suda çözünmeyen ve uzun ömürlü organik bileşikler topluluğudur.

Çeşitli Atıkların Tarımda Kullanılabilirliği

Evsel, tarımsal, endüstriyel etkinliklerce salınıp, çevresel sorunlara neden olan çeşitli atıklar tarımda değerlendirilebilir. Ancak atıkların özellik ve kökenleriyle, kullanım amacının değişkenliği, standart oluşturmaya izin vermez. Aşağıda atıkların tarımda kullanılabilirliğine ilişkin birkaç örnek verilmiştir. Bunlar: Talaş ve yonga, Tütün atıkları, Döner Çamuru (şlam), Gyttja ve Leonardit (Ham Linyit), Şlempe (Fosfojips), Çöp kompostosu, Vermikompost, Vermikest, Selüloz Atığı (Kâğıt Fabrikası, Kamış, Sap-Saman, Odun Kalıntıları), Çay Atığı, Diğer atıklar olarak sıralanabilir

A1 Horizonu Güneşin, yağmurun, tozun, rüzgarın, yaprağın ve havanın toprakla buluştuğu A1Horizonu Toprakta en dinamik katmandır. Burada organik madde kapsamı yüksek ıslanma-kuruma ve ısınma-soğuma süreçleri belirgin, mikrobiyel etkinlikler doruktadır. Toprak oluşturan olayların yüksek hızının yanı sıra sürekli yıkanma ve birikme olayları ile karşı karşıyadır. Aynı zamanda bitki köklerinin en fazla yayıldığı horizondur. Organik maddenin ve iyi havalanmanın sonucu olarak toprağın en koyu renkli horizonu burasıdır. Kalınlığı ortam koşullarına bağlıdır.

Toprak özellikleri, üç ayrı yönden gerileme gösterebilir:

1. Fiziksel: (Erozyon, sıkışma vb),
2. Kimyasal (Asitleşme, tuzlulaşma vb),
3. Biyolojik (Organik madde kapsamının düşmesi, biyolojik etkinliklerin azalması)dır.

Dolgu materyalinin geçici olarak depolanamayacağı yerler şunlardır:

- Taşkın riski olan yerler,
- Rüzgârın şiddetli estiği boğazlar ve açıklıklar,
- Su erozyonuna duyarlı vadiler, yüksek eğimli araziler,
- Verimli tarım arazileri,
- Dere yatakları, su akış yolları üzeri,
- Kayma ve çığ tehlikesi olan alanlar,
- Ormanlar, otlaklar, çayırlar, sulak alanlar, fundalıklar vb.
- Özelliği olan alanlar (SİT, özel koruma bölgesi, turizmde öncelikli bölge, içme suyu sağlama havzası yaklaşım bölgesi, ağaçlandırma alanı, korunması gerekli kültür veya doğa değerlerinin bulunduğu yerler vb.),
- Yüzey sularına 300 m, yerleşim birimlerine 200 m, mezarlıklara 100 m’den yakın olan yerler,
- Yol, sulama ve drenaj ağları, iletişim veya elektrik taşıma hatlarını vb. örtecek, kesecek, kirletecek veya tıkayacak yerler,
- Zemini dolguya izin vermeyecek alanlar,
- Trafiğe zarar verecek, görüşü engelleyecek alanlar.

Toprakta  Erozyon organik maddenin ayrışma sürecine olumlu bir etki yapmaz.

Döner Çamuru (Şlam): Şeker pancarının işlenmesi sırasında, ham şerbetin kireç sütü ve karbondioksitle kireçlenip karbonatlanması ve şerbetten ayrılan çamurun süzülmesiyle elde edilir.Kireç ve organik madde kapsamları yüksektir. Toprağın fiziksel özelliklerinin geliştirilmesinin yanı sıra, asit özellikli toprakların kireçlenmesinde kullanılabilir.

Kireçleşme buharlaşmanın yağış toplamından fazla olduğu yarı nemli ve yarı kurak ılıman iklimlerde, kireç birikiminin egemen olduğu toprak oluşumu sürecidir. Lateritleşme olayı, bol yağışlı, sıcak iklimlerde, her mevsimde yeşil kalabilen geniş yapraklı ağaçların altında gelişir. Doğru cevap D’dir.

Mikroorganizmaların organik maddeyi parçalayıp, ayrıştırıp mineral maddelere çevirmesiyle birlikte, bitkiler için temel besin maddeleri yeniden alınabilir hale çevrilme sürecine mineralizasyon adı verilir.

Uygun düzeydeki kirecin yararları şunlardır:
• Mikrobiyel etkinliklerin düzenlenmesi, mikropların gerek duyacağı besin
maddelerinin yarayışlılığı, yararlı mikroorganizma sayısında artış,

• Fiziksel özelliklerin düzenlenmesi, toprak tanelerinin paketlenmesi, çimentolanması, yumak oluşumu vb,

• Zehirli bileşiklerin nötrleştirilmesi, yıkanmasının kolaylaşması,

• Bitki hastalıklarının azalması,

• Bitki besin maddelerinin yarayışlılığının artması,

• Toprak reaksiyonunun düzenlenmesi, asitliğin önlenmesi, tamponluk,

• Dezenfeksiyon.

Toprakta organik maddenin etkileri, aşağıdaki gibi sıralanabilir:
• Toprak rengini koyulaştırması,
• Toprağın yapısını geliştirmesi,
• Su tutma ve su geçirgenliği yeteneğini artırması,
• Plâstikliği azaltması, esnekliği artırması,
• Katyon değişim kapasitesini büyük oranda artırması, toprağa anyon değişim yeteneği katması,
• Bitki besin elementlerini değişebilir formda veya kendi bünyesinde tutabilmesi, bitkilerin bunlardan yararlanabilmesi,
• Asit kökleri dolayısıyla, kimi elementleri minerallerden çözüp, bitkilere sunması,
• Organik maddenin toprakta mikroorganizmalar, solucanlar vb canlılar için başlıca besin kaynağı olması, onun toprak oluşumuna ve verimliliğine dolaylı etki yapar.

Yıkanma olayları, daha çok A harfiyle gösterilen üst horizonlarda egemendir.

O Horizonları: Orman başta olmak üzere, kuvvetli bitki örtüsü desteği altında, yeterince kalınlaşıp ayırt edilebilen organik örtü katıdır. Özel bir horizon grubu olup, çoğu toprakta hiç bulunmaz. Üstte kaynağı belli, yeni düşmüş, taze organik madde katına O1 veya çerçöp (litter) adından dolayı OL, horizonu denir.

Kazı-dolgu işlemleri toprağın çeşitli amaçlarla bir yerden alınıp başka yere taşınması uygulamalarıdır.

Sularda yapılacak analizlerde örnekleme ile analiz zamanı arasındaki süre olabildiğince kısa olmalıdır.Su örneği alınacak plâstik veya cam şişe, 1-1,5 litre hacimli ve temiz olmalı ve örnek alınacak suyla birkaç kez çalkalanmalıdır.Suyun pH’sı, sıcaklığı, bulanıklığı, çözünmüş oksijen kapsamı, potansiyel hastalık yapıcı mikrobiyel özellikleri, artık klor derişimi gibi birçok özelliği çok hızlı değişir. Sularda sıcaklık, çözünmüş oksijen kapsamı gibi kimi analizler suyun yerinde yapılır.

- Tuzlu topraklarda kesin çözüm onları yıkayıp ortamdan uzaklaştırmaktır. Tuzlu toprakta verimi olabildiğince korumak üzere yine de alınabilecek kimi önlemler vardır. Bu duruma fırsat vermemek üzere, yani zararın azaltılması için toprak sürekli olabildiğince nemli tutulmalıdır. Bununla ilişkili olarak,
- Yüzeyin bir organik malçla kaplanması,
- Toprak işlemeyle kat kat kabartılması,
- Sık sık çapa yapıp, yüzeyde kılcal sürekliliğin kırılması,
- Sürekli bitki örtüsü oluşturup gölge etkisi sağlanması gibi, yüzeyden buharlaşmayı azaltacak her önlem katkı sağlayabilir.

Toprak özellikleri, üç ayrı yönden gerileme gösterebilir:
a. Fiziksel: (Erozyon, sıkışma vb),
b. Kimyasal (Asitleşme, tuzlulaşma vb),
c. Biyolojik (Organik madde kapsamının düşmesi, biyolojik etkinliklerin
azalması).

Toprak özellikleri, üç ayrı yönden gerileme gösterebilir:
a. Fiziksel: (Erozyon, sıkışma vb),
b. Kimyasal (Asitleşme, tuzlulaşma vb),
c. Biyolojik (Organik madde kapsamının düşmesi, biyolojik etkinliklerin
azalması). Doğru cevap E'dir.

Uçucu organik bileşiklerin toprakta kalmasını sağlamak yerine bunların uzaklaşması için toprağa basınçlı hava uygulanması gerekmektedir.

B3 Horizonu
Çoğu toprakta hiç bulunmaz. Birikme ürünleri, ana materyalle karışmış olup, topraktan ana materyale bir geçiş horizonudur