Türk Dili 1 Ara 6. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Mesafe, saygı, dayanışma, yakınlık vb. toplumsal ilişkilerin iletişim kodunda birtakım karşılıklar bulduğu ve birden fazla stratejisi olan olgu aşağıdakilerden hangisidir?
Norm |
Toplumsal nezaket |
Örtmece |
Tabu |
Toplumsal ağ |
Toplumsal nezaket; mesafe, saygı, dayanışma, yakınlık vb. toplumsal ilişkilerin iletişim kodunda birtakım karşılıklar bulduğu ve birden fazla stratejisi olan bir olgudur. Doğru cevap B'dir.
2.Soru
Orhun Abideleri adlı eserin yazarı kimdir?
Talat Tekin |
Osman Nedim Tuna |
Muharrem Ergin |
Doğan Aksan |
Mehmet Akalın |
Türklerin kendi yazdıkları belgelerle ilgili olarak sürekli yeni bilgiler ortaya çıkmakta
ve yayınlar yapılmaktadır. En hacimlileri Köl Tigin, Bilge Tonyukuk ve Bilge Kağan adına
dikilmiş olan bu yazıtlarla ilgili Türkiye ve Türkiye dışından pek çok bilim adamı çalışmış veçalışmaktadır. Ayrıca sürekli değişik Türk topluluklarına ait yeni yazıtlar da bulunmaktadır.
Bu yazıtlardan Tonyukuk adına dikilmiş olan 725-726 yıllarında, Köl Tigin’e ait olan
21 Ağustos 732’de, Bilge Kağan yazıtı da 24 Eylül 735’te dikilmiştir. Orhun Abideleri adlı
eserin yazarı Prof. Dr. Muharrem Ergin (2002, XIV), eserinin baş kısmında bu yazıtların
özelliklerini şöyle belirtir:
Türk adının, Türk milletinin isminin geçtiği ilk Türkçe metin… İlk Türk tarihi… Taşlar üzerine yazılmış tarih… Türk devlet adamlarının millete hesap vermesi, milletle hesaplaşması… Devlet ve milletin karşılıklı vazifeleri… Türk nizamının, Türk töresinin, Türk medeniyetinin, yüksek Türk kültürünün büyük vesikası… Türk askerî dehasının, Türk askerlik sanatının esasları… Türk gururunun ilâhi yüksekliği… Türk feragat ve faziletinin büyük örneği… Türk edebiyatının ilk şaheseri… Türk hitabet sanatının erişilmez şaheseri… Yalın ve keskin üslûbun şaşırtıcı numûnesi… Türk milliyetçiliğinin temel kitabı… Bir kavmi bir millet yapabilecek eser… Türk dilinin mübarek kaynağı… İnsanlık âleminin sosyal muhteva bakımından en manalı mezar taşları…
Doğru yanıt C
3.Soru
Türkçe'de bulunan dudak uyumu aşağıdakilerden hangisi ile açıklanabilir?
Düz ünlülerden sonra ancak düz ünlüler, yuvarlak ünlülerden sonra dar-yuvarlak veya düz-geniş ünlüler gelebilir. |
Düz ünlülerden sonra ancak düz ünlüler gelebilir. |
Düz ünlülerden sonra ancak dar-yuvarlak veya düz-geniş ünlüler gelebilir. |
Düz ünlülerden sonra düz-geniş ünlüler gelebilir. |
Düz ünlülerden sonra ancak yuvarlak ünlüler gelebilir. |
Terimin en kapsamlı açıklaması şöyledir; Düz ünlülerden sonra ancak düz ünlüler, yuvarlak ünlülerden sonra dar-yuvarlak veya düz-geniş ünlüler gelebilir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Köktürk alfabesiyle kağıda yazılmış eserlerden biridir?
Bilge Kağan Yazıtı
|
Irk Bitig
|
Köl Tigin Yazıtı
|
Bilge Tonyukuk Yazıtı
|
Göç Destanı
|
5.Soru
Türkiye Türkçesi hangi gruptadır?
Argu Türkçesi |
Oğuz Türkçesi |
Uygur Türkçesi |
Kıpçak Türkçesi |
Sibirya Türkçesi |
Türkiye Türkçesi Oğuz Türkçesi grubuna aittir. Doğru cevap B' dir.
6.Soru
Türkçenin ses özelliklerine göre aşağıdakilerden hangisi doğru değildir?
Türkçe kökenli sözlerde dudak uyumu vardır. |
Türkçe kökenli sözlerde ünsüz uyumu vardır. |
Aynı ya da farklı hecelerde iki ünlü yan yana gelemez. |
Türkçede iki ve daha fazla ünsüz yan yana gelebilir. |
Sözcük kökünde ikiz ünsüz/uzun ünsüz yoktur. |
Türkçede iki ünsüz hatta üç ünsüz yan yana gelebilir. Doğru yanıt D'dir.
7.Soru
Aşağıdaki dillerden hangisi biçim bilgisel tipoloji bakımından bükünlü dil olarak tanımlanmaktadır?
Çince |
Vietnamca |
Arapça |
Japonca |
Tibetçe |
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi genel olarak yazı dili, edebî dil vb. şekilde adlandırılan üst dile verilen addır?
Ölçünlü dil |
Telegrafik |
Diyalekt |
Şive |
Lehçe |
Devlet; çok sayıda sözlü dilin yarattığı karmaşada hükmetme, denetleme ve icra gücünün aracı olacak, aynı zamanda egemenliğini simgeleyecek çatı görevinde bir üst dile ihtiyaç duyar. Genel olarak yazı dili, edebî dil vb. şekilde adlandırılan bu üst dile ölçünlü dil adı verilir.
9.Soru
I. Lastik II. Tahmin III. Sabah IV. Vazo V. Hesap Yukarıdakilerden hangileri Türkçe'de bazı ünsüzlerle başlayan sözcükler, belirtilen özel durumların dışında yabancı kökenlidir tanımlamasına örnektir?
I ve II |
I ve III |
I, IV ve V |
IV ve V |
III,IV ve V |
Türkçede istisna birkaç sözcüğün dışında /c, f, ğ, h, j, l, m, n, ñ, p, r, ş, v, z/ ünsüzler söz başında bulunmaz.ünsüzlerle başlayan sözcükler, belirtilen özel durumların dışında yabancı kökenlidir. Örneğin cuma, fen, hesap, şükür, vali, ziyaret Arapçadan; can,jale, peri, renk, şah Farsçadan; halter, jandarma, marj, narkoz, plato, raket, şövalye,vites Fransızcadan; cıvata, ciro, filika, firma, lastik, pipo, rota, vazo İtalyancadan;feribot, golf, hentbol, lider, miting, roket, şilt, vinç İngilizceden; cımbız, fire, huni,lahana, marangoz, poyraz, roka, vatos, zargana, zoka Rumcadan kopyalanmıştır.
10.Soru
Kendilerinden daha küçük anlamlı parçalara ayrılamayan, sözlüksel anlam taşıyan ve bir sözcük türüne ait olan biçim birimlere ne ad verilir?
Sözcük |
Kök |
Gövde |
Taban |
Ek |
Kökler, kendilerinden daha küçük anlamlı parçalara ayrılamayan, sözlüksel anlam taşıyan ve bir sözcük türüne ait olan biçim birimlerdir.
11.Soru
Zarfların tanımı aşağıdakilerden hangisidir?
Canlı, cansız bütün varlık ve kavramları karşılayan sözcüklerdir.
|
Adları çeşitli yönlerden niteleyen veya belirten sözcüklerdir.
|
Eylemlerin, sıfatların ya da başka zarfların önüne gelerek onları yer, zaman, durum, ölçü ve soru bakımından niteleyen, açıklayan sözcüklerdir.
|
Sözcükleri veya cümle ögelerini birbirine bağlayan çekimsiz sözcüklerdir.
|
Cümlede yüklem görevinde bulunabilen sözcüklerdir.
|
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde yazar ve eser eşleştirmeleri doğru verilmemiştir?
Kutadgu Bilig- Kaşgarlı Mahmut |
Atabetü'l Hakayık- Edip Ahmet Yükneki |
Mukaddemetü'l-Edeb- Harezmi |
Divan-ı Hikmet- Ahmet Yesevi |
Muhabbetname- Şeyhi |
Mukaddemetü'l-Edeb- Zemahşeri Doğru cevap C'dır.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi durum eklerini ifade eder?
Adın belirttiği nesne ya da kavramın, altı kişiden (ben, sen, o; biz, siz, onlar) birine ait olduğunu gösterir. |
Cümle içindeki adları diğer sözcüklere değişik anlam ilişkileri çerçevesinde bağlayan biçim birimlerdir. |
Eklendiği ada veya ad cümlesine genellikle soru anlamı katan, yazımda ayrı gösterilen, söyleyişte ise ünlü uyumuna giren sözcük ile ek arasında bir dil bilgisel biçimdir. |
Ad soylu sözcüklerin yüklem olarak kullanılmasını, eylem cümlelerinde ise birleşik çekimleri sağlayan eklerdir. |
Adlardan zamir ve sıfat türünde adlar yapan, bağlılık, içinde bulunma, aitlik anlamları taşıyan bir ektir. |
Durum ekleri: Hâl ekleri olarak da bilinen durum ekleri, cümle içindeki adları diğer sözcüklere değişik anlam ilişkileri çerçevesinde bağlayan biçim birimlerdir. Doğru cevap B'dir.
14.Soru
Türkçe, yapı bakımından aşağıdaki dillerin hangisinin içinde yer alır?
Bükünlü Diller |
Yalınlayan Diller |
Sondan Eklemeli Diller |
Önden Eklemeli Diller |
Çekimli Diller |
Amaç 3
15.Soru
Tarih boyunca en çok alfabe değitirip 13 alfabe kullanan Türklerdir. Bunun en önemli sebebi hangi şıkta verilmiştir?
Alfabelerinden memnun olmamaları |
Yeterince sesli harfe sahip olmamaları |
Başka alfabelere özenmeleri |
Tarih boyu yaşadıkları göç,fetih ve sosyo kültürel etkileşimler |
Farklı dinleri kabul etmeleri |
Türkçenin pek çok farklı alfabelerle yazılmasının nedeni, Türk milletinin yaşadığı hayat tarzıyla doğrudan ilgilidir. Türk milleti, çok erken devirlerden itibaren göçler ve fetihler nedeniyle Sibirya’dan İç Asya’ya, O¨n Asya’dan Kafkaslar’a, Karadeniz kıyılarından Orta Avrupa’ya kadar uçsuz bucaksız bir coğrafyaya dağılmış ve bunun sonucunda da pek çok halk ve kültürle karşı karşıya gelmiş, iç içe yaşamış ve maddi ve kültürel alışverişlerde bulunmuş, bazen de bu halklar içinde eriyip yok olmuştur. Din değiştirmek her ne kadar alfabe ve dili etkilese de tek başına bir sebeb değildir. Bu bağlamda doğru cevap D şıkkıdır.
16.Soru
Anonim bir eser olan “Codex Cumanicus” Türkçenin hangi tarihi dönemine aittir?
Köktürk-Uygur Dönemi
|
Kuzey (Kıpçak) Türkçesi
|
Doğu (Çağatay) Türkçesi
|
Batı (Eski Oğuz) Türkçesi
|
Hun Dönemi
|
17.Soru
Türkçe aşağıdaki dillerden hangisi ile akrabalık özelliği taşımaktadır?
Hintçe |
İbranice |
Moğolca |
Farsça |
Sırpça |
Türkçe ve Moğolca dilleri Altay dillerine mensup dillerdir.
18.Soru
Bilimsel çalışmaların temeli sınıflandırmadır. Sözcüklerin sınıflandırılması da bir bakıma dil bilgisinin ve dil biliminin temelidir. Dil bilimciler sözcüğü kısaca en küçük serbest biçim sözleriyle tanımlarlar. Yukarıdaki tanım sözcüğün nasıl bir birim olduğunu ifade etmektedir?
Sözcüğün tek başına cümle kuramayacak şekilde bağımsız birimlerden oluştuğunu ifade eder.
|
Sözcüğün tek başına cümle kurabilen ve en az bir bağımsız biçim birimden oluşan bir birim olduğunu ifade eder.
|
Sözcüğün yazım dilinde eklere bağımlı birimler olduğunu ifade eder.
|
Sözcüğün tek başına cümle kuramadığını ancak birleştiği diğer sözcüklerle anlamlı birimler oluşturduğunu ifade eder.
|
Sözcüğün cümle ifade etmesi için başına veya sonuna aldıkları eklerle desteklenmesi gerektiğini ifade eder.
|
19.Soru
Anadolu'nun yazı dili hangisidir?
Uygur Türkçesi |
Oğuz Türkçesi |
Osmanlı Türkçesi |
Köktürk Türkçesi |
Selçuklu Türkçesi |
Selçuklu Türkçesinden günümüze yazılı eser kalmamıştır, Osmanlı Türkçesi XV.yılın sonundan itibaren kullanıldı Arapça ve Farsça etkisinde kaldı, Uygur Ve Köktürk Türkçesi ise Türkler'in Anadolu'ya gelmeden önce kullandıkları dil idi. Doğru Cevap B şıkkıdır.
20.Soru
Eski adıyla “Türk Dil Tetkik Cemiyeti” yeni adıyla “Türk Dil Kurumu” hangi tarihte kurulmuştur?
11054
|
11882
|
12131
|
11054
|
11852
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ