Türkçe Ses Bilgisi Ara 9. Deneme Sınavı

1.Soru

I. Bir ögenin eski ve yeni biçimlerini, bir başka ifade ile gelişimini gösterir.

II. Bir dilin sesbirim olan seslerini gösterir.

III. Tarihi kaynaklarda belgelenmemiş ama öyle olması gerektiği varsayılan biçimi gösterir.

IV. Eş zamanlı kullanımları olan dil ögelerini gösterir.

Hangisinde eğik çizgilerin kullanımını doğru olarak açıklanmıştır?

I

II

III

IV

V

2.Soru

I. Vurgu. II. Ezgi. III. Durak. IV. Ulama. V. Ton

Yukarıdakilerden hangileri, parçalarüstü sesbirimler dahilinde ele alınmaktadır?

I, II, III

II, III, IV

III, IV, V

II, III, IV, V

I, II, III, IV, V

3.Soru

Aşağıda göstergelerle ilgili olarak verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?

Aralarında gösteren-gösterilen ilişkisi bulunan her nesne ya da durum bir göstergedir.

İnsan dili üzerinde uzlaşılmış doğal bir göstergedir.

Dil göstergelerinde, gösterilenle gösteren arasındaki ilişki nedensizdir.

Dil göstergeleri soyuttur yani, kavramları genel olarak adlandırır.

Göstergeler kendiliğinden oluşabileceği gibi üzerinde anlaşmaya varılarak da oluşturulabilir.

4.Soru

Alıntı sözcüklerdeki uzun ünlüler Türkçede nasıl işlem görmektedir?

Çoğunlukla kısalmışlardır ancak eklenmede, bir ünlüden önce yeniden uzarlar.

Her durumda kısadırlar.

Her durumda uzunluklarını korurlar.

Yanlarında bulunan ünsüzü ötümlüleştirirler.

Söyleyişte korunurlar ama yazıda korunmazlar.

5.Soru

Günümüz Türkçesindeki /h/ sesi, Eski Türkçedeki hangi sesten evrilmiştir?

/t/

/b/

/ç/

/k/

/y/

6.Soru

Aşağıdakilerden hangisinde vurgu yanlış yerde gösterilmektedir?

şüKÜR

SIRsıklam

neŞİR

tepeGÖZ

eliAÇIK

7.Soru

Aşağıdakilerden hangisi bir ön damak sesidir?

a

ı

ü

u

o

8.Soru

Aşağıdakilerden hangisi eş zamanlı kullanımları olan dil ögelerini, yani dilde aynı anda var olan biçimleri göstermek için kullanılan işarettir?

Eğik çizgi (//)

Yıldız işareti (*)

Uzunluk işareti (-)

Alternasyon işareti (~)

Sıfır (ø)

9.Soru

"Aslı uzun ünlülü olan bazı Farsça ve Arapça kökenli sözcükler Türkçede kısalmıştır; fakat bir ek almaları durumunda birincil biçimlerine uygun olarak uzun söylenmektedir." Aşağıdakilerden hangisi buna örnek değildir?

yar

hesap

hayat

ihraç

amaç

10.Soru

Aşağıdaki sözcüklerden hangisi ön damak ünlülerini barındıran bir ek alabilir?

açık

başka

kurak

yolcu

trafik

11.Soru

I. Sözcükte ögelerden biri vurgulanır, diğerleri vurgu almaz. II. Sözcükte bir hecenin diğerlerine göre daha belirgin söylenmesidir. III. Sözcük gruplarında ve cümlede bir ögenin öne çıkarılmasıdır. IV. Metinde bir cümlenin diğerlerine oranla öne çıkarılması anlamındadır.

Vurgu ile ilgili yukarıda verilen bilgilerden hangileri doğrudur?

I, II

II, III

III, IV

II, III, IV

I, II, III, IV

12.Soru

Aşağıdaki sözcüklerden hangisi açık hece içermektedir?

Kavşak

Okul

Sarsıl

Sark

Evril

13.Soru

Aşağıdakilerden hangisi art damak ünsüzlerinden biri değildir?

r

g

ğ

k

l

14.Soru

I. Ton. II. Vurgu. III. Ezgi. IV. Süre. V. Durak.

Bir hecede titreşim sayısının yüksekliği veya düşüklüğü, bir hecenin tiz ya da pes söylenmesi, yukarıdaki terimlerden hangisi ile ifade edilmektedir?

I

II

III

IV

V

15.Soru

"Ün" sözcüğü ne anlama gelmektedir?

Söz

Ses

Kelime

Harf

Kelime

16.Soru

Türkçedeki uyum kuralına ilişkin olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

Önceki ses, sonrakinin niteliğini belirler.

Sonraki ses, öncekinin niteliğini belirler.

Art bir ses ön bir ses gerektirir.

Ön bir ses art bir ses gerektirir.

Enklitikler uyuma girmez.

17.Soru

Eklerin bilimsel çalışmalarda gösterilmesinde kullanılan semboller düşünüldüğünde -DX şeklindeki gösterimin temsil ettiği ses grubu aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

-da, -de

-da, -de, -ta, -te

-dı, -di

-dı, -di, -du, -dü

-dı, -di, -du, -dü, -tı, -ti, -tu, -tü

18.Soru

Aşağıdaki sözcüklerden hangisi art damak ünlülerini barındıran bir ek almaz?

kalın

şişman

kazanç

deri

imkan

19.Soru

Aşağıdakilerden hangisi, bir hecede titreşim sayısının yüksekliği veya düşüklüğü, bir hecenin tiz ya da pes söylenmesi olarak tanımlanan terimdir?

durak

ton

vurgu

ezgi

uzunluk

20.Soru

Aşağıdaki sözcüklerin hangisinde önlük-artlık uyumunun olmaması tarihi süreçte geçirdiği değişimlerden kaynaklanmaktadır?

sabahleyin

meslektaş

kardeş

maliyet

dikkat