Türk Sosyologları Final 12. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Cemil Meriç’e göre İbn Haldun’dan sonra sosyolojinin kurucuları arasında yer alır?
Marx
|
Weber
|
Durkheim
|
Simmel
|
Engels
|
2.Soru
“Tarihe Sosyoloji ile Bakmak” diye nitelendirilen karşılaştırılmalı tarihsel yöntem ve tarihsel materyalizmin etkisiyle, artık sezgi olmaktan çıkıp kesin bilgiye dönüşen Doğu-Batı farklılığından kalkarak, toplumsal yapımızı temellendirmeye çalışan sosyolog kimdir?
Ziya Gökalp |
Hilmi Ziya Ülken |
Behice Boran |
Cahit Tanyol |
Mübeccel Kıray |
Tanyol “Tarihe Sosyoloji ile Bakmak” diye nitelendirilen karşılaştırılmalı tarihsel yöntem ve tarihsel materyalizmin etkisiyle, artık sezgi olmaktan çıkıp kesin bilgiye dönüşen Doğu-Batı farklılığından kalkarak, toplumsal yapımızı temellendirmeye çalışmış çok yönlü bir düşünce adamıdır (Güllülü, 2010: 20)
3.Soru
Boran’ın araştırma konusunu tanımlama biçimine dayanarak belirlediği araştırma stratejisinde aşağıdakilerden hangisi yer almaz?
Ekonomik durum |
Din |
Sosyal tabakalaşma |
Ekoloji |
Dışla ilişkiler |
Boran araştırma konusunu, araştırma stratejisini belirledikten sonra uygulamanın sonuçlarını rapor eder. Boran, bu süreçte, araştırma konusunu tanımlama biçimine binaen belirlediği araştırma stratejisini takip eder; ekoloji, demografik özellikler, ekonomik durum, sosyal tabakalaşma, dışla ilişkiler, aile ve kültürel değişme yani şehirli âdetlerin yayılımı.
4.Soru
Mümtaz Turhan’a göre milletler arasındaki kültür ve medeniyet farkını doğuran zümre aşağıdakilerden hangisidir?
Aydınlar
|
Dini önderler
|
Halk tabakası
|
Bürokratlar
|
İş Adamları
|
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Behice Boran’ın doktora tezi sonucunda elde ettiği bilgilerden biri değildir?
Tarımsal nüfus endüstriyel nüfusa oranla daha yaşlı çıkmıştır |
Tarımsal sektörde mesleki hareket daha azdır |
Endüstriyel sektörde hareketlilik daha fazladır |
Endüstriyel sektörden tarımsal sektöre doğru akış tespit edilir |
Endüstriyel sektörde mal sahibi olmayan yaş kompozisyonu “genç” tir |
Boran’a göre, tarımsal nüfus endüstriyel nüfusa oranla daha yaşlı çıkmıştır. Böylece Boran, tarımsal sektörde mesleki hareketliliğin daha az ve bu gruptaki mesleklerin daha kapalı olduğu sonucuna varır. Endüstriyel sektördeki yaş yapısı ise daha gençtir. Bu da bu sektördeki mesleklerde hareketliliğin olduğunun bir göstergesi olarak ele alınır. Tarımsal sektörden endüstriyel sektöre doğru bir akış tespit edilir. Endüstriyel sektör içinde mal sahibi olan grubun yaş kompozisyonu ‘orta yaşlı’, mal sahibi olmayan grubun yaş kompozisyonu ise ‘genç’ tir.
6.Soru
Oturma, emekleme, yürüme, koşma, merdiven çıkma, top atma, zıplama ve bisiklete binme gibi beceriler ne tür motor becerilerdir?
İnce motor beceriler |
Kaba motor beceriler |
Denge becerileri |
Yer değiştirme becerileri |
Manipülasyon becerileri |
Kaba ve ince motor beceriler hareketin boyutuna ve kapsamına göre olan becerilerdir. İnce motor beceriler ya da başka bir deyişle küçük kas becerileri gözlerin ve ellerin küçük kaslarındaki hareketleri ya da hareketlerin birleşimlerini içeren becerilerdir. Denge, yer değiştirme ve manipülasyon becerileri hareketin amacına göre olan becerilerdir. Denge becerileri vücudun durağan olmasını ya da durağan kalmasını sağlayan becerilerdir. Oturma, kalkma, eğilme ve dönme gibi beceriler denge becerileridir. Yer değiştirme becerileri vücudun bir noktadan başka bir noktaya geçişine ya da taşınmasını sağlayan becerilerdir. Yürüme, koşma, atlama ve zıplama gibi beceriler yer değiştirme becerileridir. Manipülasyon becerileri ise bir nesneden kuvvet almayı ya da bir nesneye kuvvet uygulamayı gerektiren becerilerdir. Nesne fırlatma, top yakalama ve topa ayakla vurma gibi beceriler manipülasyon becerileridir.
7.Soru
Kendini sorgulayabilen, kendi kendine sorular sorabilen ve bunu yenileyerek sürekli hale getirebilen bilimsel faaliyete verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?
Batılı bilim
|
Doğal bilim
|
Pozitif bilim
|
Refleksif bilim
|
Aydınlanmış bilim
|
8.Soru
Yasa’nın Türk aile yapısı üzerine yaptığı iki çalışma aşağıdaki hangi başlıklar üzerine yoğunlaşmıştır?
Gecekondu aileleri – Yurda dönen işçi aileleri |
Gecekondu aileleri – Yurt dışında yaşayan Türk aileler |
Yurda dönen işçi aileleri – Üst gelir sınıfındaki aileler |
Tarımla geçinen aileler – Madenci aileleri |
Tarımla geçinen aileler – Boşanmış çiftler |
Yasa’nın diğer bir çalışma alanı Türk aile yapısı üzerindedir. Bu kısımda bu konuda yaptığı iki temel çalışmaya yer verilecektir. Bunların ilki gecekondu ailesi, diğeri yurda dönen işçi aileleri üzerinedir.
9.Soru
İbrahim Yasa’ya göre toplumsal sorunları anlayabilmenin en önemli yolu nedir?
Araştırmacının kendi toplumuyla çalışması |
Araştırmacının modern yöntemleri kendi çalışma yöntemine adapte ederek çalışması |
Araştırmacının modern toplumlarda uygulanan yöntemlerin toplumsal yapıya uygun olup olmadığını tartışması |
Araştırmacının modern yöntemleri kendi toplumsal yapısına uyarlayarak çalışması |
Araştırmacının toplumsal sorunları yaşıyor olması |
Yasa çalışmalarında bir sosyolog olarak önemli bir tespitte bulunur. Ona göre, toplumsal sorunları anlayabilmek için, ileri toplumlarda uygulanan yöntemlerin toplumsal yapıya uygun olup olmadığı tartışılmalıdır.
10.Soru
Behice Boran aşağıdakilerden hangisini toplumsal değişmeyi etkileyen esas faktör olarak belirlemektedir?
Osmanlı’nın son dönemlerinde başlayan Batılılaşma
|
Cumhuriyetin ilan edilmesi
|
Üretim araçlarına proleterlerin el koyması
|
Üretim araçlarının birikerek değişmesi
|
Tüketimin yaygınlaşması
|
11.Soru
Türk toplumunun yapısal işleyiş ve değişimini mikro çalışmalar ile yakalamaya çalışan sosyoloji anlayışı aşağıdakilerden hangisidir?
Science Sociale |
Sosyolojizm |
İlm-i İçtima |
Milli Sosyoloji |
Tarihsel Sosyoloji |
Fransız sosyolog Le Play’i ülkemize tanıtan Prens Sabahattin ve Mehmet Ali Şevki Bey ile başlayan “ilm-i içtima” denilen bu sosyoloji anlayışı Türk toplumunun yapısal işleyiş ve değişimini mikro çalışmalar ile yakalamaya çalışır.
12.Soru
Behice Boran’ın temel sosyolojik eseri aşağıdakilerden hangisidir?
Toplumsal Yapı Araştırmaları
|
İntihar
|
Türkiye’de Çağdaşlaşma
|
Din ve İdeoloji
|
Dinin Türk toplumu Üzerindeki Etkisi
|
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi motor gelişim ilkelerinin dışında kalır?
Motor gelişimin önce başa yakın kaslarda, daha sonra bacaklara yakın kaslarda olması |
Gelişimin önce bedenin merkezinde iken daha sonra sonra uç kısımlarında gerçekleşmesi |
Motor gelişimin, önce özel sonra genel hareketlerde gerçekleşmesi |
Motor gelişimin önce kaba hareketlerde, daha sonra ince hareketlerde gerçekleşmesi |
Motor gelişimin, merkezden dışa doğru olması |
Motor gelişim; baştan ayağa, merkezden dışa doğru ve genel ya da kaba hareketlerden özel ince hareketlere doğru gerçekleşmektedir. Bu nedenle bu özelliklerin dışında kalan seçenek C’dir. Çünkü özel ince hareketler kaba genel hareketlerden daha sonra gerçekleşmektedir.
14.Soru
I. Batı kültürü dejenere bir kültürdür.
II. Batı kültürü Türk kültüründen daha üstün özelliklere sahiptir.
III. Farklı toplumların kültürleri birbirleri ile karşılaştırılabilir.
Yukarıdakilerden hangisi veya hangileri Ziya Gökalp’in kültür-uygarlık konusundaki anlayışını içerir?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve III |
I ve II |
Hepsi |
Ziya Gökalp’in kültür-uygarlık konusundaki anlayışını yalnız 1. madde içermektedir.
15.Soru
Mümtaz Turhan hangi Türk sosyoloğun çizgisinde çalışmalar yürütmüştür?
Ziya Gökalp |
Hilmi Ziya Ülken |
Behice Boran |
İbrahim Yasa |
Mübeccel Kıray |
Mümtaz Turhan’ın bilim ve teknolojiye dayanarak toplum kurumlarını yenileştirmeye çalışması ve aydın halk bütünlüğünü sağlayarak millî kültürün kurulmasına çalışması bakımından Ziya Gökalp çizgisinin devamı olduğu kabul edilmektedir.
16.Soru
‘Az gelişmiş toplumlar hızla değişir ki bu da toplumların iç ve dinamik merkezleri yeni bir düşünme biçimine ihtiyaç duyar. Buna paralel yeni türde bir sosyal bilim ihtiyacı ortaya çıkar.’ Türkiye’nin 1960’lı yıllarda yaşadığı değişim’in sonucu ne olmuştur?
Köy enstitülerinin kapatılması |
Yeni üniversitelerin kurulması |
Anayasal reformlar yapılması |
Planlama teşkilatlarının kurulması |
Köyden kente göçün artması |
Az gelişmiş toplumlar hızla değişir ki bu da toplumların iç ve dinamik merkezleri yeni bir düşünme biçimine ihtiyaç duyar. Buna paralel yeni türde bir sosyal bilim ihtiyacı ortaya çıkar. Türkiye bu aşamaya 1960’larda değişimle ilgili daha güvenilir bilgi edinme ve değişimi kontrol etme ve yönlendirme yetisi kazanma hem yeni oluşan elit hem de süreçle etkileşim içindeki dış değişim ajanları için önemli bir hal aldığında geldi. Bu durumun ilk sonuçlarından biri “bilimsel” sosyal bilimler alanında eğitim görmüş iş gücüne ve bu tür uzmanları yetiştirecek kurumlara yönelik talebe yanıt olarak planlama teşkilatlarının kurulmasıydı (Kıray, 1999: 30).
17.Soru
Aşağıda sunulan önermelerden hangisi Prens Sabahattin’in toplumsal değişme anlayışı ile örtüşmez?
Türkiye’nin eğitim ve yönetim gibi iki temel sorunu bulunmaktadır |
Yurttaşlarımız Anglo-Sakson eğitim yöntemlerinin uygulandığı bir eğitim anlayışı doğrultusunda yetiştirildiğinde, giderilemeyecek sorun yoktur |
Kamucu toplumsal yapıdan bireysel toplumsal yapıya geçilmesi halinde Türkiye’nin pek çok sorununun çözüleceğine ve ülkenin kalkınacaktır |
Yönetim hayatını özel hayata üstün tutan bütüncü-cemaatçi yapılarda idare şekli mutlakiyet, meşrutiyet, cumhuriyet, hangisi olursa olsun sonuç hep aynı; siyasi baskı ve sosyal yoksulluktur |
Yönetim sorununun çözümü, ülkenin idari yapısının merkeziyetçileşmesinden geçmektedir |
Prens Sabahattin’e göre Türkiye’nin eğitim ve yönetim gibi iki temel sorunu bulunmaktadır. Türkiye’nin yönetim sorununun çözümü, ülkenin idari yapısının merkeziyetçi yapıdan ademimerkeziyetçi yapıya doğru değiştirilmesiyle çözülebilir.
18.Soru
Mübeccel Kıray’ın yer seçim tipolojisi için kullandığı kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Patronaj
|
Yersiz-yurtsuz
|
Pembe yakalılar
|
Gecekondu
|
Saçaklanma
|
19.Soru
Behice Boran’ın doktora konusu aşağıdakilerden hangisidir?
Toplumsal yapı
|
Türkiye’de sosyalizm
|
Mesleki hareketlilik
|
Toplumsal değişme
|
Aile sosyolojisi
|
20.Soru
Tanyol’a göre aşağıdakilerden hangisi bireysel tavırda ahlaktan söz edilebilmesi için gerekli değildir?
Medeni cesaret |
İnsanın kendi kendisini hareketlerinden sorumlu tutması |
Kendi kendisiyle tutarlı olmak |
Sosyal faydayı bireysel faydadan üstün tutmak |
Kişinin yalnızca kendi menfaatini düşünmesi |
Tanyol’a göre aşağıdakilerin bireysel tavırda tespit edilemediği hiçbir yerde ne ahlak, ne de ahlaklı adam mevcuttur. Sosyal ahlakın hedefi birtakım normlar inşa etmek değildir. Bu değerler 1. Medeni cesaret. 2. İnsanın kendi kendisini hareketlerinden sorumlu tutması. 3. Kendi kendisiyle tutarlı olmak ve bunu gerek birey ve gerekse devlet hayatında gerçekleştirmek. 4. Sosyal faydayı bireysel faydadan üstün tutmak olarak belirtilmiştir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ