Turkish Language 1 Final 39. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Radyo ve televizyon yayımlarının yaygınlaşması, dinleme ve izleme oranlarının yükselmesinin Türkçe açısından ortaya çıkardığı sorunlardan biri değildir?
Söyleyiş bozuklukları |
Cümle düşüklükleri |
Kaba dil ve argo |
Söz varlığında bulunmayan yabancı sözcüklere yer verme |
Yeterli söz varlığı |
Radyo ve televizyon yayımlarının yaygınlaşması, dinleme ve izleme oranlarının yük- selmesi Türkçe açısından olumlu ve yararlı bir gelişme olması gerekirken yeni sorunlar ortaya çıkarmıştır. Söyleyiş bozuklukları, cümle düşüklükleri, yanlış sözcük kullanma, Türkçenin söz varlığında bulunmayan yabancı sözcüklere yer verme, kaba dil ve argo gibi olumsuzluklar radyo ve televizyon yayınlarında sınırsızca yapılınca bu yanlışlar toplu- mun, özellikle de genç kuşakların diline yerleşmiştir. Yayımcılığın kısır bir söz varlığıyla yapılması ise bir başka sorundur.
2.Soru
Argo; toplumda belli bir sosyal sınıfa mensup olanların, daha çok toplum dışı olarak
algılanan ve damgalanmış grupların, toplumun diğer kesimlerinden ayrılmak veya gizlenmek içgüdüsüyle kendilerine sözcük ve deyimlerle oluşturdukları konuşma sistemidir. Aşağıdaki sözcüklerden hangisi kaçmak, sıvışmak kavramlarını argoda karşılayan sözcüktür?
cavlamak |
kakırdamak |
tıngırdamak |
gümlemek |
fertiklemek |
kaçmak, sıvışmak kavramlarını argoda karşılayan
sözler: Açmak, ançizlemek, cızdam etmek, cızlamı çekmek, cicozlamak, çözülmek, dümeni kırmak, ferlemek, fertiği çekmek, fertiklemek, ipini kesmek, kırmak, kirişi kırmak, kuskunu koparmak, nokta olmak, palamarı koparmak, panik kırmak, payandaları çözmek, tığmak, tırlamak, toz olmak, tüymek, voltasını almak, zamkinos etmek vb… Ölmek sözüne karşılık gelen argo sözler ise; cartayı çekmek, cavlağı çekmek, cavlamak, çıngırağı çekmek, gümlemek, kakırdamak, mortiyi çekmek, mortlamak, nalları dikmek, sıfırı tüketmek, imamın kayığına binmek, dört kolluya binmek, tıngırdamak, yaylanmak, yürümek, zıbarmak vb
Doğru yanıt E
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde durum eki kullanılmamıştır?
Okuldan
|
Okulun
|
Okulca
|
Okullu
|
Okulla
|
4.Soru
Aşağıdaki kelimelerin hangisinin yazımı doğrudur?
makina |
meyva |
şöför |
kurdela |
egzoz |
Egzoz kelimenin doğru yazımıdır.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi soyutlamanın tanımıdır?
Bir nesnenin veya düşüncenin zihindeki soyut ve genel tasarımıdır. |
Bir nesnenin özelliklerinden veya özellikleri arasındaki ilişkilerden herhangi birini tek başına ele alan zihinsel işlemdir. |
Bir sözcüğü veya kavramı kabul edilenin dışında başka anlamlara gelecek biçimde kullanmadır. |
Bir olaydan ders çıkarılmasını sağlamaya yönelik, yargı bildiren, kalıplaşmış dil birlikleridir |
Yargı bildirmeyen kalıplaşmış dil birlikleridir. |
Soyutlama: Bir nesnenin özelliklerinden veya özellikleri arasındaki ilişkilerden herhangi birini tek başına ele alan zihinsel işlem, gerçeklikte ayrılamaz olanı düşüncede ayırmadır.
6.Soru
Bugünkü bilgilerimize göre Türkçenin metinlerle izleyebildiğimiz tarihi boyunca kullandıkları ilk düzenli, kuralları yerleşmiş yazı sistemi hangi alfabedir?
Köktürk alfabesi |
Mani alfabesi |
Soğut alfabesi |
Uygur alfabesi |
Arap alfabesi |
Bugünkü bilgilerimize göre Türkçenin metinlerle izleyebildiğimiz tarihi boyunca kullandıkları ilk düzenli, kuralları yerleşmiş yazı sistemi Köktürk alfabesidir.
7.Soru
I-Sözcük öbekleri herhangi bir yargı bildirmezler ancak yine de anlamlı bir bütünlük gösterirler.
II-Sözcük öbekleri iki ve/ya daha fazla sayıda sözcükten oluşabilir.
III-Öbekleri oluşturan sözcükler, kurallı bir biçimde bir araya gelir. Bu kurallılık çerçevesinde, yardımcı öge olan sözcük önce, asıl öge olan sözcük sonra gelerek öbeği oluştururlar.
Yukarıda verilenlerden hangisi/hangileri sözcük öbeklerinin özelliklerindendir?
I-Sözcük öbekleri herhangi bir yargı bildirmezler ancak yine de anlamlı bir bütünlük gösterirler.
II-Sözcük öbekleri iki ve/ya daha fazla sayıda sözcükten oluşabilir.
III-Öbekleri oluşturan sözcükler, kurallı bir biçimde bir araya gelir. Bu kurallılık çerçevesinde, yardımcı öge olan sözcük önce, asıl öge olan sözcük sonra gelerek öbeği oluştururlar.
Yukarıda verilenlerden hangisi/hangileri sözcük öbeklerinin özelliklerindendir?
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
I ve II |
I,II ve III |
Konuya ilişkin alan yazın incelendiğinde araştırmacıların sözcük öbeklerini tanım- lamalarından Türkçede yer alan sözcük öbeklerinin genel özellikleri şöyle sıralanabilir (Eker, 2006; Karahan, 2006; Kerimoğlu, 2006; Demir ve Yılmaz, 2009; Gökdayı, 2010; Do- ğan, 2013):
-
Sözcük öbekleri herhangi bir yargı bildirmezler ancak yine de anlamlı bir bütünlükgösterirler.
-
Sözcük öbekleri iki ve/ya daha fazla sayıda sözcükten oluşabilir.
-
Öbekleri oluşturan sözcükler, kurallı bir biçimde bir araya gelir. Bu kurallılık çer- çevesinde, yardımcı öge olan sözcük önce, asıl öge olan sözcük sonra gelerek öbeği
oluştururlar.
-
İkiden fazla sözcükten oluşan öbeklerde iç içe geçmiş öbekler bulunabilir.
-
Sözcük öbekleri, eklenme açısından tek bir sözcük gibi işlem görür ve çekim ekleri
öbeğin son ögesine getirilir.
-
Sözcük öbekleri cümlede anlamı genişletme, pekiştirme, belirtme ve niteleme gö-
revlerini yerine getirirler. Herhangi bir ayrıntının belirtilmesi sözcük öbekleriyle
mümkündür ve cümlenin ögeleri de bu tür öbeklerle daha ayrıntılı hâle getirilebilir.
-
Sözcük öbekleri, cümlede tek bir öge gibi işlev görürler.
8.Soru
Biri bağımsız biçim birim olmak üzere, en az iki biçim birimden oluşan yani bir veya daha fazla ek alan kök biçim birimlere ne ad verilir?
Kök |
Yüklem |
Gövde |
Ek |
Yapım Eki |
Biri bağımsız biçim birim olmak üzere, en az iki biçim birimden oluşan yani bir veya daha fazla ek alan kök biçim birimlere gövde denir.Örneğin; geçit, gelinlik, geliştiril- sözcükleri geç-(i)-t, gel-(i)-n-lik, gel-(i)ş-tir-(i)l- biçim birimlerinden oluşan gövdelerdir. Doğru cevap C'dir.
9.Soru
Tanzimatla birlikte özellikle hangi yabancı dilin etkileri görülmeye başlanmıştır?
Almanca |
İngilizce |
Fransızca |
Arapça |
İtalyanca |
Tanzimat dönemine kadar Arapça ve Farsçanın ağır etkisinde olan Türk yazı dilinde bu dönemden başlayarak Batı dillerinden, özellikle Fransızcadan alınan sözcükler görülür. Bunun nedeni, Türk aydınlarının Batı’yı öncelikle Fransızca ve Fransa üzerinden tanımalarıdır. Zaman içerisinde Fransızcanın yerini İngilizce almıştır. Bu durum da önce İngiltere’nin sonra da ABD’nin siyasî ve ekonomik gücüyle ilgilidir.
10.Soru
Türkçede öldü yerine hayatını kaybetti denmesi aşağıdakilerden hangisini örnekler?
Whorf Hipotezi |
Sapir-Worf Hipotezi |
Dilin düşünceyi biçimlendirmesi |
Kültürün dili etkilemesi |
Toplumsal ağ |
Kültürün dil üzerinde yansıma bulduğunu gösteren en tipik örneklerden biri tabular ve örtmece sözlerdir. Kültürler, zaman zaman bazı kavramların konuşmada dillendirilme-sine izin vermezler. Bu durum, söz konusu kavramların o toplumda olmamasından değil, konuşulması durumunda toplumun bundan zarar göreceği, uğursuzluk geleceği vb. inançlardan ya da konuşulmasının etik olmayacağı kaygısından ileri gelir. Türk kültürünün etkisiyle de Türkçede ölmek tabu, hayatını kaybetmek örtmece sözcüklerdir. Doğru cevap D’ dir.
11.Soru
Türkçenin denizcilik, ticaret gibi belirli alanlarda sözcük aldığı ilk Batı dili aşağıdakilerden hangisidir?
Fransızca |
Portekizce |
İtalyanca |
Rumence |
Almanca |
Tanzimat Fermanı ile birlikte Batı’ya yöneliş, Türkçenin söz varlığında bu kez de Fransızcanın etkisini başlatmıştır. Önceleri denizcilik, ticaret gibi belirli alanlardaki İtalyanca acente, banka, bono, borda, iskele, güverte vb. sözcüklerle başlayan Batı dillerinden alıntılar Fransızca ile ilişkiler sonucunda artmıştır: abone, balkon, balon, bilet, jandarma, jüri, kabine, konferans, lamba, manto, moda, palto, rapor, salon, torpil.
12.Soru
Kasıtlı yaratma, bazı kaynaklarda uydurma olarak adlandırılır. Bir başka deyişle herhangi bir sözcük türetme kuralından yararlanmaksızın, yeni bir sözcüğün oluşturulmasıdır.
Yukarıdaki açıklamaya göre, aşağıda verilen sözcüklerden hangisi bu açıklamaya uygundur?
Özgür |
Ordonat |
Ödül |
Arzu |
Görkem |
Özgür sözcüğünün türetilişiyle ilgili herhangi bir bilimsel bilgi bulunmamaktadır, kasıtlı yaratılan sözcüklerdendir. Ordonat sözcüğü ordu ve donatım sözcüklerinin karmasıdır. Ödül derleme, arzu kopyalama, görkem de tarama sonucu dile kazandırılmış sözcüklerdir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir toplumun söz varlığından çıkarılamaz?
Ekonomik gücü
|
Yaşayış şekli
|
Hayata bakış tarzı
|
Maddi ve manevi değerleri
|
İnançları
|
14.Soru
I. Konuşan insan sayısının çokluğu
II. Kavramları anlatabilme gücü
III. Konuşulduğu coğrafyanın genişliği
Yukarıdaki ifadelerden hangisi bir dilin zenginliği ile öncelikli olarak ilgilidir?
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
I, III |
II, III |
Bir dilin zenginliği, ne o dili konuşan insan sayısının çokluğu ne de o dilin konuşulduğu coğrafyanın genişliği ile ilgilidir. Dillerin zenginliğinin başta gelen ölçüsü çeşitli duygu, düşünce ve kavramları anlatabilme gücüdür.
15.Soru
"Sabaha kadar çalıştım." tümcesindeki kadar sözcüğü tür ve görev bakımından nasıl değerlendirilebilir?
Edat |
Zarf |
Zamir |
Eylem |
Sıfat |
Edatlar, kendilerinden önceki ad soylu sözcüklere yalın (başka, gibi, içre, ile, üzere), yaklaşma (doğru, göre, kadar, ilişkin, karşı, rağmen), uzaklaşma (başka, beri, bu yana, dolayı, itibaren, önce, sonra), ilgi (gibi, için, ile, kadar) vb. ad durum ekleriyle bağlanarak cümle ögesi olabilen veya diğer sözcük ve sözcük öbekleriyle ilişki kuran, anlamdan çok görev yönü ağırlıkta olan çekimsiz sözcüklerdir. Soruda verilen kadar sözcüğü de bu türde bir sözcüktür. Doğru cevap A'dır.
16.Soru
I. Türkçe yapı bakımından eklemeli bir dildir. II. Türkçe sözcüklerde kalınlık incelik açısından uyum güçlüdür. III. Türkçe sözcüklerde düzlük yuvarlaklık açısından uyum vardır. IV. Türkçe sözcüklerde genişlik yuvarlaklık açısından güçlü bir uyum vardır. Türkçe ile ilgili yukarıda verilen bilgilerden hangileri doğrudur?
I, II
|
II, III
|
I, II, III
|
III, IV
|
II, III, IV
|
17.Soru
- Sözcük öbekleri yargı bildiren anlamlı bütünlerdir.
- Sözcük öbekleri tek bir sözcükten oluşabilir.
- İkiden fazla sözcükten oluşan öbeklerde iç içe geçmiş öbekler bulunabilir.
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri sözcük öbeklerinin özelliklerindendir?
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
I ve II |
I ve III |
Sözcük öbekleri herhangi bir yargı bildirmezler ancak yine de anlamlı bir bütünlük gösterirler.
Sözcük öbekleri iki ve/ya daha fazla sayıda sözcükten oluşabilir.
İkiden fazla sözcükten oluşan öbeklerde iç içe geçmiş öbekler bulunabilir.
18.Soru
Türklerin konar göçer bir hayat yaşaması Türk Dilini nasıl etkilemiştir?
Türk Dilinin ilk başladığı zamanla aynı kalmasına yol açmıştır.
|
Modern Türkçenin erken zamanlarda oluşmasını sağlamıştır.
|
Ticari bir dil olarak gelişmesini sağlamıştır.
|
Bölünerek erken zamanlarda farklılaşmasına yol açmıştır.
|
Diğer dillere göre daha az toplumları etkilemiştir.
|
19.Soru
Eylemden eylem yapma eklerinden olan çatılardan nesneye yönelik olan aşağıdakilerden hangisidir?
etken |
ettirgen |
işteş |
dönüşlü |
edilgen |
Çatıları, öznenin ve nesnenin durumuna göre dönüşlü, edilgen, işteş, ettirgen çatılar olarak daha ayrıntılı bir şekilde sınıflandırabiliriz. Dönüşlü, edilgen, işteş çatılar özneye, ettirgen çatılar ise nesneye yöneliktir.
20.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisinde addan ad yapma eki kullanılmıştır?
insancıl |
başarmak |
dönemeç |
basamak |
yıkandım |
İnsancıl kelimesindeki "cıl" eki addan ad yapmaktadır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ