Türk Düşünce Tarihi Ara 24. Deneme Sınavı
Toplam 7 Soru1.Soru
“Peygamberlik bir sanattır.” sözü üzerine dinsizlikle itham edilen çağdaş Müslüman düşünür kimdir?
Mehmet Akîf Ersoy |
Muhammed Abduh |
İsmail Hakkı İzmirli |
Elmalılı Hamdi Yazır |
Cemâleddîn Afgânî |
Afgânî’nin “Peygamberlik bir sanattır.” sözü üzerine Afgânî aleyhine kampanyalarını genişlettiler. Ve nihayet Afgânî materyalizmi reddeden eserler yazmasına rağmen bir kolaycılık aracı olan dinsizlikle itham edildi.
2.Soru
İbn Tufeyl'in meşriki hikmet tasavvurunu oluştururken örnek aldığı düşünür kimdir?
Gazali
|
Zekeriya Razi
|
Farabi
|
Kindî
|
Aristo
|
3.Soru
El-Esfarü’l-erba’a adlı ansiklopedik mahiyetteki eser kime aittir?
Sühreverdi |
Şehrezuri |
Kutbüddin-i Şirazi |
Celaleddin ed-Devvani |
Mola Sadra |
Molla Sadra, ansiklopedik mahiyetteki el-Esfârü'l-erba‘a adlı eserinde yer yer üstadını da eleştirerek bu akıma yeni bir yön ve dinamizm kazandırmıştır.
4.Soru
Kindî'nin sınıflandırmasına göre bilgiyle özdeşleşen aklın sahip olduğu bilgileri ortaya koyması durumunu ifade eden akıl türü aşağıdakilerden hangisidir?
Güç Halindeki Akıl
|
Sürekli Fiil Halindeki Akıl
|
Beyânî Akıl
|
Fiil Alanına Çıkan Müstefâd Akıl |
İlmi Akıl |
Yukarıda tanımı yapılan akıl türü “Beyânî veya Zahir Akıl”dır.
5.Soru
Tabiatçı ve natüralist düşünürler. Bunlar bugünkü tabirle “Deist” düşünürlerdir. Metafizik düşüncelere önem vermezler. Bilimin sadece deney ve tecrübeye dayanması gerektiğini söylerler. Bu tanım aşağıdaki felsefi akımlardan hangisine aittir?
Sofistâiyye (Sofizm) |
Meşşaiye |
Reybiyye (Şüphecilik) |
Tabî’îyyun |
Bilinemezcilik (Tekâfü-i edille) |
Tabî’îyyun: Tabiatçı ve natüralist düşünürler. Bunlar bugünkü tabirler “Deist” düşünürlerdir. Metafizik düşüncelere önem vermezler. Bilimin sadece deney ve tecrübeye dayanması gerektiğini söylemektedirler.
6.Soru
“İslâm düşüncesi dini bir düşünce olacaksa, o, bu özelliğini ancak dini metinlerin kendilerinden alabilir.” diyen İbn Hazm hangi mezhebe mensuptur?
Zahirilik
|
Mürcie
|
Vehhâbîlik
|
Cebriye |
Mu'tezile |
İbn Hazm, bu deyişindeki anlayış ile doğrudan paralel bir anlayışta olan Zahirilik Mezhebine mensuptur. İsla^m düşüncesinin içinde yeşermekte olduğu tüm kültürel gelenekleri Kur’an ve hadislerin zahiri (görünür, açıkça bilinebilir, fenomenal) anlamına nispetle eleştiriye tabi tutmaktadır. İbn Hazm’a göre, dini düşünce, öncelikle din diline göre varlık ve şekil kazanan bir şey ise, bu durumda İsla^m düşüncesi doğrudan Kur’an ve hadislerde yer alan din dilinin açıkça bilinebilir anlamlarına göre varlık ve şekil kazanmalıdır. Bu otorite metinlerde yer almayan hiçbir husus, İsla^m düşüncesinin dini karakterini belirlememelidir.
7.Soru
Elmalılı Muhammed Hamdi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Arapça ve Türkçe’ye hakimdir.
|
Felsefe ve mantık ile ilgilenmiştir.
|
Meşhur tefsirini felsefeyi reddetmek için yazmıştır.
|
Hat sanatında icazet sahibidir.
|
Devlet tarafından tefsir yazmak için görevlendirilmiştir.
|