Türkçe Ses Bilgisi Final 12. Deneme Sınavı

Toplam 20 Soru
PAYLAŞ:

1.Soru

I. Aykırılaşma. II. Dönüştürme. III. Göçüşme. IV. Karıştırma. V. İkizleşme.

"yaprak-yarpak, ekşi-eşki, yalnız-yalnız, köprü-körpü" örneklerinde görülen durum yukarıdakilerden hangisi ile açıklanmaktadır?


I

II

III

IV

V


2.Soru

Aşağıdakilerden hangisinin yazımı doğrudur?


gelcek

yapıyo

geliyo

alıyım

yiyiyor


3.Soru

Aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?


Standart söyleyişte görülen ses olaylarından biri de yabancı sözcüklerdeki artdamak ünlüleri yanında kullanılan öndamak /l/ sesinin artdamaksıllaşmasıdır.

Elektronik iletişimdeki sınırsız özgürlük, dilde çok özel çeşitlenmelere neden olmaktadır.

Standart Türkçenin bölgeler üstü bir geçerlilik kazanması oldukça eski zamanlara dayanır.

Doğal dillerde varyantlaşma nedenlerinden biri coğrafyadır.

Dil içindeki farklı biçimlerin yaygınlaşmasında televizyon başta olmak üzere medyanın önemli bir yeri vardır.


4.Soru

I. Alıntı sözcüklerdeki ünlü uzunluğuna dikkat edilmediğinde konuşma kusuru oluşmaktadır.

II. Benzer yapıdaki sözcükleri örnekseyerek kısa olan bir ünlüyü uzatma eğilimi görülmektedir.

III. Sözcüğün “akraba” şeklindeki söylenişi doğrudur.

IV. Sözcüğün “hayır” şeklindeki söylenişi doğrudur.

Yukarıda verilen ifadelerden hangisi doğrudur?


Yalnız I

Yalnız IV

I, II

I, II, IV

II, III, IV


5.Soru

I. Alıntı sözcüklerin bir kısmı hem sık sık doğru yazılmakta hem de doğru söylenmektedir. II. Doğruluk ve yanlışlıklar için ölçüt standart dil ve bu dili kodlayan Türk Dil Kurumunun Yazım Kılavuzu’dur. III. Prensip olarak yazım kurallarını aynı  biçimde düzenlemek mümkündür. IV. Bir sözcüğün “doğru” yazımının ne olacağını belirleme yetkisi Türkiye’de yasayla Türk Dil Kurumuna verilmiştir.

Yukarıda, yazım ve söyleyişe ilişkin verilen bilgilerden hangileri doğrudur? 


I, II

II, III

III, IV

II, IV

I, II, III


6.Soru

"zaman ~ zamanında" örneği aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?


dar ünlünün sıfırla nöbetleşmesi

uzunluk ~ kısalık nöbetleşmesi

geniş ünlü ~ dar ünlü nöbetleşmesi

ön ünlü ~ art ünlü nöbetleşmesi

açık ünlü ~ kapalı ünlü nöbetleşmesi


7.Soru

Ünsüzle biten eylem kök ve gövdelerine -(y)AcAk eki geldiğinde, ekin ilk ünlüsü konuşma dilinde hangi ünlüyle nöbetleşir?


Geniş ünlüyle

Dar ünlüyle

Yuvarlak ünlüyle

Düz ünlüyle

Art ünlüyle


8.Soru

Aşağıdaki köklerden hangisi eklenme yoluyla ortaya çıkmış bir ses olayını içerir?


Burunlar

Bakıyor

Beni

Çiçeği

Çiçekler


9.Soru

“Türkçe yazıldığı gi­bi­ konuşulur, konuşulduğu g­ibi­ yazılır.” görüşünün aksini aşağıdakilerden hangisi desteklemektedir?


Türkçe oldukça genç sayılabilecek bir yazı dilinin olması

Her harfin bir ses karşılığının olmaması

Vurgu, ton ve durak gibi ögelerin yazıda karşılığının olmaması

Vurgu, ton ve durak gibi ögelerin yazıda karşılığının olması

Söylenilenin ayrıntılı biçimde yazıya yansıtılması


10.Soru

Ünlülerin sıfırla nöbetleşmesi aşağıdakilerden hangisinde görülmez?


Türkçe sözcüklerde

Alıntılarda

İsim tabanlarında

Zamir tabanlaında

Eylem tabanlarında


11.Soru

Aşağıdakilerden hangisi Ön Ünlü ~ Art Ünlü Nöbetleşmesine örnektir?


Burun>Burnu

Ben+e>Bana

Okuyan ~ Okıyan

Nereye ~ Neriye

Anlayacak ~ Anlıyacak


12.Soru

Eski Türkçedeki közel sözcüğünün günümüz Türkçesinde güzel olması ünlüler açısından aşağıdaki ses olaylarının hangisiyle açıklanabilir?


Ünlü daralması

Ünlü genişlemesi

Öndamaksıllaşma

Artdamaksıllaşma

Ünlü uzaması


13.Soru

I, yürüyerek-yüriyerek. II. oyna-oynuyor. III. anne-annem. IV. saç-saçsız.

Yukarıdakilerden hangileri, ses değişimleriyle ortaya çıkan nöbetleşmeye örnek olarak verilebilir?


I, II

II, III

III, IV

I, II, III

I, II, III, IV


14.Soru

Eski Türkçedeki yaşıl sözcüğünün günümüz Türkçesinde yeşil olması ünlüler açısından aşağıdaki ses olaylarının hangisiyle açıklanabilir?


Ünlü daralması

Ünlü genişlemesi

Öndamaksıllaşma

Artdamaksıllaşma

Ünlü uzaması


15.Soru

Aşağıdaki görsel ögelerden hangisi bürünsel ögelerin yazı dilinde işaretlendiği araçlardan biri değildir?


“tırnak” işareti

eğik yazım

daire içine almak

BÜYÜK harf kullanımı

koyu harf


16.Soru

Aşağıdakilerden hangisi 'ünlülerin sıfırla nöbetleşmesine' örnek değildir?


kavşak

buyruk

oğlu

kaynı

kavuşma


17.Soru

Aşağıdaki kelimelerin hangisi yanlış verilmiştir?


Cüzü

Men 

Bayi

Kat

Def


18.Soru

Aşağıdakilerden hangisi İstanbul ağzı dışında diğer ağızlarda yer alan vurgulamalardandır?


maS¸A

Pİde

soPA

ZONguldak

ERzincan


19.Soru

I. Başka dillerden doğrudan doğruya sesler alınmaz. II. Başka dillerden alınan sözcüğün söylenişini koruma sonucu dilde yeni sesler, sesbirimler ortaya çıkmaz. III. /j/ sesi Türkçe sözcüklerde bulunmaz. IV. /g/, /k/ ve /l/ seslerinin ön ve art biçimleri Türkçe sözcüklerde bağımsız sesbirimlerdir.

Yukarıdakilerden hangilerinde, sesbirimler ile ilgili verilen bilgiler doğrudur?


I, II

II, III

I, III

I, II, III

I, II, III, IV


20.Soru

'saru' sözcüğünün zaman içerisinde 'sarı' sözcüğüne dönüşmesi aşağıdaki ses olaylarından hangisine bir örnektir?


ötümsüzleşme

göcüşme

düzleşme

ünlü kısalması

artdamaksıllaşma