Yanıt Açıklaması:

Son hecesinde art damak ünlüsü bulunan, ancak ön damak ünsüzüyle biten sözcüklerde, eklerin ünlü uyumuna girmediği görülür. kabul+ü>kabulü olur. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması:

Herhangi bir konuyu yeni ve kişisel görüşlerle ele alarak etkili bir anlatımla sunan düzyazılara deneme denir. Deneme, okuyucuyu düşündürmeyi amaç edinmesi nedeniyle makale ve fıkra gibi düşünsel boyutları olan bir yazı türüdür. Ancak belirli bir düşünceyi benimsetmeye çalışmaması nedeniyle fıkradan; belgelere, tanıklara yer verme zorunluluğu olmaması açısından da makaleden; belirli bir sonuç ve yargıya varmama yönüyle de eleştiriden ayrı bir özellik taşır. Öte yandan deneme yazılarında, anı ya da günlük türünde rastlanan bir içtenlik ve gelişigüzellik havası vardır. Her konuda yazılabilmesi, deneme türünün en belirgin özelliği olarak görülebilir.

Yanıt Açıklaması:

Konunun özelliğine, işlenecek ana düşünce ve yardımcı düşüncelerin niteliğine, kullanılacak örneklere, anlatım biçimine göre kompozisyon yazmada üç tür plan uygulanabilir:

- Olaya dayalı plan

- Düşünceye dayalı plan

- Duyguya dayalı plan.

Yanıt Açıklaması:

Türkçede, Arapça hiss veya İngilizce full sözcüklerinde olduğu gibi ikiz ünsüz yoktur. Bu yüzden dilimize Arapçadan giren ve aslında sonunda ikiz ünsüz bulunan his, af, hak, hat, had, zan gibi sözcükler tek ünsüzle yazılır. Ancak bu tip sözcükler ünlüyle başlayan ek veya fiille kullanıldıklarında sondaki ünsüz ikizleşir. (his etmek > hissetmek; af+a uğramak > affa uğramak; hak+ı > hakkı; tren hat+ı > tren hattı vb.) Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Fıkra sözcüğü, Türkçede iki tür anlatıyı karşılar. Bunlardan ilki ince anlamlı, güldürme amacı güden kısa öykülerdir. Küçük öykü biçimindeki bu tür, halk öykücülüğü geleneğinin uzantısıdır.

Yanıt Açıklaması:

Konuşmanın inceliklerini yazıya aktarmak ve verilen iletiyi eksiksiz ve doğru olarak okura ulaştırabilmek için yazılı anlatımda birtakım işaretlere gereksinim duyulur. Yazılı anlatımda okumayı ve anlamayı kolaylaştıran, yazarın okura aktarmak istediği düşünce ya da duygunun doğru ulaşmasına yardımcı olan, sözün vurgu ve ton gibi özelliklerini belirten bu işaretlere noktalama işaretleri denir. Yazı dilinde noktalama işaretlerinin doğru ve yerinde kullanılması, hem yazar hem de okur acısından kolaylık sağlar. Yazar, konuşma dilinde anlaşmayı kolaylaştıran mimik, jest, vurgu, durak, tonlama gibi yardımcı ögeler yerine noktalama işaretlerinden faydalanır. Okur ise bu işaretler yardımıyla anlatılmak isteneni daha rahat ve doğru anlar. Bu işaretlerin yerinde ve uygun kullanılmaması, ya metnin güç veya yanlış anlaşılmasına ya da hiç anlaşılmamasına yol açabilir. Bu yüzden bu konuda dikkatli ve titiz davranılması gerekmektedir. Doğru cevap D’ dir.

Yanıt Açıklaması:

Deyimler kısa ve özlü anlatım araçlarıdır. Kompozisyonda anlatıma akıcılık ve etki
kazandırmak için deyimlerden yararlanılabilir. Cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması:

Bir veya birkaç olayı konu edinen yazılı anlatım türlerinde olaya dayalı plan uygulanır. Bu tür planlarda olaylar, gerçekleşme anına ve sebep sonuç ilişkisine göre yazı içerisinde değerlendirilir. Ancak olaylarla anlatılanlar arasında bir bağ kurulmalı, ana ve yardımcı düşüncelerle olaylar bütünlük göstermeli, birbirini desteklemelidir. Bu tür planlarda genellikle kişi, yer, zaman, olay ve bir ileti aranır. Bakış açısının egemen olduğu, düşüncelerin işlendiği, kavramların ve sorunların tartışıldığı yazılarda düşünceye dayalı plan uygulanır. Konunun ele alınışında esas düşüncedir. Bir sav, çeşitli düşüncelerle desteklenerek açıklanmaya çalışılır. Düşüncelerin birbirini destekleyecek ve birbiriyle çelişmeyecek nitelikte olması, bir bütünün parçalarını oluşturması gerekir. Belirli nesne, olay veya bireylerin iç dünyamızda uyandırdığı izlenimlerin, heyecanların egemen olduğu, betimlemelerimizin yer aldığı yazılar duyguya dayalı plan ile yazılır. Duyguların egemen olduğu yazılarda, karşılaştığımız olayların ha- yal dünyamızda bıraktığı izler, bizde uyandırdığı düşünceler egemendir. Ali boşanmanın ergenlik çağındaki gençler üzerindeki etkilerini ergenlik çağındaki bir gencin bakış açısıyla ele aldığı, ebeveynlerinin boşanma sürecinde ergenlik çağındaki gençlerin yaşadığı sorunları tartıştığı bir kompozisyon yazmıştır. Bu durumda düşünceye dayalı bir plan benimsediği söylenebilir. Öte yandan Ali bu sorunlara değinirken kendi anne-babasının boşanma sürecinde neler hissettiğiyle ilgili örnekler vererek düşüncelerini desteklemiş, yaşadığı duygusal boşluğu ifade etmiş, diğer bir deyişle yaşadığı olayların karşılaştığı olayların onda uyandırdığı düşünceleri örneklemiştir. Bu durumda Ali duygulara dayalı planın özelliklerinden de yararlanmıştır. Ali'nin kompozisyonu olaya dayalı değildir, çünkü amaç Ali'nin anne-babasının boşanma sürecinin Ali üzerindeki etkilerini tartışmak değil, boşanmanın genel olarak ergenlik çağındaki gençler üzerindeki etkilerini tartışmaktır. Doğru yanıt C'dir. 

Yanıt Açıklaması:

Bir anlatı türü olarak Tanzimat’la birlikte edebiyatımıza giren günlüğün ilk örneği Direktör Ali Bey’in Hindistan’a yaptığı gezinin izlenimlerini içeren Seyahat Jurnali (1897) adlı eserdir.

Yanıt Açıklaması:

Günümüzde kullandığımız noktalama işaretlerinin birçoğu, yazı dilimize Batı’dan, Tanzimat döneminde geçmiştir. Bu işaretleri bizde ilk olarak Şinasi, Şair Evlenmesi (1859) adlı tiyatro eserinde kullanmıştır. Bilindiği gibi bu eser, aynı zamanda basılı ilk Türkçe tiyatro eseri olma özelliği taşımaktadır. Direktör Âli Bey’in Molier’den Ayyar Hamza adıyla çevirdiği tiyatro eserinde noktalama işaretlerini daha fazla kullandığı görülür (Koç, 2008:279). Ancak araştırmacılar bu eserlerde noktalama işaretlerinin bugünkü kadar kapsamlı olmadığını belirtmektedirler.

Yanıt Açıklaması:

Topluma dönük eleştiri; eleştirmenin değerlendirme yapacağı yapıtın ortaya konduğu dönemdeki toplumsal ve tarihsel özelliklerin yapıta etkileri gözlenir. Yapıt, toplumsal bir belge olarak görülür. Bu tür eleştiride yapıt, estetik yönden çok; yapıtı etkileyen toplumsal ve tarihsel koşullar belirlenerek değerlendirilir. Tarihsel eleştiri ve toplum bilimsel eleştiri bu tür içinde ele alınır.

Yanıt Açıklaması: Okuma eylemi dil becerilerinin geliştirilmesinde yukarıdaki tüm maddelerde kişinin kendisini geliştirmesini sağlar. Bu nedenle doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması:

Eski dillere ait metinleri inceleyen bilimsel
çalışmalarda, metinde okunamayan yerler hakkında
yazarın bir tahmini varsa bunla parantez değil köşeli
parantez içinde gösterilir.

Yanıt Açıklaması:

Sıralı cümleyi oluşturan cümleler, virgülle ayrılıyor ve kendi aralarında gruplanabiliyorsa bu gruplar birbirinden noktalı virgülle ayrılır. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması:

Yaşam öyküsü yazımında gerçekler saptırılmaz
ancak gerçekler sanatçı duyarlılığı ile yazılır. Bu türde
tarihsel gerçeklik en önemli öğedir. Yazılacak kişinin
çocukluğundan itibaren kişinin bireysel ve toplumsal
özellikleri yansıtılır.

Yanıt Açıklaması:

Nokta, anlatılmak istenenleri sırasıyla vermeyi sağlayan sözlerin sınırlarını gösterir. Cümlenin bittiğini göstermek amacıyla cümle sonuna konur.

Yanıt Açıklaması: Sayıların Yazımı 1. Ondan itibaren birleşik rakamlar yazıyla verildiğinde bunlar ayrı ayrı yazılır. on beş kitap, beş yüz bin lira, bir milyon iki yüz bin vb. 2. Büyük sayılar yazılırken okumayı kolaylaştırmak amacıyla farklı yöntemler kullanılır. • Sondan başlayarak her üç basamakta bir nokta konur: 120.745.355.780 • Üçlü basamakların arası yazıyla yazılır: 120 milyar 745 milyon 355 bin 780. 3. Eğer sayılar rakamla yazılıyor ve sonrasında ek geliyorsa bu eklerin yazımında ünlü ve ünsüz uyumlarına uyulur ve bunlar kesme işareti kullanılarak yazılır. Eski Türkiye olarak 1950’li yıllarımızı ele alacağız; çünkü benim yaşadığım ve hatırladığım elli yıl öncesi artık tarih oldu. (İlber Ortaylı, Kırk Ambar Sohbetleri) 4. Romen rakamları; yüzyıllarda, hükümdar adlarında, tarihlerde, ayların yazımında, kitap ve dergi ciltlerinde, kitapların ön bölümlerindeki sayfaların numaralandırılmasında ayrı yazılır. XXI. yüzyıl, IV. Murat vb. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması:

Kompozisyon yazımında izlenecek adımlar; konunun seçilmesi, konunun sınırlarının çizilmesi, konuyla ilgili ana düşünce ile yardımcı düşüncelerin belirlenmesi olarak sıralanabilir.