Türk Basın Tarihi Final 14. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Gazeteciliğin sektörde "medya" adını alması hangi yıllarda gerçekleşmiştir?
1970'ler |
1980'ler |
1990'lar |
2000'ler |
1960'lar |
1830’larda devlet eliyle başlatılan gazeteciliğe 1927’de radyo yayınları, 1960’larda televizyonun da eklenmesiyle basın sektörü farklı araçlarla gelişimini sürdürür. Sektörün “medya” adını alması ise ancak 1990’lı yıllarda yaşanan hızlı değişim sayesinde gerçekleşir. Doğru cevap "C" seçeneğidir.
2.Soru
2007-2012 medya reklam gelirlerine göre aşağıdaki ortamlardan hangisinin gelir grafiği sürekli bir yükseliş göstermiştir?
Radyo |
İnternet |
Sinema |
Dergi |
Gazete |
Televizyon artan reklam payını yüzde 57’ye kadar yükseltmiştir. Ama en hızlı ve süreğen şekilde büyüme gösteren medya, internettir. İnternet ve dijital medyanın reklamdan elde ettiği gelirin büyük ölçüde gazete ve dergilerin payından gitmekte olduğu tablodan anlaşılmaktadır. Dolayısıyla, basının karşısında ciddi bir rakip olarak televizyonun yanı sıra artık internet de durmaktadır.
3.Soru
Yurt içinde yayın izni alamadığı için yurt dışında yayına başlayan ilk özel televizyon kanalı hangisidir?
Kanal D |
ATV |
Show TV |
Magic Box |
Star TV |
Magic Box
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 1950’lerde sektöre dışarıdan giren yeni gazete sahiplerine iki örnektir?
Safa Kılıçoğlu ve Malik Yolaç |
Safa Kılıçoğlu ve Sedat Simavi |
Malik Yolaç ve Sedat Simavi |
Sedat Simavi ve Ali Naci Karacan |
Ali Naci Karacan ve Safa Kılıçoğlu |
Gazetecilik giderek kâr vadeden bir işkolu haline gelince, başka işkollarında faal olan sermayedarlar da bu sektöre girmeye başlamıştır. Oysaki 1950’lere kadar gazete sahipleri hep geleneksel olarak gazetecilik ve yazarlık mesleğiyle uğraşan kişi ve ailelerdir. 1950’lerde sektöre dışarıdan giren yeni gazete sahiplerinin belirgin iki örneği Yeni Sabah’ı satın alan tüccar Safa Kılıçoğlu ve Akşam’ı satın alan armatör Malik Yolaç’tır.
5.Soru
İl Basın Kurultayı kaç delegenin katılımıyla gerçekleşmiştir?
89 |
96 |
117 |
121 |
134 |
117
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 1 Şubat 1979 tarihinde yaşanan Türk basının acı bir günü olarak anılan olaydır?
Hergün gazetesinin taranması |
Abdi İpekçi cinayeti |
İstanbul Üniversitesinin süresiz kapatılması |
Gazete kapatma cezaları 39 kez uygulanır |
Gazeteciler 142. Maddeye muhalefetten tutuklanır |
1 Şubat 1979 tarihinde Türk basınında acılı bir gün yaşanır. Milliyet gazetesi genel yayın yönetmeni gazeteci Abdi İpekçi evine giderken, silahlı saldırganlar tarafından öldürülür. Bu hadiseyi demokrasi düşmanlarının işlediğini belirten Ecevit, “Cinayeti işleyenler cumhuriyete karşı suikast işlediler” diye niteler.
7.Soru
İstanbul Gazeteciler Cemiyeti aşağıdaki dönemlerden hangisinde kurulmuştur?
1946-1960 |
1920-1925 |
1970-1980 |
1925-1930 |
1960-1970 |
İstanbul Gazeteciler Cemiyeti kurulur (12 Haziran 1946). Gazetecileri örgütleyerek haklarının korunması ve bir çatı altında toplanmalarının sağlanması amaç edilmektedir. Cevap A seçeneğidir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sıkıyönetim komutanı Korgeneral Nurettin Aknoz’un hayata soktuğu görülmemiş basın yasakları arasında yer almaz?
Halkı heyecanlandıracak, hükümeti eleştirecek, çalışmalarını engelleyecek haberle verilmeyecektir. |
NATO devletlerini ilgilendirecek, darlık, kıtlık, yoksullukla ilgili haberler yayımlanmayacaktır. |
Karikatür çizerleri komutanlardan bahsedemeyecektir. |
Magazin dergilerinde çıplak kadın fotoğrafları basılmayacaktır. |
Sıkıyönetim mahkemeleriyle ilgili haberlere yer verilmeyecektir. |
Sıkıyönetim komutanı Korgeneral Nurettin Aknoz, 10 Eylül’de yaptığı bir basın toplantısında, o güne kadar benzeri görülmemiş basın yasaklarını uygulamaya sokar. Bunlar; Halkı heyecanlandıracak, hükümeti eleştirecek, çalışmalarını engelleyecek haberle verilmeyecektir. NATO devletlerini ilgilendirecek, darlık, kıtlık, yoksullukla ilgili haberler yayımlanmayacaktır. Magazin dergilerinde çıplak kadın fotoğrafları basılmayacaktır. Sıkıyönetim mahkemeleriyle ilgili haberlere yer verilmeyecektir.
9.Soru
Millî Mücadele karşıtı yazıları ile tanınan ve 1912 yılında Alemdar gazetesini çıkaran yazar aşağıdakilerden hangisidir?
Ali Kemal |
Refik Halit KARAY |
Refi Cevat ULUNAY |
Ziya GÖKALP |
Aka GÜNDÜZ |
Millî Mücadele karşıtı yazıları ile tanınan Refi Cevat ULUNAY, Galatasaray Lisesi’ni bitirir. Çeşitli gazetelerde çalışmaya başlar. 1912 yılında Alemdar gazetesini çıkarır. Siyasî nedenlerle Anadolu’nun farklı şehirlerinde sürgün hayatı yaşar. ULUNAY, Milli Mücadele karşıtı görüşleri ile tanınmaktadır.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Milli Mücadele’yi desteklemeyen yazarlar arasında yer alır?
Ali Kemal |
Halide Edip Adıvar |
Falih Rıfkı Atay |
Aka Gündüz |
Ziya Gökalp |
Ali Kemal (1867-1922) Türk basın ve edebiyatında aykırı görüşleri ile tanınan aydınlardandır. Çıkardığı Peyam-ı Sabah gazetesinde Millî Mücadele hareketini şiddetle eleştirmiştir.
11.Soru
26-29 Mayıs 1935 tarihlerinde gerçekleştirilen 'Basın Kurultayı' ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
Toplantı hükümetin ve CHP yöneticilerinin yoğun ilgisi ile yapılmıştır. |
İçişleri Bakanı olarak Vedat Nedim Tör kurultayda konuşma yapmıştır. |
Kurultayda basın ve yönetim arasındaki işbirliğinin artırılması konusu ele alınmıştır. |
Kurultayda, gazetecilik mesleğinin sorunları, gazetecilerin eğitimi ve ilerlemesi üzerinde görüşler de tartışılmıştır. |
Kurultaya yalnızca özel gazete ve dergilerin temsilcileri çağrılmıştır. |
26-29 Mayıs 1935 tarihlerinde, basının içinde bulunduğu sorunları görüşmek üzere büyük bir “Basın Kurultayı” gerçekleştirilir. Hükümetin ve CHP yöneticilerinin yoğun
ilgisiyle yapılan toplantıda, Başbakan İsmet İnönü, İçişleri Bakanı Şükrü Kaya ve Basın-Yayın Genel Müdürü Vedat Nedim Tör birer konuşma yaparlar. Kurultayda basın ve yönetim
arasındaki işbirliğinin artırılması konusu ele alınır. Ayrıca, gazetecilik mesleğinin sorunları, gazetecilerin eğitimi ve ilerlemesi üzerinde görüşler tartışılır. Basın Birliği oluşturmak
ve faaliyetleri artırmak için çeşitli komisyonlar kurulur. Üç gün süren kurultayda, sorunlar enine boyuna tartışılır.
12.Soru
“Ansiklopedi Savaşları” diye adlandırılan rekabetin başlatıcısı hangi gazetedir?
Milliyet |
Hürriyet |
Sabah |
Tan |
Günaydın |
Bu dönemde basın organları arasında sıkı bir rekabet ortaya çıkar. “Ansiklopedi Savaşları” diye adlandırılan bu rekabetin başlatıcısı Sabah gazetesi olur. Okurlarına kupon karşılığı Meydan Larousse vereceğini vadeden gazetenin tirajı bir anda 500 binden, 1 milyon 250 bine ulaşır.
13.Soru
Mustafa Kemal'in başlattığı Milli Mücadele'ye destek veren Anadolu basınının önemli gazetelerinden Albayrak gazetesi hangi şehirde yayınlanmaktadır?
Erzurum |
Balıkesir |
Sivas |
Konya |
Kastamonu |
Albayrak gazetesi Erzurum'da yayınlanmaktadır.
14.Soru
Tarihteki ilk haber ajansı, hangi ülkede kurulmuştur?
Türkiye |
Almanya |
İngiltere |
Fransa |
İspanya |
İlk ajans Fransa'da kurulmuştur
15.Soru
1986 yılı ortalarında, Başbakan Özal ve Demirel arasında GAP’ın sahiplenilmesi konusunda bir polemik yaşanır. Turgut Özal, üzerine acımasızca gelen muhalefeti aşağıdakilerden hangisi olarak nitelendirip, kamuoyunun desteğini almaya çalışmıştır?
"Hain Muhalefet" |
"Haçlı İttifakı" |
"Sol İttifak" |
"Haçlı Muhalefet" |
"Haçlı Sempatizanı" |
Başbakan Özal ve Demirel arasında GAP’ın sahiplenilmesi konusunda bir polemik yaşanır.
Turgut Özal, üzerine acımasızca gelen muhalefeti “Haçlı İttifakı” olarak nitelendirip,
kamuoyunun desteğini almaya çalışır.
16.Soru
Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin ilk başkanı kimdir?
Necmi Tanyolaç |
Nezih Demirkent |
Cevat Fehmi Başkut |
Burhan Felek |
Sedat Simavi |
Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin ilk başkanı Sedat Simavi’dir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi II. Dünya Savaşı ortamında çıkan radikal milliyetçi dergilerdendir?
Adımlar |
Yürüyüş |
Yeni Edebiyat |
Yurt ve Dünya |
Çınaraltı |
II. Dünya Savaşı ortamı içinde çok sayıda milliyetçi dergi yayın hayatına atılır. Bunlar arasında Bozkurt, Gök-Börü, Çınaraltı, Ergenekon, Orhun gibi radikal milliyetçi dergiler yanında Millet, Türk Yurdu, Çığır gibi milliyetçi yayınları saymak mümkündür. Bunların
karşısında ise Yurt ve Dünya, Adımlar, Yürüyüş, Yeni Edebiyat gibi sol görüşlü dergiler yer almaktadır.
18.Soru
Doğan Yayın Holding’in bünyesinde bulunan gazetelerden değildir?
Radikal |
Posta |
Hürriyet |
Cumhuriyet |
Radikal |
Cumhuriyet gazetesi Doğan Yayın Holding’in bünyesinde değildir.
19.Soru
Cumhuriyet tarihinin ilk darbesi ne zaman gerçekleşmiştir?
28 Şubat 1964 |
15 Temmuz 2016 |
23 Eylül 1954 |
27 Mayıs 1960 |
19 Nisan 1980 |
Cumhuriyet tarihinin ilk darbesi askerlerin 27 Mayıs 1960 sabahı yönetime el koymasıyla gerçekleşir.
20.Soru
1968 yılında kurulan Günaydın gazetesi Türkiye'de hangi gazetecilik tarzını yerleşik hale getirmiştir?
Edebi gazetecilik |
Muhalif gazetecilik |
Magazin gazeteciliği |
Armağan gazeteciliği |
Siyasi gazetecilik |
Günaydın renkli ve magazinel yüzü, sansasyonel haberciliğiyle Hürriyet’ten sonra yeni bir çığır açmış, bulvar gazeteciliği denilen tarzı Türkiye’de yerleşik hale getirmiştir. Bu tarza o dönemde “boyalı basın” yakıştırması da yapılmıştır. Ancak Günaydın’ın siyasi haberlere yer verdiği, muhalif bir tavır geliştirdiği de görülür. Doğru cevap C'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ