Din ve Tasavvuf yolunun büyükleri hakkında yazılan türler: Faziletnâme, Alinâme, Maktel-i Hüseyin, Düvaznâme, Mansurnâme, Methiye, Mersiye’dir.

Yedi heceli, birinci, ikinci ve dördüncü mısraları kendi arasında kafiyeli, dört mısralık manilere düz veya tam mani denir.

Köy türküleri konularına göre türkülerden biri değildir.

Şiirde kafiyeden sonra yer alan aynı yapıya ve göreve sahip kelime veya eklere Redif adı verilir.

Ahmet Yesevi, Yusuf Has Hacip, Şah İsmail ve Süleyman Hakim Ata Dinî-Tasavvufî Türk Edebiyatının Orta Asya’daki temsilcilerindendir. Yunus Emre ise Anadolu sahasında bu edebiyatın kurucusu olmuştur.

Lirik türküler: a) Ninniler, b) aşk türküleri, c) gurbet türküleri, askerlik türküleri, hapishane türküleri, ç) ağıtlar, d) çeşitli başkaca duyguluk konular üzerine türküler.

Türk şiirinin kökeni, dini törenlerde aranmalıdır. Dini törenlerin uygulayıcısı konumundaki “şaman”, “oyun”, “kam”, “baksı” ve “ozan”lar, sihirbazlık, rakkaslık, müzisyenlik ve hekimlik vasıflarını da bünyelerinde toplayarak toplum içinde saygın bir konuma yükselmişlerdir. Adı geçen bu tipler, toplum hayatında “semâdaki ma’butlara kurban sunmak, ölünün rûhunu yerin dibine göndermek, fenalık, hastalıklar ve ölümler gibi fena cinler tarafından gelen işleri önlemek, hastaları tedavi eylemek, bazı ölülerin ruhlarını semâya yollamak, hatıralarını yaşatmak” gibi görevlerin her birini yerine getirebilmek için törenler düzenlemişlerdir. Kamların veya baksıların kendilerinden geçer bir halde ve aynı zamanda müzik eşliğinde okudukları şiirler, Türk halk şiirinin ilk örnekleri olarak kabul edilmektedir.

Beddua mahiyetindeki ninniler dilek ve temenni mahiyetindeki ninniler başlığı altında yer almaktadır.

Kelam ilmi imani esasların akli deliller ile ispat ve izah edilmesi olarak açıklanmaktadır.

Said Emre’nin XIII. yy. sonlarıyla XIV. yy. başlarında yaşadığı öne sürülmektedir.
Bir rivayete göre Hacı Bektaş Velî müritlerinden olan Said Emre, onun Makâlât’ını
Arapçadan Türkçeye tercüme eden Sadeddin adlı kişidir. 

Koşma nazım şekli ve özel ezgilerle söylenen varsağılar, adını Anadolu'nun güneyinde yaşayan Varsaklardan almıştır. Tarihte Çukurova ve Kahramanmaraş civarında yaşayanlardan almıştır.

Türk halk şiirinde, deyimlere ve atasözlerine sıkça yer verilir. Bu durum, halk şairlerinin kimliğiyle ilişkilidir. Halk kültürünün içinde yetişmiş, halkın rağbet ettiği söz kalıplarını kullanmış ve hatta bunlara yenileri eklemiş kişiler olan halk şairleri, şiirlerinde bu birikimlerini kullanmışlardır. Bu bakımdan Türk halk şiiri dairesinde değerlendirilen şiirlerin pek çoğunda deyimlere ve atasözlerine rastlamak mümkündür. Kaygusuz Abdal’dan alınan aşağıdaki beyitte bir atasözü kullanılmıştır: “Su görmeden etegün çemrenürsin Meger sen bülbüli leglek sanursın” (Güzel 1999: 677).

Hikmet: Ahmet Yesevî’nin, İslâmiyet’in esaslarını, şeriatın ahkâmını, ehl-i sünnet akidesini İslâmiyet’e yeni girmiş veya henüz girmemiş Türklere öğretmek, tarikatın inceliklerini ve tarikatın adap ve erkânını müritlere telkin edebilmek amacıyla yazdığı şiirlere “hikmet” denir. Hikmetler, sanat kaygısından uzak, sade ve didaktik bir üslupla söylenmiş şiirlerdir. Hikmetlerde ilahi aşk, Allah’ın birliği, irade ve kudreti, peygamber sevgisi, Hz. Muhammet’in sünneti, züht, takva, ibadet, İslam menkıbeleri, ahret hayatı, cennet ve cehennem tasvirleri, dervişlerin faziletleri, zikir gibi İslamiyet ve tasavvufla ilgi çok çeşitli konular işlenmiştir.

Bu maninin türü kesik manidir.6

Kafiye örgülerinde ‘’x’’ ile gösterilen mısralar serbest, yani kafiyesiz anlamına gelmektedir.

Ahmed Yesevi'nin tarikat adabını, usulunü, erkânını, olgun bir şeyhin ve dervişin özelliklerini anlattığı eseri Fakr-nâmedir

Manide kafiye düzeni üçüncü mısranın serbest olduğu diğer mısraların ise aynı olduğu düzendedir. doğru kafiye düzeni, aaba şeklindedir.