Türk Basın Tarihi Ara 15. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Sezar’ın MÖ 59 yılında Roma’da günlük olarak çıkarılan Acta Diurna aşağıdakilerden hangi anlamı taşır?
Günlük Haberler |
Halk Haberleri |
Senato Haberleri |
Kral Haberleri |
Saray Haberleri |
Sezar’ın MÖ 59 yılında Roma’da günlük olarak çıkarılan Acta Diurna (Günlük Haberler) gazetesini çıkardığına dair belgeler mevcuttur. Bir tarz el ilanı şeklinde düzenlenen Acta Diurna’da halka ilginç gelebilecek haberler yayımlanır.
2.Soru
İstanbul Gazeteciler Cemiyeti hangi yıl kurulmuştur?
1936 |
1946 |
1950 |
1956 |
1966 |
İstanbul Gazeteciler Cemiyeti 12 Haziran 1946 tarihinde kurulur.
3.Soru
Aşağıdaki yazarlardan hangisi Dağarcık’ta yayımlanan ve İslâm dini aleyhinde olduğu düşünülen “Duvardan Bir Sada” adlı yazısından dolayı 1873’te Yeni Osmanlılarla birlikte Rodos’a sürülmüştür?
Mizancı Murad |
Şinasi |
Namık Kemal |
Ahmet Midhat |
Muallim Naci |
Ahmet Midhat Efendi birçok gazeteye yazı yazmanın yanında önce Dağarcık dergisini, daha sonra Devir ve Bedir gazetelerini çıkarır. Bunların yanında roman ve piyes denemeleri yapar. Fakat bu gazetecilik deneyimi pek kısa sürer. Dağarcık’ta yayımlanan ve İslâm dini aleyhinde olduğu düşünülen “Duvardan Bir Sada” adlı bir yazısından dolayı 1873’te Yeni Osmanlılarla birlikte Rodos’a sürülür. Abdülâziz’in tahttan indirilmesine kadar (1876) devam eden bu sürgün hayatı Ahmet Mithat’ta bir çekingenlik uyandırır. Bundan sonraki yazılarında daha dikkatli davranmış ve siyasi olayları bu yönde değerlendirmiştir.
4.Soru
Fransız büyükelçiliğinin Fransız çıkarlarını korumak amacıyla 1795 yılında Osmanlı Devleti’nde çıkardığı ilk gazete aşağıdakilerden hangisidir?
La Gazette |
Bulletin de Nouvelles |
Gazette Françise de Constantinopol |
Courier de L’Egypte |
La Decade Egyptienne |
Osmanlı ülkesinde ilk gazeteyi 1795 yılında Fransız büyükelçiliği çıkarır. Buletin de Nouvelles adıyla on beş günde bir çıkarılan gazete, Fransız çıkarlarını koruyan anlayışla yayın yapar. Doğru cevap B’dir
5.Soru
Türk âleminin menfaatlerini müdafaa etmenin esas alınması ilkesini benimseyen ve Türkçülük hareketini hayatın her alanına yaymayı amaç edinen, imtiyaz sahibi Mehmet Emin Yurdakul Bey olan yayın organı aşağıdakilerden hangisidir?
Türk Derneği |
Yeni Mecmua |
El- Medaris |
Genç Kalemler |
Türk Yurdu |
Türk Yurdu, 18 Ağustos 1911’de kurulan Türk Yurdu Cemiyeti’nin yayın organıdır. İmtiyaz sahibi Mehmet Emin (Yurdakul) Bey’dir. Türk Yurdu Dergisi: “Türk âleminin menfaatlerini müdafaa etmenin esas alınması” ilkesini benimser. Türkçülük hareketini hayatın her alanına yaymayı amaç edinir.
6.Soru
İtalyanca “gazetta” sözcüğünün temel anlamı nedir?
Kitap |
Defter |
Para birimi |
Matbaa |
Yazı |
Haber mektupları veya bültenlerinin hazırlanmasında haberleri derleyenler (muhabir), yazanlar, çoğaltanlar ve bunları dağıtanların bulunması bir noktada gazetecilik sektörünün nasıl oluşması edilmesi gerektiğini göstermektedir. Merkezî bir yerde yüksek sesle okunan bültenleri zenginler satın alıp okurken, parası olmayanlar cüzi bir ödeme yaparak yalnızca dinlemekle yetinirler. Halk bunları dinlemek için “Gazetta” adı verilen, en küçük değere sahip Venedik parası öder. Bu ücret, zaman içinde haber değeri taşıyan, günlük, haftalık veya daha farklı periyotlarda basılan ürünlerin ortak adı olarak kullanılmaya başlanır. Doğru yanıt C’dir.
7.Soru
Servet-i Fünun Dönemi hangi edebiyat türünü örnek alarak yoğun bir değişme dönemi yaşamıştır?
İslami Edebiyat |
Batı Edebiyatı |
Tanzimat Edebiyatı |
Halk Edebiyatı |
Divan Edebiyatı |
Tanzimatla başlayan dilde sadeleşme hareketleri bu yıllarda etkisini yitirir. Servet-i Fünûn yazarları, kendilerine örnek aldıkları Fransız edebiyatından etkilenerek, yapma (artificial) diyebileceğimiz bir dil oluştururlar. Bu dönemin en önemli özelliklerinden biri, Batılı ölçütlere yakın sayılan romanların yayımlanmasıdır. Servet-i Fünûncuların büyük bir kısmı orta tabakadan gelmişlerdir. Batı medeniyetini ve bu medeniyetin sanat ve edebiyat anlayışını öğrenme olanağı bulmuşlardır. Düzenli eğitim görmeleri, okudukları Batı tarzı okullarda, Avrupalı edebiyatçıları yakından tanımaları, onlarda ortak bir sanat zevkinin doğmasına zemin hazırlamıştır. Fakat aynı sanat zevkine sahip olmalarına rağmen bu zevki yansıtma biçimleri farklıdır.
8.Soru
Osmanlı Devletinde yayınlanan Takvim-i Vekâyi aşağıdakilerden hangisi anlamındadır?
Resmi Gazete |
Haber Takvimi |
Saltanat Haberi |
Hazine Takvimi |
Hazine Olayları |
Resmi Gazete: Takvim-i Vekâyi Basının gücünü ve önemini iyi kavrayan II. Mahmud’un asıl amacı, basın yolu ile kamuoyuna yenilikleri tanıtmak ve taşra ile merkez yönetimi arasındaki iletişim kopukluğunu giderebilmektir. Görünenin ardında yatan bir başka niyet ise basın yolu ile toplumu kontrol altında tutabilmektir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 1 Mart 1870 tarihinde Dahiliye Nezareti'ne bağlanan ve basın-yayın faaliyetlerinde etkili olan daire aşağıdakilerden hangisidir?
Mecmua İdaresi |
Matbuat Müdürlüğü |
Bab-ı Ali |
Matbuat-ı Dahiliyye İdaresi |
Gazeteler İdaresi |
1 Mart 1870'te Dahiliye Nezareti'ne bağlanan Matbuat Müdürlüğü sarayın basın üzerindeki etki araçlarından birisidir. Bu müdürlükte farklı dillerde gazeteleri kontrol eden çalışanlar bulunmaktaydı.
10.Soru
Bilmek istersen eğer sıhhatin bir şeyin
Vak’anın aksini evrâk-ı havâdiste oku!...
beyti aşağıdaki şairlerden hangisine aittir?
Necip FAzıl |
Nazım Hikmet |
Şair Eşref |
Ziya Paşa |
Tevfik Fikret |
Şair Eşref bir şiirinde, “Eğer bir şeyin gerçeğini öğrenmek istiyorsan aksi haberleri gazetelerden oku.” anlamına gelen beyitinde
şöyle demektedir:
Bilmek istersen eğer sıhhatin bir şeyin
Vak’anın aksini evrâk-ı havâdiste oku!...
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Cumhuriyet gazetesi yazı kadrosunda yer almaz?
Ziya GÖKALP |
Yakup KADRİ |
Aka GÜNDÜZ |
Selim Sırrı TARCAN |
Mehmet REFET |
Bir noktada devrimlerin sözcüsü konumuna geçecek olan Cumhuriyet gazetesi, özel girişimciler vasıtasıyla yayın hayatına atılır (7 Mayıs). Cumhuriyet ilkelerini benimseyen ve Atatürk’ün işaret ettiği gibi onun fikrî zeminini oluşturan yazarlar, bu gazetenin yazı kadrosunda yer alırlar. Aralarında Ziya Gökalp, Yakup Kadri, Aka Gündüz, Selim Sırrı (Tarcan) gibi yazarların bulunduğu gazetenin ilk kurucuları Yunus Nadi, Zekeriya Sertel ve Nebizade Hamdi’dir. Mehmet Refet İzmir'de Köylü gazetesinde yazmıştır.
12.Soru
1908 yılında Eşref Edip ve Mehmet Akif tarafından çıkarılan İslâmcı düşünceyi destekleyen derginin adı nedir?
Sebilürreşad |
Tanin |
Vakit |
İkdam |
Zaman |
1908 yılında Eşref Edip ve Mehmet Akif tarafından çıkarılan İslâmcı düşünceyi destekleyen derginin adı Sebilürreşad’tır.
13.Soru
Meclis 1 Kasım 1928'de yeni harflere dair kanunla Arap harfleri yerine Latin alfabesini kabul etmiştir. Yeni harflerin kabulüyle:I - Batı Dünyası ile yakınlaşma yolunda önemli bir adım atılmıştırII - Çağdaşlaşmada önemli bir engel olan yazı sorunu çözümlenmiştirIII - Okuma - yazma oranı sürekli artmıştır. ilgili olarak yukarıdaki yargılardan hangisi ya da hangileri doğrudur?
Yalnız I ve II |
Yalnız II |
Yalnız III |
Yalnız II ve III |
I, II ve III |
Arap harflerinin terk edilip Latin harflerinin Türkçeye uyarlanması sadece bir yazı değişikliği değil bir uygarlık ve kimlik değişikliğidir. Bu çerçevede, ulusal bir seferberlik havasında 1929’da kurulan Millet Mektepleri vasıtasıyla yaygınlaştırılmaya çalışılan yeni alfabe, geniş halk kesimlerinin okur yazar hale getirilmesinin yanı sıra yeni kurulan siyasi, toplumsal düzenin değerleriyle donanmış yeni insanın da yaratılmasını hedeflemektedir. Sonuç olarak yeni alfabe cumhuriyetin kurucularının milli kimlik inşası ve medenileşme projelerinin en önemli unsurlarından birisidir.
14.Soru
1919 yılının Mayıs’ı ile 1938 yılı sonları arasında Türkiye sınırları içinde toplam kaç gazete yayımlandığı tespit edilmiştir?
592 |
580 |
495 |
550 |
500 |
592
15.Soru
Çin baskısıyla yapılan en eski kitap aşağıdakilerden hangi tarihte basılmıştır?
468 |
568 |
668 |
768 |
868 |
Çin baskısıyla yapılmış en eski kitap 868 yılında basılan Diamond Stura (Elmas Stura) adlı dua kitabıdır.
16.Soru
II. Abdülhamid dönemi basını hakkında ayrıntılı bilgiler içeren ''Abdülhamid-i Sani ve Devr-i Saltanatı'' isimli eser kimindir?
Ali Fuat Başgil |
Ahmet Cevdet Paşa |
Mehmet Akif Ersoy |
Fuat Köprülü |
Osman Nuri |
Bu dönem basını hakkında ayrıntılı bilgiler içeren Osman Nuri’nin Abdülhamid-i Sani ve Devr-i Saltanatı, (1911) başlıklı eseri geniş ölçüde Paul Fesch adında bir Fransız’ın 1907 yılında yayımlanan anılarına dayanmaktadır.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi II. Dünya savaşı sırasında CHP milletvekili olarak mecliste bulunan isimlerden birisi değildir?
Falih Rıfkı Atay |
H. Cahit Yalçın |
Reşat Nuri Güntekin |
Yunus Nadi |
Cavit Oral |
Reşat Nuri Güntekin bu milletvekillerinden birisi değildir,
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İttihatçı görüşü savunan gazeteler arasında gösterilemez?
Tanin |
Yeni Tasvir-i Efkâr |
Hukuk-ı Umûmiye |
Şûrâ-yı Ümmet |
İkdam |
II. Meşrutiyet Dönemi basınını İttihatçı ve İtilafçı olmak üzere iki gruba ayırabiliriz.
Başta Tanin olmak üzere Yeni Tasvir-i Efkâr, Hukuk-ı Umûmiye, Şûrâ-yı Ümmet, Rumeli,
Silah vb. gazeteler yayınlarında İttihatçı görüşü savunur. Buna karşılık Osmanlı, Serbestî,
Murat Bey’in Mizan’ı, Ali Kemal’in öncülüğündeki İkdam, Derviş Vahdeti’nin Volkan’ı ve
Beyânü’l-Hak gazeteleri, İtilafçı görüşte olmasalar da muhalif görüşte yayınlarını sürdürürler.
19.Soru
1563 yılında basılan ve Fogli D’avvisi denen haber bültenleri Müslüman (Türk)- Hıristiyan savaşları hakkında bilgi içerirler. Bu bültenler hangi ülkede basılmıştır?
Almanya |
Fransa |
Venedik |
Avusturya |
İspanya |
1563 yılında Venedik’te basılan ve Fogli D’avvisi denen haber bültenleri Müslüman (Türk)- Hıristiyan savaşları hakkında bilgi içerirler.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Milli Mücadeleyi destekleyen gazetelerden biridir?
Alemdar |
İstanbul |
Tan |
Vakit |
Ferda |
Millî Mücadele Dönemi’nde İstanbul basını ağırlıklı olarak iki gruba ayrılmış şekilde karşımıza çıkar. İlk grupta yer alanlar, ulusal hareketi destekleyen ve onu savunan gazetelerdir. Bunlar arasında İleri, Yeni Gün, Akşam ve Vakit gazeteleri ilk sırada yer alır. Bu gazetelerde Anadolu ile ilgili haberler ilk sayfalarda yayımlanır. Bu ulusalcı görüşün karşısında olan gazete ve gazeciler de vardır. Özellikle İstanbul’da faaliyet gösteren Peyam-ı Sabah, Alemdar ve İstanbul gazeteleri Millî Mücadele karşıtı yayınlar yapar. Doğru cevap D’dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ