Türkçe Cümle Bilgisi 2 Ara 5. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdaki ki'li birleşik cümlelerin hangisinin yan cümlesi temel cümlenin nesnesi görevinde değildir?
Anladım ki hiçbir şey insanın istediği gibi olmuyormuş.
|
Gördüm ki ev yıkılmış yerine apartman yapılacakmış.
|
Desem ki vakitlerden bir nisan akşamıdır.
|
Sandım ki zühre yıldızı şavkı beni yaktı geçti.
|
Baktım ki zor günlerin gitmeye niyeti yok.
|
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bağımsız sıralı cümle değildir?
Gelen gider, konan göçer |
Çirkin bürünür, güzel görünür |
El yarası geçer, dil yarası geçmez |
Herkes yanlış yapabilir; hüner, yanlışlardan yararlanabilmektir |
Tatlı dil yılanı deliğinden çıkarır |
‘Tatlı dil yılanı deliğinden çıkarır’ basit cümledir.
3.Soru
Sevdiklerim göçüp gidiyorlar birer birer
Ay geçmiyor ki almıyayım gamlı bir haber.
(Yahya Kemal Beyatlı)
Yukarıda verilen cümlenin zarf tümleci aşağıdakilerden hangisidir?
Sevdiklerim |
Ay geçmiyor |
Almıyayım |
Bir haber |
Birer birer |
Yukarıdaki dizelerde birinci cümlede yer alan zarf tümleci ögesi birer birer, aynı kelimenin tekrarıyla yapılmış bir ikileme grubudur.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi şartlı birleşik cümledir?
Tıp fakültesinde okuyacağım diyor |
Çantamı nereye bırakmıştım hatırlamıyorum |
Biraz dinlensin ki kendine gelsin |
Müzik ruhun gıdasıdır |
Bir gelen olursa kitaplarını gönderirim |
Şartlı bileşik cümle, oluş ve kılışın şarta bağlandığı cümledir. Bu yapıdaki cümle "Bir gelen olursa kitaplarını gönderirim" seçeneğideki cümledir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi cümlenin genel özellikleri arasında yer almaz?
Cümlenin sonuna anlamın gerektirdiği noktalama işaretleri konur.
|
Cümlenin ögeleri özne ve yüklem arasına dizilmektedir.
|
Cümleler büyük harfle başlar.
|
Cümleler duyguları, istekleri, düşünceleri bildirir.
|
Önemle vurgulanmak istenen cümle ögesi cümlenin başına konur.
|
6.Soru
Aşağıdaki cümlelerin hangisin nesnesi zamirdir ?
Ey hafıza ! memenden beni emzir. |
Ruhun da asırlarca bu hüsranımı çeksin. |
Artık Mehmet Ali'yi düşünmek istemiyorum. |
Genç adam, kendi kendine "ne kadar değişmişim" dedi. |
Arabasının başına gelenleri ona ben anlatamadım. |
“Ey hafıza! memenden beni emzir.” cümlesinde nesne olan kelime bir zamirdir. Cümlenin ögeleri aşağıdaki gibidir:
emzir : Yüklem
(sen) : Gizli özne
beni : Nesne
memenden : Yer tamlayıcısı
ey hafıza : Cümle dışı öge
7.Soru
–Kaptan mıydın?
–Evet...
Bu cümle yapısına benzer cümle aşağıdakilerden hangisidir?
Ne zaman gideceğimizi bilmiyorum… |
Bu gelen köylü, sesinden tanıdım, bir kızdı |
Maalesef hastamız sizlere ömür… |
Cihan yıkılsa, emin ol, bu cephe sarsılmaz. |
Almadım ama alabilirim. |
“Evet…” nedeniyle eksiltili cümledir. Seçeneklerdeki eksiltili cümle ise “Maalesef hastamız sizlere ömür…” şeklindedir.
8.Soru
Aşağıdaki cümlelerden hangisi yapısı bakımından diğerlerinden farklıdır?
Duvarı nem, insanı gam yıkar. |
Ağacı kurt, insanı dert yer. |
Tren, Kayışlar İstasyonundan geçiyordu ve yavaş yavaş ortalık ağarıyordu. |
Ödünç, güle güle gider, ağlaya ağlaya döner. |
Göz bir penceredir, gönüle bakar. |
Tren, Kayışlar İstasyonundan geçiyordu ve yavaş yavaş ortalık ağarıyordu cümlesi bağımsız sıralı cümledir. Diğer cümleler bağımlı sıralı cümledir.
9.Soru
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde vurgu, eylemin gerçekleştiği zamana yöneliktir?
Bu şehirden bir an önce uzaklaşırsanız iyi olur. |
Günün birinde de, Allah korusun, kötü emellerine ulaşacaklar. |
Öteki çömezlerin de aramızdaki konuşmaya kulak kabarttığını gördüm. |
Piramitler hakkında özellikle birinin yol gösterici olduğunu söylemişti. |
O figürlerin kadın olduğunu ben daha bugün öğrendim. |
Cümlede yüklemin anlamını zaman, yer, yön, durum, miktar, tarz, sebep, ölçü, araç, soru, şart vb. yön lerden tamamlayan ögeye zarf tümleci adı verilir. Yükleme yakın olan öge vurgulanır. E seçeneğinde "bugün" sözcüğü yani zarf tümleci vurgulanmaktadır.
10.Soru
Aşağıdaki cümlelerden hangisinde pekiştirilmiş özne bulunmaktadır?
Bu yağmur kanımı boğan bir iplik. |
Ödünç güle güle gider, ağlaya ağlaya döner. |
Bu başarıyı biz, kendimiz elde ettik. |
Ben, sen ve Murat eski toprağız. |
Kimseye etmem şikâyet, ağlarım ben hâlime. |
Bu başarıyı biz, kendimiz elde ettik.” cümlesinde özne “biz, kendimiz” şeklinde pekiştirilmiştir.
11.Soru
Aşağıdaki cümlelerin hangisi iç içe birleşik cümledir?
Kimse ayranım ekşi demez
|
Allah'ın bildiği kuldan saklanmaz.
|
Altın eli bıçak kesmez.
|
Yürük at yemini kendi artırır.
|
Veren eli herkes öper.
|
12.Soru
Aşağıdaki sıralı cümlelerden hangisi diğerlerinden farklıdır?
Hiçbir bilmiyorsun, belki de bilmek istemiyorsun |
Önce Ankara’ya, sonra Afyon’a gideceklermiş |
Seni aramış, merak ediyormuş |
El yarası geçer, dil yarası geçmez |
Benden para istedi, kalacak bir yer, bir tabak yemek istedi |
“El yarası geçer, dil yarası geçmez.” Bağımsız sıralı cümledir. Diğerleri bağımlı sıralı cümledir.
13.Soru
"Medeniyetin hızı gelir yavaşlar bizde" dizesindeki yüklem hakkında aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğrudur?
Yüklem, cümlenin sonunda bulunmaktadır.
|
Yüklem, çekimli fiildir.
|
Yüklem, birleşik fiildir.
|
Yüklem ögesi yer almamaktadır.
|
Yüklem, birden fazla sözcükten oluşmaktadır.
|
14.Soru
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yer tamlayıcısı yoktur?
Rastlamıştım duvarda bir şair arkadaşa |
Bu ikisinin arasında, boşlukta sallanıyorum. |
Zafer ve eğlence bu sarayda hayatın en belirgin akışına yataklık ediyordu |
Bu yerlerde böyle güzel olur mu? |
Güzelliğin neden saklı gizli dursun? |
A seçeneğinde ‘duvarda ve arkadaşa’, B seçeneğinde ‘arasında ve boşlukta’ ,C seçeneğinde ‘bu sarayda ve hayatın en belirgin akışına’,D seçeneğinde ‘bu yerlerde’ yer tamlayıcısıdır. Ancak E seçeneğinde yer tamlayıcısı yoktur.
15.Soru
Aşağıdaki sorulardan hangisi, cümlede özneyi buldurmaya yöneliktir?
Mavi tura ne zaman katılacaksınız?
|
Yarın kahvaltıya kimler gelecek?
|
Kongredeki sunuda ne anlatacaksın?
|
Konya'da nerede oturuyorsunuz?
|
Bunları niçin bana anlatmadın?
|
16.Soru
Aşağıdaki cümlelerden hangisinde birden çok yüklem bulunmaktadır?
Yaşlılar, gençler ve hatta 8-10 yaşlarında çocuklar… |
Hava kararmaya başlamıştı yavaş yavaş. |
Ufak tefek bir paketti. |
Güzel mi güzel bir evde üç yıldır oturduğu için bir hayli mutluydu. |
Gittim, baktım, beğenmedim. |
“Yaşlılar, gençler ve hatta 8-10 yaşlarında çocuklar…” , “Hava kararmaya başlamıştı yavaş yavaş.”, “Ufak tefek bir paketti.” ve “Güzel mi güzel bir evde üç yıldır oturduğu için bir hayli mutluydu.” Cümlelerinde tek yüklem bulunurken “Gittim, baktım, beğenmedim.” ifadesi üç cümle yani üç yüklemden oluşmaktadır.
17.Soru
İsimler ve isim değerindeki kelime grupları cümlede yer tamlayıcısı görevi yapabilir. Aşağıdakilerden hangisinde buna örnek oluşturacak bir cümle verilmiştir ?
Almanya'ya gidecedmiş diyorlar. |
Dün seni gördüm. |
Bahçende akasyalar açardı baharla |
O kadar korkmuştu ki dün okuya okuya geliyordu. |
Nasıl güzel bir insandı o. |
Bahçende akasyalar açardı baharla,
bahçende sözcüğü bir isimdir, aslında tamlayanı düşmüş bir iyelik grubudur, cümlede yer tamlayıcısı işleviyle kullanılmıştır.
açardı : Yüklem
akasyalar : Özne
bahçende : Yer tamlayıcısı
baharla : Zarf tümleci
18.Soru
Cümlede önemsenen öğeyi vurgulamanın bir yolu da onu yükleme yaklaştırmaktır.
Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde nesne vurgulanmıştır?
Seni uyutmayan, içindeki o yangınlı hesaplaşmaydı. |
Bu şehirden bir an önce uzaklaşırsanız iyi olur. |
O güne kadar iyi tanıdığımı sandığım bütün insanları sildim o kötü kazayla. |
Kapalı bir kapı önüne bırakılmış yaralı bir kuş gibiydim. |
Onun nerede olduğunu öğrenmek amacıyla sormuştu. |
Türkçede nesne iki türlüdür: Eğer nesne ekli yükleme hâlindeyse buna “belirtili nesne”, eksiz yükleme hâlideyse buna da “belirtisiz nesne” denir. Belirtili nesne, -ı (-i, -u, -ü) yükleme hâli ekini alır ve belirli bir varlığı ifade eder. Belirtili nesnenin söz dizimin de belli bir yeri yoktur, cümlenin herhangi bir yerinde bulunabilir. Özellikle vurgulanmak istendiğinde yükleme yaklaştırılır. B seçeneğinde "O güne kadar iyi tanıdığımı sandığım bütün insanları/sildim/ o kötü kazayla." cümlenin ögelerinin ayrımıdır. Sildim yüklemine "kimi" sorusunun cevabı olan "O güne kadar iyi tanıdığımı sandığım bütün insanları" tamlaması belirtili nesnedir.
19.Soru
Aşağıdaki altı çizili ifadelerden hangisi özne değildir?
Bir hatıradır şimdi dalgın uyuyan şehir |
İnsan bütün güzel müzikleri dinlemeli alabildiğine |
Kopmaz kökler salmaktır oraya |
Yüzün bir kır çiceği gibi usulca söner |
Uyku ve unutanlık gittikçe derinleşir. |
Seçeneklerdeki “dalgın uyuyan şehir”, “kopmaz kökler”, “yüzün” ile “uyku ve uyanıklık” öznedir ancak “İnsan bütün güzel müzikleri dinlemeli alabildiğine” cümlesinin öznesi “insan”dır.
20.Soru
Aşağıdaki cümlelerden hangisi yapısına göre eksiltili bir cümledir?
Başımı sokacak bir yerim mi var?
|
Doğacaktır sana vaadettiği günler Hakk'ın.
|
Akşam ahıra sabah nahıra
|
Hava ne kadar da güzelmiş bu saatlerde.
|
İnsanlar çok kabaymış İstanbul'da.
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ