Türkiye Cumhuriyeti İktisat Tarihi Final 11. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Bretton Woods sisteminin çökmesinin gelişmiş ülkelerde yarattığı sonuç aşağıdakilerden hangisidir?
Dolar dışındaki para birimlerinin kullanımı sınırlandırılmıştır |
Sermaye kontrolleri ortadan kalkmaya başlamıştır |
Özel sektör temsilcilerinin piyasaya girişi sınırlandırılmıştır |
Döviz piyasalarında yüksek oranda oynaklık yaşanmıştır |
Ülkeler arası sermaye hareketleri oldukça azalmıştır |
Bretton Woods toplantısının başladığı 1 Temmuz 1944 tarihinde dünya, ekonomik ve mali açıdan karmaşa içinde yer alıyordu. Burada kabul edilen sistemle, ülkeler Amerikan Doları dışında herhangi bir para birimini sadece istisnai durumlarda ve sınırlı oranda kullanmayı kabul etmiş, karşılığında da ABD, bu ülkelerin ellerindeki doları, istedikleri zaman altına çevirmeyi taahhüt etmiştir. 1970’lerden önce finansal yapıdaki bu sınırlayıcı çerçeve ülkeleri genellikle kendi imkânları ile baş başa bırakıyor, ya da ilişkilerinin iyi olduğu ülkelerden resmi yollardan kredi, borç ya da hibe bulabilecek kadar nefes aldırıyordu. Derken 1971 yılında
Bretton Woods sistemi çöktü. Bu sistemin çöküşü, gelişmiş dünya ülkelerinde sermaye kontrollerinin kalkmaya başlamasını beraberinde getirmiştir. Bu başlangıcı takiben tüm dünya büyük bir globalleşme dalgasının yayılmasını izlemeye başlamıştır. Bu
dalgayla birlikte insanların ve ticari ürünlerin sınırlar arası geçişleri oldukça kolaylaşmış ve hızlı bir şekilde artmıştır. Bu süreç, dünya ekonomilerini daha entegre hale getirmeye başlamıştır. Doğru cevap B'dir.
2.Soru
Günümüz dünyasında, özellikle gelişmekte olan ülkelerin belirlediği finans politikaları finans alanında değişimlerin başlangıcı aşağıda belirtilen hangi ekonomistin olduğu kabul edilen çalışmalarının ürünleridir?
Roubini |
Chomsky |
Stiglitz |
McKinnon |
Keynezyen |
Günümüz dünyasında, özellikle gelişmekte olan ülkelerin belirlediği finans politikaları McKinnon (1973) ve Shaw (1973)’ın finans alanında değişimlerin başlangıcı olduğu kabul edilen çalışmalarının ürünleridir. Doğru cevap D dir.
3.Soru
16 Temmuz 1974'te ABD, Türkiye’ye gönderilen bütün askeri, ekonomik ve diğer başlıklı yardımlar ile tüm savunma amaçlı mühimmat ya da hizmet satışı ve silah nakliyesine ait ruhsatları askıya almıştır. ABD niçin böyle bir girişimde bulunmuştur?
Türkiye'nin Kıbrıs Barış Harekatını başlatması |
Türkiye Hükümetinin Haşhaş ekimine onay vermesi |
Başbakan Turgut Özal'ın ABD aleyhinde siyaset takip etmesi |
Başbakan Süleyman Demirel İle ABD Başkanı Lyndon B. Johnson'ın Kıbrıs Politikası üzerinde anlaşamaması |
Başbakan Necmettin Erbakan'ın ABD ile olan ilişkileri geriletmesi |
Mart 1974’de CHP ve MSP koalisyon hükümeti haşhaş ekimini yeniden başlatacağını duyurmuş ve 1 Temmuz 1974’de sıkı kontrol altında 7 ilde üretime onay vermiştir. 16 Temmuz’da da ABD, Türkiye’ye gönderilen bütün askeri, ekonomik ve diğer başlıklı yardımlar ile tüm savunma amaçlı mühimmat ya da hizmet satışı ve silah nakliyesine ait ruhsatları askıya almıştır. Aynı gün Temsilciler Meclisi aldığı diğer bir kararla ABD İhracat ve İthalat Bankası’nın Türk Hükümeti’ne, ajanslarına ve ulusal kuruluşlarına garanti, sigorta ve kredi vermesini 1 Ocak 1975’ten geçerli olmak üzere durdurmuştur. Bütün bu ifadeler ABD’nin Türkiye’ye uyguladığı ekonomik ambargonun başlıklarını oluşturmaktadır ve ekonomik ilişkilerin askıya alındığını göstermektedir.
4.Soru
2015 yılı için insani gelişmişlik indeksleri göz önüne alındığında Türkiye 187 ülke arasında kaçıncı sıradadır?
66 |
67 |
68 |
69 |
70 |
2015 yılı için insani gelişmişlik indeksleri göz önüne alındığından Türkiye 187 ülke arasında 69. sıradadır.
5.Soru
Türkiye, hangi döneminde ortalama yıllık %6,8 büyüme oranı ile dünyada en hızlı büyüyen ekonomilerden biri olmuştur.
1999-2001
|
2000-2002
|
2002-2007
|
2005-2008 |
2007-20011 |
Türkiye, 2002-2007 döneminde ortalama yıllık %6,8 büyüme oranı ile dünyada en hızlı büyüyen ekonomilerden biri olmuştur.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Milli olmaktan uzak ve Osmanlı Devleti’nin sömürülmesine aracılık eden bankalardan değildir?
Şirket-i Umûmiye-i Osmaniye Bankası |
İş bankası |
Şirket-i Maliye-i Osmaniye Bankası |
Avusturya-Osmanlı Bankası |
Rus Bankası |
Milli olmaktan uzak ve Osmanlı Devleti’nin sömürülmesine aracılık eden bu bankalardan bazıları şunlardı:
• Şirket-i Umûmiye-iOsmaniye Bankası(1864)
• Şirket-i Maliye-i Osmaniye Bankası (1866)
• İtibar-ı Umumî-yi Osmanî Bankası (1869)
• Avusturya-Osmanlı Bankası (1871)
• Osmanlı-Türk Bankası (1871)
• İstanbul Bankası (1872)
• Kambiyo ve Esham Bankası (1872)
• Rus Bankası (1871)
• Osmanlı Umûr-ı Nafia Bankası (1871
7.Soru
İthal ikameci saniyeleşme politikasının terk edilerek ihracata dönük sanayileşme politikasının benimsenmesi aşağıda belirtilen hangi karaların alınmasıyla sağlanmıştır?
24 Ocak 1980 Kararları |
4 Şubat 1988 Kararları |
5 Nisan 1994 Kararları |
28 Şubat 1997 Kararları |
19 Şubat 2001 Kararları |
24 Ocak Kararlarının temel amacı ithal ikameci saniyeleşme politikasının terk edilerek ihracata dönük sanayileşme politikasının benimsenmesini sağlamak ve Türkiye ekonomisinin dışa açılmasını kolaylaştırmaktır. Doğru cevap A dır?
8.Soru
Bireysel kredi kartlarının geri ödemelerinde oluşabilecek riskleri azaltmak için 2013 Ekim’inden itibaren BDDK hangi kuralı getirmiştir?
Kredi kartı limitlerini cinsiyete göre belirleme |
Kredi kartı limitlerini yaşa göre belirleme |
Kredi kartı limitlerini gelire göre belirleme |
Kredi kartlarının minimum ödemelerini azaltma |
Kredi kartı başvurusunda kısıtlama |
Bireysel kredi kartlarının geri ödemelerinde oluşabilecek riskleri azaltmak için 2013 Ekim’inden itibaren BDDK kredi kartı limitlerini gelire göre belirleme kuralını getirdi. Kredi kartlarının minimum ödemleri arttırıldı ve bu düzenlemeler tüketici borçlanmasındaki büyümeyi yavaşlattı.
9.Soru
Yüksek Ziraat Enstitüleri hangi yılda kurulmaya başlanmıştır?
1930 |
1931 |
1932 |
1933 |
1934 |
1933 yılında Yüksek Ziraat Enstitüleri kurulmaya başlanmış ve ilk enstitü Ankara’da açılmıştı.
10.Soru
Kanunname-i Ticaret-i Berriye adıyla anılan kanun hangi yıl çıkmıştır?
1859 |
1857 |
1854 |
1850 |
1852 |
1850’de Kanunname-iTicaret-i Berriye adıyla bir kanun çıkartıldı
11.Soru
Türkiye-Almanya arasında yapılan ve iş gücü göçünü düzenleyen ilk anlaşma hangi yıl yapılmıştır?
1955
|
1948
|
1961
|
1963
|
1942 |
İlk işgücü göçünü düzenleyen anlaşma, 1961’de Türkiye ile Almanya arasında yapılmıştır. 1964’de Avusturya, Hollanda ve Belçika ile 1965’de Fransa ile 1967’de İsveç ile benzer bir anlaşma imzalanmıştır.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Bağımsız Kıbrıs Cumhuriyeti’nin ilk cumhurbaşkanıdır?
Nikos Anastasiadis |
III. Makarios |
Grivas |
Nicholas Kaldor |
Dimitris Hristofyas |
Kıbrıs sorununun geçmişi de 1950’lere kadar götürülebilir. 1954’de, daha sonra bağımsız Kıbrıs Cumhuriyeti’nin ilk cumhurbaşkanı ve Kıbrıs Ortodoks Kilisesi başpiskoposu olan III. Makarios, Kıbrıs’ın Yunanistan’a katılması gerektiğini söylemektedir.
Doğru cevap B
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türkiye'nin IMF ile 1958 yılında yaptığı anlaşmada yer alan önlemlerden birisi değildir?
Para arzının kontrol altına alınması, kredi hacminin daraltılması |
Kamu iktisadi kuruluşlarının ürünlerinin fiyatlarının yükseltilmesi |
İhracat artırılmak için destekleme tedbirleri alınması |
Denk bütçe sağlayacak şekilde kamu harcamalarının arttırılması |
Yatırımlarda verimli ve kısa vadeli olanlara öncelik verilmesi |
Türk Hükümeti 1957 seçimlerinin hemen ertesinde, OEEC ve IMF’yle borç ertelemek ve yeni kredi bulabilmek için bağlantı kurduğunda, IMF tarafından desteklenen istikrar programları konusunda blgilendirilmiştir. Müzakereler 1958’in ortalarına kadar sürmüştür. Üzerinde uzlaşılan kredi anlaşması • Para arzının kontrol altına alınması, kredi hacminin daraltılması • Kamu iktisadi kuruluşlarının ürünlerinin fiyatlarının yükseltilmesi • İhracat artırılmak için destekleme tedbirleri alınması • Denk bütçe sağlayacak şekilde kamu harcamalarının azaltılması • Yatırımlarda verimli ve kısa vadeli olanlara öncelik verilmesi • Türk lirasının değerinin düşürülmesi temel başlıklarını içermektedir (Tokgöz, 1997: 128) Standart IMF reçetesi olarak düşünülebilecek bu önlemler, ekonominin alıştığı para arzı düzeyini ve kamu harcama düzeyini düşürmeyi, dış ticarette daha çok liberalizasyon önerdiği için genellikle uygulanırken, ülke ekonomilerini sıkıntıya düşürmektedir. Doğru cevap D'dir.
14.Soru
Anlaşma imzalayan ülkelerde ithalatçılar ithal ettikleri malların bedelini kendi ülkelerinin ulusal paralarıyla ödedikleri sisteme ne isim verilmektedir?
Munzam karşılık oranı
|
Borç para
|
Kliring
|
Emisyon |
Takas |
Kliring de ise, anlaşma imzalayan ülkelerde ithalatçılar ithal ettikleri malların bedelini kendi ülkelerinin ulusal paralarıyla öderler. Bu paralar anlaşmalı ülkeye ihracatta bulunmuş kişilere alacaklarının ödenmesinde kullanılır. Böylece dövizle ödeme yapma zorunluluğu ortadan kalkar.
15.Soru
İthal ikâmesi politikaları özünde yurt dışından alınmak zorunda kalınan ürünlerin içerde üretilmesini hedeflemesi birkaç basamaklı bir koruma modelinin aşağıdaki özelliklerinden hangisini gösterir?
Sabit döviz kuru uygulanması |
Koruyucu dış ticaret politikası izlenmesi |
Sermaye ve emek üzerindeki fiyat kontrolleri |
Emeğin kiralanma bedelinin ücretle kontrol edilebilmesi |
Planlamanın önerdiği alanlarda teşvik uygulanması |
İthalatı ikâme etmeye yönelik bir sanayileşme planı, birkaç basamaklı bir koruma modelini gerektirmektedir. Örneğin: Koruyucu dış ticaret politikası izlenmesi: İthal ikâmesi politikaları özünde yurt dışından alınmak zorunda kalınan ürünlerin içerde üretilmesini hedefler. Doğru cevap B dir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı aydınlarının, imparatorluğun buhran dönemindeki genel durumunu özetler şekilde, uzun bir süre boyunca odaklandığı soru olarak tanımlanabilir?
Devlet eski ihtişamına nasıl kavuşturulabilir? |
Devletin dış ticaret açığı nasıl kapatılabilir? |
Gayrimüslim unsurlar nasıl kontrol altında tutulabilir? |
Osmanlı ordusu nasıl revize edilebilir? |
Devlet nasıl kurtarılabilir? |
İttihat ve Terakki Cemiyeti, uzun yıllar süren askeri ve politik bir mücadeleden sonra 23 Temmuz 1908’de meşruti düzeni ikinci kez ilan ettirmeyi başarmıştı. Cemiyet’in 1908’den önceki temel amacı, 1876 Kanun-u Esasi’sini tekrar uygulanmasını ve Meclis-i Mebusan’ın yeniden toplanmasını sağlamaktı. Ancak birçok yazar tarafından “1908 Devrimi” olarak nitelendirilen bu gelişme, daha sonraki yıllarda toplumun sosyo-ekonomik ve sosyo-kültürel yapısını değiştirme amacına evrildi. Osmanlı aydınlarının uzun süreden beri sordukları “Bu devlet nasıl kurtarılabilir?” sorusuna bu yıllarda farklı cevaplar verildi.
17.Soru
Bankalar arası para piyasası 1986 yılında bankacılık sektöründe aşağıda belirtilen hangi amaç için kurulmuştur?
Yurdumuzda yabancı banka sayısını arttırmak |
Şube ağı bulunmayan banka sayısını denetlemek |
Bankacılık sisteminde de dışa açılımı sağlamak |
Türkiye’de İslami bankacılığın önünü açmak |
Bankacılık sektöründe likidite durumunu düzenlemek |
Bankalar arası para piyasası da 1986 yılında bankacılık sektöründe likidite durumunu düzenlemek amacıyla kurulmuştur. Doğru cevap E dir
18.Soru
Türkiye'nin 3.Beş Yıllık Kalkınma Planı (3.BYKP) hangi yılları kapsamaktadır?
1978-1982 |
1973-1977 |
1968-1972 |
1963-1967 |
1958-1962 |
1.Beş Yıllık Kalkınma Planı (1.BYKP) 1963-1967, 2.BYKP 1968-1972, 3.BYKP 1973-1977 yıllarını kapsamaktadır.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 1994 krizi öncesinde söz konusu değildir?
Yüksek enflasyon
|
Aşırı değerlenmiş yerel para
|
Dış ticaret açığı
|
Güçlü bankacılık piyasası |
Yüksek iç faizler |
Güçlü bankacılık piyasası bulunmamaktadır.
20.Soru
Türkiye açısından 1952-1953 yılları civarında dış borç olanakları azalınca, kalkınma yoğun olarak ne ile finanse edilmeye başlanmıştır?
Merkez Bankası
|
IMF
|
IBRD
|
OEEC |
Nato |
1952-1953 yılları civarında dış borç olanakları azalınca, kalkınma yoğun olarak Merkez Bankası kaynakları ile finanse edilmeye başlanmıştır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ