Türkçe Cümle Bilgisi 2 Ara 1. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi edilgen çatılı bir fiildir?
Ertesi gün gelin almaya gitmek için erkenden yatıldı.
|
Okuldaki arkadaşları da törene katıldı.
|
Çocuk soğuktan annesinin koynuna iyice sokuldu.
|
İki arkadaş hasretle birbirlerine sarıldı.
|
Düğünden ayrılmadan önce kulağına bir şeyler fısıldadı.
|
2.Soru
“Bağlı cümlelerde cümle çözümlemesi yaparken ……………….. ve ……………. cümleler ayrı olarak ele alınır.” ifadesinde boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
bağlaçtan önceki - sonraki |
yüklemden önceki - sonraki |
özneden önceki - sonraki |
yer tamlayıcısından önceki - sonraki |
zarf tümlecinden önceki - sonraki |
Bağlı cümlelerde cümle çözümlemesi yaparken bağlaçtan önceki ve sonraki cümleler ayrı olarak ele alınır.
3.Soru
“Yüklemi meçhul fiil olan cümlelerde özne bulunmaz.” ifadesine örnek olarak verilebilecek cümle aşağıdaki cümlelerden hangisidir?
Pastaları dün gece yapmışlar. |
Gereksiz yere elektrik kullanmamalıyız. |
Hastalığına rağmen elinden geldiğince bize yardım ediyordu. |
Anlayamadı nasıl bir oyunun içinde olduğunu. |
İstenilen yere çabucak gidildi. |
“İstenilen yere çabucak gidildi.” cümlesinde “gidildi” yüklemi meçhul fiildir ve cümlede özne bulunmamaktadır.
4.Soru
Temel cümlenin dışında kalan; fakat temel cümlenin belirttiği fikri bir sebebe, bir şarta veya bir dileğe bağlayan cümleye ne ad verilir?
Yan cümle |
Şartlı birleşik cümle |
İç içe birleşik cümle |
Birleşik cümle |
Basit cümle |
Yan cümle: Temel cümlenin dışında kalan; fakat temel cümlenin belirttiği fikri bir sebebe, bir şarta veya bir dileğe bağlayan cümledir.
5.Soru
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem birleşik fiildir?
Ona ayağını denk almasını söylüyordu.
|
Elindeki torbayı oraya bırakmıştı
|
Bu konuda kararım kesin.
|
Bundan sonra bütün kağıtları o da imzalayacaktı.
|
Sİlahını yere koyup teslim oldu.
|
6.Soru
Cümlede yüklemin doğrudan etki ettiği ögeye ne denir ?
Özne |
Fiil |
Nesne |
Yer tamlayıcısı |
Zarf tümleci |
Cümlede yüklemin doğrudan etki ettiği ögeye “nesne” denir. Yani nesne, yüklemin gösterdiği hareketten doğrudan etkilenen varlık veya kavramdır.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ortak yer tamlayıcılı bağımlı sıralı cümledir?
Türk subayı bizleri dikkatle süzdü, başıyla selamladı |
Erişilmez yollara dağıldınız, gittiniz |
İki gün önce yaşananlardan bir hayli mutsuzdu, huzurdu |
Okula gelirken onu da benimle getirir, eve dönerken de bırakırım |
Gökten dökülen sıcak, yanakları yakıyor, göğüsleri eziyor, nefesleri tıkıyor, elle tutulabilir bir alev hâline geliyor |
“Erişilmez yollara dağıldınız, gittiniz.” şeklindeki bağımlı sıralı cümlede “erişilmez yollara” yer tamlayıcısı ortaktır.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi basit cümlenin özelliklerinden değildir?
Kuruluşunda tek yüklem bulunur |
Tek yargı bildirir |
Cümlenin yapısını belirleyen, cümledeki kelimelerin veya kelime gruplarının tek bir yükleme bağlanmış olmalarıdır |
Basit yapılı cümleler bir düşünceyi, bir isteği, bir duyguyu dile getirir |
Cümlede birden fazla yüklem olabilir |
Bir cümle içinde ne kadar kelime grubu bulunursa bulunsun eğer cümle tek bir yükleme sahipse, yani yargı tek bir yüklemle sağlanıyorsa, o cümle basit cümledir.
9.Soru
Aşağıdaki cümlelerde bulunan nesnelerden hangisi diğerlerinden farklıdır?
Annem çok güzel kek yapar. |
Zor zamanlar geçirdik. |
Özel günlerde bana hep gül veriyor. |
Hayatta herkes mutlaka bir sır saklar. |
Rengini beğenmediği için kapıyı iki kere boyadı. |
“Rengini beğenmediği için kapıyı iki kere boyadı.” cümlesinde “kapıyı” ögesi belirtili nesnedir. Diğer cümlelerdeki nesneler ise belirtisiz nesnedir.
10.Soru
“Ayrıntılı bir açıklama yapmaya çalışsan da bil ki karşındakinin seni anladığı kadarsın.” cümlesi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
İç içe birleşik cümledir. |
Birleşik yapılı bir cümledir. |
Temel cümle ki’li yapıdadır. |
Yan cümlede cümle dışı öge bulunmaktadır. |
Şartlı birleşik cümledir. |
Birleşik yapılı bir cümledir. Şartlı birleşik cümledir. Temel cümle ki’li yapıdadır. Yan cümle cümlede cümle dışı öge –“de” bağlacı– bulunmaktadır. İç içe birleşik cümle değildir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi şartlı birleşik cümledir?
Görürsem söylerim |
Dürüst ol ki insanlar sana güvensin |
Düzenli çalış ki kazanasın. |
Ben büyüdüm, diyorsun |
Beni burada bekleyin dedi. |
Şartlı cümle, yan cümleciği – se ile kurulan ve temel cümlenin gerçekleşip gerçekleşmeyeceğini koşula (şarta) bağlayan cümledir.Bu yapıya uyan seçenek "Görürsem söylerim" seçeneğidir.
12.Soru
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde nesne açıklayıcısıyla birlikte verilmiştir?
Bu haber bizi, yalnızlığa meraklı olanları, çok sevindirdi. |
Geçen hafta yemeğe biraz geç katıldım. |
Samanyolu, göğün yanından öbür yanına uzanıyordu. |
Bazıları da yöneticilik dönemindeki anılarına yer veriyordu. |
Süleymaniye Camii yüksek bir sanat eseridir. |
Cümlede yüklemin doğrudan etki ettiği ögeye “nesne” denir. Yani nesne, yüklemin gösterdiği hareketten doğrudan etkilenen varlık veya kavramdır. A seçeneğinde nesne, yükleme sorulan kimi sorusuna cevap veren "bizi" sözcüğüdür ve açıklaması ile birlikte verilmiştir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ara sözlü cümledir?
Cihan yıkılsa, emin ol, bu cephe sarsılmaz. |
Bu çocuğun öyle ümit edilmeyen tuhaf sözleri var ki... |
Yeniliğe çabuk alışmazsın, fakat bir def’a da alışırsan bırakamazsın. |
Gerçi şimdiye kadar görüşmedik amma, sizi uzaktan tanıyorum. |
Elleri ceplerinde kendi kendine deniz kenarında dolaşır, yahut ağaçların altında kitap okurdu. |
‘Cihan yıkılsa, emin ol, bu cephe sarsılmaz’ cümlesi ara sözlü cümledir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi iç içe birleşik cümledir?
Çalışmazsan, başarılı olamazsın. |
Sen gidersen, ben de giderim. |
Ben geliyorum, dedi. |
Benimle konuş ki seni anlayayım. |
Düzenli çalış ki kazanasın |
Bir cümle başka bir cümlenin içinde yer alır ve onun bir öğesi olursa buna iç içe birleşik cümle denir.Bu yapıda olan cümle "Ben geliyorum, dedi." seçeneğindeki cümledir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi özne ve yüklemden oluşan bir cümledir?
Bir kötünün yedi mahalleye zararı vardır. |
Akıllı köprü arayana kadar, deli suyu geçer. |
Geçen yılın sınav soruları öğretmende de yokmuş. |
Dünkü derste tuttulan notlar temize çekildi. |
Size yapılmasını istemediğiniz şeyi başkalarına yapmayın. |
D seçeneğinde yüklem " temize çekildi" edilgen yapılı ve özne ne sorusuna cevap veren "Dünkü derste tuttulan notlar" sıfat tamlamasıdır.
Diğer seçeneklerde cümlenin öge sayısı ikiden fazladır.
16.Soru
Bırak beni haykırayım susarsam sen matem et; Unutma ki şairleri haykırmayan bir millet, Sevenleri toprak olmuş öksüz çocuk gibidir.
(Mehmet Emin Yurdakul)?
Yukarıdaki şiirde kaç cümle vardır?
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
Yukarıdaki şiirde 3 cümle vardır. Birinci cümle “Bırak beni haykırayım”, sıralı bir cümledir. Şiirdeki ikinci cümle “Susarsam sen matem et” cümlesidir.Şiirdeki üçüncü cümle ise ki’li birleşik cümledir.
17.Soru
Aşağıdaki soruların hangisi özneyi buldurmaya yöneliktir?
Bu haberi kim verdi? |
Saat kaçta burda olursunuz? |
Akşam yemekte ne yemek istersin? |
Bu sorunun hangi kısmını anlamadın? |
Bu elbiseyi nereden aldın? |
‘Bu haberi kim verdi?’ seçeneğine baktığımızda bu soruya cevap verdiğimiz takdirde ‘Bu haberi Ali, Ayşe, Fatma verdi tarzında cevaplar alacağımızı görürüz. Yani haberi veren kişiyi buldurmaya yönelik olduğu için cevap ‘Bu haberi kim verdi?’ seçeneğidir.
18.Soru
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne açıklayıcısıyla birlikte verilmiştir?
Halit Fahri, o tarihlerde Son Posta'da yazıyordu.
|
Hocamızın son eserine, Peri Gazozu'na, bayılmıştım.
|
O yarışmada benim şiirimi, Gün Olur'u, üçüncü seçmişlerdi.
|
Salonda hep bir ağızdan o şarkıyı, Arkadaş'ı, söylüyorlardı.
|
Biz, dostluğu önemseyenler, bu habere çok sevindik.
|
19.Soru
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde cümle dışı öge vardır?
Eyvah! Ne yer ne yâr kaldı.
|
Gönlüm dolu ah u zar kaldı.
|
Şimdi buradaydı gitti elden.
|
Gitti ebede geldi ezelden.
|
Ben gittim o hâksâr kaldı.
|
20.Soru
Her büyük şehir az çok böyledir. Fakat İstanbul başka türlü değişti.
Yukarıdaki cümlenin türü nedir?
Ortak nesneli bağımlı sıralı cümle |
Bağlı cümle |
Ortak yüklemli bağımlı sıralı cümle |
Bağımlı sıralı cümle |
Bağımsız sıralı cümle |
Yukarıdaki cümle, “fakat” bağlacıyla birbirine bağlanmış bir bağlı cümledir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ