Turkish Language 1 Final 23. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Bugün yabancı karşılıklarının yaygınlaştığı birçok kavramın Türkçelerinin yaşadığını
gördüğümüz 13-15. yüzyıllar arasındaki bu dönem eserlerinde yabancı sözlerden etkilenmenin ortalama kaç olduğu belirlenmiştir?
%15 |
%20 |
%25 |
%30 |
%35 |
Bugün yabancı karşılıklarının yaygınlaştığı birçok kavramın Türkçelerinin yaşadığını
gördüğümüz 13-15. yüzyıllar arasındaki bu dönem eserlerinde yabancı sözlerden etkilenmenin ortalama %20 olduğu belirlenmiştir. Doğru cevap B seçeneğidir.
2.Soru
"Türkiye Türkçesinin de içinde yer aldığı Türk yazı dilleri, lehçeleri ve ağızları, bugün ............. kıyılarından başlayıp Hindistan’ın kuzeyine, Kuzey Batı Avrupa’nın Atlas Okyanusu’ndaki kıyılarından başlayıp ........... içlerine kadar olan geniş alanda yazı, konuşma, bilim, sanat ve kültür dili olarak yayılmış bulunmaktadır." ifadesinde boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
"Türkiye Türkçesinin de içinde yer aldığı Türk yazı dilleri, lehçeleri ve ağızları, bugün ............. kıyılarından başlayıp Hindistan’ın kuzeyine, Kuzey Batı Avrupa’nın Atlas Okyanusu’ndaki kıyılarından başlayıp ........... içlerine kadar olan geniş alanda yazı, konuşma, bilim, sanat ve kültür dili olarak yayılmış bulunmaktadır." ifadesinde boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
Avrupa - Balkanlar |
Kuzey Buz Denizi - Çin |
Buz Denizi - Kuzey Kıbrıs |
Orta Asya - Uzak Doğu |
Orta Doğu - Balkanlar |
Türkiye Türkçesinin de içinde yer aldığı Türk yazı dilleri, lehçeleri ve ağızları, bugün Kuzey Buz Denizi kıyılarından başlayıp Hindistan’ın kuzeyine, Kuzey Batı Avrupa’nın Atlas Okyanusu’ndaki kıyılarından başlayıp C¸in’in içlerine kadar olan geniş alanda yazı, konuşma, bilim, sanat ve kültür dili olarak yayılmış bulunmaktadır. Doğru yanıt B'dir.
3.Soru
Günümüzde Sarı Uygur Türkçesinin halen konuşulduğu ülke aşağıdakilerden hangisidir?
Kazakistan |
Rusya |
Çin |
Özbekistan |
Kırgızistan |
Çin'de günümüzde halen Sarı Uygur Türkçesi konuşulmaktadır.
4.Soru
Fransızca'ya geçen Türkçe kökenli sözcük sayısı yaklaşık olarak kaçtır?
100 |
500 |
2000 |
5000 |
10000 |
Türkçedeki 5.500 ’ün üzerindeki Fransızca alıntıya karşılık bu dile geçen Türkçe kö- kenli sözcük sayısı yüze yakındır. Doğru cevap A'dır
5.Soru
"Sorularınızı sunum sonuna saklayın." cümlesi hangi anlam özelliğine sahiptir?
Emir |
Soru |
Ünlem |
Olumsuz |
Devrik |
Cümlede bir emir kipi bulunmaktadır ve yapılması istenen bir eylem ifade edilmektedir.
6.Soru
Dillerin kökenini açıklamaya çalışan kuramlardan hangisi ses ve anlam arasında mistik bir bağ olduğuna inanarak dilin ilkel insanın nesneleri sesle anlatmaya çalışmasından doğduğunu öne sürer?
Yansıma kuramı |
Ünlem kuramı |
Etkileşim kuramı |
Güneş dil kuramı |
Ding-dong kuramı |
Özellikle 19. yüzyılın romantik ve heyecanlı dil bilimsel keşierle dolu ortamında, dillerin nasıl doğduğuna ilişkin dil araştırmaları önemli bir yer tutar. Bu araştırmalar arasında ses ve anlam arasında mistik bir bağ kurmaya çalışan Ding-dong kuramına göre, dil ilkel insanın nesneleri sesle anlatmaya çalışmasından doğmuştur. İnsan dillerinin hayvan seslerinin taklidi esasına dayandığını ileri süren yansıma kuramı; dilin doğuşunu insanın duygularını ifade etmesiyle ilişkilendiren ünlem kuramı; dilin kökenini insanların çalışırken yaptıkları iş birliği aracılığıyla açıklayan etkileşim kuramı; dilin doğuşunu insanın güneş karşısındaki duygularını dile getirdiği a/ağ seslerine bağlayan Güneş dil kuramı vb.kuramlar dillerin kökenini açıklamaya çalışan kuramlardan bazılarıdır.
7.Soru
I. BurunII. AğızIII. KarınIV. ŞükürV. ÇiçekHece Düşmesi, sözcükte birbirinin ardından yer alan ve birbirine benzeyen veya birbirleriyle özdeş olan hecelerden birinin ses ve hece tekrarını önlemek, vurgusuzluk vb. nedenlerle düşmesidir. Buna göre , yukarıdaki kelimelerden hangileri hece düşmesine örnek olarak gösterilebilir?
Yalnız II
|
Yalnız V
|
III ve V
|
I, II ve V
|
I, II, III ve IV
|
8.Soru
Türkçenin güçlü yanları ve zenginliği olarak değerlendirilebilen alanlar dikkate alındığında aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Kültür ilişkileri sonucunda Türkçenin söz varlığı değişerek gelişmiş, zenginleşmiştir. |
Geçmişte yaşanmış olan göçler ve fetihler sonucunda büyük bir alana yayılmıştır. |
Aynı coğrafyadaki farklı kültürlerle etkileşim sonucunda Türkçenin tarihsel derinliğinden gelen söz varlığı renklenmiş, çeşitlenmiş ve zenginlik kazanmıştır. |
Türklerde aile bağlarının ve ilişkilerinin güçlü olması, akrabalıkla ilgili adların zenginleşmesini sağlamıştır. |
Yüzlerce yıllık gözlem ve deneyimler sonucunda günümüze ulaşan atasözleri içerisinde tarihsel olaylar anlatılmaktadır. |
Yüzlerce yıllık gözlem ve deneyimler sonucunda günümüze ulaşan atasözleri içerisinde toplumsal yaşayış ve insan ilişkileri için öğütler veren, iklim olaylarını açıklayıp önlem almayı öğütleyen, sağlık için yapılması gerekenleri bildiren, gibi atasözleri yaygın olarak kullanılır. Doğru yanıt E'dir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Doğu (Çağatay) Türkçesi için söylenemez?
Müşterek Türkistan Türkçesi olarak da anılır |
Esas dil malzemesi bakımından Uygur, Karahanlı çizgisinin devamıdır |
On dördüncü yüzyıldan on dokuzuncu yüzyıla kadar devam eder |
Klasik Öncesi Devir, Klasik Devir ve Klasik Sonrası Devir olmak üzere üçe ayrılır. |
Farsça ve Arapça öğeleri barındırmaz |
Çağatay Türkçesi; esas dil malzemesi bakımından Uygur, Karahanlı çizgisinin devamıdır; ancak bu yazı dillerinde fazla görülmeyen Arapça ve Farsça unsurlar, İslam dininin yaygınlaşıp iyice yerleşmesi dolayısıyla Çağatay Türkçesinde çokça görülür.
10.Soru
Türk Dil Kurumunun kuruluşu ile terimler alanında başlatılan çalışmalar da Türkçenin bilim dili olarak
işlenmesine katkıda bulunmuştur. TDK'nın ilk uygulaması aşağıdakilerden hangisidir ?
İbn-i Sinâ-Tıbbın Kanunu |
Atatürk-Geometri Kitabı |
Farabi-İlimlerin Sayımı |
Ali Kuşçu-Fethiye |
İbnü'l Kemal İlyas b. Ahmed-Keşfül-Akabe |
İlk uygulama Atatürk’ün geometri terimleri üzerine yaptığı çalışma olmuştur. Atatürk, yazdığı Geometri kitabında yeni türettiği ve tanımını verdiği açı, açıortay, altıgen,
beşgen, çap, dar açı, dış tersaçı, dikey, düşey çizgi, eşkenar dörtgen, ikizkenar üçgen, teğet, yamuk, yüzey gibi yüz yirmi dokuz geometri terimini kullanarak Türkçe terimlerle öğretim ve bilim yapmanın örneğini de gözler önüne sermiştir.
11.Soru
Varlıkları işaret, sayı, soru ve belgisizlik yönünden belirten sözcüklere ne ad verilir?
Varlıkları işaret, sayı, soru ve belgisizlik yönünden belirten sözcüklere ne ad verilir?
Niteleme sıfatı |
Belirtme sıfatı |
Sıfat tamlaması |
Ad tamlaması |
Birleşik kelime |
Varlıkları işaret, sayı, soru ve belgisizlik yönünden belirten sözcükler belirtme sıfatlarıdır. Doğru cevap B'dir.
12.Soru
Aşağıdaki cümlelerden hangisinde -ile edatı bağlaç görevinde kullanılmıştır?
Kırtasiyeden kalemle silgi aldı. |
Makasla kumaşları tek tek kesti. |
Arabayla hep birlikte tatile çıktılar. |
Sulu boyayla resmi güzelce boyadı. |
Elindeki çantalarla eve doğru yürüyordu. |
“ile, için, kadar, göre, diye, rağmen, karşı, ...e doğru, gibi, -den dolayı” edatları sıklıkla
kullanılan edatlardır. “ile” eşit sözcükler arasında yer alırsa bağlaç olur.
E seçeneğinde kalem ile silgi arasında bulunan ile bağlaç görevi görür.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bilim terimine örnek olamaz?
Çap
|
Yer Çekimi
|
Vurgu
|
Derslik
|
Çözelti
|
14.Soru
"Oku baban gibi eşek olma." cümlesi Türkçenin bir özelliğine dikkat çekmek amacıyla sıkça kullanılmaktadır. Bu özellik aşağıdakilerden hangisidir?
Vurgu |
Tonlama |
Benzeşme |
Daralma |
Durak |
Vurgu, durak, tonlamaya dil incelemelerinde parçalanabilen ögelerden ayrı düşünülmediği ve konuşma dilinin vazgeçilmez ögeleri olduğunu göstermek için parçalar üstü ses birimleri denilmektedir. Durak; konuşma esnasında cümleler veya sözcükler arasında verilen kısa aralıklardır. Yazı dilinde virgül ile de kullanılır. Doğru yanıt E'dir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi düz-dar bir ünlüdür?
e
|
u
|
ı
|
ö
|
e
|
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi dil ve kültür arasındaki ilişki için söylenemez?
Dil ve kültür arasında, birbirini yaratma, birbirinin varlığına ve devingenliğine kaynak ve ortam oluşturma yönünde organik bir ilişki bulunur.
|
Dil ve kültür geleneksel bilginin kaynağıdır.
|
Kültürlerin diller ve dil davranışları üzerinde belirleyici bir rolü bulunmaktadır.
|
Dil ve kültür arasında bu iki unsurun iç dinamiklerle birbirine bağlı olmasından kaynaklanan çok yönlü bir ilişki vardır.
|
Dil aynı zamanda toplumların kültürel hafızası sayılmaktadır.
|
17.Soru
Türkiye Türkçesinin aşağıdaki ülkelerden hangisinde ana dili olarak kullanımına rastlanır?
Romanya |
Almanya |
Suriye |
Avusturya |
Belçika |
Türk yazı dilleri ailesinin konuşur sayısı bakımından en büyük dili Türkiye Türkçesidir.
Türkiye Türkçesi Türkiye’nin yanı sıra, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde resmî dildir.
Kosova’da Türklerin yoğun olduğu bazı yerel yönetimlerde belediye sınırları içinde Arnavutça ve diğer dillerle birlikte resmî dildir. Her ne kadar Türkiye Türkçesi terimi kullanılsa da Türkçe, ana dili olarak Balkanlarda Bulgaristan, Yunanistan, Makedonya, Romanya’da; göçmen azınlık olarak başta Almanya olmak üzere, Avusturya, Belçika, Danimarka, Fransa, İsveç, Norveç vd. Avrupa ülkelerinde, Amerika Birleşik Devletleri ve Avustralya’da; Arap ülkelerinden Suriye ve Irak’ta konuşulur.
18.Soru
"Son zamanlarda arkadaşlarla görüşmek çok iyi geliyor bana." cümlesinde altı çizili ek aşağıdakilerden hangisinin örneğidir?
isim fiil öbeği |
sıfat fiil öbeği |
zarf fiil öbeği |
belirtili isim tamlaması eki |
belirtisiz isim tamlaması eki |
“-mAk, -mA, -Iş” eklerinin eyleme eklenmesiyle oluşan sözcük öbeğidir. Cümlede ad görevinde olan isim-fiil öbeği zarf dışında cümlenin bütün ögelerini oluşturabilir.
19.Soru
I- 'Lezzetli yemek' yerine 'güzel yemek'
II-'Alıyor' yerine 'alıyo' kullanılması
III-'Show' yerine 'gösteri'
IV- 'Arabaylan' yerine 'arabaylan'
yukarıdaki yanlış Türkçe kullanımlarından hangi ikisi aynı hatadan kaynaklıdır?
I- 'Lezzetli yemek' yerine 'güzel yemek'
II-'Alıyor' yerine 'alıyo' kullanılması
III-'Show' yerine 'gösteri'
IV- 'Arabaylan' yerine 'arabaylan'
yukarıdaki yanlış Türkçe kullanımlarından hangi ikisi aynı hatadan kaynaklıdır?
I ve II |
II ve IV |
III ve IV |
II ve III |
I ve III |
I. maddede kısıtlı söz varlığından kaynaklanan bir yanlış bulunmaktadır, güzel kelimesi bir çok sıfatın yerine geçmektedir.III. maddede ise yabancı kelime kullanımı görülmektedir. II ve IV. maddelerde söyleyiş bozukluğundankaynaklı yanlış vardır. Yerel kullanım etkisiyle bazı sözcüklerin çekiminde /r/ sesi ile birlikte birtakım seslerin düşürüldüğü (örneğin alıyo, bakıyon) görülürken kimi sözcüklerin kullanımında da ses türemesine (örneğin evdeykene, arabaylan) tanık olunmaktadır. Yerel söyleyiş özelliği olarak nitelenebilecek bu türden kullanımların ölçünlü Türkçede yer almaması gerekir. Doğru cevap B şıkkıdır.
20.Soru
"Bizimki her akşam köşedeki eski kıraathanede oturur." cümlesinde bizimki sözcüğü, aşağıdaki hangi sözcük öbeği ile tanımlanmaktadır?
Sıfat tamlaması |
Aitlik öbeği |
Takısız isim tamlaması |
Ad tamlaması |
Ünlem öbeği |
Aitlik eki “-ki” ile oluşturulan sözcük öbeğidir. Cümlede zamir (bizimki gidiyor) ya da sıfat (bahçedeki kadın) görevindedir. “-ki” den önceki ad tek sözcük olabileceği gibi ad yerine
geçen bir sözcük öbeği de olabilir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ