Amaç 1

U/ü sesleri; art, yuvarlak, dar ses grubuna girmektedir. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Bağımsız biçim birimler (kök / kök biçim birim): Tek başlarına kullanılabilen biçim birimlerdir. Bağımlı biçim birimler (ek) ise tek başlarına kullanılamayan biçim birimlerdir. Bağımlı biçim birimler görevlerini yerine getirebilmeleri için bağımsız biçim birimlerine ihtiyaç duyarlar. Örneğin, “kızlar eve gitti.” cümlesinde “kız, ev, git” bağımsız biçim birimlerken sözcüklere eklenen “-lar, -e, -ti” ekleri bağımlı biçim birimlerdir. Sıradan sözcüğünde, gövdenin anlamıyla bağıntılı olan kök biçim ‘sıra’ dır. Doğru cevap B’ dir.

1926’da yapılan Bakü Türkoloji Kongresi’nde bütün Türklerin, Latin alfabesini kullanması
yolunda bir karar alınmış ve Çuvaşlar dışında kalan bütün Türk toplulukları bu kararı uygulamışlardır. Eski Sovyetler Birliği’nde yaşayan Türk halklarının Rus-Kiril alfabesini kullanmaları yolunda Moskova’nın aldığı karar üzerine 1939’da Azerbaycanlılar, Tatarlar, Yakutlar ve Hakaslar, 1940’da Kazak, Kırgız, Başkurt, Karakalpak ve Özbekler, 1943’te Tuvalılar, 1957’de de Gagavuz Türkleri Latin alfabesini bırakıp Kiril alfabesine geçmişlerdir.

Dillerin doğuşu ile ilgili kuramları, yeryüzündeki bütün dillerin tek ana dilden geliştiğini ileri süren tek köken kuramıdır.

Soyut anlam: Somut anlamın aksine, belirli bir nesneye ait olmayan, o nesneyi çağrıştırmayan, geleneksel tanımıyla beş duyu organı ile algılanmayan, yalnızca zihinde var olan anlamdır. Doğru cevap C'dir.

Dil, sınırlı anlamın sınırsız kullanımıdır, dil, kendi düşüncelerini sesin yardımıyla, özne ve yüklem aracılığıyla anlaşılır duruma getirmektir ve zihnin birikimlerinin temsilidir. Doğru cevap D'dir.

Ali Şir Nevainin Türkçe ve Farsçayı karşılaştırarak Türkçenin daha üstünbir dil olduğu sonucuna ulaştığı eserinin adı Muhakemetül Lugateyn'dir. Doğru cevap B'dir.

Türkçede ünlüler komşuluklarındaki ünlü ve ünsüzlerin etkisi vb. nedenlerle kalınlaşabilir, incelebilir, daralabilir, düzleşebilir, yuvarlaklaşabilir, genişleyebilir veya kısalabilir, uzayabilir. Ancak bu süreçler normal koşullarda daima hep sistemli biçimde gerçekleşir. Örneğin düz, geniş, art a ünlüsü yuvarlaklaşırsa o; daralırsa ı; incelirse e olur. Bunların dışında doğrudan bir başka ünlüye dönüşemez. Konuyla ilgili bir örnek daha verelim: Yuvarlak, dar, ön ü ünlüsü düzleşirse i; genişlerse e; kalınlaşırsa u ünlüsüne gelişir. 

Yeni sözcüklerin yapımında çok kullanılan veya çok sayıda sözcükte bulunan eklere işlek ekler denir.

Latin alfabesine resmen geçiş tarihi 1 Kasım 1928'dir. Doğru cevap A'dir.

Çeşitli bilim, sanat ve meslek alanlarında kullanılan özel anlamlı sözcüklere terim denir. Nota sözcüğü, müzik sanatına özgü bir sözcüktür.

İzole dil, bir dil ailesi içinde yer alan ancak coğrafi bakımdan ailenin diğer üyelerine komşuya da yakın olmayan ya da eldeki dil bilimsel verilere göre herhangi bir dil ailesi içinde yer almayan veya aynı dil ailesi içinde yakın akrabası bulunmayan dildir.

Yalınlayan diller, ek almayan, çekime girmeyen, tek heceli sözcüklerin sıralanmasının,
tonlamanın ve vurgulamanın birincil önem taşıdığı Çince, Tibetçe gibi dillerdir. Doğru cevap C'dir.

Biçim bilgisel olarak diller başlıca bitişken (eklemeli), bükünlü (çekimli), yalınlayan diller olmak üzere 3'e ayrılır. Doğru cevap A'dır.

Sıklık çatısı: Eylemin gösterdiği hareketin ardı ardına ya da sıklıkla yapıldığını
gösterir. Türkçede en sık kullanılan sıklık çatıları AlA- -IştIr-, -klA-. ov->ovala-,
silk-> silkele-, serp-> serpiştir-, ovuştur- vb. sür- > sürükle-, say- > sayıkla- vb. örnekler eylemin ardı ardına yapıldığını gösteren sıklık çatılarıdır. 

Doğru yanıt B 

Gövde: Gövdeler, biri bağımsız biçim birim olmak üzere, en az iki biçim birimden oluşan yani bir veya daha fazla ek alan kök biçim birimlerdir. Örneğin; geçit, gelinlik, geliştiril- söz­cükleri geç-(i)-t, gel-(i)-n-lik, gel-(i)ş-tir-(i)l- biçim birimlerinden oluşan gövdelerdir. Bu tür sözcükler yapısına göre türemiş sözcükler olarak da bilinir. Herhangi bir kökten çeşitli eklerle çok sayıda gövde yapmak mümkündür. Verilen örneklerde türemiş sözcük olan susuz sözcüğüdür. Doğru cevap D’ dir.

Etnik ve sosyoekonomik nedenlerle dil farklılaşabilir. İçinde bulunulan psikolojik durum dilin farklı kullanılmasında rol oynayabilir. Dil sisteminin işleyişi yalnızca kendi yasalarına bağlıdır. Dil, ulusal ve toplumsal bir kurumdur. Ancak ana dili, öğrenilen değil; edinilen ve kuşaktan kuşağa aktarılan bir sistemdir.

Türkçenin, binlerce yıl önce Moğolca ile tek bir dil olduğu varsayılan döneme ‘Ana Altayca Dönemi’ adı verilir. Türkçe İlk Türkçe adı verilen süreçte, yani Büyük Hun İmparatorluğu döneminde bağımsız bir dil hâline gelmiş, Avrupa Hun İmparatorluğu
döneminde ise Ana Türkçe adı verilen süreç başlamıştır.