Turkish Language 1 Ara 27. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdaki alfabe/yazı sistemlerinden hangisi Uygur Kağanlığı döneminde sınırlı sayıda metinde kullanılmış ve Türkçenin ses sistemine uygun olmadığı için kısa zamanda terk edilmiştir?
Latin alfabesi
|
Süryani alfabesi
|
İbrani alfabesi
|
Estrangelo yazısı
|
Tibet yazısı
|
2.Soru
Eklerin bir bölümü çok az sayıda sözcükte bulunur. Yalnız bir sözcükte bulunan eklere tek örnek adı verilir. Aşağıdaki sözcüklerden hangisi buna örnektir?
Katmer |
Koşmak |
Gözlük |
Yanak |
Bakraç |
Eklerin bir bölümü çok az sayıda sözcükte bulunur. Yalnız bir sözcükte bulunan eklere tek örnek adı verilir. Örneğin -mAk (gelmek, koşmak vb.) bütün eylemlere gelebilir ancak katmer ‘bir şeyi oluşturan katlardan her biri’ sözcüğünde yer alan -mer eki, ölçünlü dilde başka bir sözcükte görülmez.
3.Soru
Belirli meslek gruplarının kendi içlerinde kullandığı dil türü aşağıdakilerden hangisidir?
Argo |
İzole dil |
Çalışma dili |
Ölçünlü dil |
Yerli azınlık dili |
Argo, genel olarak gemici argosu, şoför argosu, öğrenci argosu vb. belirli meslek gruplarına ya da toplumsal gruplara özgü, bu grupların mensupları dışında kolayca anlaşılamayacak söz varlığına dayalı özel dil şeklinde tanımlanır. Doğru cevap A'dır.
4.Soru
İlk İtalyanca yazılı belge ne zaman oluşturulmuştur?
MS 712 |
MS 8. yüzyıl |
843 yılı |
17. yüzyıl |
MS 1057 |
İlk İtalyanca belge 17. yüzyılda oluşmuştur.
5.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisi ünsüz özellikleri bakımından Türkçe kökenli bir kelimedir?
Kolej |
Zarf |
Halter |
Firma |
Balık |
Türkçe kökenli sözcüklerde /j/ harfi bulunmaz. Söz başında /c, f, ğ, h, j, l, m, n, ñ, p, r, ş, v, z/ ünsüzleri bulunmaz. Sözcük sonunda ise /b, c, d, ġ, g/ ünsüzleri bulunmaz. Doğru cevap E'dir.
6.Soru
Türkçe hangi dönemde bağımsız bir dil hâline gelmiştir?
Avrupa Hun İmparatorluğu |
Göktürk |
Uygur |
Büyük Hun İmparatorluğu |
Selçuklu Devleti |
Türkçe "İlk Türkçe" adı verilen Büyük Hun İmparatorluğu sürecinde bağımsız bir dil hâline gelmiştir. Ana Türkçe Dönemi ise Avrupa Hun İmparatorluğu döneminde başlamıştır.
7.Soru
Türkçe'nin Tarihi dönemleri düşünüldüğünde Orta Türkçe Dönemi için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Bu dönemde İslamiyet benimsenmiştir |
Bu dönem Budizm ve Maniheizm dinleri etkisindedir |
Uygur Dönemini kapsamaktadır |
Kıpçak Türklüğünün hakim olduğu dönemdir |
Köktürk Dönemini kapsamaktadır |
İslam dini Türkler arasında 8. yüzyıldan başlayarak yavaş yavaş yayılmaya başlar ve X. yüzyılda Karahanlı kağanı Abdulkerim Satuk Buğra Han zamanında toplu olarak din değiştirmeler, yani İslam dinini benimsemeler görülür. İslam dininin Türkler arasında hakim duruma gelmesi, dili de etkiler ve hem din değişikliğinden, hem de dilin iç bünyesindeki bazı değişmelerden dolayı Eski Türkçe döneminin kapandığı, Orta Türkçe döneminin başladığı kabul edilir.
8.Soru
Devlet yönetimi, eğitim, ekonomi vb. bütün alanlarda kullanılan, yasal, kurumsal, toplumsal desteği, edebî geleneği, ortak yazım sistemi, genel kabul
gören sözlüğü, yazım kılavuzu, ortak söyleyiş sistemi vb. bulunan dil veya değişke'ye ne ad verilmektedir?
Ölçünlü dil |
Kuralcı dil bilgisi |
Betimleyici dil bilgisi |
Ölçünleştirme |
Dil |
Devlet yönetimi, eğitim, ekonomi vb. bütün alanlarda kullanılan, yasal, kurumsal, toplumsal desteği, edebî geleneği, ortak yazım sistemi, genel kabul gören sözlüğü, yazım kılavuzu, ortak söyleyiş sistemi vb. bulunan dil veya değişke'ye ölçünlü dil adı verilmektedir. Doğru cevap A'dır.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Doğu (Çağatay) Türkçesi'nin devirleri arasında sayılamaz?
Klasik Devir
|
Klasik Öncesi Devir
|
Nevâyî Devri
|
Arap/Fars Dönemi
|
Klasik Sonrası Devir
|
10.Soru
I. Kültürün o sözleri dillendirmesine izin vermemesi II. Konuşulduğunda toplumun zarar görmesi III. O kelimelerin toplumda olmaması IV. Topluma uğursuzluk getireceği düşüncesi V. İnançlardan kaynaklı anlayışlarYukarıdakilerden hangileri tabu ve örtmece sözlerin ortaya çıkmasının nedenleri arasında yer alır?
Yalnız III
|
Yalnız V
|
I ve II
|
III, IV ve V
|
I, II, IV ve V
|
11.Soru
Türkiye’nin Latin alfabesini benimsemesi aşağıdakilerden hangisi sonucunda olmuştur?
1924 yılında Türkiyat Enstitüsü kurulmasıyla |
XX. yüzyılın başlarında Avrupa ve Rusya’daki Türklük bilimi çalışmalarıyla |
Kutadgu Bilig’in bulunmasıyla |
1926 yılında Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de toplanan Birinci Türkoloji Kurultayı’nda alınan kararlarla |
1931 yılında Türk Tarih Kurumu’nun kurulmasıyla |
1926 yılında Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de toplanan Birinci Türkoloji Kurultayı pek çok Türk topluluğunun kültür hayatını etkilemek bakımından çok önemli bir toplantıdır. Atatürk, bu toplantıya ilgisiz kalmamış ve Fuat Köprülü, Hüseyinzade Ali Bey ile o sıralar Türkiye’de çalışmakta olan Macar bilgin Mesaroş Yula’yı Türkiye’yi temsil etmek üzere göndermiştir. Bu toplantıda alınan Latin asıllı alfabe kabul edilmesi tavsiyesine uyulmuş ve 1 Kasım 1928’de Türkiye bu alfabeyi benimsemiştir.
12.Soru
A dilinin, B diline ait sözcük, anlam vb. dil ögelerini kendi sistemine dâhil etmesine ne ad verilir?
Kod değiştirme |
Değişke |
Gösterge |
Gönderge |
Ödünçleme |
Kopyalama (ödünçleme, alıntı): A dilinin, B diline ait sözcük, anlam vb. dil ögelerini
kendi sistemine dâhil etmesidir. Kopyalama, dil ilişkilerinin en sık rastlanan biçimidir.
Diller arasında benzerlikler ve ortaklıklar olabilir: Diller arasındaki benzerlik ve ortaklıklar aynı genetik kaynaktan gelişmenin, temas sonucu yapılan kopyaların ürünü veya rastlantısal olabilir. Örneğin Türkçedeki ‘erkek kardeş’ anlamındaki birader sözcüğünün Boşnakça brati, Farsça berader ve İngilizce brother sözcükleriyle sesçe yakın ve anlamca aynı olmasının nedeni de Türkçenin bu sözcüğü Boşnakça ve İngilizce ile birlikte HintAvrupa dilleri ailesinde yer alan Farsçadan kopyalamasıdır.
13.Soru
Köktürk alfabesini okumayı ilk başaran ve "Türk alfabesi" olarak adlandırmış olan ilk bilgin aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
Vasili Radrof |
Sovyetler birliği |
T. Thomsen |
V. Thomsen |
L. Thomas |
V. Thomsen, Köktürk alfabesini okumayı ilk başaran ve "Türk alfabesi" olarak adlandırmış olan ilk bilgindir. Doğru cevap D'dir.
14.Soru
Orta Türkçe dönemi hangi olayla başlamaktadır?
Kavimler göçü |
Hun İmparatorluğu'nun dağılması |
Türklerin İslamiyet'i benimsemesi |
Latin alfabesinin kabulü |
Islahat Fermanı'nın ilanı |
İslam dininin Türkler arasında hakim duruma gelmesi, dili de etkilemiştir. Hem din değişikliğinden, hem de dilin iç bünyesindeki bazı değişmelerden dolayı Eski Türkçe döneminin kapandığı, Orta Türkçe döneminin başladığı kabul edilir.
15.Soru
Gerek ana dili konuşurları gerekse diğer dillerin konuşurları tarafından devlet yönetiminde ve kamu alanında yasal ve zorunlu olarak kullanılması gereken dil veya dillere ne ad verilir?
Devlet Dili |
Ana Dil |
Ölçünlü Dil |
Ata Dil |
Ana Dili |
Gerek ana dili konuşurları gerekse diğer dillerin konuşurları tarafından devlet yönetiminde ve kamu alanında yasal ve zorunlu olarak kullanılması gereken dil veya dillere devlet dili denir. Doğru cevap A'dır.
16.Soru
I. Alfabe Kanunu’na göre ünsüzler kendilerinden sonra gelen bir /e/ ünlüsü ile seslendirilirler. II. Ölçünlü Türkçenin harf olarak gösterilen ünsüzlerinin sayısı 21’dir. III. Ancak ölçünlü konuşma dilindeki ünsüz seslerin sayısı daha azdır. IV. Türkçenin ünsüzleri oluşumları sırasında karşılaştıkları engellere göre beş gruba ayrılır. Türkçe'deki ünsüzler ile ilgili yukarıda verilen bilgilerden hangileri doğrudur?
II ve III |
I ve III |
II ve IV |
I ve II |
I, II ve III |
Alfabe Kanunu’na göre ünsüzler kendilerinden sonra gelen bir /e/ ünlüsü ile seslendirilirler. Çünkü ünsüzler tek başlarına hece oluşturamazlar. Ölçünlü Türkçenin harf olarak gösterilen ünsüzlerinin sayısı 21’dir. Ancak ölçünlü konuşma dilindeki ünsüz seslerin sayısı daha fazladır: b, c, ç, d, f, ġ, g, ğ, h, j, ḳ, k, ł, l, m, n, ñ, p, r, s, ş, t, v, v̇ , y, z. Alfabede harf olarak yer alan j bir iki yansıma ve ödünçlemede, ñ ise kimi ünsüzlerin komşuluğunda /n/nin bir alt ses birimi olarak bulunur. Türkçenin ünsüzleri genel olarak; oluşum/boğumlanma yerlerine (çıkaklarına) göre, ötümlü/ötümsüz (titreşimli/titreşimsiz) olmalarına göre, sürekli/süreksiz olmalarına göre, ağız/ geniz ünsüzü olmalarına göre dört grupta sınıflandırılır. Ünsüzler oluşumları esnasında bir engelle karşılaşan sesler oldukları için yukarıdaki sınıflandırma bir bakıma engelin türünü göstermektedir.
Doğru cevap D'dir.
17.Soru
Bir dilin lehçe, ağız vb. sözlü ve yazılı farklı biçimleri ile karma dillerin ve sözel olmayan dillerin tamamını veya herhangi birini ifade eden terim aşağıdakilerden hangisidir?
Gösterilen |
Betimleyici |
Diyalekt |
Değişke |
Gösterge |
Değişke (Dil değişkesi, varyant), bir dilin lehçe, ağız vb. sözlü ve yazılı farklı biçimleri ile karma dillerin ve sözel olmayan dillerin tamamını veya herhangi birini ifade etmektedir. Doğru cevap D'dir.
18.Soru
“Kızılderililer dilleri yerine İngilizce konuşmaya başladıkça gelişeceklerdir.” diyen biri dille ilgili aşağıdaki bilimsel değerlendirmelerin hangisine aykırı bir söylemde bulunmuş olur?
Dilde nedensizlik ilkesi esastır. |
Dil bir sistemdir. |
Dilin üretim yetisi sınırsızdır. |
Dil, toplumsal katmanlara göre değişmez. |
İlkel dil, gelişmiş dil ayrımı yoktur. |
Bilimsel açıdan ilkel veya gelişmiş dil diye bir ayrımdan bahsedemeyiz. Kızılderililerin gelişmemesinin sebebi dil olmadığı gibi, Amerikalıların da gelişmişliğinin sebebi İngilizce değildir. Bu nedenle dil gibi gelişmişliği kronolojik olarak ele alınamayan yapılar üzerinden hiyerarşik değerlendirmeler yapmak bilimsel olmayacaktır.
19.Soru
Diğer sözcük ya da sözcük öbekleriyle doğrudan söz dizimsel ilişkisi bulunmayan ve çekime girmeyen ‘aşırı ve ani’ duygu (ah, vah), seslenme (bre, hey, yahu), sorma (hani, niçin), gösterme (işte), cevap (evet, hayır, yok) vb. ifade eden veya doğa seslerini taklit eden (çat, fıs, pat) sözcüklere verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?
Bağlaçlar |
Edatlar |
Sıfatlar |
Ünlemler |
Zamirler |
Ünlemler; diğer sözcük ya da sözcük öbekleriyle doğrudan söz dizimsel ilişkisi bulunmayan ve çekime girmeyen ‘aşırı ve ani’ duygu (ah, vah), seslenme (bre, hey, yahu), sorma (hani, niçin), gösterme (işte), cevap (evet, hayır, yok) vb. ifade eden veya doğa seslerini taklit eden (çat, fıs, pat) sözcüklerdir. Doğru cevap D’dir.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi dilin özelliklerinden değildir?
Dil, öğrenilen değil, edinilen ve kuşaktan kuşağa aktarılan bir sistemdir.
|
Dil, insanı konu alan her bilim dalıyla yakından ilgili doğal bir iletişim aracıdır.
|
Dil, kültürden bağımsız kendi başına bir unsurdur.
|
Diller arasında benzerlikler ve ortaklıklar olabilir.
|
Dilin temeli sestir, doğal olarak öncelikle sözlü anlatım aracıdır.
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ