Türkçe Biçim Bilgisi Final 8. Deneme Sınavı

Toplam 20 Soru
PAYLAŞ:

1.Soru

Aşağıdaki altı çizili kelimelerden hangisinde –mAz eki diğerlerinden farklı şekilde kullanılmıştır?


Bu böcekleri öldürmekle sayıları tükenmez.

Su geçirmez ayakkabıları ayağını sıcak tuttu.

Zorluklar karşısında yılmaz yoluna devam eder.

Fazla tuzlu yiyecekler sana yaramaz.

Küçük hataları görmez, önemsemez.


2.Soru

Aşağıdaki fiillerden hangisi edilgen çatılıdır?


Genç kadın ilk buluşmasına giderken bir güzel süslendi.

Sonbahar yaklaşınca kuşlar havada küme halinde uçuştular.

Polis zehir tacirlerine büyük darbe indirdi.

Kitaplar rafa gelişigüzel dizildi.

Cebindeki parayı bir çırpıda harcayıverdi.


3.Soru

Aşağıdakilerden hangisi kipler arasında yer almaz?


Eylem kipi

Emir kipi

Yer tamlayıcı kipi

Gönüllülük kipi

İstek kipi


4.Soru

-mAk eki aşağıdaki fiillerden hangisine yalın durumda nesne olarak eklenebilir?


düşün

kaçın

vazgeç

iste

diren


5.Soru

Aşağıdakilerden hangisi fiilden fiil yapım ekleriyle ilgili olarak söylenemez?


Az sayıda fiile gelirler.

Kullanım alanları oldukça kısıtlıdır.

Bazısının anlamsal görevleri vardır.

Basitçe kelime türetmiş olurlar.

Cümlenin gramatikal unsurlarını değiştirirler.


6.Soru

Aşağıda altı çizili kelimelerden hangisinde özneler birbirini karşılıklı olarak doğrudan etkiler?


Pehlivanlar yeşil çayırda boğuştular.

Şiddetli dalgalar sonunda sakinleştiler.

Her seferinde yenilmeye alışamadılar.

Tüm izleyiciler bir tarafa koşuştular.

Sınıftaki çocuklar gizlice gülüştüler.


7.Soru

“Konuşma anına veya şimdi ve buraya göre değil, bağlam tarafından belirlenen başka zaman noktasına göre konumlanır” tanımı aşağıdakilerden hangisini ifade eder?


Ontolojik zaman

Gramatikal zaman

Mutlak zaman

Göreceli zaman

Referans zamanı


8.Soru

Aşağıdaki altı çizili kelimelerden hangisinde –mAk eki diğerlerinden farklı şekilde kullanılmıştır?


Tek amacı ailesine yardım etmek.

Dinlemek anlamanın en önemli adımıdır.

Yüzüne çok yakışıyordu gülmek.

Olmak ya da olmamak, işte bütün mesele bu.

Yemek lezzetliyse biraz daha ister çekinmeden.


9.Soru

“Eve geliyor musun?” soru cümlesinde biçimbirimler aşağıdakilerden hangisinde doğru bir şekilde ayrılmıştır?


Eve gel-i-yor musun?

Ev-e ge-li-yor mu-sun?

Ev- e gel-iyor mu-sun?

Ev-e gel-i-yor mu-sun?

Ev-e gel-iyor musun?


10.Soru

Aşağıdaki cümlelerin hangisi ettirgen yapıda değildir?


Sınava giriş belgesini arkadaşına çıkarttırdı.

İki dönümlük bahçesinin etrafını çitlerle çevirttirdi.

Yurt dışından gelen akrabalarını özel arabayla aldırttı.

Kapıyı arkadaşına açtırttı.

Yaptığı hatalar yüzünden gece gündüz dövündü.


11.Soru

Aşağıda verilenlerden hangisi ya da hangileri fiilden fiil yapan eklerin biçimbilgisel özelliklerine dair doğru bir ifade ya da ifadelerdir?

I. Fiilden fiil yapan ekler, sözdizimsel görevlerini daha iyi anlamak için üç grupta incelenir.

II. Fiillere gelen ve vurgusuz olan olumsuzluk işaretleyicisi –mA çatı eklerinden önce, zaman/kiplik işaretleyicilerinden sonra yer alır.

III. Bir fiil kök/gövdesine bütün çatı ekleri gelebilir.


Yalnızca I

I ve III

Yalnızca II

II ve III

Yalnızca III


12.Soru

Aşağıdakilerden hangisi cümlelerin ya da sözcüklerin anlamının, konuşurun niyetine ve bağlama göre çeşitlenerek değişmesini konu alır?


Kiplik

Kanıtsallık

Görelilik

Pragmatik

Bağlam


13.Soru

Aşağıda verilenlerden hangisi ya da hangileri çatı eklerine dair doğrudur?

I. Dönüşlülük ifade eden -(X)n- eki özellikle geçişli fiillere eklenerek cümlenin nesnesini ortadan kaldırır.

II. –(X)n- eki edilgen anlamlı türetmeler yapabilmektedir.

III. Aynı görevdeki iki ekin art arda geldiği durumlar hem isim çekiminde hem de fiil çekiminde görülür.


I, II ve III

I ve II

I ve III

II ve III

Yalnızca I


14.Soru

Aşağıdaki fiillerden hangisinden iki ettirgen biçim elde edilemez?


kır

gör

em

sap


15.Soru

Aşağıdaki eklerden hangisi edilgenlik türetiminde kullanılır?


–(X)n-

–(X)ş-

–mA-

–(X)l-

–(X)r-


16.Soru

Aşağıdaki cümlelerde bulunan fiillerden hangisi edilgen çatılıdır?


Dağ bayır demeden akşama kadar dolaştık.

Masanın başında saatlerce ders çalışmıştı.

Duyduklarını birer birer bize anlatırdı.

Zamanını boşa harcayanlar ilk pişman olanlardır.

Oda yarın yapılacak doğum günü partisi için süslendi.


17.Soru

Sıfat ve zarf işlevli kelimelere eklenebilen, isimlere eklendiğinde küçültme ve sevgi ifade eden yeni isimler türeten ek aşağıdakilerden hangisidir?


+CAk

+CXk

+CXI

+(X)msX

+(X)mtırak


18.Soru

Fiilden fiil yapım ekleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?


Sayıca diğer yapım eklerinden daha az olan bu eklerin dilbilgisindeki işlevleri birbirlerinden farklılık göstermez

Bazı fiilden fiil yapım ekleri, az sayıda fiile gelir ve kullanım alanları oldukça sınırlıdır

Bu tür eklerin çoğu sadece basit bir türetim yapmamakla birlikte, türetimin yanında cümlede büyük sözdizimsel etkileri, yaptırım güçleri bulunmaktadır

Bazı fiilden fiil yapım eklerinin (olumsuzluk eki gibi) anlamsal görevi vardır ve bütün fiillere gelerek düzenli, tahmin edilebilir anlamlar oluştururlar

Fiile veya fiil gövdesine küçük bir ekin eklenmesi basitçe bir kelime türetimi olmakla kalmaz, etken cümlenin gramatikal unsurlarının da değişmesine neden olur


19.Soru

Aşağıdaki cümlelerden hangisi yeterlilik kipine örnektir?


Ödevimi bitirmeliyim. 

Yarın size geleyim.

İçeriye girebilirsiniz. 

Güzel bir arabam olsa… 

Ayşe piyano çalabilir. 


20.Soru

Aşağıdaki cümlelerden hangisinde zaman kayması yoktur?


Mustafa Kemal önce Samsun’a çıkar.

Ne demek istediğimi bir gün anlar.

Her sabah çıkmadan kahvaltısını yapıyordu.

Film yarın vizyona giriyor.

Üniversite hayatım burada başladı.