Türk Basın Tarihi Final 11. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Sadece Türkiye’nin değil, dünyanın da en çok satan dergileri arasına adını yazdıran mizah dergisi aşağıdakilerden hangisidir?
Akbaba |
Çarşaf |
Gırgır |
Dolmuş |
Taş-Karikatür |
Türk dergiciliğinde 1970’lere asıl damgayı vuran 1972 yılında Oğuz Aral’ın yönetiminde yayıma başlayan mizah dergisi Gırgır’dır. Gırgır ulaştığı müthiş tirajlarla yalnızca Türkiye’nin değil dünyanın da en çok satan mizah dergileri arasında yer almıştır. Bu başarının izinden çok sayıda takipçi yürür, 1975’de Fırt, 1976’da Çarşaf, 1977’de Mikrop yayımlanır. Gırgır ekolü sonraki dönemlerde ve günümüzde de etkisini sürdürmüş, pek çok karikatürist ve mizah yazarı yetiştirdiği gibi mizah dergiciliği alanının ülkemizde her daim verimli ve etkin kalmasını sağlamıştır. Doğru cevap C’dir.
2.Soru
I. Marko Paşa adlı mizah dergisi birkaç kez kapatılır.
II. Aziz Nesin, Sabahattin Ali ve Rıfat Ilgaz gibi genç yazarlar Türkiye-ABD ilişkilerini ve anti-demokratik kanunları eleştirirler.
III. Türkiye Sosyalist Emekçi ve Köylü Partisi kapatılır.
Yukarıdakilerden hangileri çok partili geçiş döneminde yönetim ve basın arasında gerçekleşen olaylar arasında yer alır?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
1945 ve 1960 yılları arasında yönetim ve basın arasındaki soğukluk devam etmektedir. 25 Kasım 1946’da ilk sayısı çıkarılan Marko Paşa adlı mizah dergisinde, Aziz Nesin, Sabahattin Ali, Rıfat Ilgaz gibi genç yazarlar Türkiye-ABD ilişkilerini, karaborsayı ve anti-demokratik kanunları şiddetle eleştirirler. Bir kanunla pek çok dergi kapatılırken aynı emirle Türkiye Sosyalist Emekçi ve Köylü Partisi ile Türkiye Sosyalist Partisi’nin de faaliyetlerine son verilir.
3.Soru
Gazetecilik üslupları dikkate alındığında aşağıda yapılan eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?
Bulvar Gazetesi – Günaydın |
Fikir Gazetesi – Milliyet |
Fikir Gazetesi - Tercüman |
Fikir Gazetesi – Cumhuriyet |
Bulvar Gazetesi – Yeni Asır |
Milliyet’in başlıca özelliği popüler kitle gazetesi özellikleri ile fikir gazetesinin özelliklerini bir arada sergileyebilmesidir. Bu tür gazeteler arasında sayılabilecek Hürriyet, bulvar gazetesi niteliği daha ağır basan Günaydın, fikir gazetesi niteliği ağır basan Tercüman ve Cumhuriyet diğer önde gelen gazetelerdir. Yeni Asır da bir bölge gazetesi olarak ciddi tirajlara ulaşmıştır.
4.Soru
28 Nisan 1984 tarihinde Hürriyet gazetesi Doğu Anadolu’da satılacak gazetelerin baskısı için nerede bir basım tesisi faaliyete geçirmiştir?
Erzincan |
Malatya |
Elazığ |
Tunceli |
Erzurum |
28 Nisan 1984 tarihinde Hürriyet gazetesi Doğu Anadolu’da satılacak gazetelerin baskısı için Erzurum’da bir basım tesisi faaliyete geçirir. Kısa zaman sonra ise Güneş ve Hürriyet gazeteleri burada basılmaya başlanır. Doğru cevap E şıkkıdır.
5.Soru
Milli Güvenlik Konseyinin 12 Eylül'de yönetime el koyması ardından ilk feshedilen kurum aşağıdakilerden hangisidir?
Türkiye Radyo Televizyon |
TBMM ve Hükümet |
Türk Dil Kurumu |
Türk Tarih Kurumu |
Devlet İstatiktik Enstitüsü |
TBMM ve hükümet feshedilir, bütün ülkede sıkıyönetim ve sokağa çıkma yasağı ilan edilir.
6.Soru
Âli Suavi’nin ölümüne neden olan olay hangisidir?
Celâli Ayaklanmaları |
Vakay-ı Hayriye |
Çırağan Vak’ası |
Yeniçeri İsyanı |
Patrona İsyanı |
Çırağan Vak’ası
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, 1970’lerde gazetelerin tamamen ofset baskıya geçmesi, görsel kalitelerini yükseltmesi ve fotoğraf kullanımını arttırmasının bir nedeni değildir?
Satışları arttırma isteği |
Yasal zorunluluklar |
Televizyonun yaygınlaşması |
Gazetelerin birbiriyle rekabeti |
Okuyucunun ilgisini çekmek |
Yasal zorunluluklar
8.Soru
Aşağıdaki yılların hangisinde Sabah gazetesinin günlük ortalama tirajı en düşüktür?
1985 |
1986 |
1987 |
1988 |
1989 |
Yukarıda verilen yıllara göre Sabah gazetesinin en düşük günlük ortalama tirajı 1989 yılındadır.
9.Soru
1988 yılında “Karton Savaşları” adı verilen bir rekabete katılan gazeteler okuyucularına kupon karşılığında ne dağıtmışlardır?
Karton ev |
Ansiklopedi |
Apartman dairesi |
Uçak |
Bilgisayar |
1980’lerin ortalarında özellikle üç büyük gazete, Milliyet, Hürriyet ve Sabah arasında her türden ürün ve hizmeti promosyon olarak sunmak konusunda rekabet baş göstermiştir. Milliyet, çekilişle beyaz eşyadan traktör, otobüs, daire vermeye varan promosyonlar geliştirdiği 1984-85 yıllarından sonra 1988 yılında kupon biriktiren bütün okurlara kitap-ansiklopedi türü kültür hizmeti sunmaya yönelmiştir. Aynı yıl karton ev maketlerinin verildiği bir kampanya ile Milliyet tirajını 1 milyona ulaştırmıştır. O güne değin yaz tatili, apartman dairesi, otomobil, müzik seti vb. promosyonlar vererek rekabet eden Hürriyet ve Sabah gazeteleri de bu başarıya ayak uydurarak karton evler promosyonuna girişmiş, böylece “karton savaşları” adı takılan bir mücadele yaşanmıştır. 1989’da promosyon mücadelesi iyice kızışmış, Günaydın, Güneş, Tercüman gibi gazetelerin de katılımıyla mücadele alanı büyümüştür. Doğru cevap A’dır.
10.Soru
Ekonomide devlet müdahalesinin azaltılıp piyasaların serbestleştirilmesini, ticaretin önündeki engellerin kaldırılmasını, özelleştirmeleri ve her alanda özel girişimciliği savunan ekonomik politikalar aşağıdakilerden hangisidir?
Kapitalizm |
Neo Liberalizm |
Küreselleşme |
Emperyalizm |
Sosyalizm |
Neo-Liberalizm: Ekonomide devlet müdahalesinin azaltılıp piyasaların serbestleştirilmesini, ticaretin önündeki engellerin kaldırılmasını, özelleştirmeleri ve her alanda özel girişimciliği savunan ekonomik politikalar. doğru cevap B dir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 1940'ların sonunda, az fotoğraflı ve geniş yorumlu sayfalarıyla Batı tarzı fikir gazetelerinin bir örneğini oluşturmuştur?
Hürriyet |
Milliyet |
Ulus |
Yeni İstanbul |
Zafer |
Hürriyet modern baskı teknolojilerini ilk uygulamaya koyan, bilindik yazar-fikir gazetesi kalıplarını kırarak bol fotoğraflı, kısa ve anlaşılır yazı ve yorumlara yer veren, böylelikle geniş okur kitlelerini hedefleyen bir gazetedir. Ali Naci Karacan’ın 1950’de çıkarmaya başladığı Milliyet dönemin bir başka önemli yeni gazetesidir. Ankara’da 1949’da yayımlanmaya başlayan Zafer, CHP’nin Ulus’u karşısında DP’nin yayın organı olur. 1949’da yayıma başlayan Yeni İstanbul ise Hürriyet’in tersine az fotoğraflı ve geniş yorumlu sayfalarıyla Batı tarzı fikir gazetelerinin bir örneğini verir. Doğru cevap D'dir.
12.Soru
İstanbul’da çıkan Payitaht gazetesi 1919’da başlayan ulusal bağımsızlık mücadelesiyle ilgili haberleri ancak kaç yıl sonra verebilmiştir?
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
İstanbul’da çıkan Payitaht gazetesi 1919’da başlayan ulusal bağımsızlık mücadelesiyle ilgili haberleri ancak iki yıl sonra vermeye başlar. Dolayısıyla geçen iki yıl zarfında bu hareket yok sayılır ve üstü örtülmeye çalışılır.
13.Soru
l. yurttaş gazeteciliği
ll. evrensel gazetecilik
lll. etkileşimli gazetecilik
lV.serbest gazetecilik
V. katılımcı gazetecilik
Yukarıdakilerden hangileri “İnternette gazeteler ve gazetecilik”te karşımıza çıkan kavram ve uygulamalardandır?
l, ll ve lll |
ll ve lll |
l, lll ve V |
lll, lV ve V |
lV ve V |
Yurttaş gazeteciliği, etkileşimli gazetecilik ve katılımcı gazetecilik; “İnternette gazeteler ve gazetecilik”te karşımıza çıkan kavram ve uygulamalardandır.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Millî Mücadele karşıtı yayınlar yapan gazetelerden biridir?
Aşağıdakilerden hangisi Millî Mücadele karşıtı yayınlar yapan gazetelerden biridir?
Vakit |
Akşam |
İleri |
Alemdar |
Yeni Gün |
Özellikle İstanbul’da faaliyet gösteren Peyam-ı Sabah, Alemdar ve İstanbul gazeteleri Millî Mücadele karşıtı yayınlar yapar.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi devletin müdahalesini azaltıp özel teşebbüsleri destekleyen ve yeni küresel düzenin merkezine medyayı koyan ekonomi-politik yapılardan ekonomi-politik yapıdır?
Sosyalizm |
Neo-Liberalizm |
Fordizm |
Merkantializm |
Anarşizm |
Ekonomide devlet müdahalesinin azaltılıp piyasaların serbestleştirilmesini,
ticaretin önündeki engellerin kaldırılmasını, özelleştirmeleri ve her alanda özel girişimciliği savunan ekonomik politikalara Neo-Liberal politikalar denilir. Dünyada ve bilhassa Avrupa’da yeni-sağ yahut neo-liberal politikaların egemenliği bu tür bir tüketim toplumunun inşasını öngörmekte ve başta televizyon olmak üzere medyayı yeni küresel ekonomik düzenin merkezine yerleştirmekteydi.
16.Soru
Ülkedeki siyasi belirsizlikten memnun olmayan Genelkurmay Başkanlığı ve yüksek kademedeki generaller, ülkenin içinde bulunduğu durum konusunda bütün anayasal kuruluşları uyaran ve söz konusu kurumların ileride daha da etkin olmalarını etkileyen bir mektup yazarlar.
Bu mektup, aşağıda verilen hangi tarihte yazılmıştır?
2 Ocak 1980 |
10 Ocak 1980 |
21 Ocak 1980 |
2 Şubat 1980 |
21 Şubat 1980 |
Doğru cevap A seçeneği olacak. Sayfa 173 “CUMHURİYET DÖNEMİ BASINI (1980 SONRASI) “ Konu başlığının Darbenin Ayak Sesleri adlı alt başlığında “ülkedeki siyasi belirsizlikten memnun olmayanlar da vardır. Genelkurmay Başkanlığı ve yüksek kademedeki generaller bütün anayasal kuruluşları uyararak, ülkenin içinde bulunduğu durum konusunda bir mektup yazarlar (2 Ocak 1980). Bu mektup, söz konusu kurumların ileride daha da etkin olacaklarının bir göstergesi gibidir.” Şeklinde açıklanmıştır.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi medya dışı alanda yatırımları olan holdinglerin medya girişimlerinin ve yoğunlaşmalarının nedenleri arasında yer almaz?
Ulusal ve uluslararası piyasalarda etkin olmak |
Medya dışı sektörlerdeki girişim ve işlerini desteklemek ve sürdürmek |
Medyanın çeşitliliğini ve kamusal niteliğini sürdürmek |
Siyasal çevrelerde itibar/nüfuz kazanmak veya baskı unsuru olmak |
Kamuoyu oluşturmak ve kitleleri etkilemek/yönlendirmek yoluyla toplumsal denetim mekanizmaları kurmak |
A, B, D ve E seçenekleri, medya dışı alanda yatırımları olan holdinglerin medya girişimlerinin ve yoğunlaşmalarının nedenleri arasında yer almaktadır. Medyanın ticarileşmesi, holdingleşmesi, kurumsal çıkarlara tabi olması, belli ellerde yoğunlaşması, siyasetle karşılıklı çıkar ilişkileri geliştirmesi gibi hususlar, medyanın tarafsızlığı, bağımsızlığı, çoğulculuğu, çeşitliliği ve kamusal niteliği bakımlarından sorunlara yol açmaktadır. Doğru cevap C'dir.
18.Soru
1803 yılında basımı gerçekleştirilen ilk dini kitap hangisidir?
Kutadgu Bilig |
Risale-i Birgivi |
Divan-i Lügati’t-Türk |
Marifetnâme |
Kâmus-ı Âlâm |
Divan-i Lügati’t-Türk
19.Soru
28 Nisan 1984 tarihinde Erzurum’da Basım Tesisi kuran hangi gazete olmuştur?
Hürriyet |
Tercüman |
Günaydın |
Milliyet |
Türkiye |
Doğru cevap B seçeneği olacak. Sayfa 178 “CUMHURİYET DÖNEMİ BASINI (1980 SONRASI) “ Konu başlığının 12 Eylül Darbesi adlı alt başlığında “Merkezi İstanbul ve Ankara’da bulunan birkaç ulusal basın kuruluşu Anadolu’da yayıncılık faaliyetlerine başlarlar. Örneğin, 28 Nisan 1984 tarihinde Hürriyet gazetesi Doğu Anadolu’da satılacak gazetelerin baskısı için Erzurum’da bir basım tesisi faaliyete geçirir. Kısa zaman sonra ise Güneş ve Hürriyet gazeteleri burada basılmaya başlanır.” Şeklinde açıklanmıştır.
20.Soru
1948 yılında yeni bir anlayışla ortaya çıkan ve halen yayın hayatına devam eden Hürriyet Gazetesi’nin kurucusu kimdir?
Süreyya Aydemir |
Sedat Simavi |
Aziz Nesin |
Hüseyin Cahit |
Falih Rıfkı Atay |
1948 yılında yeni bir anlayışla ortaya çıkan ve halen yayın hayatına devam eden Hürriyet Gazetesi’nin kurucusu, Sedat Simavi’dir. Cevap B seçeneğidir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ