Türkiye´de Felsefenin Gelişimi 1 Final 4. Deneme Sınavı
Toplam 14 Soru1.Soru
Osmanlı düşünürlerinin Sosyal Darwinizm'e yönelme nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
Maddi olanaksızlıklar |
Kültürel çatışmalar |
Kişisel çatışmalar |
Bilimsel sorunlar |
Toplumsal sorunlar |
Osmanlı düşünürlerinin ağırlık verdikleri felsefi yaklaşımlardan biri de Sosyal Darwinizdir. Toplumsal sorunlar nedeniyle bu anlayışa da yönelmişlerdir.Doğru cevap E'dir.
2.Soru
Aydınlanmanın, düşünme ve değerlendirmenin geleneklere bağlı olmaktan kurtulup insanın kendi aklı ile, kendisinin yapmış olduğu denemeler ve gözlemler ile hayatını aydınlatmaya girişmesi olarak kabul eden düşünür kimdir ?
Aydınlanmanın, düşünme ve değerlendirmenin geleneklere bağlı olmaktan kurtulup insanın kendi aklı ile, kendisinin yapmış olduğu denemeler ve gözlemler ile hayatını aydınlatmaya girişmesi olarak kabul eden düşünür kimdir ?
Beşir Fuat |
Namık Kemal |
Macit Gökberk |
Ziya Paşa |
Ahmet Rıza |
Aydınlanmanın, düşünme ve değerlendirmenin geleneklere bağlı olmaktan kurtulup insanın kendi aklı ile, kendisinin yapmış olduğu denemeler ve gözlemler ile hayatını aydınlatmaya girişmesi olarak kabul eden düşünür Macit Gökberk'tir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Alaeddin Şenel’in eserleri arasında yer almamaktadır?
Dur Düşün |
İlkel Topluluktan Uygar Topluma |
Siyasal Düşünceler Tarihi |
Irk ve Irkçılık Düşüncesi |
Kemirgenlerden Sömürgenlere İnsanlık Tarihi |
Alaeddin Şenel’in İlkel Topluluktan Uygar Topluma, Siyasal Düşünceler Tarihi, Irk ve Irkçılık Düşüncesi, Kemirgenlerden Sömürgenlere İnsanlık Tarihi adlı çalışmaları vardır. Dur Düşün adlı eser ise Adnan Adıvar’a aittir.
4.Soru
I. Ona göre siyasal kavramların içerikleri tarihsel kökenleriyle kavranır.
II. İnsanlık tarihi, insanların temel değerleri ve kurumlarının tarihidir.
III. Toplumların tarihleri “ilkel ve tarihsel(uygar)” olarak bölümlenir.
Yukarıda verilen bilgiler bağlamında bu anlayışlara sahip olabilecek kişi aşağıdakilerden hangisidir?
Alaaddin Şenel |
Adnan Adıvar |
Teo Grünberg |
Nihat Keklik |
Aydın Sayılı |
Yukarıda verilen bilgiler Alaaddin Şenel’in görüşlerini yansıtmaktadır.
5.Soru
Alaeddin Şenel, "Siyasal Düşünceler Tarihi" adlı eserinde kimlerin yaşam tarzlarını incelemiştir?
Yunanlar |
Osmanlılar |
Almanlar |
İlkel toplumlar |
Çağdaş toplumlar |
Alaeddin Şenel "Siyasal Düşünceler Tarihi adlı eserinde ilkel toplumların yaşam tarzlarını incelemiştir. Doğru cevap D seçeneğidir.
6.Soru
Alaeddin Şenel eseri ve konusu eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?
Eski Yunanda Eşitlik ve Eşitsizlik Üstüne-Eşitlik ve Eşitsizlik |
İlkel Topluluktan Uygar Topluma-İnsanlığın tarihsel bütünlük içinde ele alınması |
Siyasal Düşünceler Tarihi-İlkel toplumlar |
Kemirgenlerden Sömürgenlere İnsanlık Tarihi-İnsanlık tarihi |
Irk ve Irkçılık Düşüncesi-Yunan tarihi |
Doğru cevap E seçeneğidir.
7.Soru
Kalp üzerine yaptığı bir tercümede, şairin kalp anlayışı ile hekimin anlayışını karşılaştıran, kalbin bir organ olduğunu gösteren “Beşir Fuat”, bu bağlamda hangi felsefi akım içerisinde gösterilebilir?
Materyalizm |
Aydınlanmacılık |
Fenomonoloji |
Sosyal Darwinizm |
Pozitivizm |
Kalbi bir organ olarak görerek “Pozitivist” bir yaklaşım gösteren Beşir Fuat, Pozitivim akımını benimseyen bir felsefecidir.
8.Soru
“Varolanı var olan olarak tetkik eden ve var olandaki determination prensiplerini varolanın nevilerini, tarzlarını araştıran bir ilimdir.”
Takiyettin Mengüşoğlu tarafından yukarıda tanımı yapılan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Fenomenoloji |
Analitik felsefe |
Yeni ontoloji |
Geleneksel felsefe |
Spiritüalizm |
Yeni ontoloji, Takiyettin Mengüşoğlu tarafından şöyle açıklanmaktadır: Varolanı var olan olarak tetkik eden ve var olandaki determination prensiplerini varolanın nevilerini, tarzlarını araştıran bir ilimdir. Bunları incelerken, herhangi bir spekülasyona veya varlığı ispat etmeye çalışan bir teoriye, bir aksiyomlar sistemine başvurmuyor. Varolana herhangi bir kıymet struktur’ü de atfetmiyor; tersine varolanın fenomenlerinden kalkıyor, desktriptiv (tasviri) ve analitik bir bilgi olarak kalıyor. Eski ontoloji, öncekinin tersine, deduktiv, spekülativ, rasyonalist, aksiyomcu bir bilgidir. Doğru cevap C’dir.
9.Soru
Halk egemenliği fikri, Rousseau’dan gelirken, sözleşme anlayışı Lock’un sözleşme anlayışına daha yakındır. Kuvveler ayrılığı düşüncesini Montesquieu’dan almıştır.
Yukarıda bahsi geçen düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Macit Gökberk |
Şemsettin Sami |
Namık Kemal |
Şinasi |
Ziya Paşa |
Namık Kemal’in halk egemenliği fikri, Rousseau’dan gelirken, sözleşme anlayışı Lock’un sözleşme anlayışına daha yakındır. Kuvveler ayrılığı düşüncesini Montesquieu’dan almıştır. Osmanlı İmparatorluğunun gerilemesiyle ilgili tahlillerini Volney’den gelirken his ve duygu vurgusu romantik yazarlara yakındır. Doğru cevap C’dir.
10.Soru
“Öndayanak” nedir?
Bilimlerin dayandıkları ilkelerin, bilimin yapısının ve bilimsel yöntemin özelliklerinin anlatıldığı görüşler. |
Belli bir düşüncenin temellerini oluşturan temel (ya da ilkel) yargılar ile dile getirilmeyen yöntem ya da kurallar. |
Tarih metafiziklerinden kaynaklanan sorunların çözümü için öne sürülen argümanlar. |
İnsanlığın temel değerleri ve kurumlarının tarihinden sağlanan çıkarımlar. |
Aklın öncülüğünde Ortaçağların karanlığından kurtulma ve yeniden yapılanma sürecinde ortaya çıkan düşünsel akımlar. |
Belli bir düşüncenin temellerini oluşturan temel (ya da ilkel) yargılar ile dile getirilmeyen yöntem kuralları, bilgi sisteminin ön dayanakları olarak kabul edilir.
11.Soru
Dinin niteliğini his esasından tetkik edenlerin kuramına ne ad verilir?
Duygusal kuram |
Romantik kuram |
Ahlaki kuram |
Sezgisel kuram |
Hissi kuram |
Dinin niteliğini his esasından tetkik edenlerin kuramına da romantik kuram adı verilir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Fuad Köprülü’nün, döneminin bilim anlayışını yakından takip etmesinin nedenlerinden birisi değildir?
Kurtuluşun en iyi yolunun bilim olduğu anlayışı |
Kişisel kaygıları ve merakları |
Tarihçi olarak başarılı olma isteği |
Bilimin eğitimli çevrelerde baskın hale gelmesi |
Araştırmalarında takip edilecek yöntemi ortaya koymak |
Köprülü, döneminin bilim anlayışını yakından takip etmesinin iki nedeni vardır: İlki, Osmanlı Devleti’nin son döneminde kurtuluşun en iyi yolunun bilim olduğu anlayışı eğitimli çevrelerde baskın hale gelmesi. ikincisi, kişisel kaygıları ve meraklarıdır. Yazarın amacı, edebiyat tarihi araştırmalarında takip edilecek yöntemi ortaya koymak olduğundan, ağırlıklı olarak bu konu üzerinde durmuştur.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ilk evrimci Osmanlı düşünürü olarak kabul edilmektedir?
Filibeli Ahmet Hilmi |
Ahmet Mithat Efendi |
Zeki Velidi Togan |
Katip Çelebi |
Şinasi |
Ahmet Mithat Efendi, ilk evrimci Osmanlı düşünürü olarak kabul edilmektedir. Çeşitli yazılarında, tarihsel gelişmenin mücadelelerle yürüdüğünü ileri sürmüştür. Gelişmenin tek nedeninin insanın diğer duyguları da yönlendiren rekabet kabiliyeti olduğunu belirtmiştir. İnsanın hayvan kökleri üzerinde durmuş ve insanın nisnastan (orangutan) dönüşerek dünyaya yayıldığını belirtmiştir.
14.Soru
Teo Grünberg'e göre, analitik felsefe hangi filozofun geleneğine dönüştür?
Thales |
Sokrates |
Aristototeles |
Platon |
Herakleitos |
Tğrk filozof Teo Grünberg’e göre, felsefe, Sokrates’in kavramların anlamlarını gün ışığına çıkarmasıyla belirmiştir. Çağımızda da anlam analizini merkeze alan analitik felsefeye, Sokratik geleneğe dönüş diye bakılabilir. Doğru cevap B'dir.