Türk Dili 2 Ara 10. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Deneme hangi özelliğiyle makaleden ayrı bir özellik taşır?
Belgelere ve tanıklıklara yer verme zorunluluğu olmaması |
Okuyucuyu düşündürmeyi amaç edinmesi |
Belirli bir düşünceyi benimsetmeye çalışmaması |
Belirli bir sonuç ve yargıya varmamak |
Her konuda yazılabilmesi |
Herhangi bir konuyu yeni ve kişisel görüşlerle ele alarak etkili bir anlatımla sunan düzyazılara deneme denir. Deneme, okuyucuyu düşündürmeyi amaç edinmesi nedeniyle makale ve fıkra gibi düşünsel boyutları olan bir yazı türüdür. Ancak belirli bir düşünceyi benimsetmeye çalışmaması nedeniyle fıkradan; belgelere, tanıklara yer verme zorunluluğu olmaması açısından da makaleden; belirli bir sonuç ve yargıya varmama yönüyle de eleştiriden ayrı bir özellik taşır. Öte yandan deneme yazılarında, anı ya da günlük türünde rastlanan bir içtenlik ve gelişigüzellik havası vardır. Her konuda yazılabilmesi, deneme türünün en belirgin özelliği olarak görülebilir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi gelişme bölümünün özelliklerinden biridir?
Okuyucuyu yazıya bağlar. |
Düşünceye dayalı anlatımlarda ana düşüncenin ifade edildiği yerdir. |
Konuyla ilgili örnek verilen yerdir. |
Her paragrafta aynı uzunluktadır. |
Okuyucunun üzerinde etki bırakan bölümdür. |
Gelişme, konunun türlü yönlerden açılıp genişlediği, zenginleşip olgunlaştığı bölümdür. Yardımcı düşünceler bu bölümde ele alınır. Konuyu açık ve anlaşılır bir biçimde çeşitli yönleriyle ortaya koyacak yardımcı düşünceler, okuyucuyu ana düşünceye adım adım ulaştıracak birer basamak niteliğindedir. Bu bakımdan her kompozisyonda gelişme bölümünün uzunluğu değişir. Yardımcı düşüncelerin sayıca fazla olduğu konularda gelişme bölümü de buna göre uzun olur. Yardımcı düşüncelerin ayrı ayrı paragraflarda işlenmesi uygun bir yöntemdir. Konuyla ilgili örnek verilecekse yeri gelişme bölümüdür.
3.Soru
Amacı bilgi vermek ve okurun görüş ve düşüncesini etkilemek olan düşünce yazısı aşağıdakilerden hangisidir?
Makale |
Fıkra |
Eleştiri |
Deneme |
Söyleşi |
Açıklamaya ve bilgi vermeye dayalı anlatım türlerinden biri olan makalenin konu sınırlaması yoktur. Toplumun genelini ya da bir bölümünü ilgilendiren bilimsel ve sanatsal her konuda yazılabilir. Yazar dilediği konuyu seçer. Makalede amaç, bilgi vermek, okurun görüşünü ve düşüncesini etkilemek olduğu için genellikle açıklayıcı ya da tartışmacı anlatım biçimi ile yazılır.
4.Soru
İmla Lügatı ne zaman basılmıştır?
12 Aralık 1928 |
15 Ocak 1923 |
20 Şubat 1927 |
22 Mart 1932 |
29 Nisan 1920 |
12 Aralık 1928 yılında basılan İmla Lügatı, Türkçedeki sözcüklerin yeni Türk harfleriyle nasıl yazılacağını göstermiştir.
5.Soru
Anlatılanlara somutluk kazandırmak için başkalarının düşüncelerinden ve sözlerinden yararlanma paragraftaki anlatım biçimlerinden hangisidir?
Örneklendirme |
Tanıklama |
Tanımlama |
Karşılaştırma |
Tanıtlama |
Tanıklama, anlatılanlara somutluk kazandırmak için başkalarının düşüncelerinden ve sözlerinden yararlanmadır. Tanık gösterme olarak da adlandırılır.
6.Soru
Bilim, sanat, politika alanında ün yapmış kişilerin, yaşadıkları olayları ya da yaşadıkları dönemin önemli olduğunu düşündükleri özelliklerini, gözlemlerine izlenimlerine ve bilgi birikimine dayanarak oluşturdukları düşünce yazılarına ne ad verilir?
Söyleşi
|
Günlük
|
Gezi
|
Anı
|
Tarih
|
7.Soru
Türkçenin yazım kurallarının oluşma süreci ne zaman başlamıştır?
Türk Yazı Devrimi'nden önce
|
Türk Yazı Devrimi ile
|
Türk Yazı Devrimi'nden beş yıl sonra
|
1941 yılından sonra
|
1970 yılından sonra
|
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi benzerleriyle karıştırılması olası sözcüklerdendir?
I.+ki aitlik eki
II. +DA hal eki
III. soru eki
IV. ile bağlacı
Yalnız I |
Yalnız II |
IV |
I, II |
I, II, III |
Türkçede sesteş olan üç ayrı ki vardır: (1) Aitlik bildiren +ki ekinin yazımı: Bir ek olduğu için sözcüğe bitişik yazılır: Elimizdeki imkânları kullanmamakta neden direniyoruz? (2) Bağlama işlevindeki ki sözcüğünün yazımı: İki cümleyi bağlayan yani bağlaç olan ki ayrı yazılır: Bizim de işimiz bu! Onlar unutacak, biz söyleyeceğiz ki cümle âlem duysun. (3) Pekiştirme veya şüphe görevinde kullanılan ki sözcüğünün yazımı: Pekiştirme görevindeki ki sözü yüklemlerden sonra kullanılır ve ayrı yazılır: Sen zaten evde çalışıyorsun, senden önce gelebilmem mümkün değil ki! Türkçede bağlaç olarak kullanılan dA ile bulunma hâli (+DA) eki zaman zaman karışmaktadır. Bunları ayırmanın en kolay yolu, cümleden çıkardığımızda anlam bozuluyorsa bu ektir ve birleşik yazılmalıdır; anlam bozulmuyorsa bağlaçtır, ayrı yazılmalıdır: Bugün 30 yıllık sosyoloji eğitiminden sonra vardığım nokta, sosyolojide bildiğim tek şey, hiçbir şey bilmediğimdir dersem beni Sokratesvârî bir tevazu ile itham edebilirsiniz. Soru eki daima ayrı yazılır; ile bağlacı ve ile edatı farklı görevlerde kullanılsa da yazım biçimleri aynıdır, karışıklık yaratmaz. Doğru cevap D’ dir.
9.Soru
Yazarın anlattıklarına somutluk kazandırmak için başkalarının düşüncelerinden ve sözlerinden yararlandığı anlatım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?
Tanıtlama
|
Karşılaştırma
|
Örneklendirme
|
Tanımlama
|
Tanıklama
|
10.Soru
Aşağıda günlükle ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
Bir şeyi kanıtlama amacı taşımaz.
|
Olay varsa mantıksal düzen içinde anlatılmalı.
|
Olaylar yaşandığı zaman diliminde kaleme alınır.
|
Nesnel ve standart bir dil kullanılır.
|
Türk edebiyatında günlük türü diğer türlere göre gelişmiş bir tür değildir.
|
11.Soru
Kişilerin, nesnelerin, olayların ve olguların benzer veya ayrı yanlarını incelemek için yapılan kıyaslamadır. Yukarıdaki tanım anlatım biçimlerinden hangisini açıklar?
Tanımlama |
Örneklendirme |
Karşılaştırma |
Tanıklama |
Tanıtlama |
Düşünce öbeği olan paragrafta okuyucunun zihninde karşılaştırma yapmasını sağlayarak konunun kavranmasına yardımcı olmak mümkündür. Karşılaştırma kişilerin, nesnelerin, olayların ve olguların benzer veya ayrı yanlarını incelemek için yapılan kıyaslamadır.
12.Soru
Kişilerin, nesnelerin, olayların ve olguların benzer veya ayrı yanlarını incelemek için yapılan kıyaslamadır. Yukarıdaki tanım anlatım biçimlerinden hangisini açıklar?
Tanımlama |
Örneklendirme |
Karşılaştırma |
Tanıklama |
Tanıtlama |
Düşünce öbeği olan paragrafta okuyucunun zihninde karşılaştırma yapmasını sağlayarak konunun kavranmasına yardımcı olmak mümkündür. Karşılaştırma kişilerin, nesnelerin, olayların ve olguların benzer veya ayrı yanlarını incelemek için yapılan kıyaslamadır.
13.Soru
Aşağıdaki cümlelerinn hangisinde yazım yanlışı vardır?
Kuzey doğu yerine kuzey batıya gittiğimiz için kaybolduk.
|
Parktaki ağaç tam yüz yetmiş yaşındaymış.
|
Yaklaş da yüzünü göreyim.
|
Benimkini alsaydın bu duruma düşmezdin.
|
TBMM'ye düzenlemeyi düşündüğümüz gezi iptal oldu.
|
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi paragrafta anlatım biçimlerinden biri değildir?
Tanımlama |
Örneklendirme |
Karşılaştırma |
Tanıklama |
Kişileştirme |
Tanımlama, örneklendirme, karşılaştırma, tanıklama ve tanıtlama paragrafta anlatım biçimlerindendir. Kişileştirme bir anlatım biçimi değildir.
15.Soru
Okul öncesinde ilk gelişen dil becerisi hangisidir?
Okuma |
Yazma |
Dinleme |
Konuşma |
Dil bilgisi |
Okul öncesinde ilk gelişen dil becerisi dinlemedir. Daha sonar dinleme ile birlikte konuşma becerisi gelişir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yanlış yazılmıştır?
ardı sıra |
yasa dışı |
yurtiçi |
fizik ötesi |
alt yazı |
yurt içi
17.Soru
Noktalama işaretlerinin Türk Edebiyatında ilk
kullanıldığı eser aşağıdakilerden hangisidir?
Eylül |
Şair Evlenmesi |
Ayyar Hamza |
Araba Sevdası |
Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat |
Günümüzde kullandığımız noktalama
işaretlerinin birçoğu yazı dilimize Batı’dan Tanzimat
döneminde geçmiştir. Bu işaretleri bizde ilk olarak Şinasi,
Şair Evlenmesi adlı tiyatro eserinde kullanmıştır.
18.Soru
Düz yazıda yapılan şiir alıntılarında mısraları
birbirinden ayırmak için kullanılan noktalama işareti
hangisidir?
Eğik çizgi |
İki nokta |
Parantez |
Kesme işareti |
Uzun çizgi |
Düz yazıda yapılan şiir alıntılarında mısraları
birbirinden ayırmak için kullanılır.
Örnek olarak şu metin gösterilebilir:
Necati Cumalı’nın “Güler’in Elleri”ni okusanız, eller
aşkınızın uzantısı oluverir: Ellerin aklıma geldikçe/Kırık
bir dal gibi senden/Gölgesi kadehlerime düşen/Giderken
çektiğin kapımın üstünde/Ellerin omuzlarımda
gezen/Anladım bütün şüphelerim beyhude/Ne çare geri
dönemem!
19.Soru
Türk halk edebiyatında âşıkların yaratıp geliştirdiği türlerin önemlilerinden biri de halk hikâyeleridir. Bu türde tahkiye (narration) esastır.
Yukarıdaki yay ayraç işaretinin kullanımı aşağıdakilerden hangisiyle aynıdır?
Soysuz olanlar (Deli Durdu, Kalaycı, Kara İbrahim) köylüleri yıldırmak için Ali Ağa ve Safa Bey tarafından beslenen kanlı katillerdir. |
Mevlânâ’nın oğlu Sultan Veled (1226-1312) Anadolu’da Türkçe’nin ilk ses bayraklarından biridir. |
Profesör Halil İnalcık’ın son eseri “Partimonyal Devlet Üzerine Sosyolojik Bir İnceleme” (Doğu-Batı Yayınları, 90 sayfa) tarihçinin edebiyat alanında yetkin ve bilgili olmasının gereğini ortaya koyuyor. |
O sırada Millî Eğitim Bakanlığı görevine getirilen Hamdullah Suphi (Tanrıöver) Bey de aynı düşüncede idi. |
Türk edebiyatında âşıklar (ozanlar) şiirlerini doğaçlama yaratırlar. |
Bilinmediği düşünülen veya başka dillerdeki karşılığı verilmek istenen bir kelimenin yabancı dildeki veya Türkçedeki karşılığı ayraç içinde verilebilir.
20.Soru
Aşağıdaki düşünce yazılarından hangisinde nesnel ve bilimsel bir dil kullanmak gereklidir?
Makale |
Deneme |
Gezi yazısı |
Söyleşi |
Anı |
Makalede yazarın ortaya koyduğu konuda nesnel bir dil kullanması gerekir. Konu hakkında araştırmanın sonuçlarını açıklarken kanıtlama amacı güdülür.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ