Türk-İslâm Edebiyatı, İslâmlaşma sonrası edebî hayatı ifade eder. Bu edebiyat, Karahanlılar devrinde Yusuf Has Hacib’in kaleme aldığı Kutadgu Bilig ile başlamıştır. 

Eski Türk edebiyatında çok kullanılan söz sanatlarından biri de istiare’dir Bu sözde benzeyen kadın kullanılmamış yalnızca benzetilen vardır. 

Divan edebiyatında Kaside, Mesnevi, Gazel ve Müstezat nazım şekillerinin nazım birimi beyittir. Rubâî ise dörtlüktür.

Gerçek olmayan ilimler: Bunlar astroloji (ilm-i tencim), simya, büyü¨ (sihir) vs. gibi havas yahut gizli ilimler denen alanlara ait bilgilerdir. Devrinde avam-havas ayırımı yapmadan Padişahından sade vatandaşa kadar hemen herkesi ilgilendiren bu ilimler de edebiyatımıza, alanlarının önde gelen isimleri, eserleri ve kavramlarıyla girmiş¸ bulunmaktadır. Bu alanların çoğunu beraberce ilgilendiren ve kabaca gelecekten haber vermeye yönelik bir alan olan fal ve bunun edebiyata aksi olan falname karakteristik bir örnektir. 

Müntehabât, seçilmiş, seçilerek bir araya getirilmiş” anlamındaki kelimenin çoğulu anlamına gelmektedir. 

 Eski Türk edebiyatında güzel söz söyleme sanatının adı belâgattır Bize bu kavram Arap edebiyatından gelmiştir. 

 Tasavvuf edebiyatı araştırmaları, derûnî dil kazanımına katkı sağlayacaktır. Derûnî dil, dînî duygunun dilidir. 

  Hz. Peygamber konulu manzum ve mensur tür ve eserlerin başlıcalarını Na’at, Mevlit, Miraciye, Hilye, Kırk Hadis, Siyer, Esma^-i Nebi, Mu^ciza^t- ı Nebi^ vb. olarak sıralamak mümkündür. O¨zelikle Mevlit, Miraciye, Hilye, Kırk Hadis, Siyer, Mu^ciza^t-ı Nebi^ türlerinin ana kaynağı hadisler olmuştur. 

Satuk Buğra Han destanı, İslamiyet Sonrası Türk Destanıdır.

Bir telif tarzı olarak İslâm dünyasındaki ilk örnekleri, Araplar arasında ortaya konulmuş ve onlardan İslâm kültürü etkisiyle Farslara intikal ettikten sonra Osmanlı öncesinden itibaren Türk dünyasında da yaygın bir gelişme göstermiştir. Tabakatlar zamanla farklı özellikler kazanarak gelişmişse de esas itibariyle günümüzdeki ansiklopedik biyografi kitaplarına benzeyen bir telif tü- rüdür. Bu grupta yer alan kitaplar Osmanlı sahasında daha çok terâcim/ terâcim-i ahvâl kitapları adıyla anılmıştır. 

İslâm Öncesi Türk Edebiyatı yazılı ve sözlü olarak gelişmiştir. Yazılı edebiyatın iki önemli kolu vardır: Köktürk (Göktürk) dönemi ve Uygur dönemi. 

 Edebiyat, dile bağlı bir sanattır ve edebiyat, duygu, düşünce veya hayallerin heyecan, hayranlık ve estetik zevk uyandıracak şekilde ifade edilmesidir. Ancak, edebiyat bir kavram olarak dilimizde Tanzimat sonrasında kullanılmaya başlanmıştır. 

Aşk ve sevgili üzerine yazılan şiirlere Divan edebiyatında Gazel denir. Kaside, Şarkı, Rubâî ve Tuyuğ gibi nazım şekillerinin konuları farklıdır. 

Kaygusuz Abdal lakabıyla tanınmış olan Alaaddin Gaybî (ö. 1444), şiir tarzı bakımından Yunus Emre’nin en eski takipçilerinden biridir. Alâiyye Sancak Beyi’nin oğlu iken Elmalı’da Abdal Musa’ya intisap ederek tasavvufî hayata yönelmiştir. Hicaz, Irak ve Suriye’yi dolaşmış, Mısır ve Rumeli’de bulunmuştur. Çok sayıda eseri vardır. Manzum eserleri: Dîvân, Gülistan,Mesnevîler, Gevhernâme, Minbernâme. Mensur eserleri: Budalanâme,Kitâb-ı Miglâte, Vücûdnâme. Manzum-mensur karışık eserleri: Dilgüşâ, Saraynâme. 

Şehname adlı eser Firdevsi tarafından yazılmıştır. 

 Peygamber sevgisini dile getirdiği Mevlid eserini Süleyman Çelebi yazmıştır. Süleyman Çelebi bu eserinde Hz. Muhammed’in diğer peygamberlerden daha üstün olduğunu söylemiştir

  Mea^ni^ konularının başlıcaları şunlardır: İsnad, inşa^, dilek (temenni), emir, nehiy, ünlem (nida^), yüklem (müsned), özne (fail, na^ib-i fail), cümle ve unsurları, kısaltma veya daraltma (kasr), bağlama (vasıl), ayırma (fasl), ölçülü söz söyleme (müsa^va^t), sözü bir maksatla kısa söyleme (ica^z), maksadı ge- reğinden fazla sözle ve uzun ifade etme (itna^b).

Tasavvuf edebiyatı araştırmaları, derûnî dil kazanımına katkı sağlayacaktır. Derûnî dil, dinî duygunun dilidir.