Turkish Language 1 Ara 7. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ünsüzlerle ilgili ses olaylarından göçüşmeye örnek olarak gösterilebilir ?
oltur>otur |
öyük>höyük |
lanet>nalet |
kapı>gapı |
barmak>parmak |
Göçüşme, sözcük içindeki iki sesin yer değiştirmesidir. Genellikle /l, p, r/ ünsüzlerinin
ikisinin birlikte bulunduğu sözcüklerde görülür. Söz içinde birbirini izleyen sesler arasındaki
yer değiştirmeye yakın yer değiştirme; birbirinden uzakta kalan seslerin yer değiştirmesine
ise, uzak yer değiştirme adı verilir
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi dilin nitelikleri ile ilgili önemli hususlardan biridir?
Dil öncelikle yazılı anlatım aracıdır. |
Dil, bir sistemdir. |
İlkel dil, gelişmiş dil ayrımı vardır. |
Dil, toplumsal katmanlara göre değişiklik göstermez. |
Dilin üretim yetkisi sınırlıdır. |
Dil konuşma ve dinleme işlevlerini gerçekleştirmek üzere birbirleriyle bağlantılı ses, söz dizimi, anlam vb. alt sistemlerin oluşturduğu, üzerinde inceleme yapılabilen sistemli bir bütündür. Dil bir sistem olmasaydı, insanlar tarafından edinilemez ya da öğrenilemezdi. Dil sisteminin işleyişi yalnızca kendi yasalarına bağlıdır.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi anlam bakımından sözcük türleri içerisinde yer almaz?
Argo Anlam
|
Temel anlam
|
Yan anlam
|
Mecaz anlam
|
Soyut anlam
|
4.Soru
Aşağıdaki seçeneklerde verilen kavramlardan hangisi biçim bilgisiyle iligili temel bir kavram değildir?
Kök |
Gövde |
Taban |
Eklenme |
Yapım eki |
Türkçede biçim bilgisi ile ilgili birçok terim kullanılmaktadır. Bu kavramlar kök, gövde, taban, ek ve eklenmedir. Yapım eki, bunlara gelen eklerden biridir. Doğru cevap E'dir.
5.Soru
Aşağıdaki sözcüklerden hangisi soyut anlamlıdır?
Işık |
Damla |
Dil |
Maden |
Cam |
‘Dil’ sözcüğü beş duyu organıyla algılanamayan soyut anlamlı bir sözcüktür.
6.Soru
Göçmen azınlık dili nedir?
Göç etmeden önce azınlıkların kullandığı resmi dil.
|
Azınlıkların geliştirdiği dil.
|
Halkın göç ettiği coğrafyanın resmi dili.
|
Çeşitli nedenlerle yerli coğrafyalarını terk ederek başka ülkelere göç eden ve bulundukları siyasal coğrafyadaki resmî dilden veya çoğunluğun dilinden farklı bir dili konuşan göçmen toplulukların dilidir.
|
Yerli halkın geliştirdiği dil.
|
7.Soru
Altı çizili sözcük hangi sözcük yapma sürecinin çıktısıdır?
mekanik+elektronik --> mekatronik ‘mekanik, elektrik, elektronik ve bilgisayar sistemlerinin bir arada bulunduğu disiplin biçimi’
Karma |
Kırpma |
Birleştirme |
Tarama |
Kısaltma |
Karma: İki sözcüğün hecelerini ya da parçalarını, genellikle ilk bileşenin birinci, ikinci bileşenin ikinci parçasını bir araya getirerek yeni sözcük oluşturma yoludur. arge (< araştırma + geliştirme), ordonat (< ordu + donatım), eltel (< el + telefonu ) vb. Karmada bileşenler biçim bilgisel ögeler değildir. Doğru cevap A’ dır.
8.Soru
Orhun abidelerinden olan Bilge Kağan yazıtı hangi yıl dikilmiştir?
700 |
725 |
732 |
735 |
780 |
Orhun yazıtlarından Tonyukuk adına dikilmiş olan 725-726 yıllarında, Köl Tigin’e ait olan 21 Ağustos 732’de, Bilge Kağan yazıtı da 24 Eylül 735’te dikilmiştir. Doğru cevap D'dir.
9.Soru
I. Devlet yönetimi, eğitim, ekonomi vb. alanlarda kullanılır.II. Yasal, kurumsal ve toplumsal desteği vardır.III. Edebi geleneği vardır ve ortak yazım sistemine sahiptir.IV. Genel kabul gören sözlüğü ve yazım kılavuzu bulunur.V. Ortak söyleyiş sistemi vardır.Yukarıda özellikleri verilen kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Dilbilgisi |
Dil |
Ölçünlü dil |
Ölçünleştirme |
Tasviri dil |
Ölçünlü dil (standart/ölçünlü değişke): Devlet yönetimi, eğitim, ekonomi vb. bütün alanlarda kullanılan, yasal, kurumsal, toplumsal desteği, edebî geleneği, ortak yazım sistemi, genel kabul gören sözlüğü, yazım kılavuzu, ortak söyleyiş sistemi vb. bulunan dil veya değişke.
10.Soru
'Bahçede yaşlı teyzeye yardım eden biri vardı, sanırım yabancıydı.' cümlesinde altı çizili sözcüğün türü aşağıdakilerden hangisidir?
Bağlaç |
Edat |
Sıfat |
Zarf |
Zamir |
Zamirler, geleneksel dil bilgisinde bir adın veya ad öbeğinin yerini tutabilen ad soylu sözcüklerdir.
11.Soru
I. Oluşum/boğumlanma yerlerine göre. II. Ötümlü/ötümsüz olmalarına göre. III. Sürekli/süreksiz olmalarına göre. IV. Ağız/geniz ünsüzü olmalarına göre. Aşağıdakilerden hangisi Türkçenin ünsüzlerine ilişkin sınıflandırmaları kapsamaktadır?
I, II, III
|
II, III
|
III, IV
|
I, II, III, IV
|
I, III, IV
|
12.Soru
I. Dil, bir sistemdir.
II. Dilin temeli sestir, doğal olarak öncelikle sözlü anlatım aracıdır.
III. Dilin üretim yetisi sınırlıdır.
IV. Dilde nedensizlik ilkesi esastır.
V. Her dil, ait olduğu toplumun gereksinimlerine cevap veremeyebilir.
Dil ile ilgili yukarıdakilerden hangileri söylenebilir?
I, II ve III |
I, II ve IV |
II, III ve IV |
III, IV ve V |
I, II ve V |
Dilin üretim yetisi sınırsızdır: Dilin üretim gücü, konuşurların sınırlı sayıda yolla sınırsız sözcük oluşturma, cümle kurma ve anlama yetisidir. Matematikte on temel sayı ile sonsuz işlem yapabilme niteliğine benzer biçimde dilin ses, biçim, söz dizimi vb. kuralları çerçevesinde yeni sözcükler ve cümleler üretilebilir, üretilenler anlaşılabilir.
Her dil, ait olduğu toplumun gereksinimlerine cevap verebilecek yeterliktedir: Yeryüzündeki her dil, sınırsız üretim yetisine sahip olması itibarıyla konuşurlarının değişen ihtiyaçlarına karşılık verebilecek, ait oldukları toplumun gereksinimlerini karşılayabilecek, kültürel mirasını sonraki kuşaklara aktarabilecek nitelikte ve yeterliktedir. Dil, zamanın ve koşulların değişmesine kolaylıkla uyum sağlar. Örneğin, Türkçe bir sözlü ve yazılı dil olarak yüzlerce yıldır bugünkü Moğolistan’dan Avrupa içlerine değin tarihî ve modern bütün Türk dilli toplulukların ihtiyaçlarını karşılamaktadır. Ancak bir dilin konuşurları, yeni kavramlar ve sözcükler üretmek yerine daha kolay bir yolu tercih ederek bunları başka dillerden kopyalayabilirler. Örneğin, Kazakistan, Kırgızistan vd. Eski Sovyet cumhuriyetlerinde Rusça, özellikle kentlerde, neredeyse tamamen Kazakça ve Kırgızcanın yerini almıştır.
Doğru cevap B'dir.
13.Soru
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylem ‘’edilgen’’ çatılı değildir? (Edilgen çatılı eylemlerde, işi kimin yaptığı belli değildir.)
Kaçak yapılar belediye görevlileri tarafından yıkıldı. |
İhtiyar adam dalgın dalgın denize bakıyordu. |
İhtiyar adam dalgın dalgın denize bakıyordu. |
Bayram öncesi bütün ev baştan başa temizlendi. |
Bu yazarımızın eserleri dili yalın olduğundan çok okunur. |
Diğer seçeneklerde eylemi kimin yaptığı belli değilken, B seçeneğinde özne ihtiyar adamdır. Diğerlerinde aslında nesne olan sözcük, özne görevindedir, cümlede sözde özne bulunmaktadır.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Güneybatı dillerindendir?
Azerice |
Nogayca |
Uygurca |
Çuvaşça |
Halaçça |
Güneybatı (GB), Oğuz Türkçesi: Bu grup kendi içinde batı (b) ve doğu (d) olmak üzere ikiye ayrılır. GBb grubunda Gagauzca, Türkiye Türkçesi ve Azerice; GBd grubunda ise Türkmence yer alır. Salırca (Salarca) tarihî olarak Oğuz grubundan gelişmiştir. Doğru cevap A’ dır.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi dil bilgisi ile ilgili temel kavramlar arasında yer almaz?
Kök |
Gövde |
Taban |
Ek |
Şive |
Şive Türkçenin temel dil bilgisi kavramları içerisinde yer almaz. Doğru cevap E'dir.
16.Soru
Göz-gözlük kelimeleri arasındaki ilişki hangi biçim bilgisi türüne örnektir?
Gövde |
Eklenme |
Taban |
Ek |
Kök |
Tabanlar, eklerin, yani bağımlı biçim birimlerin eklendiği yalın sözcükler, yani bağımsız biçim birimlerdir. Tabanlar kök veya türemiş sözcük olabilir. Göz, gözlük sözcüğünün tabanıdır.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Atatürk’ün dil anlayışını yansıtmaz?
Türkçeyi kendi seyrine bırakarak kendi yolunu bulmasına olanak sağlamak
|
Uzun vadede gelişmiş ve zengin bir dil durumuna getirmek
|
Halkın anlayabileceği, onu sahiplenebileceği bir dil durumuna getirmek
|
Konuşma diliyle yazı dili arasındaki ayrılıkları ortadan kaldırmak
|
Zengin kurallara ve anlatım gücüne sahip bir dil oluşturmak
|
18.Soru
Sözcük yapımı ile ilgili verilen isimlerden hangilerinin sözcük yapımı yolları arasında sayılması mümkün değildir?
Birleştirme, Kırpma, Tarama
|
Örnekseme, Genelleşme, Kısaltma
|
Kalıplaşma, Karma, Kopyalama
|
Türetme, Genelleşme, Ayırma
|
Ters türetme, Kasıtlı yaratma, Derleme
|
19.Soru
Altay dillerinin yazı dili sayısı bakımından en kalabalık dili aşağıdakilerden hangisidir?
Korece |
Japonca |
Çince |
Türkçe |
Mançuca |
Altay dilleri: Adını Altay dağlarından alan Altay dilleri aralarındaki genetik akrabalık kesin olarak ortaya konulamayan Türk dilleri, Moğol dilleri ve Mançu-Tunguz dillerinden oluşur. Türkçe, Altay dillerinin yazı dili sayısı bakımından en kalabalık dilidir. Moğol dilleri esas olarak Moğolistan’da, Rusya Federasyonu ve Çin Halk Cumhuriyeti’nin Moğolistan’a sınırdaş coğrafyalarında konuşulur. Tunguz dilleri Sahalin adaları da bilel olmak üzere, orta ve doğu Sibirya’ya, Çin ve Moğolistan’ın kuzeydoğusundaki bölgelere dağılmıştır. Mançuca, grubun en tanınan dilidir. Altay dillerinin ‘muhtemel’ üyeleri, Korece ve Japonca akrabası bulunmayan ‘yalnız’ dillerdir.
20.Soru
Türkiye'de Hükûmet, Latin harflerinin kabul edilmesi kararı kaç yılında alınmıştır?
1924 |
1925 |
1926 |
1927 |
1929 |
Osmanlı Devleti’nde Latin alfabesine geçme düşüncesi, yukarıda dile getirildiği gibi, ilk olarak 1868’de dillendirilmiş, daha sonra da uzun süren tartışmalar yaşanmış, bu değişikliğe taraftar ve karşı olan aydın ve siyasetçiler altmış yıla yakın bir süre mücadele etmişlerdir. 1926’da yapılan Bakü Türkoloji Kongresi’nde bütün Türklerin Latin alfabesini kabul etmeleri yönünde tavsiye kararı alınmış ancak Türkiye’de tartışmalar yine devam etmiştir. Hükûmet 1927’de Latin harflerinin kabul edilmesi kararını almış ve 10 Haziran 1928’de Dil Encümeni adıyla bir komisyon kurulmuştur.
Doğru cevap D'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ