Türkiye´de Felsefenin Gelişimi 2 Ara 1. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Takiyettin Mengüşoğlu'nun Bilim teorisi anlayışına göre aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Bilimin en önemli özelliği bilgi üretme yöntemidir. |
Bilimlerin sınıflandırılması bilim teorisine aykırıdır. |
Bilim teorisi bilgi teorisi ile aynı anlama gelmektedir. |
Bilim yapılabilmesi için belirlenen yöntem dışına çıkılmamalıdır. |
Her bilim kendi yöntemini iş başında geliştirebilir. |
Takiyettin Megüşoğlu, bilimlere yöntem dikte etmenin saçma olduğu ve her bilimin kendi yöntemini iş başında geliştirebileceği düşüncesini belirtmiştir.
2.Soru
- Tutarlılık
- Tanım
- Sınıflandırma
- Biat
Yukarıda verilenlerin hangileri felsefi yöntemin temel taşlarındandır?
Yalnız I |
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
II, III ve IV |
Felsefi yöntemin temel taşları, şüphe, eleştiri, ilke, tutarlılık, tanım, sınıflandırma ve felsefe bilincinden oluşmaktadır. Bu bilgiler ışığında doğru cevap “D” şıkkıdır.
3.Soru
I. Takiyettin Mengüşoğlu
II. Teo Grünberg
III. Arda Denkel
IV. Ömer Naci Soykan
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri Bilgi Felsefesi'ne dair görüş belirtmiş düşünürlerdendir?
Yalnız I |
I ve II |
I ve III |
Yalnız II |
Hepsi |
Bütün seçeneklerde yer alan düşünürler Bilgi Felsefesi'ne dair görüş belirtmişlerdir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hnagisi İsmail Tunalı'nın estetik fenomeni kurduğu dört temel yapı elemanından biri değildir?
Estetik sağlık
|
Estetik süje
|
Estetik obje
|
Estetik değer
|
Estetik yargı
|
5.Soru
Ömer Naci Soykan, öznenin tüm edim ve etkilenimlerinde bulunabilen .........................., bu niteliğinden ötürü, herhangi bir bilgi tarzı olarak değil, tersine tüm bilgi türlerinden önce gelen, insan türünün bir koşulu olarak görmektedir. Bu cümledeki boşluğa hangi şık getirilmelidir?
Ayırdında olma |
Tüm duygu ve duyumlarda |
Tüm zihinsel etkinliklerde |
Beden ruh birliği |
Zihnin etkilenim ve edinimleri |
Ömer Naci Soykan, öznenin tüm edim ve etkilenimlerinde bulunabilen 'ayırdında olma'yı bu niteliğinden ötürü, herhangi bir bilgi tarzı olarak değil, tersine tüm bilgi türlerinden önce gelen, insan türünün bir koşulu olarak görmektedir. Bu cümledeki boşluğa hangi şık getirilmelidir?
6.Soru
Aşağıdaki yazarlardan hangisine göre tarih insan başarılarının ve olayların bilgisidir?
Bedrettin Cömert |
İsmail Tunalı |
Macit Gökberk |
Takiyettin Mengüşoğlu |
Nermi Uygur |
Takiyettin Mengüşoğlu’na gore tarih insan başarılarının ve olayların bilgisidir. Doğru cevap D'dir.
7.Soru
''İlim, mutlaka bir ?eyi bilmek demek olup, bir kaide çerçevesinde bir araya toplanan malumata denir''
Yukarıda yazılmış olan İlim tanımını aşağıdaki bilim adamlarından hangisine aittir?
Ahmet Mithat Efendi |
Münif Paşa |
Abdullah Cevdet |
Ziya Gökalp |
Rahmi Karakuş |
İlim, mutlaka bir ?eyi bilmek demek olup, bir kaide çerçevesinde bir araya toplanan malumata denir. Münih Paşa ya ait bir tanımdır. Bu nedenden dolayı doğru cevap B'dir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Nermi Uygur'a göre felsefe tarihine ilgi ile tarih bilinci arasında kurulan bağdır?
Geçmişe ilgi duymak zaman kaybıdır.
|
Geçmişe ilgi tarih bilincinin dayanağıdır.
|
Geçmişe duyulan ilgi ile tarih bilinci arasında bir bağ yoktur.
|
Geçmiş duyulan ilgi ve tarih bilinci arasında neden sonuç ilişkisi yoktur.
|
Geçmişe ilgi duymak geleceğe yön veren bilgi birikiminin oluşmasını sağlar.
|
9.Soru
Denkel’e göre algılar ne tür bir içeriğe sahiptirler?
Teorik |
Bilimsel |
Duygusal |
Ruhsa |
Özdeksel |
Özdeksel bir dış dünyanın var olduğunu deneycilikle tutarlı olarak öne sürmekten
öte, aynı zamanda kapsamlı ve tutarlı bir özdekçilik elde etmeyi amaçlıyoruz. Var
olduğu söylenen her şeye özdeksel bir açıklama getirmeye çalışacağız. Bu doğrultuda anlığı bir özdeksel varlık olarak açıklayacağız. Kişi kavramını ele alarak aynı doğrultuda değerlendireceğiz”
10.Soru
Teoman Duralı'ya göre ahlakın temeline konması gereken aşağıdakilerden hangisidir?
Adalet |
Gerçeklik |
Sınırlılık |
Değerler |
Bilim |
Teoman Duralı'ya göre ahlakın temeline adalet konmuştur.Doğru cevap A'dır.
11.Soru
Ahlak Felsefesiyle ilgili olarak Türkiye’de çeşitli çalışmalar yapılmıştır. Aşağıda verilen isimlerden hangisi bu alanda çalışma yapmış olan düşünürlerden birisi değildir?
Mehmet Ali Ayni |
Hilmi Ziya Ülken |
Bedia Akarsu |
İoanna Kuçuradi |
Teo Grunberg |
Mehmet Ali Ayni, Hilmi Ziya Ülken, Bedia Akarsu, İoanna Kuçuradi, Doğan Özlem ahlak felsefesi alanında çalışma yapanlardan ilk akla gelen kişilerdir. Teo Grunberg modern mantık sorunlarıyla uğraşmıştır.
12.Soru
"Bilimi bir bilgi yığını olarak değil,bir düşünme yöntemi olarak açıklayan, bu çerçevede öne çıkarılan bilim felsefesi, konu ve amacına uygun olarak eleştirel ve analitik bir düşünme çabasına dayanır." diyen felsefecimiz kimdir?
Cemal Yıldırım |
Teoman Duralı |
Takiyettin Mengüşoğlu |
Aydın Sayılı |
Nusret Hızır |
Cemal Yıldırım Bilim Felsefesi (1974) adlı kitabında, Bilimi bir bilgi yığını olarak değil, bir düşünme yöntemi olarak açıklamaktadır. bu çerçevede öne çıkarılan bilim felsefesi, konu ve amacına uygun olarak eleştirel ve analitik bir düşünme çabasına dayanır.
13.Soru
Nermi Uygur'a göre Felsefe anlayışına .........sahip olduğundan, felsefe tarihçiliğini kimin yapması gerekmektedir?
Edebiyatçı |
Matematikçi |
filozof |
resimci |
sosyolog |
Felsefe anlayışına filozof sahip olduğundan, felsefe tarihçiliğini de filozofun yapması gerekmektedir. Uygur’a göre filozofluk ile felsefe tarihçiliği iki ayrı uğraşı değildir. Bunlar birbirlerini gerektirmektedirler (Uygur 1971, 163). Filozofun felsefe tarihiyle uğraflmas›, mesleğin geçmişine yönelen düpedüz bir tarih merakıyla açıklanmaz. Böylesine bir merak filozofun felsefe tarihçisi olmasını gerektirmez. Söz konusu olan filozofun felsefe tarihindeki etkisidir (Uygur 1971, 163-164). Filozofun filozofluğu, felsefede gerçeklefltirdikleriyle ölçülür (Uygur 1971, 164).
14.Soru
Ömer Naci Soykan ile ilgili hangi ifade yanlıştır?
Soykan’a göre betimleyici bir bilgi tanımı, tüm bilgi tarzlarını içinde barındırmıyorsa, demek ki burada birden çok tanıma ihtiyaç vardır. |
Soykan, bilgi sorununda ileri adımlar atabilmek için varlıksal (ontik) ve varlıkbilimsel (ontolojik) ayrımının açıklık kazanması gerektiğini belirtmiştir |
Soykan, öznenin tüm edim ve etkilenimlerinde bulunabilen ayırdında olmayı, bu niteliğinden ötürü, herhangi bir bilgi tarzı olarak görmektedir. |
Soykan’a göre bilincimizin etkin olduğu, tasarımlama, anlama-kavrama, düşünme gibi edimlerimizle, daima bir şeyi kavrar ve düşünürüz. |
Soykan, nesne özne ilişkisinden hareketle, nesnelerin nasıl bir yapıya sahip olduğunu, konu türlerinden hareketle nesne türlerini, bilme biçimleri ile onların dayandıkları yetilerin özelliklerini ve birbirleriyle ilişkilerini temellendirmiştir. |
Soykan, öznenin tüm edim ve etkilenimlerinde bulunabilen ayırdında olmayı, bu niteliğinden ötürü, herhangi bir bilgi tarzı olarak değil, tersine tüm bilgi türlerinden önce gelen, insan türünün bir koşulu olarak görmektedir.
15.Soru
Aşağıda yer alan seçeneklerden hangisi ontolojinin katkı sağladığı yapılardan biri değildir?
Ontoloji, bilgi esaslı temel bilim olarak, varlığı bütünlüklü bir biçimde kucaklamayı amaçlar. |
Ontoloji varolanı bir bütün olarak ele alırken, bilim ve felsefe varlığı çeşitli sahalara bölerek inceler. |
Ontoloji, bilimlerin parçaladığı varlık sahalarının farklı bilimsel bilgilerini tek bir bilgi durumuna getirmektedir. |
Ontoloji, hem bilimlerin naif, tabii tavırdan öznel bir tavra düşmelerine engel olur; hem de felsefe ile bilim, bilimle bilim arasındaki içten olan münasebetin devam etmesini, kaybolmamasını sağlar |
Ontoloji, bilimin merkezinde yer alır. Varlığı bilimsel bulgular ile tanımlamakta, bilimsel verileri olmayan savları ise yok saymaktadır. |
E seçeneği dışında yer alan tüm şıklar, ontolojinin temel aldığı cümlelerdir. Doğru seçenek E’dir.
16.Soru
Bütün insan bilgisinin varolan bir şeyin bilgisi olması, felsefi bilgi ile bilimsel bilgiyi birbirine bağlamakta, hatta onları birleştirmektedir. Bilimin ve felsefenin ortak kaynağı olan, onları birbirleriyle birleştiren bu varolan da yine hususi bir bilginin araştırma sahasıdır. İşte böyle bir bilgiye ________ adı verilmektedir.
Yukarıdaki boşluğa gelebilecek en uygun ifade aşağıdakilerden hangisidir?
Ampirik |
Epistemoloji |
Ontoloji |
Sosyoloji |
Teoloji |
Bütün insan bilgisinin varolan bir şeyin bilgisi olması, felsefi bilgi ile bilimsel bilgiyi birbirine bağlamakta, hatta onları birleştirmektedir. Bilimin ve felsefenin ortak kaynağı olan, onları birbirleriyle birleştiren bu varolan da yine hususi bir bilginin araştırma sahasıdır. İşte böyle bir bilgiye ontoloji adı verilmektedir.
17.Soru
Felsefe tarihinde sistemden çok, problemlerin ele alınmasını kim önermiştir?
Felsefe tarihinde sistemden çok, problemlerin ele alınmasını kim önermiştir?
Hegel |
Freud |
Hartmann |
Kant |
Descartes |
Hartmann, felsefe tarihinde sistemden çok, problemlerin ele alınmasını öner- miştir.
18.Soru
Ahlak felsefesi ile ilgili hangi ifade yanlıştır?
İnsanların birbiriyle ilişkilerindeki eylemlerinin dayandığı değerleri ve ilkelerini konu edinen felsefe disiplinidir. |
Mehmet Ali Ayni, Hilmi Ziya Ülken, Bedia Akarsu, İoanna Kuçuradi, Doğan Özlem ahlak felsefesi alanında çalışma yapanlardan ilk akla gelen kişilerdir. |
Kuruluşundan bu yana, iyilik, erdem, sorumluluk, irade, özgürlük, niyet, ödev, eşitlik, haklar gibi insanın hayatında önemli yer tutan değerlerin bir yandan kendi iç yapılarını, diğer yandan birbirleriyle ilişkilerini temel olarak sorgulamaktadır. |
Ahlak felsefesinin, Sofistlerin yarattığı sorunları gidermek çabasında olan Sokrates ve Platon tarafından kurulduğu kabul edilmektedir. |
Ahlak felsefesi insanın neler bilebileceğinin de içeriğini ortaya koymaktadır. |
Ahlak felsefesi (etik), insanların birbirleriyle ilişkilerinde eylemlerini dayandırdıkları değerler ile ilkeleri konu eden felsefe disiplinidir. Ahlak, esas olarak insanlık tarihiyle örtüşmekle birlikte, ahlak felsefesinin, Sofistlerin yarattığı sorunları gidermek çabasında olan Sokrates ve Platon tarafından kurulduğu kabul edilmektedir. Kuruluşundan bu yana, iyilik, erdem, sorumluluk, irade, özgürlük, niyet, ödev, eşitlik, haklar gibi insanın hayatında önemli yer tutan değerlerin bir yandan kendi iç yapılarını, diğer yandan birbirleriyle ilişkilerini temel olarak sorgulamaktadır. Ahlak Felsefesiyle ilgili olarak Türkiye’de çeşitli çalışmalar yapılmıştır. Mehmet Ali Ayni, Hilmi Ziya Ülken, Bedia Akarsu, İoanna Kuçuradi, Doğan Özlem ahlak felsefesi alanında çalışma yapanlardan ilk akla gelen kişilerdir. Burada Takiyettin Mengüşoğlu, Bedia Akarsu, Doğan Özlem ve Teoman Duralı’nın ahlakla ilgili düşünceleri tanıtılmaktadır.
19.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisi Tarihçi Filozof’un sahip olması gerek özelliklerden biri olarak yer almaktadır?
Öznel olmak. |
Hiçbir filozofu, hiçbir felsefi fikri herhangi bir tasnif kategorisine sıkıştırmamak. |
Tarihi kayıtları salt doğru olarak kabul etmemek. |
Araştırmamak. |
Doğru ve yanlış ayrımına öznel görüşler ile varan. |
Tarihçi filozofun dayanağı şu olmalıdır: Hiçbir filozofu, hiçbir felsefi fikri herhangi bir tasnif kategorisine sıkıştırmamak. Ancak bu ilkeye pek uyulmaz. Bu kapsamda doğru seçenek B seçeneğidir.
20.Soru
Felsefe tarihçiliği felsefenin bir dalı olarak aşağıdaki seçeneklerde yer alan düşünürlerden hangisi ile başlamaktadır?
Aristoteles |
Platon |
Karl Marx |
Friedrich Nietzsche |
Sigmund Freud |
Felsefe tarihçiliği, felsefenin bir dalı olarak Aristoteles’le başlamaktadır. Aristoteles ele aldığı her sorunda, ilkin o sorun hakkında bildirilen görüşleri sıralamış sonra da kendi görüşlerin temellendirmeye geçmiştir. Bu kapsamda doğru seçenek A’dır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ