Turkish Language 1 Ara 30. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdaki ifadelerden hangisi dilin kültürle ilişkisini yansıtmaz?
Dil, sosyal yapının ve kültürün aynasıdır.
|
Maddi ve manevi kültürün içine giren bütün kavram ve sözcükler dilin içinde yer almaktadır.
|
Toplumun kültür değerleri kuşaktan kuşağa dil aracılığıyla aktarılır.
|
Toplumun kültür yapısı dilin yapısına bağlı olarak gelişir.
|
Dil ve kültür, ulusları birbirinden ayıran en temel ögelerdir.
|
2.Soru
Aşağıdaki sözcüklerden hangisi eklenmelerdeki benzeşmeye örnektir?
Onlar |
Yüzbaşı |
Doktor |
Çocuklar |
Pskiyatri |
Sözcükler başka sözcüklerle ya da ekler sözcüklerle birleşirken genellikle yazıda gösterilmeyen kimi benzeşmeler ortaya çıkabilir. Bu yüzden doğru cevap A seçenedir.
nl > nn: onlar > /onnar/
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Karahanlı Döneminde yazılmış eserlerden biri değildir?
Kutadgu Bilig |
Göç Destanı |
Dîvânü Lügâti’t-Türk |
Atebetü’l-Hakâyık |
Dîvân-ı Hikmet |
Karahanlı Dönemi’nden günümüze sayı olarak çok olmamakla birlikte Türk dil ve kültür tarihi açısından son derece önemli eserler kalmıştır. Bunlar; 1069 yılında Yusuf Has Hâcip tarafından yazılmış 6645 beyitten oluşan Kutadgu Bilig; Kâşgarlı Mahmut tarafından 1072 yılında başlanıp 1077 yılında tamamlanmış, 7000’den fazla Türkçe kelimenin Arapça karşılığı verilmekle kalınmayıp şiirlerle, atasözleri ve deyimlerle örneklendirilerek zenginleştirilmiş, Türk kültürünün hazinesi olarak değerlendirilen Dîvânü Lügâti’t-Türk; Edip Ahmet Yüknekî tarafından yazılan Atebetü’l-Hakâyık; Ahmet Yesevî’nin şiirlerinin toplanmasıyla oluşturulan Dîvân-ı Hikmet ve kim tarafından yazıldığı tam olarak bilinmeyen Kur’an Tercümesi gibi eserlerdir.
Göç Destanı ise Uygurların kuzeyden güneye göç etmelerinin üzerine oluştu.
Doğru cevap B'dir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi türemiş sözcüktür?
Pantolon
|
Apartman
|
Orman
|
Gelinlik
|
Fakülte
|
5.Soru
Devlet; çok sayıda sözlü dilin yarattığı karmaşada hükmetme, denetleme ve icra gücünün aracı olacak, aynı zamanda egemenliğini simgeleyecek çatı görevinde bir üst dile ihtiyaç duyar. Genel olarak yazı dili, edebî dil vb. şekilde adlandırılan bu üst dile ne ad verilir?
Üst Dil |
Ana Dili |
Ana Dil |
Şive |
Ölçünlü Dil |
Devlet; çok sayıda sözlü dilin yarattığı karmaşada hükmetme, denetleme ve icra gücünün aracı olacak, aynı zamanda egemenliğini simgeleyecek çatı görevinde bir üst dile ihtiyaç duyar. Genel olarak yazı dili, edebî dil vb. şekilde adlandırılan bu üst dile Ölçünlü Dil denir. Doğru cevap E'dir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi öznenin ve nesnenin durumuna göre çatıların sınıflandırılma şekillerinden değildir?
Öznel çatılar |
Dönüşlü çatılar |
Edilgen çatılar |
İşteş çatılar |
Ettirgen çatılar |
Çatıları, öznenin ve nesnenin durumuna göre dönüşlü, edilgen, işteş, ettirgen çatılar olarak daha ayrıntılı bir şekilde sınıflandırabiliriz.
7.Soru
I-Türk dilini millî kültürümüzün eksiksiz bir ifade vasıtası haline getirmek.
II-Yazı dilinde Türkçeye yabancı kalmış unsurları atmak.
III- Türk dilini evrensel bilim dili haline getirmek.
Yukarıda verilenlerden hangisi/ hangileri Türk Dil Kurumu'nun 17 Ekim 1932’de yayınladığı bildiride dikkat çekilen konulardandır?
I ve II |
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
I, II ve III |
Türk Dil Kurumu 17 Ekim 1932’de bir bildiri yayınlar ve şu konulara dikkat çekilir: 1. Türk dilini millî kültürümüzün eksiksiz bir ifade vasıtası haline getirmek. Türkçeyi muasır medeniyetin önümüze koyduğu bütün ihtiyaçları karşılayacak bir mükemmeliyete erdirmek. 2. Bunun için bugün yazı dilinde Türkçeye yabancı kalmış unsurları atmak, halkçı bir idarenin istediği şekilde halk ve münevverler arasında birbirinden mahiyetçe ayrı iki dil varlığını ortadan kaldırmak, temel unsurları öztürkçe olan bir dil meydana getirmek. Doğru cevap A'dır.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türk Dil Kurumu’nun kuruluş tarihidir?
1 Kasım 1928 |
12 Nisan 1931 |
02 Temmuz 1932 |
12 Temmuz 1932 |
17 Ekim 1932 |
1 Kasım 1928’de Türkiye Latin alfabesini benimsemiştir. 12 Nisan 1931’de Türk Tarih Kurumu kurulmuş, 02 Temmuz 1932’de ilk tarih kongresi toplanmıştır. 12 Temmuz 1932’de Türk Dil Kurumu kurulmuş ve çalışmalara başlamıştır. 17 Ekim 1932’de ise Türk Dil Kurumu bir bildiri yayınlamıştır. Doğru cevap D seçeneğidir.
9.Soru
'Halkın, anlamını bilmediği ya da unuttuğu bir sözcüğü ses ve anlam bakımından kendi dilinin sözcüklerinden birine benzetmesi' tanımı anlam bakımından sözcük türlerinden hangisine aittir?
yerlileştirme |
aktarma |
argo |
çağrıştırma anlamlı |
karşıt anlamlı |
Yerlileştirme (halk etimolojisi): Halkın, anlamını bilmediği ya da unuttuğu bir sözcüğü ses ve anlam bakımından kendi dilinin sözcüklerinden birine benzetmesidir. Çorum sözcüğünün, çoğu Rum’dan, İstanbul’un İslam ve bol sözcüklerinden geldiği açıklaması birer yerlileştirme etimolojisi örneğidir.
10.Soru
"Bu kurama göre dil, düşünceyi, toplumsal davranışları ve toplumsal davranış örüntülerini belirleyen bir kalıptır. Bu durumda, bir dilin yapısı, o dili konuşanların dünya görüşlerini de belirlemekte ve biçimlendirmektedir. Kurama göre dil, sadece düşüncelerin ifade edildiği bir araç değil, aynı zamanda düşünceyi şekillendiren, bireylerin zihinsel aktivitelerini yönlendiren bir program veya rehberdir. Düşünmek, rasyonel bir eylem olsa da o dilin gramerinden bağımsız değildir. Dil, gerçekliği süzen bir filtre oluşturarak toplumların kendilerini saran dünyayı algılama biçimini ve dünya görüşünü belirlemektedir. Bu nedenle, farklı dilleri konuşan insanların dünyayı algılama biçimleri, değer yargıları ve kültürel davranışları da farklıdır."Yukarıda savunduğu düşünceleri dile getirilen kuram aşağıdakilerden hangisidir?
Ünlem Kuramı
|
Etkileşim Kuramı
|
Sapir-Whorf Kuramı
|
Ding-Dong Kuramı
|
Yansıma Kuramı
|
11.Soru
Aşağıdaki sıfat fiil eklerinden hangisi geniş zaman anlamı taşıyan sıfat fiildir?
tanıdık (adam)
|
bilmiş (çocuk)
|
oynar (başlık)
|
akacak (kan)
|
yakacak (odun)
|
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Batı’ da morfoloji olarak adlandırılan çalışma alanının Türkçedeki isimlerinden biri değildir?
biçim bilim |
kelime bilgisi |
cümle bilgisi |
şekil bilgisi |
yapı bilgisi |
Batı’ da morfoloji olarak adlandırılan
bu çalışma alanı Türkçede biçim bilim, biçim bilgisi, kelime bilgisi, şekil bilgisi,
yapı bilgisi, sözcük bilim gibi farklı terimlerle adlandırılmaktadır. Doğru cevap C'dir.
13.Soru
Latin alfabesinin kaynağının, aşağıdaki alfabelerden hangisi olduğu kabul edilmektedir?
Mani alfabesi
|
Soğut alfabesi
|
İbrani alfabesi
|
Grek alfabesi
|
Süryani alfabesi
|
14.Soru
İnsanın ve genellikle annesi bebeklik döneminden birlikte olduğu dil topluluğunun üyeleriyle etkileşim aracılığıyla edindiği ve birinci dil, asıl dil olarak da nitelendirilen dile ne ad verilir.
Ana dil |
Ana dili |
Diyalektik |
Ölçünlü dil |
İzole dil |
Ana Dili: İnsanın ve genellikle annesi bebeklik döneminden birlikte olduğu dil topluluğunun üyeleriyle etkileşim aracılığıyla edindiği dildir. Birinci dil, asıl dil olarak da nitelendirilir.
15.Soru
Dilin özellikleri düşünüldüğünde aşağıdakilerden hangisi doğru olur?
Konuşurlar dilin zaman eklerini değiştirebilirler. |
İlkel veya gelişmiş dil yoktur. |
Yazılı dil sözlü dilden üstündür. |
Dilin üretim yetisi sınırlıdır. |
Ana dili öğrenilen bir sistemdir. |
İlkel dil, gelişmiş dil ayrımı yoktur: Yeryüzünün tarihî veya modern bütün dilleri gerçek anlamda çok gelişmiş sistemlerdir. İlk yazılı belgelerin ait olduğu dil olan Sümerce, Hititçe vd. pek çok antik dilin gramerleri yazılmıştır. Bunların hiçbiri modern diller-den ‘geri’ değildir. Bazı dillerin grameri karmaşık, bazı dillerin ise daha basittir. Gramer bakımından basit ya da karmaşık bütün diller, bugün itibarıyla her türlü ileri teknoloji araçlarından çok daha gelişmiştir. Su ana değin kendiliğinden en basit cümleyi üretebilen makine ya da program yapılamamıştır. Doğru cevap B’ dir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi geniz seslerine örnektir?
b-z
|
c-f
|
h-k
|
b-l
|
m-n
|
17.Soru
Sözcük yapımının tanımı nedir?
Cümle içinde yüklemin özne veya nesne ile ilişkisini belirleyen süreçlerdir.
|
Sayıca bir’den fazla varlığı, kavramı ifade eden eklerin oluşturulma sürecidir.
|
Türemiş karmaşık sözcüklerin yapısının yan sözcüğü oluşturan sözcükten daha küçük biçim bilgisel ögelerin diziliş, bir araya geliş biçimlerinin bir tür sözcük sentaksının (söz dizimi) araştırılmasıdır.
|
Ad soylu sözcüklerin yüklem olarak kullanılmasını, eylem cümlelerinde ise birleşik çekimler sağlayan sözcüklerin yapım aşamasıdır.
|
Herhangi bir sözcük türüne dâhil olmayan, yan eylem, ad (isim), sıfat, zarf vb. sözcük türlerinden birine girmeyen bağımlı biçim birimlerinin oluşturulma sürecidir.
|
18.Soru
Oluşum yerlerine göre ünsüzlerle ilgili olarak hangisi doğru değildir?
Alt ve üst dudakların birbirine temas ettiği noktada çift dudak ünsüzleri /b,p,m/ oluşur. |
Üst ön dişlerin arkasında diş ünsüzleri /d,n,s,t,z/ oluşur. |
Üst ön dişlerin hemen üstünde diş eti ile öndamağın birleştiği yerde /c,ç,j,s/ ünsüzleri oluşur. |
Gırtlakta oluşan ünsüz yoktur. |
Üst dişler ile alt dudağın birbirine temas ettiği noktada ise diş-dudak ünsüzleri /f,v/ oluşur. |
Gırtlakta oluşan tek ünsüz /h/dir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "nesneye yönelik" çatılar arasında yer almaktadır?
Ettirgen çatı |
Edilgen çatı |
İşteşlik çatı |
Dönüşlü çatı |
Etken çatı |
Eylemden eylem yapma ekleri, eylem tabanlarına gelerek yeni eylemler yapan özel söz dizimsel işlevleri bulunan yapılar olarak tanımlayabiliriz. Bu eklerin çatı adı verilen özel görünümleri vardır. Çatı ekleri cümle içinde yüklemin özne veya nesne ile ilişkisini belirler: Edilgen çatı, Dönüşlü çatı, İşteş çatı, Ettirgen çatı, Sıklık çatısı, Kuvvetlendirme çatısı, Olumsuzluk çatısı olmak üzere yedi farklı çatı vardır. Doğru cevap A'dir.
20.Soru
- Latin
- Arap
- Kiril
- Uygur
- Ermeni
Yukarıda verilen alfabelerden hangileri günümüzde farklı coğrafyalarda yaşayan Türkler tarafından kullanılmaktadır?
I-II-III |
I-II-IV |
I-III-IV |
I-II |
I-IV |
Türkler şu anda da dillerini farklı coğrafyalarda üç ayrı alfabe ile yazmaktadırlar. Bu alfabeler; Latin, Kiril ve Arap alfabeleridir. Doğru cevap A seçeneğidir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ