Türk Anayasa Hukuku Ara 12. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
2007 yılında yapılan anayasa değişikliğinin Türk hükûmet sistemine yansımaları ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Cumhurbaşkanı halk tarafından seçilir hale gelmiştir. |
Cumhurbaşkanının yetkileri artırılmıştır. |
Yarı-başkanlık sistemine benzer bir sistem uygulanmaya başlamıştır. |
Yasama organı güçlendirilmiştir. |
Kohabistasyon olarak adlandırılan durumun görülme ihtimali ortaya çıkmıştır. |
2007 Anayasa değişikliği ile Cumhurbaşkanın halk tarafından seçilmesi öngörülmüş ve Cumhurbaşkanının yetkileri artırılmıştır. Cumhurbaşkanın yetkileri sembolik olmaktan öte olduğundan ve halk tarafından seçilmeye başlayacağından dolayı sistemin yarı-başkanlık sistemine yaklaştığını söylemek mümkündür. Bununla birlikte yasama organın yetkileri artırılmamıştır. Doğru cevap D şıkkıdır.
2.Soru
I. Askeri
II. Mali
III. Bürokratik
IV. Yargısal
V. Dini
Yukarıdaki alanların hangisindeki vesayetin sonlandırılması yönünde 1982 Anayasasının hükümlerinde 2107 yılında değişiklik gerçekleştirilmiştir?
I, II ve III |
II, III ve IV |
III, IV ve V |
I, III ve IV |
I, III ve V |
1982 Anayasasında zaman içinde insan haklarını geliştiren ve demokratikleşme amaçlı değişiklikler yapılmıştır. Anayasada 2017 yılında yapılan son değişikliklerle de askeri, bürokratik ve yargısal vesayetin sonlandırılması yönünde önemli değişiklikler gerçekleştirilmiştir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi demokrasinin temel kurumları arasında yer almaz?
Özgür ve düzenli seçimler |
Siyasi çoğulculuk ve yarışma |
Temel hak ve hürriyetler |
Seçilmişlerin üstünlüğü |
Yönetim biçimi |
Demokrasinin temel kurumları özgür ve düzenli seçimler, siyasi çoğulculuk ve yarışma (çok-partili siyasal hayat), insan hakları (temel hak ve hürriyetler), çoğunluk yönetimi ve azınlık hakları ile seçilmişlerin üstünlüğüdür (Erdoğan, 2001: 241-263)
4.Soru
Anayasa’ya göre, Türkiye Cumhuriyeti bir “hukuk devleti”dir (m.2).
Hukuk devleti ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Hukuk devleti kanun devleti demektir. |
Hukuk devletinde devlet organlarının bağlı olacağı kurallar pozitif hukukla sınırlanamaz. |
Hukuk devletinin temel amacı herkese insan onuruna yakışır asgari bir hayat düzeyi sağlamaktır. |
Hukuk devletinde tek bir anayasa, yasama organı ve hükûmet vardır. |
Hukuk devleti monarşi olmayan devlettir. |
Hukuk devletinde devlet organlarının bağlı olacağı kurallar pozitif hukukla sınırlanamaz. Zira, hukuk devleti, “kanun devleti” demek değildir.
Anayasa, “hukukun genel ilkeleri”nden doğrudan doğruya söz etmemiştir. Bununla birlikte, Özbudun’un belirttiği gibi, Anayasa’nın 138’inci maddesinde yer alan, “hâkimler... Anayasaya, kanuna ve hukuka uygun olarak vicdani kanaatlerine göre hüküm verirler” hükmü, anayasa yargısı da dahil olmak üzere her düzeydeki hâkimlerin yazılı kuralların yanında, hukukun genel ilkelerini de dikkate almalarını zorunlu kılmaktadır (Bk. Özbudun, 1998: 95-96).
5.Soru
Tarihimizde sosyal devlet ilkesini benimseyen ilk belge aşağıdakilerden hangisidir?
1876 Kanun-u Esasî |
1921 Anayasası |
1924 Anayasası |
1961 Anayasası |
1982 Anayasası |
1961 Anayasası’nın en ileri yanlarından birisi de klasik kişi hak ve hürriyetleri ile siyasal hakları genişletip güçlendirmesinin yanı sıra, sosyal hakları da düzenleyen ilk anayasa olmasıdır. 1961 Anayasası, temel hak ve hürriyetlerin sınırlanması bakımından, “Anayasanın sözüne ve ruhuna uygun olmak”, “hürriyetin özüne aykırı olmamak” ve benzeri bazı kriterler getirmiş, sosyal hakların uygulamada gerçekleştirilmesi için de devlete bir takım ödevler yüklemiştir.
Tarihimizde sosyal devlet ilkesini benimseyen ilk anayasa olarak, sosyal devletin gerektirdiği diğer düzenlemelere de yer verilmiştir.
Anayasacılık tarihimizde ilk defa sosyal devlet ilkesini benimseyen, sosyal haklara yer veren, Anayasa Mahkemesi ve Yüksek Hâkimler Kurulunu oluşturan anayasa 1961 Anayasası’dır. Doğru cevap D’dir.
6.Soru
Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi yöntemi Anayasamıza hangi yıl girmiştir?
1982 |
2002 |
2005 |
2007 |
2014 |
Anayasa’da 2007 yılında yapılan değişiklikle Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi yöntemi kabul edilmiş ve ilk uygulaması Ağustos 2014’te gerçekleşmiştir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat Fermanı'nın devlet yönetimiyle ilgili en önemli ilkesidir?
Keyfi cezalara son verilecek, mahkemelerde duruşmaların aleni olması sağlanacak, yargı kararı olmadıkça kimseye ceza verilmeyecektir. |
Kamusal alan yeni kanunlarla düzenlenecek ve keyfi işlemlere izin verilmeyecektir. Bütün işlem lerin kanunlara uygun olarak yürütülmesi sağlanacak, buna uymayan görevliler cezalandırılacaktır. |
Herkesten ancak emlak ve kazancına (mali gücüne) göre vergi alınacak ve vergide adalet sağlanacaktır. |
Devlet harcamalarının finansmanı için vergi toplanacaktır. |
Cezalar şahsi olup mirasçılara intikal etmeyecektir. |
Devlet yönetimine (yasama, yürütme ve yargı faaiyetleri) ilişkin ilkeler:
1. Tanzimat Fermanı’nın devlet yönetimiyle ilgili en önemli ilkesi, iktidarın kendi kendini sınırlamasıdır. Buna göre, kamusal alan yeni kanunlarla düzenlenecek ve keyfi işlemlere izin verilmeyecektir. Bütün işlemlerin kanunlara uygun olarak yürütülmesi sağlanacak, buna uymayan görevliler cezalandırılacaktır.
2. Keyfi cezalara son verilecek, mahkemelerde duruşmaların aleni olması sağlanacak, yargı kararı olmadıkça kimseye ceza verilmeyecektir.
3. Devlet harcamalarının finansmanı için vergi toplanacaktır.
4. Devletin askerî ve diğer harcamaları kanunla düzenlenecek ve sınırlanacaktır.
5. Kanunların hazırlanmasında yeni bir yöntem benimsenmiştir. Buna göre kanunlar, yetkili kurullar tarafından serbestçe görüşülerek kararlaştırıldıktan sonra Padişah tarafından onaylanarak yürürlüğe sokulacaktır.
6. Tanzimat Fermanı’nın devlet yönetimi alanındaki bir diğer önemli ilkesi de, eşit muamele yükümlülüğüdür. Buna göre, Tanzimat Fermanı ile getirilen haklardan din ayrımı gözetilmeksizin devletin bütün uyrukları yararlanacaktır.
8.Soru
Olağanüstü hallerde temel hak ve hürriyetlerin kısmen veya tamamen durdurulabilmesi, milletlerarası hukuktan doğan yükümlülüklerin ve ......... ihlal edilmemesi şartına bağlıdır.
Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki cümleyi doğru şekilde tamamlar?
Mahkeme kararının |
Özel ssbeplerin |
Ölçülülük ilkesinin |
Oranlılık ilkesinin |
Eylemsizlik kararının |
Olağanüstü hallerde temel hak ve hürriyetlerin kısmen veya tamamen durdurulabilmesi, milletlerarası hukuktan doğan yükümlülüklerin ve ölçülülük ilkesinin ihla^l edilmemesi şartına bağlıdır. Doğru cevap C'dir.
9.Soru
1982 Anayasası’nın temel hak ve hürriyetlere ilişkin düzenlemesi kapsam ve sistematik olarak kaç yılında düzenlenen anayasaya benzemektedir?
1961 |
1982 |
2001 |
1924 |
1983 |
1982 Anayasası’nın temel hak ve hürriyetlere ilişkin düzenlemesi kapsam ve sistematik olarak 1961 Anayasası’na benzemekle beraber, iki anayasa arasında insan haklarına yaklaşım ve bunların sınırlanması konusunda ciddi farklılıklar bulunmaktadır Doğru seçenek A‘dir.
10.Soru
Aşağıdaki şıklardan hangisinde temel hak ve hürriyetler 1982 Anayasası uyarınca doğru olarak sınıflandırılmıştır?
Konut Hakkı - Kişilik Hakkı |
Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Düzenleme Hakkı - Siyasi Hak |
Dilekçe Hakkı - Sosyal ve Ekonomik Hak |
Dernek Kurma Hürriyeti - Kişilik Hakkı |
Grev Hakkı - Siyasi Hak |
Doğru sıralamalar şöyledir:
Konut Hakkı - Sosyal ve Ekonomik Hak
Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Düzenleme Hakkı - Kişilik Hakkı
Dilekçe Hakkı - Siyasi Hak
Grev Hakkı - Sosyal ve Ekonomik Hak
Doğru cevap D şıkkıdır.
11.Soru
Ailenin korunması ve çocuk hakları; eğitim ve öğrenim hakkı ve ödevi; çalışma ve sözleşme hürriyeti; sendikal faaliyet; sağlık, çevre ve konut hakkı; sosyal güvenlik hakkı gibi hürriyetler 1982 Anayasası içinde hangi sınıflamada yer almaktadır.
Ailenin korunması ve çocuk hakları; eğitim ve öğrenim hakkı ve ödevi; çalışma ve sözleşme hürriyeti; sendikal faaliyet; sağlık, çevre ve konut hakkı; sosyal güvenlik hakkı gibi hürriyetler 1982 Anayasası içinde hangi sınıflamada yer almaktadır.
Kişinin hakları ve ödevleri |
Siyasi haklar |
Dayanışma hakkı |
Çevre hakkı |
Sosyal ve ekonomik haklar |
Sosyal ve ekonomik haklar bölümünde (m.41- 65); ailenin korunması ve çocuk hakları; eğitim ve öğrenim hakkı ve ödevi; çalışma ve sözleşme hürriyeti; dinlenme hakkı; sendika kurma hakkı; sendikal faaliyet; toplu iş sözleşmesi; grev hakkı ve lokavt; ücrette adalet; sağlık, çevre ve konut hakkı; sosyal güvenlik hakkı gibi hürriyetler yer almıştır. Doğru cevap E'dir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi olağanüstü hallerde dahi dokunulamayacak hak ve hürriyetler için doğru bir yargıdır?
Suçluluğu mahkeme kararı ile saptanıncaya kadar kimse suçlu sayılamaz. |
Suç ve cezalar geçmişe yürütülür. |
Kişi din, vicdan, düşünce ve kanaatlerini açıklamaya zorlanır. |
Kişinin maddî ve manevî varlığının bütünlüğü yok sayılır. |
Kişinin yaşama hakkına dokunulur. |
Anayasa bu aşırı daraltmaya izin vermiş olmakla birlikte, bu dönemlerde yapılacak sınırlamalara karşı bazı önemli koruma kriterleri de getirmiş bulunmaktadır. Buna göre, “savaş, seferberlik veya olağanüstü hallerde dahi, savaş hukukuna uygun fiiller sonucu meydana gelen ölümler dışında, kişinin yaşama hakkına, maddî ve manevî varlığının bütünlüğüne dokunulamaz; kimse din, vicdan, düşünce ve kanaatlerini açıklamaya zorlanamaz ve bunlardan dolayı suçlanamaz; suç ve cezalar geçmişe yürütülemez; suçluluğu mahkeme kararı ile saptanıncaya kadar kimse suçlu sayılamaz” (AY.m.15/2).
13.Soru
- Japonya
- Fransa
- Finlandiya
- ABD Yukarıdakilerden hangisinde veya hangilerinde yarı başkanlık sistemi uygulanmaktadır?
Yalnız IV |
I ve II |
II ve III |
III ve IV |
I ve IV |
ABD başkanlık, Fransa ve Finlandiya ise yarıbaşkanlık sistemine sahiptir. Japonya’da ise parlementer hükümet sistemi uygulanmaktadır.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türkiye Büyük Millet Meclisinin görev ve yetkilerinden biri değildir?
Kanun koymak, değiştirmek ve kaldırmak |
Bütçe ve kesinhesap kanun tekliflerini görüşmek ve kabul etmek |
Para basılmasına ve savaş ilânına karar vermek |
Milletlerarası andlaşmaların onaylanmasını uygun bulmak |
Cumhurbaşkanı yardımcıları ile üst kademe yöneticilerini atamak |
Cumhurbaşkanı yardımcıları ile üst kademe yöneticilerini atama Cumhurbaşkanının yetkileri arasındadır.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi aktif statü haklarından değildir?
Kamu hizmetlerine girme |
Siyasi parti kurma ve üye olma |
Öğrenim hakkı |
Dilekçe hakkı |
Seçimlerde aday olma hakkı |
Öğrenim hakkı, Pozitif statü hakları (sosyal haklar) kategorisindedir. Doğru cevap C'dir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sosyal devlette yer alan temel sosyal haklar arasında yer almaz?
Oy kullanma hakkı |
Adil ücret hakkı |
Konut hakkı |
Eğitim hakkı |
Sağlık hakkı |
Adil ücret hakkı, konut hakkı, eğitim hakkı ve sağlık hakkı temel sosyal haklar arasında yer alır. Oy kullanma hakkı ise demokratik bir hak olarak sınıflandırılabilir.
17.Soru
Türkiye’de, Osmanlı İmparatorluğu Dönemi’nde başlayan anayasacılık hareketleri çerçevesinde “misak” (sözleşme) biçiminde meydana getirilen ilk anayasal belge hangisidir?
Tanzimat Fermanı |
Kanun-u Esasî |
Islahat Fermanı |
Sened-i İttifak |
1921 Anayasası |
Türkiye’de, Osmanlı İmparatorluğu Dönemi’nde başlayan anayasacılık hareketleri çerçevesinde “misak” (sözleşme) biçiminde meydana getirilen ilk anayasal belge olan Sened-i İttifak, 1808 yılında merkezî hükûmetin temsilcileri ile âyan temsilcileri arasında yapılan görüşmeler sonucunda kabul edilmiştir.
18.Soru
1921 Anayasası nasıl bir hükümet sistemi öngörmüş idi?
Parlamenter sistem |
Başkanlık sistemi |
Yarı-başkanlık sistemi |
Meclis hükümeti sistemi |
Başkancı parlamenter sistem |
Anayasa, yasama ve yürütme kuvvetlerinin TBMM’nde toplandığını belirtmektedir (m.2). Anayasa’ya göre, Türkiye Devleti, Büyük Millet Meclisi tarafından idare olunur ve Hükûmeti Büyük Millet Meclisi Hükûmeti unvanını taşır (m.3). Büyük Millet Meclisi vilayetler halkınca seçilen üyelerden oluşur (m.4). Meclis seçimleri iki yılda bir yenilenir (m.5). Ahkâmı şer’iyenin uygulanması, kanunların yapılması, değiştirilmesi ve yürürlükten kaldırılması, andlaşmaların yapılması ve vatan savunması ilanı gibi yetkiler Büyük Millet Meclisi tarafından kullanılır (m.7). Hükûmet bölümleri, Meclisin seçtiği bakanlar aracılığıyla yönetilir, bu bakanlara Meclis yön verir ve gerektiğinde değiştirir (m.8). Bu hükümler nedeniyle 1921 Anayasası’nın bir “meclis hükûmeti” kurduğu kabul edilmektedir. Doğru cevap D'dir.
19.Soru
Hangi yılda çok-partili siyasal sisteme geçilmiştir?
1926 |
1936 |
1946 |
1956 |
1966 |
1924 Anayasası döneminde, çok-partili hayata geçiş yönündeki iki başarısız denemeden sonra, 1946’da çok-partili siyasal sisteme geçilmiştir. Dolayısıyla, 1924 Anayasası, 1946’ya kadar tek-partili, bu tarihten 27 Mayıs 1960 askerî darbesine kadar geçen sürede ise çok-partili bir sistem içinde uygulanmıştır.
20.Soru
Meclisin yetkileri arasında sayılan ahkâm-ı şer’iyenin tenfizi hükmü hangi anayasa ile yürürlükten çıkarılmıştır?
1921 Anayasası |
1924 Anayasası |
1928 Anayasası |
1928 Anayasası |
1960 Anayasası |
1928 yılında yapılan değişiklikle, Anayasa’daki, “Türkiye Devletinin dini, Din-i İslamdır” hükmü ile Meclisin yetkileri arasında sayılan “ahkâm-ı şer’iyenin tenfizi” hükmü çıkarılmış, 1937 değişikliği ile de Anayasaya “lâiklik ilkesi” eklenmiştir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ