Yanıt Açıklaması:

XIV. yüzyılda beylerbeyiler belli bir bölgenin idarecisi konumundan çok bütün ordu işlerinden sorumlu bir durumdaydılar. Ancak Rumeli’deki fetihlerin artması ve Anadolu ve Rumeli’nin tek bir beylerbeyi tarafından idaresi sıkıntı yaratacağından Beylerbeyilik makamı Anadolu ve Rumeli Beylerbeyilikleri olmak üzere ikiye çıkarılmıştır.

Yanıt Açıklaması:

Karahanlılarda taşra teşkilatı konusu okunacak

Yanıt Açıklaması: Tuğrul Bey’in 1063 yılında ölümü üzerine Selçuklular veraset sorunları nedeniyle parçalanmanın eşiğine gelmiştir. Musa Yabgu, Alparslan ve Kutalmış arasında cereyan eden taht mücadelesini Alparslan’ın kazanması üzerine Tuğrul Bey zamanında başlayan merkezîleşme eğilimi, daha da hız kazanarak devam etmiştir. Selçuklu merkezîleşmesinin zirve noktası Melikşah Dönemi’dir (1072-1092). Tahta çıkar çıkmaz alışılageldik veraset tartışmalarının ortasında kendisini bulan Melikşah öncelikle amcası Kavurd’un isyanını ardından da Suriye meliki kardeşi Tutuş’un taht mücadelesini kontrol altına almıştı. Melikşah’ın saltanatı, zehirlenerek öldürüleceği 1092 yılına kadar bir daha sorgulanmamış, bu süre zarfında ise özellikle Anadolu-Mısır bölgesinde yoğunlaştırılan seferler sonucunda devletin sınırları İstanbul’dan Çin’e kadar genişletilmişti. Ancak sultanın zamansız ölümü, eşi, kardeşi ve çocukları arasında devletin temellerini sarsacak iktidar savaşlarına kapı aralayacaktı. Merkeze hükmeden güçlerin (idari-askerî) veliahtlar (Mahmud, Berkyaruk ve Muhammed) arasında tercih yapamamasına, Melikşah’ın kardeşi Tutuş’un iktidar özlemi eklenince etkileri, imparatorluk sathına yayılan taht kavgaları kaçınılmaz olmuştur. Siyasi karışıklık, mali ve askerî zafiyete neden olmuş, en sonunda Berkyaruk 1104 yılında ülkeyi kardeşi Tapar ile paylaşmak zorunda kalmıştır. Her ne kadar son Selçuklu Sultanı Sencer, ülkeyi kendi sancağı altında birleştirmeyi başarmışsa da bu son derece tartışmalı bir birlik olarak değerlendirilmiştir. Çünkü hanedan mensupları kontrolü altında tuttukları topraklarda neredeyse otonom bir idare kurarlarken, bağımsızlık şarkılarına bir süreden beri kendi başlarına hareket etmekte olan atabegler de dâhil olmuştu. Sencer’in Karahitay ve Oğuz göçerleri karşısındaki yenilgileri devletin de sonunu getirmişti (1157). Büyük Selçuklu Devleti yıkılırken, ülke toprakları üzerinde hanedan üyelerince kurulan devletler yükselmişti.

Yanıt Açıklaması:

Metinde verilen bilgiler doğrultusunda yorumlamada bulunduğumuzda eski Türk Devletlerindeki bazı gelenek ve göreneklerin İslamiyetin kabulüne rağmen devam ettiği ve bazı yönetimsel konumların aynı isimlendirmeyi aldığı görülmektedir. Metinde başka bir bilgi verilmediği için a, b, c, ve e çeldiricileri hakkında bir yorumda bulunulamaz. Bu nedenle doğru cevap d seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Selçuklu Devleti

Yanıt Açıklaması:

Yanıt Açıklaması: Kuraklık, boylar arası bitmek bilmez çatışmalar ve Çin’in istila hareketleriyle kesiştiği bir zamanda Hunların lideri Mete, çevre boy ve klanları kendi liderliği altında toplayarak imparatorluğunu ilan etmiştir. Bu durumda Türk boylarının, etrafından gelecek tehlikelere karşı bir araya gelip, güçlenerek, kendilerini savunduklarının göstergesidir.

Yanıt Açıklaması: Akıncıların oğulları da akıncı adayı sayılırlardı, bir nevi babadan oğula geçen bir teşkilattı ve her isteyen akıncı olamazdı. Eğer ailenin yetişmiş erkek çocukları varsa onların öncelikleri vardı ve akıncı olarak kaydedilmeleri kanundu. Akıncı olabilmenin de bazı şartları vardı. Bunlar güçlü, yiğit delikanlılar arasından seçilirlerdi. Her akın sonrasında veya ihtiyaç hâlinde bir daha akına çıkamayacak olanlar, hastalanıp, sakatlananlar veya ölenler tespit edilir ve onların yerlerine genç, çevik ve iyi at binici kuvvetli gençler alınırlardı.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı Devleti'nde sınırları düşman işgaline karşı korumak ve diğer taraftan fırsat buldukça onların topraklarına saldırarak ganimet sağlamak amacıyla kurulan askeri teşkilat birim akıncılardır.

Yanıt Açıklaması: -

Yanıt Açıklaması:

Sarayın dış bölümünde bulunan Birun'da geniş bir yönetici kadrosu bulunurdu. Yeniçeriler, Topçular ve Cebeciler, Mehterler bu kalabalık Kapıkullarındandır.

Yanıt Açıklaması: Karahanlılar devleti başlığı okunacak

Yanıt Açıklaması: -

Yanıt Açıklaması:

Osmanlılarda ilk saray Bursa da yapılmıştı.

Yanıt Açıklaması:

İktâ veya mukataa sisteminde devletteki her görev bir gelir kaynağıyla bağlantılıydı.

Yanıt Açıklaması: -

Yanıt Açıklaması: Anadolu Selçuklu Devleti konusu okunacak