Türk Anayasa Hukuku Final 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Tanzimat Fermanı ve Islahat Fermanı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Her ikisi de anayasa niteliğindedir. |
Her ikisi de anayasal belge niteliğindedir. |
Her ikisi de Padişah tarafından tek taraflı olarak ferman biçiminde ilan edilmiştir. |
Islahat Fermanı, Tanzimat Fermanı'ndaki vaadleri yenilemiştir. |
Islahat Fermanı, içerideki Hristiyan milletlerin bağımsızlık hareketlerine bir başlangıç olmuştur. |
1839 yılında Padişah tarafından tek taraflı olarak “ferman” biçiminde ilan edilen Tanzimat Fermanı ile devletin bütün uyrukları için can, mal ve ırz güvenliğinin teminat altına alınması, düzenli bir vergi sistemine geçilmesi, genel ve zorunlu askerlik uygulamasının başlatılması ve bütün uyrukların kanun önünde eşitliğinin sağlanması taahhüt edilmiştir (Erdoğan, 2001a: 7). Padişah tarafından “ferman” biçiminde ilan edilen 1856 tarihli Islahat Fermanı ise Tanzimat Fermanı’ndaki vaadleri yenileyen ve ayrıca din farkı gözetilmeden bütün devlet uyruklarının eşit işlem görmesi ilkesini getiren bir belgedir. Avrupa devletlerinin etkisiyle hazırlanan Islahat Fermanı’nın temel amacı, müslümanlar ile gayrimüslimler arasında her yönden tam bir eşitlik sağlamaktı. Böylece devletin uyrukları arasında var olan vergi, askerlik, yargılama, eğitim, devlet memurluğu ve temsil alanındaki bütün farklar kaldırılıyordu. Islahat Fermanı, daha sonraki dönemlerde dış ilişkiler bakımından batılı devletlerin ve Rusya’nın müdahalelerine dayanak oluşturmuş, içeride ise özellikle Hristiyan “millet”lerin bağımsızlık hareketlerinin bir başlangıcı olmuştur (Tanör, 1995: 79). Sened-i İttifak, Tanzimat Fermanı ve Islahat Fermanı anayasa değildir, ancak bir ölçüde de olsa devlet iktidarını sınırlandırma amacı taşıdıkları için “anayasal belge” niteliğindedir. Doğru cevap A'dır.
2.Soru
Aşağıdaki normlardan hangisi Anayasa Mahkemesinin denetimine tabi değildir?
Kanunlar |
Anayasa değişiklikleri |
Cumhurbaşkanlığı kararnameleri |
TBMM içtüzüğü |
Milletlerarası antlaşmalar |
Milletlerarası antlaşmalar Anayasa Mahkemesinin denetimine tabi değildir. Bu nedenle doğru şık “e”dir.
3.Soru
"Anayasalar mevcut anayasal kurumlar tarafından yürürlükteki usul ve kurallara göre, genellikle yasama işlemi biçiminde yapılır."
Yukarıda verilen bilgi hangi yönteme aittir?
Katılma yöntemi |
Uzlaşma yöntemi |
Organik yöntem |
Hiyerarşik yöntem |
Sözleşme yöntemi |
Organik yöntemde anayasalar mevcut anayasal kurumlar tarafından yürürlükteki usul ve kurallara göre, genellikle yasama işlemi biçiminde yapılır. Bu yöntemi, “tali kurucu iktidar” tarafından yeni bir Anayasa’nın yapılması veya mevcut Anayasa’nın değiştirilmesi olarak açıklamak da mümkündür.
4.Soru
Türkiye'de ki mevcut sistemde yürütme yetkisi hangi organa aittir?
TBMM |
Bakanlar Kurulu |
Başbakan |
Yargı |
Cumhurbaşkanı |
Cumhurbaşkanı
5.Soru
Adli yargı alanında en üst mahkeme aşağıdakilerden hangisidir?
Sayıştay |
Bölge adliye mahkemeleri |
Ceza mahkemeleri |
Yargıtay |
Danıştay |
Adli yargı alanında en üst mahkeme, yargıtaydır.
6.Soru
Olağanüstü hal, Cumhurbaşkanının talebi üzerine TBMM tarafından en fazla kaç ay uzatılabilir?
Bir ay |
İki ay |
Üç ay |
Dört ay |
Altı ay |
Olağanüstü hal, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından Cumhurbaşkanının istemi üzerine, her defasında dört ayı geçmemek üzere uzatılabilir.
Doğru cevap D şıkkıdır.
7.Soru
Yargı fonksiyonu yasama ve yürütme fonksiyonundan kaç farklı özelliğe sahiptir?
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
Yargı fonksiyonu yasama ve yürütme fonksiyonundan
farklı olarak şu özelliklere sahiptir:
1. Yargı fonksiyonunun amacı, hukuk düzeninin
korunması ve adaletin gerçekleştirilmesidir.
Yasama fonksiyonu ve yürütme
fonksiyonunun amacı ise, kamu yararının
gerçekleştirilmesidir.
2. Yargısal işlemde hâkim, önüne getirilen
olayla ilgili hukuk kuralını tespit ederek
olaya uygular. Bu nedenle, idari işlemlerin
inşaî (kurucu) niteliğine karşılık, yargısal
işlemler gösterici (tespit edici) bir nitelik
taşırlar.
3. Yargısal işlemler kesin hüküm özelliğine sahiptir.
Bu nedenle kural olarak kaldırılabilen
ve değiştirilebilen yasama işlemleri ve
idari işlemlerden farklı olarak, kesinleşmiş
yargı kararlarının kaldırılmaları veya değiştirilmeleri
mümkün değildir.
4. Yargı fonksiyonunu yürüten organlar (mahkemeler),
idari organlardan farklı olarak bağımsızlık
özelliğine sahiptirler.
8.Soru
Bir devletin anayasasını yapan ya da değiştiren
iktidara ............... adı verilmektedir.
yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
kurucu iktidar |
meclis |
yasama organı |
yürütme |
danıştay |
Bir devletin anayasasını yapan ya da değiştiren
iktidara “kurucu iktidar” adı verilmektedir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Fransa modelini Amerika modelinden ayıran unsurlardan birisi değildir?
Kuvvetler ayrılığı yerine iş birliğinin bulunması |
Cumhurbaşkanının görev süresinin uzunluğu |
Yürütmenin cumhurbaşkanının güçlü olduğu iki-başlı bir yapıya sahip olması |
Yürütmenin yasama organını feshedebilmesi |
Yasama ve yürütme kuvvetlerinin birbirinden kesin olarak ayrılması |
Yarı-başkanlık olarak adlandırılan Fransa modeli ise, unsurları ve işleyişi bakımından farklı özellikler göstermektedir. Fransız modelini, Amerikan modelinden ayıran başlıca özellikler, kuvvetler ayrılığı yerine iş birliğinin bulunması, cumhurbaşkanının görev süresinin uzunluğu, yürütmenin cumhurbaşkanının güçlü olduğu iki-başlı bir yapıya sahip olması, yürütmenin yasama organını feshedebilmesi gibi unsurlardır. Yasama ve yürütme kuvvetlerinin birbirinden kesin olarak ayrılması bu unsurlardan birisi değildir.
10.Soru
1961 Anayasası döneminde kendini bu konuda yetkili sayarak bazı anayasa değişikliklerini iptal eden aşağıdakilerden hangisidir?
TBMM |
Halk |
Ordu |
Cumhurbaşkanı |
Anayasa Mahkemesi |
Anayasa değişikliklerinin yargısal denetimi konusunda açık bir düzenleme öngörmeyen 1961 Anayasası döneminde Anayasa Mahkemesi kendini bu konuda yetkili sayarak bazı anayasa değişikliklerini iptal etmiştir.
11.Soru
1982 yılında hazırlanan tasarıyla çerçevesi belirlenen barış hakkı, gelişme hakkı, çevre hakkı ve insanlığın ortak malvarlığına saygı hakkından oluşan haklar aşağıdakilerden hangisidir?
Dayanışma Hakları |
Mülkiyet Hakkı |
Negatif Statü Hakları |
Sosyal Haklar |
Konut Hakkı |
Birinci ve ikinci kuşakta ele alınan haklar büyük ölçüde klasik tasniflerde de yer almaktadır. Buna karşılık üçüncü kuşakta yer alan “Dayanışma Hakları” ise 1982 yılında hazırlanan “Dayanışma Haklarına İlişkin Uluslararası Pakt Ön Tasarısı”nda düzenlenen şeklîyle, “barış hakkı, gelişme hakkı, çevre hakkı ve insanlığın ortak malvarlığına saygı hakkı”ndan oluşmaktadır. Doğru cevap A'dır.
12.Soru
Mevcut rejim içinde anayasal değişmeye yol açan sosyoekonomik, kültürel ve teknolojik faktörlerin değişmesi durumunda, anayasayı, aşağıdakilerden hangisi yapar veya değiştirir?
Dış güçler |
Halk |
Ordu |
Tâli kurucu iktidar |
Asli kurucu iktidar |
Mevcut rejim içinde anayasal değişmeye yol açan sosyoekonomik, kültürel ve teknolojik faktörlerin değişmesi durumunda, anayasayı, yürürlükteki anayasaya tâbi mevcut iktidarın, yani “tâli kurucu iktidar”ın yapmasına (ya da değiştirmesine) karşılık, yeni bir devletin kurulması veya siyasal rejimin değişmesi hâllerinde yeni anayasayı genellikle hiçbir hukuk kuralı ile bağlı olmayan “asli kurucu iktidar” yapar.
13.Soru
Yürütme organının mahfuz düzenleme alanının bulunmaması yasama yetkisinin hangi niteliği ile ilgilidir?
Yasama yetkisinin genelliği |
Yasama yetkisinin aslîliği |
Yasama yetkisinin ilk-elliği |
Yasama yetkisinin devredilmezliği |
Yasama yetkisinin genişliği |
Yasama organı, Anayasa'ya aykırı olmamak kaydıyla istediği her konuda istediği kadar ayrıntılı düzenleme yapma yetkisine sahiptir. Yasama organı bazı konuların genel çerçevesini çizip ayrıntıları düzenleme yetkisini yürütme organına bırakabileceği gibi böyle bir tercihte bulunmayabilir de. Bu durum aynı zamanda yürütme organının mahfuz düzenleme alanının bulunmadığı anlamına da gelmektedir. Yani Anayasa uyarınca yürütme organına özgülenmiş konular bulunmamaktadır, yasama organı istediği her konuda düzenleme yapma yetkisine sahiptir.
Doğru cevap A şıkkıdır.
14.Soru
.................... kavramı, Anayasa’nın yapılması kararını veren ve anayasada yer alacak temel tercihleri hukuken ve fiilen belirleme ve nihai olarak onaylama yetkisine sahip siyasal güçleri (politikacılar, siyasal gruplar ve partiler, hükûmetler, yasama organları ve halk gibi) ifade etmektedir.
yukarıda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
politika kararlaştırıcılar |
teknisyenleler |
siyasiler |
bakanlar |
bakan yardımcıları |
Politika kararlaştırıcılar kavramı, Anayasa’nın
yapılması kararını veren ve anayasada yer alacak temel
tercihleri hukuken ve fiilen belirleme ve nihai
olarak onaylama yetkisine sahip siyasal güçleri (politikacılar,
siyasal gruplar ve partiler, hükûmetler,
yasama organları ve halk gibi) ifade etmektedir.
15.Soru
I. Amerikan Anayasası
II. Nazi yönetimi sonrası 1949 tarihli Federal Alman Anayasası
III. 1982 tarihli Türkiye Cumhuriyeti Anayasası
Anayasal değişmeye yol açan faktörler düşünüldüğünde, yukarıdaki gelişmelerden hangisi, "ülkede siyasal rejimin değişmesi veya kesintiye uğraması" başlığı altında yer alır?
Yalnız I |
Yalnız II |
I - II |
I - III |
II - III |
Ülkede siyasal rejimin değişmesi ya da kesintiye uğraması sonucunda yapılan anayasalara örnek olarak; Nazi Yönetimi’nden sonra yapılan 1949 tarihli Federal Alman Anayasası ve Türkiye’de siyasal rejimde kesintilere yol açan askeri müdahaleler döneminde yapılan 1961 ve 1982 Anayasaları gösterilebilir. Amerikan Anayasası’nın ise, Amerika Birleşik Devletleri’ni kuran bir anayasa olduğu söylenebilir. Doğru cevap E'dir.
16.Soru
1982 Anayasası'nın son hali dikkate alınacak olursa aşağıdakilerden hangisi anayasa değişikliği teklifinde bulunabilir?
201 milletvekili |
184 milletvekili |
Herhangi bir milletvekili |
Cumhurbaşkanı |
Meclis Başkanı |
1982 Anayasası'nın 175'inci maddesi anayasa değişikliği sunma konusunda meclis üye tamsayısının en az üçte birinin yetkili olduğunu hüküm altına alır. Meclis üye tamsayısı 600 olduğu için bu sayı en az 200'dür. Doğru cevap A şıkkıdır.
17.Soru
Anayasa değişikliği teklifi için Meclis üye tam sayının kaçta kaçının yazılı teklifi gerekir?
1/2 |
1/3 |
1/4 |
3/5 |
2/3 |
Anayasa’nın 175’inci maddesinin birinci fıkrasına göre, “Anayasa’nın değiştirilmesi Türkiye Büyük Millet Meclisi üye tam sayısının en az üçte biri tarafından yazıyla teklif edilebilir.” Doğru cevap B'dir.
18.Soru
Mevcut seçim sistemimiz aşağıdaki şıklardan hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Karma sistem |
Barajlı en büyük artık oy sistemi |
Barajlı dar bölge sistemi |
Barajlı d'Hondt usulü |
Listeli çoğunluk sistemi |
Mevcut seçim sistemimiz barajlı d'Hondt usulü sistemdir.
Doğru cevap D şıkkıdır.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Anayasa’nın 175’nci maddesinde yer alan Anayasa’nın değiştirilmesi usulündeki safhalardan değildir?
Aşağıdakilerden hangisi Anayasa’nın 175’nci maddesinde yer alan Anayasa’nın değiştirilmesi usulündeki safhalardan değildir?
Hazırlık |
Teklif |
Görüşme |
Karar |
Onay |
Anayasa’nın 175’nci maddesinde yer alan Anayasa’nın değiştirilmesi usulünde “teklif”, “görüşme”, “karar” ve “onay” olmak üzere dört safha bulunmaktadır.
20.Soru
I. Meşrutiyete geçişi sağlayan 1876 Anayasası hangi yöntemle yapılmıştır?
Hiyerarşik yöntem |
Sözleşme yöntemi |
Katılma ve uzlaşma yöntemi |
Organik yöntem |
Tabana dayalı yöntem |
1876 anayasası iktidarın kendi yetkilerini bir ferman yoluyla sınırlaması şeklinde ortaya çıktığı için hiyererşik yöntemle yapılmıştır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ