Türk Basın Tarihi Ara 11. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
İlk yazı hangi devlette ortaya çıkmıştır?
Sümer |
Mısır |
Akad |
Elam |
Babil |
Düşüncelerin sözden yazıya geçirilmesi için alfabenin bilinmesi gerekirdi. Yaklaşık MÖ 3150’li yıllarda ilkyazı Mısır’da ortaya çıktı.
2.Soru
II. Abdülhamid Dönemi’nde 1857 yılında yürürlüğe giren Matbaa Nizamnamesi yaklaşık on iki yıl uygulanır. Sonra yerini 1894 de Matbaalar ve Kitapçılar Hakkında Nizamname’ye bırakır. 1909 yılına kadar yürürlükte kalan bu nizamnameye göre kitap basmak için Maarif Nezareti’nden izin alınmalıdır. Kitap basılıp dağıtılmadan önce belli bir sayısı ön sansürden geçirilir. Yayımlanacak kitap bir uzmanlık alanını ilgilendiriyorsa o alanla ilgili görüş alınır. Örneğin sanat eseri ise ..................................'nün görüşleri alındıktan sonra ruhsat verilir. Yukarıdaki metinde ilgili yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
Sanayi-i Nefise Müdürlüğü |
Maarif Nezareti |
Seraskerlik Makamı |
Şeyhülislâmlık Makamı |
Encümen-i Teftiş ve Muayene |
Sanayi-i Nefise Müdürlüğü
3.Soru
Tanzimat Dönemi’nin yenilikçi padişahı II. Mahmud ve onun gibi yenilik taraftarı
devlet adamlarının 1831 yılında Blak Bey’i İstanbul’a çağırarak ondan Osmanlı çıkarlarını savunan bir anlayışla yayın yapan hangi resmî gazeteyi çıkarmasını istemiştir?
Le Moniteur Ottoman (Osmanlı Aynası) |
Le Spectateur Oriental |
Courier de L’Egypte (Mısır Habercisi) |
Vekâyi-i Mısriyye |
Courrier de Smyrne |
Le Moniteur Ottoman (Osmanlı Aynası)
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İslamcı Edebiyatın en önemli yayın organlarından olan, İlk 182 sayısı “Sırat-ı Müstakîm” adı ile yayımlanan dergi aşağıdakilerden hangisidir?
Beyanü’l Hak |
Sebilü’r-Reşad |
Cihân-ı İslam |
Cerîde-i İlmiye |
Cerîde-i Sufiye |
Sebilü’r-Reşad İslamcı Edebiyatın en önemli yayın organlarından olan, İlk 182 sayısı “Sırat-ı Müstakîm” adı ile yayımlanan dergidir. Doğru cevap B'dir.
5.Soru
Aşağıda verilen isimlerden hangisi ‘Türk Karikatürünün Babası’ olarak tanımlanır?
Cemil Cem |
Refik Halid |
Hamdullah Suphi |
İbrahim Alaaddin |
Osman Cemal |
Cemil Cem ‘Türk Karikatürünün Babası’ olarak bilinir. Doğru cevap A'dır.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Milli Mücadeleye destek veren yazarlar arasında yer almaz?
Refik Halit Karay |
Falih Rıfkı Atay |
Ziya Gökalp |
Mehmet Akif Ersoy |
Aka Gündüz |
Millî Mücadele’yi destekleyen ve desteklemeyen basın mensupları, İstanbul ve Anadolu’da çıkan süreli yayınlarla görüş ve düşüncelerini kamuoyu ile paylaşırlar. Milli Mücadeleye destek veren yazarlar; Ziya Gökalp, Mehmet Akif Ersoy, Halide Edip Adıvar, Falih Rıfkı Atay ve Aka Gündüz’dür. Hareketi desteklemeyen yazarlar ise; Ali Kemal, Refik Halit Karay ve Refi Cevat Ulunay’dır. Doğru cevap A’dır.
7.Soru
Hangil alfabesi kullanılarak basılan ilk eser aşağıdakilerden hangisidir?
Diamond Stura
|
Hunmin Congim
|
Mazarin İncili
|
Court Traite Contre Les Juifs
|
Risale-i İslâmiye |
Hangil alfabesi kullanılarak basılan ilk eser Hunmin Congim'dir.
8.Soru
Osmanlı Türkçesi ile çıkarılan ilk gazete aşağıdakilerden hangisidir?
Vekâyi-i Mısriyye |
Takvim-i Vekâyi |
Ceride-i Hâvadis |
Curnalü'l-Irâk |
Ceride-i Osmaniye |
1828 yılında Mısır’da yayımlanan Vekâyi-i Mısriyye (Mısırdaki Olaylar) Osmanlı Türkçesi ile çıkarılan ilk gazetedir. Bu gazete Avrupa’daki ilk örnekten 219 yıl sonra yayınlanır. Matbaanın kabulündeki yaklaşık 280 yıllık gecikmenin bir benzerinin gazetecilikte de yaşandığını anlaşılmaktadır.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı’da yayımlanan ilk yarı resmi gazetedir?
Takvim-i Vekâyi |
Vekâyi -i Mısriyye |
Hülasa-ı Efkâr |
Letaif-i Asar |
Ceride-i Havadis |
İngiliz tebaasına mensup William Churchill, 1816 yılında Osmanlı ülkesine gelir. Önce İzmir, ardından İstanbul’da yaşamaya başlar. Ticaretin yanı sıra ABD Konsolosluğu’nda görev yapar. 1833 yılından sonra aralarında Morning Herald’ın bulunduğu bazı gazetelerde muhabir olarak çalışır. Churchill, kendisine verilen imtiyaza dayanarak 31 Temmuz 1840 tarihinde Ceride-i Havadis adlı gazeteyi çıkarmaya başlar. On günde bir yayımlanan yarı resmî nitelikte olan gazete, özellikle ticarî konularla ilgilenmesi ve dilinin sadeliği yönüyle dikkat çekicidir. İlk üç sene yayımlanan gazetenin tirajı 200’ü geçemez. Masraflarını karşılayamayan gazete kapanmak zorunda kalır. Doğru cevap E’dir.
10.Soru
Siyasi tarihin olduğu kadar, basın tarihinin de en önemli dönemlerinden biri Sultan II. Abdülhamid’in saltanat yılları hangi tarihler arasındadır?
1876-1909 |
1870-1900 |
1875-1909 |
1820-1900 |
1888-1909 |
(1876-1909).
11.Soru
Çinliler tarafından kullanılan ideogramlara ne ad verilir?
Miniskül
|
Majiskül
|
Hanja
|
Matris
|
Müstensih |
Çinliler tarafından kullanılan ideogramlara Hanja adı verilir.
12.Soru
İttihat ve Terakki başta olmak üzere muhalif çevrelerin yoğun faaliyetleri sonucunda Kanun-ı Esâsi hangi tarihte yeniden ilan edilmiştir?
23 Temmuz 1908 tarihinde |
25 Ağustos 1909 tarihinde |
25 Temmuz 1910 tarihinde |
23 Temmuz 1910 tarihinde |
23 Nisan 1909 tarihinde |
23 Temmuz 1908 tarihinde
13.Soru
İbrahim Müteferrika'nın başına getirildiği Osmanlı'nın ilk matbaa için kağıt üreten fabrikası nerede kurulmuştur?
İstanbul |
Bursa |
Yalova |
İzmit |
İznik |
Osmanlı ülkesinde kâğıt 1453 yılından beri Beykoz, Kâğıthane ve Bursa’da üretilmekteydi. Ancak bunlar matbaadan ziyade müstensihler tarafından kullanılmak için üretilen özelliklere sahipti. Matbaada kullanılabilecek kâğıtlar daha çok yurt dışından ithal edilmekteydi. Bu da basılan kitap veya dokümanın pahalı satılmasına sebep olmaktaydı. Bu güçlüğü ortadan kaldırmak için 1741 yıllında, yine İbrahim Müteferrika’nın girişimleri ile Yalova’da Yalakâbad Kağıthanesi kurulur. Polonya’dan getirilen üç kâğıt ustası burada çalıştırılır. 10-15 yıl faaliyetini sürdüren bu imalathanenin emirliğine, 70 yaşını aşmasına
rağmen, 1744 yılında İbrahim Müteferrika tayin edilir. Müteferrika Matbaası’nda hazırlanan kitaplar ve diğer çalışmalar burada üretilen kâğıtlara basılır.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi II. Meşrutiyet Dönemi’nde mizah içerikli süreli yayınların çıktığı yerlerden değildir?
Samsun |
İzmir |
Kastamonu |
Kahire |
Selanik |
Samsun
15.Soru
Roma İmparatoru Julius Sezar’ın MÖ 59 yılında Roma’da günlük haberlere yönelik olarak çıkardığı gazete aşağıdakilerden hangisidir?
Acta Publica |
Flugblatt |
Acta Senatus |
Fogli D’avvisi |
Acta Diurna |
Roma İmparatoru Julius Sezar’ın MÖ 59 yılında Roma’da günlük olarak çıkarılan Acta Diurna (Günlük Haberler) gazetesini çıkardığına dair belgeler mevcuttur. Doğru cevap E’dir.
16.Soru
Namık Kemal, Tasvir’deki yazıları nedeniyle nerede vali muavini olarak görevlendirilir?
Erzurum |
Midilli |
Tekirdağ |
Edirne |
Kastamonu |
Erzurum
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Harf Devrimi sonrası basında gerçekleşen duraklamanın sebeplerinden biri değildir?
Latin alfabesi bilen dizgicilerin olmaması. |
Gazetelerin satış yapamaması. |
Elde kalan eski harfli kitapların satılamaması. |
Yeni matbaa makinelerinin ülkede bulunmaması |
Okur-yazar sayısının az olması. |
Cumhuriyet’in coşkusuyla ilk yıllarda gelişen basın, 1 Kasım 1928 tarihinde ilân edilen Harf Devrimi’yle birlikte uzun sürecek bir duraklama devresine girer. Her şeyden önce, sınırlı sayıda olan okuyucu kitlesi ortadan kalkar. Matbaalar yeni harfler bulmakta zorlanırlar. Her iki alfabeyi yarı yarıya kullanan gazeteler Arap harflerinin kullanımının yasaklanması ile birlikte, tamamen Latin alfabesine döner. Bu olumsuz durumu ortadan kaldırmaya çalışan yönetim, bazı büyük gazeteleri maddî olarak destekler. Girdikleri dar boğazdan kurtarmak için bazı gazetelere hükümet tarafından üç yıl süreyle prim verilir. Doğru cevap D’dir.
18.Soru
Gutenberg'ten kaç yıl önce Çin'de matbaa kullanılmıştır?
380 |
480 |
580 |
680 |
780 |
Dünyanın geçici olduğunu anlatan ve okunması 30-40 dakika süren dua kitabının Gutenberg’in matbaayı bulmasından yaklaşık 580 yıl önce basılması dikkat çeken bir gelişmedir.
19.Soru
Millî Mücadele karşıtı yazıları ile tanınan ve 1912 yılında "Alemdar" gazetesini çıkaran yazar aşağıdakilerden hangisidir?
Refi Cevat ULUNAY |
Aka GÜNDÜZ |
Falih Rıfkı ATAY |
Halide Edip ADIVAR |
Ziya GÖKALP |
Millî Mücadele karşıtı yazıları ile tanınan Refi Cevat, Galatasaray Lisesi’ni bitirir. Çeşitli gazetelerde çalışmaya başlar. 1912 yılında Alemdar gazetesini çıkarır. Siyasî nedenlerle Anadolu’nun farklı şehirlerinde sürgün hayatı yaşar. İstanbul’a döndükten sonra gazetesini yeniden çıkarmaya başlayan yazar Kurtuluş Savaşı’nın gereksizliğini savunduğu için savaş sonrası Yüzellilikler arasında yurtdışına sürülür. Aftan yararlanarak dönüp gazeteciliğe devam eder. Yeni Sabah ve Milliyet gazetelerinde köşe yazıları yayımlar.
20.Soru
Yabancı dillerdeki basın organlarının kontrolünü amaçlayan ve 6 Şubat 1883 tarihinde Hariciye Nezareti bünyesinde kurulan, dairenin adı nedir?
Dahiliye Nezareti |
Matbuat Müdürlüğü |
Matbuat-ı Dâhiliyye İdaresi |
Matbuat-ı Ecnebiye Müdürlüğü |
Muayene-i Matbuat Kalemi |
6 Şubat 1883 tarihinde Hariciye Nezareti'nde kurulan matbuat-ı Ecnebiye Müdürlüğü yabancı dillerdeki yayınların kontrolünü amaçlar. Sonrasında Dahiliye Nezareti'ne ve tekrar Hariciye Nezareti'ne bağlanır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ