Turkish Language 1 Final 30. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
"Arabaylan parkın yanından geçerken, bir kişinin kamelyanın üzerinde fotoğraf makinası ile selfi çektiğini gördüm." İfadesinde Türkçenin kullanımında karşılaşılan bazı sorunların örnekleri yer almaktadır. İfadede aşağıdaki sorunlardan hangisinin örneği bulunmamaktadır?
Sosyal medyada Türkçenin kullanımı |
Söyleyiş bozuklukları |
Konuşmada ve yazıda kısır söz varlığı |
Yazım yanlışı |
Yabancı sözcük kullanımı |
Arabaylan sözcüğü söyleyiş bozukluklarına, kamelya sözcüğü konuşmada ve yazıda kısır söz varlığına, makina sözcüğü yazım yanlışına, selfi sözcüğü yabancı sözcük kullanımına örnek olarak verişmiştir. Doğru yanıt A'dır.
2.Soru
Aşağıdaki Türkçe ve İngilizce örnekleri karşılaştırınız.
Uyumuşum.
I think I had fallen asleep.
Bu durum Türkçenin _____ bir dil olduğunu gösterir.
eklemeli |
bükünlü |
fakir |
yalınlayan |
ölçünlü |
Türkçe, eklemeli diller grubunun en tipik üyesidir. Birkaç küçük ve nedenleri anlaşılabilir ses değişikliği yaşamış sözcük dışında, Türkçede sözcük kökleri değişmez ve sabit köklere çeşitli yapım ekleri getirilerek yeni sözcükler türetilir. Türkçenin eklerle karşıladığı anlamlar, pek çok dilde bir ya da birkaç sözcükle karşılanabilmektedir. Bu durum Türkçeye bir kıvraklık vermekte ve bir cümle içerisine yoğun düşünceleri sığdırma imkânı sağlamaktadır. Bu durumu Doğan Aksan(1987). Türkçenin Gücü adlı eserinde şöyle örneklendirir: “Eylem çekimlerinde de başka başka kiplerin ve zamanların anlatımında çeşitli görevler gören Son eklerin art arda gelerek sıkça kaynaştığına tanık olunur. Böylece, Almanca gibi bükümlü bir dile eksiksiz çevrilmesi gerektiğinde, Türkçe yazmışmışım gibi, tek bir sözcük durumundaki bir çekimli eylem ich soll, wie es heisst, geschrieben haben biçiminde, birbirinden ayrı altı ögeyle aktarılabilir.” Buna benzer bir karşılaştırmayı “açıklayamayacağım” sözcüğüyle yapacak olsak yine benzer durumlarla karşılaşırız. Bu sözcük İngilizcede “I can not explain” şeklinde dört sözcüklü bir cümle ile Farsçada ise “Mümkin nehahed bud ki bitüvanem biyayem” cümlesiyle karşılanabilecektir. Verilen örneklerde de Türkçede tek bir sözcük halinde olan çekimli eylem İngilizcede altı sözcükle ifade edilmiştir. Bu anlamlar ekler yoluyla sağlanmış olduğu için doğru cevap A’ dır.
3.Soru
"Telaffuz, sesletim, söyleniş olarak da adlandırılan ve bir sözcüğün ses, hece, ton, vurgu bakımından söylenme biçimi" olarak tanımlanan dil bilgisi terimi hangisidir?
İmla |
Semantik |
Söyleyiş |
Nutuk |
Cümle |
Telaffuz, sesletim, söyleniş olarak da adlandırılan ve bir sözcüğün ses, hece, ton, vurgu bakımından söylenme biçimi" olarak tanımlanan dil bilgisi terimi söyleyiştir.
4.Soru
Türkçenin türetme gücü, yapısı ve işletme biçimi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Türkçe sondan eklemeli bir dildir. |
Türkçede sözler, sözcükteki seslerin yer değiştirmesi ile türetilir. |
Türkçe ekleme ve birleştirme yoluyla kavramlara karşılıklar oluşturur. |
Türkçe yapım eki bakımından son derece zengindir. |
Türkçenin eklerle karşıladığı kavramlar, başka dillerde birçok sözcükle karşılanabilir. |
Doğru cevap B'dir. Türkçe, eklemeli diller grubunun en tipik üyesidir. Birkaç küçük ve nedenleri anlaşılabilir ses değişikliği yaşamış sözcük dışında, Türkçede sözcük kökleri değişmez ve sabit köklere çeşitli yapım ekleri getirilerek yeni sözcükler türetilir.Türkçe, yeni sözcükler türetmekte kullanılan yapım ekleri bakımından son derece zengin bir dildir. Bu zenginlik ona sınırsız bir ifade yeteneği kazandırır. Türkçenin eklerle karşıladığı anlamlar, pek çok dilde bir ya da birkaç sözcükle karşılanabilmektedir.
5.Soru
Öğrenci: “Öğretmenim “yumurta”ya neden yumurta adını vermişler?”
Öğretmen: “Yumru'ya benzediği için.”
Yukarıdaki diyalogda yer alan yumurta kelimesinin isminin verilmesinde dilin gelişmesinde yer alan aşağıdaki faktörlerden hangisinden yola çıkılmıştır?
Şekil benzerliğinden |
Ses benzerliğinden |
Bilimsellikten |
Duygu ve düşünceden |
Vurgu ve tonlamadan |
'Yumurta’ sözcüğü Türkçede yumurtanın yumru şekliyle adlandırılmıştır.
6.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde takısız isim tamlaması vardır?
Vişne reçelini çok severdi. |
Odanın içini gül kokusu kaplamıştı. |
Tahta kapıdan içeri girince ilk onu gördü. |
Dedem tam bir insan sarrafıydı. |
Esra, odanın pencerelerini sıkıca kapattı. |
Tahta kapıdan içeri girince ilk onu gördü.
7.Soru
Sözcük yapımı ile ilgili başlıca yollar düşünüldüğünde aşağıdakilerden hangisi Kırpma yöntemine örnektir?
Arge |
Motel |
Laser |
Eltel |
Ordonat |
Kırpma
Kimi zaman, bir sözcüğün ilk hecesi ya da bir bölümü ile anlam kaybı olmadan aynı kavram ifade edilebilir. Kırpma, çok heceli bir sözcüğün bir veya daha fazla hecesini kaldırarak yeni sözcük oluşturma yoludur: Kilo (< kilogram), motel (< motor otel), pop (<popüler), santim (< santimetre) vb.
8.Soru
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde farklı bir ad tamlaması ile kurulmuş tamlama türü bulunmaktadır?
Kendisine yün kazak örmüştü. |
Tahta kapıdan içeri girince ilk onu gördü. |
Vitrinde gördüğü elmas yüzükle geçmişe daldı. |
Odanın içini gül kokusu kaplamıştı. |
Demir kapı beyaza boyanmıştı. |
Belirtisiz ad tamlaması: İlk sözcüğün ek almayıp ikinci sözcüğün iyelik eki –sI
almasıyla oluşan ad tamlamasıdır.
Örnek: Vişne reçelini çok severdi.
Odanın içini gül kokusu kaplamıştı.
Dedem tam bir insan sarrafıydı.
Takısız ad tamlaması: Her iki sözcüğün de ek almadığı ad tamlamasıdır. Bu tür ad
tamlamalarında tamlanan ögenin niteliği, benzetme ve/ya neden yapıldığını belirtilir.
Örnek: Kendisine yün kazak örmüştü.
Tahta kapıdan içeri girince ilk onu gördü.
Vitrinde gördüğü elmas yüzükle geçmişe daldı.
Demir kapı beyaza boyanmıştı.
A, B, C ve E seçenekleri takısız isim tamlaması, D seçeneği ise belirtisiz isim tamlamasıdır. Doğru yanıt D
9.Soru
Zamirlerle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Zamir kökleri çekimde değişikliğe uğrayabilir.
|
Türkçede başka dillerden alınan zamirler vardır.
|
Aitlik eki -ki bulunan yapılar, cümlede zamir işlevi kazanabilir.
|
Bir adın ya da ad öbeğinin yerini tutar.
|
Üçüncü kişi zamiri aslında işaret sıfatıdır.
|
10.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisi doğru yazılmıştır?
Makina |
Meyva |
Kurdela |
Yalnız |
Eksoz |
Verilen kelimelerden yalnız kelimesi doğru olarak yazılmıştır. Bazen yanlış olarak yanlız olarak kullanılan bu kelimenin doğrusu yalnızdır. Diğer kelimelerin doğru kullanımları ise şöyledir: Makine, meyve, kordale ve egzoz. Doğru cevap E'dir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi iyelik eki almış bir sözcüktür?
Evde |
Sona |
Kalemi |
Sıradan |
Gelecek |
Kalemi iyelik eki almış bir sözcüktür.
12.Soru
"Resmi beyaz perde üzerinde kımıldayan, kirpiğinin her teli bir ok gibi dikilmiş güzel kadının gözünden damla damla akan sahte gözyaşları, insanı derinden yaralıyordu."
Yukarıdaki cümlede aşağıdaki ögelerden hangisi yoktur?
Dolaylı tümleç |
Nesne |
Özne |
Yüklem |
Zarf Tümleci |
Resmi beyaz perde üzerinde kımıldayan, kirpiğinin her teli bir ok gibi dikilmiş güzel kadının gözünden damla damla akan sahte gözyaşları= özne, insanı= nesne, derinden= zarf tümleci, yaralıyordu=yüklem. Cümlede dolaylı tümleç yoktur. Doğru cevap A'dır.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi söz varlığı kapsamında ele alınamaz?
Atasözü |
Deyim |
Terim |
Alfabe |
Sözcük |
Alfabe, söz varlığı kapsamında ele alınamaz.
14.Soru
Yapım eklerinin işlevsel ve sayıca çok olduğu Türkçede aşağıdakilerden hangisi köklerden ve yapım eklerinden yararlanılarak türetilen kelimelerden biri değildir?
Yapım eklerinin işlevsel ve sayıca çok olduğu Türkçede aşağıdakilerden hangisi köklerden ve yapım eklerinden yararlanılarak türetilen kelimelerden biri değildir?
Kapıda |
Kavram |
Olumlu |
Sınav |
Öğretmen |
Yapım eklerinin işlevsel ve sayıca çok olduğu Türkçede köklerden ve yapım eklerinden yararlanılarak türetilen açı, aday, anı, araştırma, artı, bakan, beğeni, bilişim, bölü, dona- nım, duyum, eksi, görüntü, kavram, olağan, olgu, olumlu, onarmak, onay, ondalık, oturum, ödenek, ödev, öğrenci, öğretmen, sanık, savcı, sayı, sınav, tanık, terim, tüketim, uçak, üçgen, üretici, yargı, yazılım gibi binlerce sözcük ve terim dilin söz varlığına eklenmiştir.
15.Soru
Dil ve toplum arasındaki ilişki dikkate alındığında aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
Dil ve toplum arasındaki ilişkinin bir başka görünümü de toplumsal nezakettir. |
Bireylerin dili, davranışlarını etkilemez. |
Dil ve toplum birbirinden bağımsızdır. |
Dil ve toplum arasındaki ilişkide normlar dikkate alınmaz. |
Dil kullanımını etkileyen tüm unsurlar toplumsal ağ olarak adlandırılır. |
Dil bilimsel açıdan nazik olmak, kişilerle aramızdaki toplumsal ilişkinin gereklerine uygun biçimde konuşmaktır. Buna göre dil ve toplum arasındaki ilişkinin başka bir görünümü de toplumsal nezakettir.
16.Soru
Sosyal medya ortamında Türkçenin kullanımı açısından yeni ve yaygın bir ortam
olarak öne çıkmaktadır. Aşağıdaki ifadelerden hangisi bu duruma karşı öneri getirmektedir?
Sözcüklerde ünlü harfleri yazmadan yalnızca ünsüzlerle yazışma |
Büyük harf ile ilgili kurallara aykırılık |
Sözcüklerin yazımında özensizlik |
Yazım (imla) ve söyleyiş kurallarına uyulmalıdır |
Kısa mesajlarda emoji tercih edilmelidir |
Sosyal medyadaki yazışmaların, ses ve görüntü paylaşımının Türkçenin kullanımını
etkileyeceği göz önünde bulundurulmalı ve bu yeni ortamda yazım (imla) ve söyleyiş
kurallarına uyulmalıdır. Dolayısı ile sorunun doğru cevabı D seçeneğidir.
17.Soru
Bir dile yabancı dilden sözcüklerin hızlı şekilde girişinin asıl nedeni nedir?
O dildeki sözcüklerin söyleniş zorluğu |
O toplumda yaşayan yabancıların sayıca fazla olması |
Konuşurların daha havalı görünmek istemeleri |
Kitle iletişim araçlarının çoğunluk tarafından kullanılması |
Yabancı dildeki kelimelerin o dilde karşılıklarının bulunmaması |
Kültürler arasındaki sınırların ortadan kalkması, kitle iletişim araçlarının uydular aracılığıyla dünyanın her yerini kapsama alanlarına alması, sanal ortamda sınırsız erişim dünyadaki pek çok ülkeyi, kurumu, düşünceyi etkilediği gibi dilleri de etkilemiştir. Geçmişte bir yabancı sözcüğün bir dile yerleşmesi yıllar, yüzyıllar alırken bugün artık bir yabancı sözcük birkaç dakika içinde kullanım alanı kazanmakta, kitle iletişim araçları ve basın yayın organları sayesinde de birkaç gün içinde dile yerleşmektedir. Doğru cevap D'dir.
18.Soru
Diller temel olarak kaç grupta sınıflandırılmaktadır?
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
Dillerin sınıflandırılmasında farklı sınıflandırmalar yapılmakla birlikte en temel yöntemler köken sınıflandırması ve yapı bakımından sınıflandırma olarak 2 grupta yapılmaktadır. Doğru cevap A'dır.
19.Soru
Alfabe teriminin üretildiği ve ilk iki harfi alpha ve beta olan dil aşağıdakilerden hangisidir?
Latince |
İngilizce |
Yunanca |
Sanskritçe |
Türkçe |
Seslerin yazıdaki karşılığına harf denir. Bir dildeki sesleri karşılayan işaretlerin belirli bir
sırada meydana getirdiği harfler topluluğuna ise alfabe denir.Alfabe adı Yunancada, bu
alfabenin ilk iki harfine verilen alpha ve beta adlarının birleşmesinden oluşmuştur.
Türkçede alfabe için alfabenin ilk üç sesinden oluşan abece terimi de kullanılmaktadır.
20.Soru
16. Yüzyıldan itibaren Türkçe edebi eserlerin söz varlığında en çok hangi dillerden alıntı yapıldığı aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Farsça ve Çince |
Fransızca ve Arapça |
Çince ve İngilizce |
Arapça ve Farsça |
Çince ve İspanyolca |
16.yüzyıl başlarından itibaren edebî eserlerin söz varlığında Arapçadan, Farsçadan alıntılarda artış gözlenir. Özellikle divan şiirinin Fars ve Arap edebiyatından esinlenmesinin sonucunda söz varlığının Arapça, Farsça alıntılarla görünümü de değişmeye başlar.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ