Türk Düşünce Tarihi Ara 19. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Mantık, matematik, tıp, fizik gibi disiplinlerin bu dünya hayatını ve fiziksel dünyayı anlamak için uygun olduğuna dair görüşleri savunan düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Gazali |
İbn Sina |
İbn Teymiye |
İbn Hazm |
Farabi |
Mantık, matematik, tıp, fizik gibi disiplinlerin bu dünya hayatını ve fiziksel dünyayı anlamak için uygun olduğuna dair görüşleri savunan kişi Gazali'dir.
2.Soru
“İnsanın gücü ölçüsünde varlığın hakikatini bilmesi” aşağıdakilerden hangisini ifade etmektedir?
Felsefe
|
Kelam
|
Nefs |
Vahiy |
Risale |
İnsan sanatlarının değer ve mertebe bakımından en üstünü felsefedir. Felsefe ‘İnsanın gücü ölçüsünde varlığın hakikatini bilmesidir’. Çünkü filozofun bilgiden amacı gerçeğin bilgisini yakalamak, davranışının amacı ise sadece eylemde değil, gerçeğe uygun olarak davranmaktır. İnsan sanatlarının en üstünü ve en değerlisi felsefedir”.
3.Soru
- Câbir b. Hayyân
- Ebû Bekir Zekeriyya er-Râzî
- İbn Rüşd
Yukarıdakilerden hangisi Tabiatçı okulun temsilcileri arasında yer alır?
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
Ive II |
II ve III |
slâm dünyasında Câbir b. Hayyân ile Ebû Bekir er-Râzî’nin tabiatçıfelsefelerinden bahsedilmektedir. Câbir b. Hayyân kimya ilminde derin-lemesine araştırmalar yaptı. İkincisi tabiatçı filozof ise en ünlü hekim Ebû Bekir Zekeriyya er-Râzî’dir.
4.Soru
Aşağıdaki İbn Rüşd eserlerinin hangisinde vahiy ile aklın, dinle felsefenin uzlaştırılması ve tevil konularında kaleme almaktadır?
Faslul-makâl fî-ma beyne'ş-şer’ia ve'1-hikme mine'l-ittişâl |
Tehâfütü Tehâfüti'l-felâsife |
El-Keşf an menâhici'1-edille |
Kitâbü'l-Makülât |
Kitâbü'l-Hatabe |
Faslul-makâl fî-ma beyne'ş-şer’ia ve'1-hikme mine'l-ittişâl, İbn Rüşd'ün vahiy ile aklın, dinle felsefenin uzlaştırılması ve tevil konularında kaleme aldığı eserdir. Din-felsefe ilişkilerinde özgün ve analitik bir eserdir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Batı İslam dünyasında yetişen ilk Müslüman filozoftur?
İbn Bâcce
|
İbn Tufeyl
|
İbn Rüşd
|
Muhammed Abduh |
İsmail Hakkı İzmirli |
İbn Bâcce (ö. 533/1139) Batı İslâm dünyasında yetişen ilk Müslüman filozoftur. Endülüs'ün kuzeyindeki Sarakusta (Saragossa) şehrinde muhtemelen 470'te (1077) dünyaya geldi. İbnü's-Sâiğ olarak da tanınan İbn Bâcce Batı literatüründe genellikle Avempace diye anılır.
6.Soru
Mûsîka’l-kebîr isimli eser kime aittir?
Kindi
|
Farabi
|
Eflatun
|
Ibni sina |
Aristo |
Farabinin müzik alanında yazdığı Mûsîka’l-kebîr isimli eseri onun müzik bilgisinin ne kadar kapsamlı olduğunun ve güçlü bir müzik kuramcısı olduğunun en güzel göstergesidir. Doğru cevap B'dir.
7.Soru
“Peygamberlik bir sanattır” sözü hangi düşünüre aittir?
Cemâleddin Afgânî |
Mehmet Âkif Ersoy |
Muhammed Abduh |
İsmail Hakkı İzmirli |
Babanzâde Ahmet Naim |
İstanbul’a gelişinde devlet erkânı tarafından çok iyi karşılanan Cemâleddin Afgânî’nin konuşmaları ve ortaya attığı fikirleri bazı resmî ulemayı rahatsız etti. Bu rahatsızlık görüşlerinden çok Afgânî’ye gösterilen ilgi dolayısı ile idi. Özellikle Şeyhulİslâm Hasan Fehmi Efendi ve diğer bazıları Afgânî’nin Daru’l-Fünûn’da verdiği konferanslarındaki bazı görüşlerini bağlamını kopararak Afgânî aleyhine deliller haline getirerek saraya jurnallediler. Afgânî’nin “Peygamberlik bir sanattır.” sözü üzerine Afgânî aleyhine kampanyalarını genişlettiler.
8.Soru
Fârâbî’nin, İbn Sînâ ve İbn Bâcce’ye atıfta bulunmak için kullandığı ifade aşağıdakilerden hangisidir?
Yeniler |
Bilgeler |
Yalnızlar |
Çağdaşlar |
Elçiler |
Fârâbî, İbn Sînâ ve İbn Bâcce’ye ise çağdaşlar olarak atıfta bulunur.
9.Soru
Hangi hareketin Peygamberliğin imkân ve gerekliliğine yönelik eleştirileri vardı?
Mecusilik
|
İlhad
|
Dehrilik
|
Brahmanizm |
Batınîlik |
Hint kökenli Brahmanların –ki Berahime olarak anılmaktaydı- Peygamberliğin imkân ve gerekliliğine yönelik eleştirileri vardı. Peygamberliğin Allah’ın mutlak adaletine aykırı olduğunu ileri sürüyorlardı. Görüşlerine göre hem peygamber hem de kavmi seçilmiş hale geliyordu. Bu ise Allah’ın mutlak adaletine aykırıydı. Allah eşit davranmalıydı. Tüm insanlarda bulunan akıl onların mutluluğa ulaşması için tek başına yeterliydi.
10.Soru
İbn Rüşd’ün din karşısında felsefenin meşruiyetini ve gerekliliğini sorgulamakla başladığı eseri aşağıdakilerden hangisidir?
Fasl'ul-Makal |
Tehafut-üt Tehafüt |
el-Keşf an-Menâhic-il Edille |
Kitâbü'n-Nefs |
Kitabü's-Semâ vet-tabiî, |
İbn Rüşd din-felsefe ilişkilerini ele aldığı Fasl'ul-Makal'e din karşısında felsefenin meşruiyetini ve gerekliliğini sorgulamakla başlar.
11.Soru
Doğru bilginin kesinlikle dini verilere ters olmadığını, ilim ile dini bir bütün kabul eden, onlar arasında bir çelişki ve çatışma görmeyen düşünür kimdir?
Mehmet Akif Ersoy
|
Muhammed İkbal
|
Hilmi Ziya Ülken
|
İsmail Hakkı İzmirli |
Nurettin Topçu |
İsmail Hakkı İzmirli, ilim ile dini bir bütün kabul eder. Onlar arasında bir çelişki ve çatışma görmez. Doğru bilginin kesinlikle dini verilere ters olmadığını söyler. O, tüm çalışmalarında bu konuyu ön planda tutmuş, ilim ile dinin bütünlüğü görüşünü savunmuştur.
12.Soru
I. Kuvvet hazırlamada kusur yapma yani teknik yetersizlik II. İlerlemeye ayak uyduramama. III. Ruh ve beden olarak gevşeklik ve tembellik gösterme. IV. İslâm kardeşlik ve dayanışmasının bozulması Yukarıda verilen maddelerden hangileri Ahmet Naim İslâm Milletinin içine düştüğünü düşündüğü problemlerdendir?
I ve II |
III ve IV |
I, II ve III |
II, III ve IV |
I, II, III ve IV |
Ahmet Naim İslâm Milletinin içine düştüğü problemleri şöyle sıralar; Kuvvet hazırlamada kusur yapma yani teknik yetersizlik, ilerlemeye ayak uyduramama, ruh ve beden olarak gevşeklik ve tembellik gösterme, bilgisizlik ve ilme gereken önemin verilmemesi, İslâm kardeşlik ve dayanışmasının bozulmasıdır. Doğru yanıt "E" şıkkıdır.
13.Soru
İbn Rüşd’ün din ve felsefenin her biri adına belirlemiş olduğu alan ve sınırları aşmayarak ayetlerin iç bütünselliğine dikkat çektiği kitabının adı nedir?
El-Keşf an-Menâhic-il Edille |
El Külliyat fi’t Tıbb |
El-Mantik |
Kitab-ı Faslul-Makal |
Tahâfüt üt-Tahâfut |
Bu kitap el-Keşf an-Menâhic-il Edille adlı kitaptır.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Kindî'nin psikoloji alanında yazdığı 2. kitabı olan Kelam fi’n-nefs muhtasar veciz kitabının Türkçe anlamıdır?
Oluş ve Bozuluşun Yakın Etkin Sebebi |
Üzüntüden Kurtulma Yolları |
Nefis Üzerine Kısa Birkaç Söz |
İlk Felsefe Üzerine |
Tarifler Üzerine |
2. Kelam fi’n-nefs muhtasar veciz: Bu kısa risaleyi Mahmut Kaya “Nefis Üzerine Kısa Birkaç Söz” adıyla Türkçe’ye çevirerek Felsefi Risaleler içinde yayınlamıştır.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi inanma eylemlerinin özelliklerinden birisi değildir?
Anlama
|
İtaat
|
Açıklama
|
Olması gereken |
Değer ve semboller |
İnanma eylemlerinin özellikleri anlama, itaat, olması gereken, mutlak neden, değer ve semboller ve sosyal algıdır. Buna göre açıklama inanma özelliklerinden biri değildir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 1914 yılında kurulan ve medreselerin ıslahını amaçlayan Darü’l-Hilafeti’l-Aliye müfettişliğine getirilmiştir?
Babanzade Ahmet Naim
|
Cemaleddin Afgani
|
Elmalılı Hamdi Yazır
|
İsmail Hakkı İzmirli |
Mehmed Akif Ersoy |
İsmail Hakkı, öğretmen okulunda hocalık yaptığı sırada, verdiği dersler ve yazdığı eserleriyle dikkatleri üzerine çekti. İlmi konulardaki ehliyetini ispatlamasına paralel olarak daha önemli görevlere getirildi ve kendisinden istifade edildi. 1914 yılında kurulan ve medreselerin ıslahını amaçlayan Darü’l-Hilafeti’l-Aliye müfettişliğine getirildi. Bir yıl sonra da Süleymaniye Medresesinin Kelam kürsüsünde İslâm felsefe tarihi müderrisliğine tayin edildi. 1923 yılına kadar burada hocalık vazifesini sürdürdü.
17.Soru
Cemaleddin Afgani’nin hayatı ve düsünesi için okunabilecek ''Cemaleddin Afgani, Hayatı ve Etrafındaki Şüpheler'' isimli eser kimindir?
Zekeriya Kurşun |
Ali Bardakoğlu |
Muhammed Esedullah |
Muhsin Abdülhamid |
Muhsin Ertuğrul |
Cemaleddin Afgani’nin hayatı ve düsünesi için Muhsin Abdülhamid’in Cemaleddin Afgani, Hayatı ve Etrafındaki Şüpheler adlı eserini okunabilir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi inanma eylemlerinin özelliklerinden birisidir?
Tarihsel algı |
Dikey algı |
Açıklama |
Olup biten |
Bireysel algı farkı |
İnanma eylemlerinin özellikleri anlama, itaat, olması gereken, mutlak neden, dikey algı, metin, değer ve semboller ve sosyal algıdır. B seçeneğinde yer alan dikey algı bu özelliklerden birisidir.
19.Soru
Evrenin başlangıcı ile sonu olmadığını ve yaratılmadığını iddia eden islam felsefe okulu hangisidir?
Tasavvuf |
Dehriyye |
Tabiatçılar |
Meşşai okul |
İşraki okul |
Dehriyye şeklinde anılan okul evrenin başlangıcı ile sonu olmadığını ve yaratılmadığını iddia etmektedir. Okulun isminde bulunan “dehr” kelimesi başlangıcı ve sonu olmayan zaman anlamındadır. Bu kavram zaman zaman İslâm toplumunda ortaya çıkan tüm din dışı fikirlere isim olarak da kullanılmıştır. Bu durum, İslâm öncesi Arap toplumunun bazı kesimleri arasında dehriyye anlamında ateist bir dünya görüşü vardı. Bu akıma Maniheist inançları yaşatmak isteyen eski İran kültürüne bağlı entellektüeller (kâtipler) arasında rastlanmaktaydı. Yine Brahmanizm'in ve Yunan materyalizmine ilgi duyan tabipler ve bilginler arasında da rastlanabilmekteydi. İslâm düşünce tarihinde bu materyalist felsefe akımının temsilcisi olarak İbnü'r-Râvendî kabul edilir.
20.Soru
İranlılar tarafından 363 yılında kurulan ve Hristiyanlaşan İranlılar için Yunancayı ve Hristiyanlığı öğretmek için açılmış olan din mektebi hangisidir?
Urfa Mektebi |
Ninova Mektebi |
Persepolis Mektebi |
Babil Mektebi |
Harput Mektebi |
Urfa mektebi, İranlılar tarafından 363 yılında kuruldu. O, Hıristiyanlaşan İranlılar için Yunancayı ve Hıristiyanlığı öğretmek için açılmıştı. Ancak, Aristo mantığı ve Porfyrious’un mantık kitabı İsagoji orada uzun bir zaman okutuldu. Bu mektep, 489 yılında Bizans İmparatoru Zenon tarafından kapatıldı. Doğru yanıt "A" şıkkıdır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ