Türk İdare Tarihi Ara 15. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
- Kırım Hanlığı
- Eflak
- Sakız Cumhuriyeti
Yukarıdakilerden hangisi yada hangileri Osmanlı Devletindeki imtiyazlı eyaletlerdendir?
Yalnız I |
Yalnız III |
I ve II |
I ve III |
I, II ve III |
Osmanlı Devleti’nin hakimiyetini tanıyan Kırım Hanlığı, Mekke Emirliği, Eflak, Boğdan ve Erdel Beylikleri, Sakız Cumhuriyeti imtiyazlı yönetimlerdi. Bunlar iç işlerinde serbest olup yöneticileri Osmanlı tarafından kendi soyluları arasından atanırdı. Bu hükümetlerden Kırım Hanlığı ve Mekke Emirliği dışındakilerden yıllık belli bir vergi alınırdı. Doğru cevap E'dir.
2.Soru
Aşağıda verilen eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?
Seyfiye Sınıfı (Ehl-i Örf): Osmanlı Devleti’nde padişah örfünü uygulayan sınıftır. |
İlmiye Sınıfı (Ehl-i fier’): Medreselerde iyi eğitim görmüş, devletin adalet, eğitim ve yargı görevlerini üstlenen gruptur. |
Tedris Görevi: Mali işler görevidir. |
Kaza Görevi: Yargı görevidir. |
İfta Görevi: Fetva görevidir. |
Tedris görevi olarak adlandırılan görev eğitim-öğretim görevidir. Bu görevi, müderris, muallim gibi kişiler yürütürdü.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi hatun ile ilgili doğru bilgi içerir?
Karar alma sürecinde söz hakkı kağandan sonra gelmektedir.
|
Hatunun konumu protokol ve sembolik olarak bir önemi yoktur.
|
Hatunlara ilişkin herhangi bir mülkiyet hakkı tanınmamaktadır.
|
Hatunların tıpkı kağanlar gibi tanrısallık taşıdığına inanılmaktadır
|
Kağan eşleri sadece Türk bodunlarından seçilmektedir.
|
4.Soru
- Osmanlı merkeziyetçi örgütlenme modelinin temel unsurlarından biridir.
- Osmanlı padişahları, kendi icra gücünü yalnız kendi kullarına emanet etmeyi bir prensip olarak kabul etmiştir.
- Yalnızca askeri makamlar verilmiştir.
Yukarıda özellikleri ortaya konan sistem/model aşağıdakilerden hangisidir?
İltizam sistemi |
Tımar sistemi |
Kul sistemi |
İlmiye sınıfı |
Yeniçeri ocağı |
Sorunun metin kısmında özellikleri verilen sistem, kul sistemidir. Osmanlı devlet yapısının temeli örgütlenme modeli “kul sistemi“ üzerine kurulmuştu. Bu sistem Osmanlı merkeziyetçi örgütlenme modelinin temel unsurlarından biri idi. Bu sistemle, Osmanlı padişahları kendi icra gücünü yalnız kendi kullarına emanet etmeyi bir prensip olarak kabul etmişlerdir. Kul sisteminden gelenlere yalnızca askerî makamlar verilmiş, maliye ve yazı işleri şefliklerine genellikle ilmiye sınıfından Türk ve Müslüman unsurlar getirilmiştir. Doğru cevap C'dir.
5.Soru
Erken dönem Osmanlı Devlet Teşkilatında arazi-i emiriyye ya da arz-ı memleket denilen, devlete ait olan mirî toprakların tasarruf hakkı hangi toplumsal kesime verilmiştir?
Reaya
|
Ulema
|
İcra Askeriler
|
Lonca Esnafı
|
Askerî/yönetici Sınıf
|
6.Soru
Günümüz Milli Savunma Bakanlığının işlevlerine sahip makamdır. Genellikle göreve istisnai yetenekleriyle sivrilmiş, parlak zekâlı siviller getirilmekteydi. Askerî meselelere aşinalık, organizasyon ve karar almada beceriklilik atamalarda en çok bakılan koşullardı. Ordunun durumuyla ilgili her türlü konuya vakıf olan kurum aynı zamanda askerî konularda sultanlara danışmanlık yapardı. Yukarıda tanımlanan makam aşağıdakilerden hangisidir?
Divan-ı Vekalet |
Divan-ı Berid |
Divân-ı Şugul-i İşrâf-ı Memleket |
Divan-ı risalet |
Divan-ı arz |
Ünite okunduğunda verilen tanımın divan-ı arz kurumuna ait olduğu görülmektedir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı devletinin kuruluş yıllarında kültür ortamının ve devlet anlayışının şekillenmesinde önemli rol oynayan isimlerden birisi değildir?
Yunus Emre
|
Lala Şahin
|
Hacı Bektaş-ı Veli
|
Mevlana Celaleddin-i Rumi
|
Hoca Ahmet Yesevi
|
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Karahanlı Devleti'nin Bilge Kül Kadir Han dönemi sonrasında Samaniler baskısı altında olduğunu göstermez?
Taraz şehrinin ele geçirilmesi
|
Türklerin esir edilmesi
|
Tapınakların camiye çevirilmesi
|
İslamiyet'in benimsenmesi
|
Semerkand ve Buhara gibi şehirlerin ele geçirilmesi
|
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "ilk olarak Neolitik Dönem’de hayvanların evcilleştirilmesiyle beraber yerleşik toplumun ortaya çıkışı ile eşzamanlı şekilde beliren üretim ve yaşam biçimi"ni ifade eder?
Avcılık |
Avcı-toplayıcılık |
Göçebe Çobanlık |
Göçebe Avcılık |
Göçebe Toplayıcılık |
Göçebe Çobanlık:İlk olarak Neolitik Dönem’de hayvanların evcilleştirilmesiyle beraber yerleşik toplumun ortaya çıkışı ile eşzamanlı şekilde beliren üretim ve yaşam biçimidir.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Divan-ı Hümayun üyesi olmamakla beraber toplantılara katılabilen kişiler arasında yer alır?
Yeniçeri ağası |
Kaptan-ı derya |
Rumeli beylerbeyi |
Mazul beylerbeyi |
Kubbealtı vezirleri |
Divan-ı Hümayun üyesi olmamakla beraber toplantılara katılabilen kişiler, Beylerbeyi rütbesindeki yöneticiler ve Mazul beylerbeyleridir. Doğru cevap D'dir.
11.Soru
Osmanlı Devleti’nde toprak-meta mülkiyetine yönelik ilk vergilendirme teşebbüsü kimin zamanında gerçekleştirilmiştir.
Osman Gazi
|
Orhan Gazi
|
Yıldırım Bayezid
|
I. Murad
|
Fatih Sultan Mehmed
|
12.Soru
İmparatorluk idaresinin yapı taşları olarak tanımlanan; bağımsızlık, ülke, halk ve kanun doğrultusunda düşünüldüğünde aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Göçebe çoban toplulukların en önemli özelliği bağımsızlıktır
|
Ülke toprakları halka aittir
|
Köle sınıfı bulunmamaktadır
|
Yerleşik hayata geçme düşüncesi çok önemsenmektedir
|
Tahta oturan kağanların ilk icraatı töre yayınlamaktır
|
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde “Reaya”nın tanımı doğru şekilde verilmiştir?
Vergiye tabi olan askeri seçkinler dışında kalan Müslüman veya gayrimüslim tebaa
|
Tarih sırasına göre kayda geçirilen olayları içeren eserlerdir
|
Danışma meclisi, günümüz bakanlık ofisidir
|
Sarayın padişaha ait olan kısmıdır
|
Divan-i Humayun’un en önemli üyelerinden biridir
|
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Hindistan’a seferler düzenleyerek bu ülkenin Müslümanlaşmasını sağlayan devlettir?
Selçuklular
|
Gazneliler
|
Karahanlılars
|
Samaniler
|
İhşidler
|
15.Soru
Aşağıda belirtilen Divanu Hûmayun üyelerinden hangisi sadece davet edildiği durumlarda toplantılara katılmaktadır ?
Kazasker |
Vezir-i Azam |
Nişancı |
Şeyhülislam |
Defterdar |
Şeyhülislam ancak davet edilmesi durumunda Diva^n toplantılarına katılabilmiştir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisine Osmanlı arazi teşkilatında geliri en yüksek olan Has’lar verilmez?
Sultanlar
|
Alay beyleri
|
Vezirler
|
Beylerbeyiler
|
Sancakbeyleri
|
17.Soru
İslamiyet’i resmen kabul eden ilk Türk - İslam devleti aşağıdakilerden hangisidir?
Karluklar
|
Uygurlar
|
Gazneliler
|
Karahanlılar
|
Selçuklular
|
18.Soru
Uygur Türklerinin Çinlilerden etkilenmesiyle hangi din Uygur Türkleri arasında yaygın hale gelmiştir?
Hinduizm |
Konfüçyanizm |
Manizm |
Şamanizm |
Budizm |
Uygur Türklerinin Çinlilerden etkilenmesiyle Mani dini Uygur Türkleri arasında yaygın hale gelmiştir.
19.Soru
Türk Kozmogonisi; evren ve insanın yaratılışı ile devletin kuruluşu arasında sebep sonuç bağlantısı kuran inanış olarak tanımlanır. Tanrılar arasında hiyerarşi olduğu gibi insanlar arasında da benzerlikler ve farklılıklar vardır. Ya da kâinatın merkezinde tanrı olduğu gibi dünyanın merkezinde kağan vardır.Bu açıklamalar doğrultusunda aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Devleti iki kanada ayırmışlardır.
|
Hakan tahtı ve otağ kapısı doğuya bakar
|
Müstakbel kağan sol kolda bir işle görevlendirilir
|
Toplumda kast sistemi yoktur
|
Hakan kapıdan çıkınca güneşi selamlar
|
20.Soru
Tımar sahibinin “resm-i arûs“, “resmi tapu“, “kışlak“, “yaylak“, “cürüm, cinayet“ vs. gibi vergileri, alma hakkına sahip bulunduğu tımarlardır. Bunlar vezir, beylerbeyi, sancakbeyi, nişancı, defterdar, divan kâtipleri, çavuşlar çeribaşıları, subaşılar ve dizdarlar gibi yüksek rütbeli idare amirleri ile memur ve askerlerin has ve zeametleridir. Bunlar, bazı imtiyazlara sahiptirler. Yukarıda özellikleri verilen tımar tipi aşağıdakilerden hangisidir?
Mülk tımarlar |
Serbest tımarlar |
Tezkireli tımarları |
Eşkinci tımarları |
Hizmet tımarları |
Osmanlı toprak düzeninde, tımarları sınıflandırmak güç ve ince bir iştir. Bununla birlikte eldeki kaynaklara göre tımarlar farklı tiplere ayrılmaktadır. Sorunun metin kısmında özellikleri verilen tımar tipi, mali durumlarına göre yapılan ayrım kapsamında 'serbest tımar' şeklinde karşımıza çıkmaktadır. Doğru cevap B'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ