Türk Halk Şiiri Final 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
2.Mayıs 1942 tarihinde Osmaniye ilinin Kadirli ilçesinin Afşarlar köyünde doğan, şiirlerinde Çukurova ağzının dil özelliklerini bulabildiğimiz, halk şiirinin sevilen türlerinden güzelleme, koçaklama, taşlama, nasihat, mektup, destan ve devriye tarzında yüzlerce şiir söylemiş, badeli âşıklarımızdan olan âşık aşağıdakilerden hangisidir?
Âşık Osman (Taşkaya) Feymânî |
Âşık Murat Çobanoğlu |
Âşık Mehmet Yakıcı |
Âşık Huzurî |
Âşık Efkârî |
Âşık Osman (Taşkaya) Feymânî: 2.Mayıs.1942 tarihinde Osmaniye ilinin Kadirli ilçesinin Afşarlar (Azaplı) köyünde doğmuştur. Badeli âşıklarımızdandır. Feymânî halk şiirinin sevilen türlerinden güzelleme, koçaklama, taşlama, nasihat, mektup, destan ve devriye tarzında yüzlerce şiir söylemiştir. Şiirlerinde Çukurova ağzının dil özelliklerini bulabiliriz.
2.Soru
Asıl adı Ali olan, XIX. yüzyılın en meşhur Bektaşi şairlerindendir. Şiirlerini daha çok aruz vezni ile yazmıştır. Mürettep Divânı’nı hicrî 1257 senesinde tamamlamıştır. Halk şiiri tarzında yazdığı şiirleri samimi ve sadedir. Aruz vezni ile yazılan şiirlerinde Fuzulî’nin etkisi vardır. Yukarıda söz edilen şair aşağıdakilerden hangisidir?
Dertli |
Seyrânî |
Türabi |
Sâlih Baba |
Bitlisli Müştâk Baba |
Yukarıda hayatından ve eserlerinden bahsedilen kişi Türabî’dir. Doğru cevap C'dir.
3.Soru
Sivas ilinin Kangal ilçesinin Deliktaş köyünde doğmuştur. Köy çevresinde yetiştiği için, şiirlerinde mahallî ağız özellikleri yer alan, şiirlerinde köy hayatı, aşk, tabiat, öğüt, taşlama ve tasavvufu işleyen, ayrıca Karaca Oğlan, Âşık Ömer, Pir Sultan Abdal etkisinde kalan âşık aşağıdakilerden hangisidir?
Ruhsatî |
Reyhanî |
Hızrî |
Zihnî |
Emmanî |
Ruhsatî: Sivas ilinin Kangal ilçesinin Deliktaş köyünde doğmuştur. Hem aruz hem de hece vezniyle şiirler yazıp söylemiştir. Aruz vezniyle olan şiirlerinde bir divan şairi kadar başarılı değildir. 8, 11, 14, 15’li şiirlerinin yanında, az da olsa 5 ve 7 heceli şiirleri de vardır. Ruhsatî’nin şiirlerinde tasvirin ayrı bir yeri vardır. Köy çevresinde yetiştiği için, şiirlerinde mahallî ağız özellikleri yer almaktadır. Şiirlerinde köy hayatı, aşk, tabiat, öğüt, taşlama ve tasavvufu işleyen Ruhsatî; Karaca Oğlan, Âşık Ömer, Gevherî, Pir Sultan Abdal, Kul Himmet Üstadım, Dadaloğlu, Dertli ve Seyrânî’nin etkisinde kalmıştır. Nakşibendi tarikatindendir.
4.Soru
Talibî ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
XVIII. yüzyılın ortalarında Tokat ilinde doğmuştur. |
Turhal şeyhi Mustafa Efendi’nin halifesi olarak görev yapmıştır. |
Zileli Fedâî, Raşid ve Es’ad Talibî’nin çıraklarıdır. |
Dinî ve tasavvufî şiirlerin yanı sıra, lirik şiirler de yazmıştır. |
Şarkî ile birlikte Bağdat’a şan veren bir şairdir. |
Şarkî ile birlikte Bağdat’a şan veren şair Abdî’dir. Diğer seçeneklerdeki Talibî ile ilgili verilen bilgiler doğrudur.
5.Soru
Türk toplumunun geniş halk kitleleri arasında derin alâka ve heyecan uyandıran bir inanç, bir eğitim, bir fikir, bir irfan cereyanı ve aşk hadisesi olarak hayata geçirilen kavramı aşağıdakilerden hangisi açıklamaktadır?
Ahilik |
Tasavvuf |
Sufî'lik |
Divân |
Mesnevi |
Türk toplumunun geniş halk kitleleri arasında derin alâka ve heyecan uyandıran bir inanç, bir eğitim, bir fikir, bir irfan cereyanı ve aşk hadisesi olarak hayata geçirilen kavram Tasavvuf tur.
6.Soru
Seyrani’nin şiirlerinde önemli bir yer tutan ve yazılışları ve söylenişleri aynı, fakat farklı anlamlara gelen sözler aşağıdakilerden hangisidir?
Cinas |
Taşlama |
Divan |
Selis |
Gazel |
Cinas, Seyrânî’nin şiirlerinde önemli bir yer tutmaktadır. Cinas: yazılışları ve söylenişleri aynı, fakat farklı anlamlara gelen sözler.
7.Soru
Seçeneklerden hangisi "Gelin ağıtları" kategorisinde değerlendirilmektedir?
Kahramanlık türküleri |
Hasret türküleri |
Kına türküleri |
Asker türküleri |
Ayrılık türküleri |
Ağıtların snıflandırılmasında konu çeşitliliği çok fazladır. bu çeşitlilik içerisinde gelin ağıtları kategorisinde de kına türküleri yer almaktadır.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi XX.yüzyıl mutasavvuflarından birisidir?
Bitlisli Müştâk |
Mehmet Nuri |
Salih Baba |
Mahvî |
Senâyî |
Edip Harabî, Mihrabî, Mehmet Nuri, Yozgatlı Hüznî, Âşık Molla RaHİM, Derûni, Sıtkı, Zeynel Usul Baba, Ferid Kam, Ahmed Nâim, Ahmed Hmadi Akseki, Yahya Kemal, Kemal Edip Kürkçüoğlu XX.yüzyıl mutasavvuflardandır.
9.Soru
Aziz Mahmud Hüdayi'nin Türkçe eserleri arasında yer alan dervişliğin erkan ve adabı anlatılan eseri aşağıdakilerden hangisidir?
Tarikatname |
Tezakkir-i Hüdai |
Nasayih ve Mevaız |
Divan-ı İlahiyat |
Vakıat |
Tarikatnâme: Dervişliğin erkân ve adabı anlatılmaktadır.
10.Soru
Velilerin kerametlerini ve menkıbelerini içeren eserlere ne ad verilir?
Seyahatname
|
Velayetname
|
Gevhername
|
Minbername
|
Vücudname
|
11.Soru
"Türkmenlerin Göklen Boyu’nun Gerkez aşiretinden bir ailedendir. şa^ir, öğrenimine köy okulunda başlamış, daha sonra Hive medreselerinden birinde öğrenimine devam etmiştir. 1760 yılında ölmüştür. Türkmenlerin büyük şairi Mahdumkulu’nun babasıdır. Şiirlerinde Firdevsi^, Hoca Ahmet Yesevi^, Nizami^, Sa^di^, Ca^mi^, Nevai^ gibi şairlerin etkisi görülür. Eldeki bütün şiirleri “Vagz-ı Azad” adlı eserde toplanmıştır."
Bu şair aşağıdakilerden hangisidir?
"Türkmenlerin Göklen Boyu’nun Gerkez aşiretinden bir ailedendir. şa^ir, öğrenimine köy okulunda başlamış, daha sonra Hive medreselerinden birinde öğrenimine devam etmiştir. 1760 yılında ölmüştür. Türkmenlerin büyük şairi Mahdumkulu’nun babasıdır. Şiirlerinde Firdevsi^, Hoca Ahmet Yesevi^, Nizami^, Sa^di^, Ca^mi^, Nevai^ gibi şairlerin etkisi görülür. Eldeki bütün şiirleri “Vagz-ı Azad” adlı eserde toplanmıştır."
Bu şair aşağıdakilerden hangisidir?
Şah İsmail Safavi |
Süleyman Hakim Ata |
Nasuriddin Rabguzi |
Yusuf Hemedani |
Devlet Mehmed Azadi |
Devlet Mehmed Azadi, Türkmenlerin Göklen Boyu’nun Gerkez aşiretinden bir ailedendir. Azadi, öğrenimine köy okulunda başlamış, daha sonra Hive medreselerinden birinde öğrenimine devam etmiştir. 1760 yılında ölmüştür. Türkmenlerin büyük şairi Mahdumkulu’nun babasıdır. Şiirlerinde Firdevsi^, Hoca Ahmet Yesevi^, Nizami^, Sa^di^, Ca^mi^, Nevai^ gibi şairlerin etkisi görülür. Eldeki bütün şiirleri “Vagz-ı Azad” adlı eserde toplanmıştır.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi cönklerin özelliklerinden biri değildir?
Arap harfleriyle yazılmışlardır. |
Konu sınıflaması yoktur |
Genellikle besmele ile başlar |
Belirli bir ölçü vardır |
Yazının imlası pek sağlıklı değildir |
Cönklerde belirli bir ölçü yoktur
13.Soru
Rüyada usta bir şaman, bir destancı veya pir (Hazreti Hızır, aksakallı ihtiyar) elinden içilen bade ile kendinden geçme ve uyandıktan sonra şiir söyleme yeteneğine kavuşmayı esas alan âşık olma şekli aşağıdakilerden hangisidir?
Bade İçerek Âşık Olma |
Kendi Kendine Âşık Olma |
Usta-Çırak İlişkisiyle Âşık Olma |
Âşık Meclislerini Takip Ederek Âşık Olma |
Vatan Özlemi Yüzünden Âşık Olma |
Bade İçerek Âşık Olma: Bade içme; şamanizm, destan, halk hikâyesi ve âşıklık geleneğinde en çok karşımıza çıkan olaydır. Rüyada usta bir şaman, bir destancı veya pir (Hazreti Hızır, aksakallı ihtiyar) elinden içilen bade ile kendinden geçme ve uyandıktan sonra şiir söyleme yeteneğine kavuşmayı esas alır. Anadolu sahası âşıklık geleneğinde çeşitli sebeplerle evinden ayrılan kahraman bir mezarlıkta, su yanında veya ıssız bir yerde uyuyakalır. Rüyasında Hazreti Hızır’ı veya pirleri görür. Hazreti Hızır, kahramana üç bade uzatır veya duruma göre bazı yiyecekler verir.
14.Soru
Hangisi XVII. yüzyıl âşıklarından biri değildir?
Âşık Ömer |
Ercişli Emrah |
Âşık Bağdadî |
Gevherî |
Karaca Oğlan |
Âşık Ömer, Ercişli Emrah, Gevherî ve Karaca Oğlan XVII. yüzyıl âşıkları iken Âşık Bağdadî XVIII. yüzyıl âşıklarındandır.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi XVI. Yüzyıl divan şairlerinden değildir?
Fuzuli |
Necati |
Baki |
Figani |
Hayali |
XVI. yüzyılda divan şiiri alanında Fuzûlî, Bakî, Nev'î, Hayalî, Ruhî, Zatî, Figanî, vb, şairler yetişmiştir. Tasavvufi Türk halk edebiyatı alanında da Üftade, Ahmedi Sâr-ban, Ümmî Sinan ve Pir Sultan Abdal ilk akla gelen adlardandır. XV. yüzyılda divan şiirinin önemli temsilcileriyle karflşılaşıyoruz. Bunlar arasında
Ahmed Paşa, Necâtî, Atâî, Mesîhî, Hamdullah Hamdî, Süleyman Çelebi, Hümâmî, vb.’yi sayabiliriz.
16.Soru
Kaygusuz Abdal’ın, dünyaya gelmekten maksadın ibadet etmek ve Allah’ı tanımak olduğunu anlattığı ve şeriat unsurlarına en çok yer verdiği eseri aşağıdakilerden hangisidir?
Budalaname |
Dil-güşa |
Vücudname |
Kitab-ı Miglate |
Sarayname |
Kaygusuz Abdal’ın, dünyaya gelmekten maksadın ibadet etmek ve Allah’ı tanımak olduğunu anlattığı ve şeriat unsurlarına en çok yer verdiği eseri Sarayname'dir.
17.Soru
Azerî edebiyatı XVIII. yüzyılda az da olsa değerli simalar yetiştirmiştir. Aşağıdakilerden hangisi bu simalar arasında yer almamaktadır?
Mirza Mehmet |
Mirza Abdürrezzak |
Murtaza Kulu Han |
Molla Penâh Vâkıf |
Muhyiddin Abdal |
XVIII. yüzyıl Azerî edebiyatı simaları arasında daha çok nesirleriyle tanınan Mirza Mehmed, Türkçe ve Farsça şiirlerinde “Nâmî” mahlasını kullanan Mirza Abdürrezzak, İstanbul’da elçilik yapmış olan ve Nâmî mahlasıyla güzellemeler söyleyen Murtaza Kulu Han, geleneksel halk edebiyatı ile kaynaşmış, Klasik Azerî şiirinin son temsilcisi olan Molla Penâh Vâkıf sayılabilir. Muhyiddin Abdal ise XV. yüzyılın sonları ile XVI .yüzyılın başlarında yaşamıştır.
18.Soru
Karaca Oğlan üzerine değişik sanat dallarından çeşitli eserler ortaya konulmuştur. Bunlardan Dinçer Sümer ile Sebahattin Engin’in eserleri aşağıdaki dalların hangisiyle ilgilidir?
Fotoroman |
Sinema filmi |
Tiyatro eseri |
Resimli roman |
Halk kitabı |
Karaca Oğlan’ın hayatı ve şiirleri tiyatro (Dinçer Sümer’in Karacaoğlan ve Sabahattin Engin’in, Karaca Oğlan ve Herşeyden Üstün); resimli roman (Yaşar Kemal [Göğçeli], Karacaoğlan, resimleyen: Münif Fehim, Cumhuriyet gazetesinin 29 Nisan-3 Ağustos 1956 tarihleri arasında 98 gün boyunca yayımlanmıştır.); fotoroman (Metin Soysal tarafından Karacaoğlan adıyla hazırlanan çalışma Kelebek gazetesinde, 24 Ağustos-29 Eylül 1973 tarihleri arasında 34 gün boyunca yayımlanmıştır.); sinema filmi (Karacaoğlan, 1955 Karacaoğlan’ın Kara Sevdası, 1959 Karacaoğlan, 1966); halk kitapları (Muharrem Zeki Korgunal, Murat Uraz, Faruk Rıza Güloğlu, Rasih Yukay, Feyzi Gürgen, Yaşar Kemal, İbrahim Zeki Burdurlu, Abdullah Toros) olarak da yayımlanmıştır.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Kaygusuz Abdal’ın kullandığı mahlaslardan biri değildir?
Sarayi |
Miskin Sarayi |
Miskin Kaygusuz |
Gaybi |
Kul Kaygusuz |
Kaygusuz Abdal’ın adı üzerinde bugüne kadar yapılan araştırmalarda Onun asıl adının “Gaybî” olduğu üzerinde birleşilmiştir. Çünkü Menâkıb-nâme’de “Gaybî” adı açıkça zikredilmektedir. Kaygusuz, şiirlerinin büyük bir çoğunluğunda, “Kaygusuz Abdal”, Kul Kaygusuz,Miskin Kaygusuz, Sarayî, Miskin Sarayî” mahlâslarını kullanmaktadır.
20.Soru
Halvetiyye (Safaviyye) ve Nakşîbendiye tarikatlarını da birleştirerek Bayramiyye tarikatını kuran Müderessis Profesör olarak hocalık yapan ünlü halk edebiyatçımız kimdir?
Eşrefoğlu Rumi
|
Hacı Bayram Veli
|
Süleyman Çelebi
|
Bayramoğlu Şeyh Hamudiddin |
Şeyh Suca |
Hacı Bayram Veli, şeyhi Şeyh Hamudiddin'in vefatından sonra onun halifesi olarak Aksaray'dan Ankara'ya döndü. İlk icraat olarak da, ilim-tasavvuf-toplum hocalığındaki öncülüğü, birleştirici-bütünleştirici yönleriyle, Halvetiyye (Safaviyye) ve Nakşîbendiye tarikatlarını da birleştirerek Bayramiyye tarikatını kurdu.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ