Türkçe Cümle Bilgisi 2 Final 13. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde cümle dışı unsur vardır?
Ayşe, sınıfın en çalışkanı, bugün okula gelmedi. |
Aldığı kararları arka arkaya uyguladı. |
Bugüne kadar hiçbir işte zorlanmadı. |
Yaptıklarının bedelini maddi ve manevi olarak ödedi. |
Bu konuları çok çalışarak kavradı. |
Ara sözler, cümle dışı unsurdur.
2.Soru
Şart kipi bazen istek işleviyle de kullanılır. Bu kullanılışında bir istek ve temenni ifadesi vardır. Şart kipi, istek ve temenni ifade ettiği zaman tam bir yargı bildirir; aşağıdakilerden hangisi bu açıklamaya bir örnektir?
Ağılda oğlak doğsa, yazıda otu biter. |
Altından çarık giysen gene de adı çarıktır. |
Eşeğin boynuzu olsa, dünyada mahluk bırakmaz. |
Bir kere görse gözüm köyün aydınlığını Kül bağlar içerimde bu kızıl kor yığını. |
Bir garip insan olsam, benzemez hiç kimseye, Tek hece bilmez, tek renk görmez, tek ses işitmez |
Şart kipi bazen istek işleviyle de kullanılır. Bu kullanılışında bir istek ve temenni ifadesi vardır. Şart kipi, istek ve temenni ifade ettiği zaman tam bir yargı bildirir; ancak bu yargı da tam anlamıyla kendini hissettirmez, daha çok bir kalıplaşma ifadesi taşır.
Bir garip insan olsam, benzemez hiç kimseye, Tek hece bilmez, tek renk görmez, tek ses işitmez.115
3.Soru
''Can evimden baktım sana üzülerek dün!'' cümlesinin ögelerinin sıralanışı aşağıdakilerden hangisidir?
yer tamlayıcısı- yüklem-yer tamlayıcısı-zarf tümleci- zarf tümleci |
yüklem-yer tamlayıcısı-zarf tümleci-zarf tümleci- yer tamlayıcısı |
yer tamlayıcısı-zarf tümleci- zarf tümleci- yer tamlayıcısı- yüklem |
zarf tümleci- zarf tümleci- yer tamlayıcısı- yer tamlayıcısı-yüklem |
zarf tümleci- yer tamlayıcısı- yer tamlayıcısı-yüklem- zarf tümleci |
can evimden, yer tamlayıcısı; baktım, yüklem; sana, yer tamlayıcısı; üzülerek, zarf tümleci; dün, zarf tümlecidir.
4.Soru
Karlı dağdan yolum ayrıldı bahâr ülkesine;
Çekti bir cennete hulyâmı hayâlin hızla.
Bana göz kırpalı sen bir bulutun ardından,
Konuşan bir çocuğum her gece bir yıldızla.
Yukarıdaki şiirin belirtili isim tamlaması aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir ?
karlı dağdan |
bir çocuğum |
bulutun ardı |
bahar ülkesi |
bana göz kırpalı |
Bana göz kırpalı sen bir bulutun ardından : Zarf-fiil grubu
yer tam. zarf-fiil özne yer tamlayıcısı
göz kırp- : Birleşik fiil (göz + kırp-, isim+ yardımcı fiil kalıbında)
bir /bulutun ardı : Sıfat tamlaması
sıfat isim
bulutun / ardı : Belirtili isim tamlaması
tamlayan tamlanan
5.Soru
Aşağıdaki cümlelerden hangisi olumsuz isim cümlesine bir örnektir?
Annem bugün makarna yaptı. |
Bugün sınıf çok soğuk değildi. |
Öğretmenimiz sınıfta oyun oynattı. |
Sınavdaki soruların büyük kısmı çok zordu. |
Arabasıyla yüksek hız yaparak trafik kurallarını ihlal etti. |
Bugün sınıf çok soğuk değildi cümlesinde yüklem olumsuz bir yargı belirtir ve isim soylu bir kelimedir. Buna göre doğru cevap B şıkkıdır.
6.Soru
Aşağıdaki cümlelerden hangisinde edilgen çatılı fiil bulunmaktadır?
Adam durmadan söyleniyordu. |
Bu haber karşısında yıkıldı. |
Yüzü bir anda donuklaştı. |
Arabalar kenara çekildi. |
Söylenen sözlerden alındı. |
Edilgen fiil, fiilin gösterdiği işin kimin tarafından yapıldığı belli olmayan, öznesi belirsiz fiildir. Bu fiillerle kurulmuş cümlelerde, fiilin gösterdiği işin kimin tarafından yapıldığı belli değildir. Yani bu cümlelerde gerçek özne yoktur. Hem “-n-” hem de “-l-” eki ile edilgen fiiller de türetilmektedir. D seçeneği buna örnektir. Diğer seçenekler dönüşlü çatıyla kurulmuş fiilleri barındırır.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi eksiltili cümledir?
Gerçi şimdiye kadar görüşmedik amma, sizi uzaktan tanıyorum. |
Tenkitlerinize, -buna ikaz demek daha doğru olur- teşekkür ederim. |
Cihan yıkılsa, emin ol, bu cephe sarsılmaz. |
Şimdi efendiler, müsaade buyururusanız, size bir sual sorayım. |
Armudun sapı, üzümün çöpü |
‘Armudun sapı, üzümün çöpü’ eksiltili cümledir.
8.Soru
Karlı dağdan yolum ayrıldı bahâr ülkesine;
Çekti bir cennete hulyâmı hayâlin hızla.
Bana göz kırpalı sen bir bulutun ardından,
Konuşan bir çocuğum her gece bir yıldızla.
Yukarıdaki şiirin özneleri aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir ?
hulyâmı-bir cennete |
hayâlin-hulyâmı |
yolum-hayâlin |
Bana göz kırpalı sen- bir bulutun ardından, |
bir çocuk-hulyâmı |
Bu şiirde üç cümle bulunmaktadır. Birinci ve ikinci cümleler basit birer fiil cümlesi, üçüncü cümle ise isim cümlesidir.
Birinci cümle: Karlı dağdan yolum ayrıldı bahâr ülkesine;
Cümlenin ögeleri:
ayrıldı : Yüklem
yolum : Özne
karlı dağdan : Yer tamlayıcısı
bahâr ülkesine : Yer tamlayıcısı
İkinci cümle:
Çekti bir cennete hulyâmı hayâlin hızla.
Cümlenin ögeleri:
çekti : Yüklem
hayâlin : Özne
bir cennete : Yer tamlayıcısı
hulyâmı : Belirtili nesne
hızla : Zarf tümleci
Üçüncü cümle:
Bana göz kırpalı sen bir bulutun ardından,
Konuşan bir çocuğumü her gece bir yıldızla.
Cümlenin ögeleri:
her gece bir yıldızla konuşan bir çocuğum : Yüklem
Bana göz kırpalı sen bir bulutun ardından : Zarf tümleci
9.Soru
Aşağıdaki cümlelerden hangisinde bir ünlem ifadesi yoktur?
Bir baba olarak neler yapmadım ki senin için. |
Ne motivasyon ne de istek kaldı hiçbirimizde. |
Ne kadar tembelmişsin sen be. |
Ordular! İlk hedefiniz Akdeniz'dir. İleri. |
Ameliyattan iyi bir netice alınamadı. |
Ünlem cümlelerinde bir duygunun dile getirilmesi esastır. Ameliyattan bir netice alınamadı cümlesinde herhangi bir duygu aktarımı söz konusu değildir. Buna göre doğru cevap E şıkkıdır.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi isim cümlesidir?
Murat nihayet İzmir’e varmış. |
Çabucak teslim ediyoruz bizim atölyede. |
Hasta gibiyim İstanbul’dan döndüğümden beri. |
Adam toplantının ortasında çıkageldi |
Hediyesini görünce çocuk gibi sevindi. |
“Hasta gibiyim İstanbul’dan döndüğümden beri.” isim cümlesidir, diğerleri ise fiil cümlesidir.
11.Soru
''Niyetin özle buluştuğunda yaşadığın bu dünyanın tadına varırsın.'' cümlesinde ''niyetin özle buluştuğunda'' sözcük grubu cümlenin hangi ögesidir?
özne |
yüklem |
yer tamlayıcısı |
zarf tamlayıcısı |
Edat grubu |
Ne zaman sorusunun cevabı zarf tümlecidir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi anlamlarına göre olan cümle türlerinden biri değildir?
Olumlu cümle |
Soru cümlesi |
Olumsuz cümle |
Ünlem cümlesi |
Şartlı birleşik cümle |
Olumlu cümle, olumsuz cümle, soru cümlesi ve ünlem cümlesi anlamına göre cümle türleridir. Şartlı birleşik cümle ise yapısına göre cümle türüdür.
13.Soru
Kendinizi yönetirken kafanızı, başkalarını yönetirken kalbinizi kullanın.
Aşağıdakilerden hangisi bu cümlenin yüklemin yerine göre yapısıyla özdeştir?
Belki prensini bekler bir gün gelir diye prenses. |
Bizi doğruya götüren hataların varlığını inkâr edemeyiz. |
Gitmiş kaybolmuşuz uzakta Rüya sona ermeden şafakta. |
İstanbul'un birçok semtinde asırlık çınarlar vardır buna benzer. |
Bir yoldu parıldayan gümüşten, gittik söz etmedik dönüşten. |
Yukarıdaki cümle yüklemin yerine göre kurallı cümledir. Bu cümle ile yüklemin yerine göre özdeş olan cümle B seçeneğinde vardır.
14.Soru
Bir bahar şarkısı ahengini vermiş sesine.
Aşağıdakilerden hangisi yüklemin yerine göre bu cümleyle özdeştir?
Ben avuçlarımda kalan hatıranla yaşıyorum. |
Okulda tiyatro çalışması yapmayı düşünüyor. |
Ölüsü olan her gün ağlar, delisi olan bir gün ağlar. |
Saçların rüzgâra baş kaldırıyor öylesine. |
Gözlerim gözlerinin sularında uyusun. |
Yukarıdaki cümle yüklemin yerine göre devrik cümledir. Bu yönüyle cümle ile özdeş olan seçenek D seçeneğidir.
15.Soru
Aşağıdaki cümlelerden hangisinde iki cümleyi birbirine bağlayan bir bağlaç kullanılmamıştır?
Düşenin dostu olmaz hele bir yol düş de gör.
|
Arabayı çok hızlı kullanıyordu, bereket kaza yapmadı.
|
Doğru, sarsılır; ama yıkılmaz.
|
Ağzı bal yapan arının kuyruğunda iğnesi vardır.
|
Bu sefer başardı, demek çok uğraşmış.
|
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi dönüşlü çatılı fillerle kurulan cümleye örnek gösterilemez?
Kadın süslendi. |
Bu cahil, fakat zeki halk adamını kendi yetiştirmişti. |
Adam, çevresinde olup bitenlere bakıp durmadan söyleniyordu. |
Düşman bütün mevzileri terk ederek geriye çekildi. |
Olaylar karşısında yüzü bir anda donuklaştı. |
Bu cahil, fakat zeki halk adamını kendi yetiştirmişti cümlesi ettirgen çatılı fiille kurulan cümleye örnektir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi olumsuz isim cümlesi değildir?
Buzların soğuğu yok, alevler sıcak değil. |
Mum dibine ışık vermez. |
Muhsin Çelebi, yaptığı ile iftihar edecek kadar küçük ruhlu değildi. |
Camilerin nefesle ısınan havası, donuk ışıklar, nakışlı kilimler, halılar yoktu. |
Gitme ey yolcu, beraber oturup ağlaşalım: Elemim bir yüreğin kârı değil, paylaşalım. |
‘Mum dibine ışık vermez’ olumsuz fiil cümlesidir.
18.Soru
I. Kendine güvenen, akılcı ve özgür insan, Aydınlanma Dönemi insan tipidir.
II. Rousseau, her alandaki eşitliği ve mutlak demokrasiyi desteklemiştir.
III. Aydınlanma Çağı edebiyatta düz yazı çağı olarak anılmaktadır.
IV. Aristokrat bir aileden gelen Montesquieu, aristokratik liberalizmi savunmuştur.
V. Rousseau da toplumu bir sözleşmeye dayandırmaktadır.
Numaralanmış cümlelerin hangi ikisi ögeleri ve ögelerinin dizilişi bakımından aynıdır?
I, II |
II, III |
III, V |
II, IV |
IV, V |
“Rousseau, her alanda eşitliği ve mutlak demokrasiyi desteklemiştir.”, “Aristokrat bir aileden gelen Montesquieu, aristokratik liberalizmi savunmuştur.” Cümleleri özne, nesne ve yüklemden oluşmuştur.
19.Soru
Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi, öznesine göre (tekil-çoğul) doğru kullanılmamıştır ?
Köpekler havlaya havlaya koştu. |
Bahar gelince meyveler filiz verdi. |
Kulakların iyi duyuyor. |
Aradan çok yıllar geçti. |
Gözlerim sürekli okumaktan bozuldular. |
Eğer özne çoğul hâldeki organ, bitki, hayvan, cansız varlık adı veya soyut bir kavram ise yüklem tekil olur.
20.Soru
Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi meçhul fiildir?
Nihayet hedeflenen sayıya ulaşıldı.
|
Nihayet eve varabildiler.
|
Varılan noktadan kimse memnun değildi.
|
Hedeflenen sayı çok abartılı göründü bana doğrusu.
|
Turu tamamlamadan bırakmaya niyetli görünmüyordu.
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ