Türkiye´de Sosyoloji Ara 6. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Türk sosyolojisinde resmi ideolojiyi savunmak yerine Türk toplumuna dair somut araştırmalar yapılmaya başlandığı dönem aşağıdakilerden hangisidir?
1923-1930 |
1930-1940 |
1940-1950 |
1950-1960 |
1960-1970 |
1940-1950 arası Türk sosyolojisinin genel özelliklerinden biri de artık resmi ideoloji savunusu yapmayan, Türk toplumuna dair somut araştırmaların yapılmaya başlanmasıdır.
2.Soru
Osmanlı Devleti Batılı devletler karşısında ilk olarak hangi antlaşma ile resmen toprak kaybetmiştir?
Berlin antlaşması |
Vasvar antlaşması |
Karlofça antlaşması |
Uşi antlaşması |
Sevr antlaşması |
Osmanlı Devleti Batılı devletler karşısında ilk olarak 1699 yılının başında yapılan
Karlofça Antlaşması ile resmen toprak kaybetmiştir. Doğru cevap C'dir.
3.Soru
Modernleşme tarihi söz konusu olduğunda "Türk Devrimi" olarak adlandırılan süreç aşağıdakilerden hangisi ile başlamıştır?
Tanzimat |
Birinci Meşrutiyet |
İkinci Meşrutiyet |
Jön Türk Devrimi |
Cumhuriyetin İlanı |
Türk modernleşme sürecinde Cumhuriyetin ilanı ile başlayan yeni dönem ve hareketler literatürde "Türk Devrimi" olarak adlandırılır.
4.Soru
Beşir Fuad'ın; '...Ancak fenne uygun fikir ileri sürmek bir hayli araştırma yapmaya bağlı olup şairlerin çoğu öyle külfete girmekten hoşlanmadığından, şair olmak için müspet ilimleri bilmeye gerek yoktur gibi garip bir mütalâada bulunuyorlar.' sözünden onun hangi felsefi akımdan etkilendiği söylenebilir?
Rasyonalizm |
Pozitivizm |
Romantizm |
Materyalizm |
Realizm |
Beşir Fuad, 'Ancak fenne uygun fikir ileri sürmek bir hayli araştırma yapmaya bağlı olup şairlerin çoğu öyle külfete girmekten hoşlanmadığından, şair olmak için müspet ilimleri bilmeye gerek yoktur gibi garip bir mütalâada bulunuyorlar' şeklindeki ifadeleriyle, şiirin bile pozitif bir niteliğe sahip olması gerektiğini vurgulamaktadır.
5.Soru
Türk mahkemelerinde önemli bir yer tutan Mecelle kaç yılına kadar bu önemini sürdürmüştür?
1925 |
1926 |
1927 |
1928 |
1929 |
Hukuk Fakültesi ile Mülkiyede ders kitabı olarak okutulan Mecelle, Türk Medeni Kanununun 17 Şubat 1926’da yürürlüğe girinceye kadar Türk mahkemelerinde önemini sürdürmüştür. Doğru yanıt B seçeneğidir.
6.Soru
“Türk birliği ilkin Osmanlı İmparatorluğu’nda Türklerin, Türk olmadıkları halde az çok Türkleşmiş olanların ve ulusal vicdandan
yoksun olanların bilinçlendirilmesi ve Türkleştirilmesiyle başlayacaktır. Sonra, Asya kıtasıyle Doğu Avrupa’da yayılmış olan Türklerin birleştirilmesine geçilerek azametli bir siyasal milliyet meydana getirilecektir.” Bu ifade aşağıdaki seçeneklerde yer alan isimlerden hangisine aittir?
Yusuf Akçura |
Hilmi Ziya Ülken |
Ziya Gökalp |
Prens Sabahattin |
Hüseyinzade Ali |
Osmanlıcılığa ve İslamcılığa prensipte karşı olmayan Yusuf Akçura, uygulamada bunların imkân dışı kaldığını düşünür ve Türklerin artık mutlaka milliyetçilik yapmaları gerektiğini vurgular. Akçura, Türkçülük siyasetinin günün şartları bakımından bir ihtiyaç olduğunu düşünür. Ona göre:“Türk birliği ilkin Osmanlı İmparatorluğu’nda Türklerin, Türk olmadıkları halde az çok Türkleşmiş olanların ve ulusal vicdandan yoksun olanların bilinçlendirilmesi ve Türkleştirilmesiyle başlayacaktır. Sonra, Asya kıtasıyle Doğu Avrupa’da yayılmış olan Türklerin birleştirilmesine geçilerek azametli bir siyasal milliyet meydana getirilecektir.” Bu kapsamda doğru seçenek A seçeneğidir.
7.Soru
Kadro Dergisi aşağıdaki hangi yıllar arasında yayınlanmıştır?
1930-35
|
1932-36
|
1928-34
|
1935-38
|
1932-34
|
8.Soru
Cins, din ve mezhep ayrımı gözetilmeksizin Osmanlı halkları, haklar ve ödevler bakımından eşit duruma getirilecektir sözü hangi fikir akımı için daha uygundur?
Türkçülük
|
Osmanlıcılık
|
İslamcılık
|
Batıcılık
|
Hiçbiri
|
9.Soru
Türk Devrimi'ni, yeryüzünün en arı ve "bay" olan Türk milletini yokluktan varlığa, düşkünlükten üstünlüğe çıkaran evrensel bir hadise olarak açıklayan kişi aşağıdakilerden hangisidir?
Mübeccel Kıray
|
Şevket Süreyya Aydemir
|
Doğan Avcıoğlu
|
Celal Nuri
|
Recep Peker
|
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Şevket Süreyya'nın Türk devrimini adlandırmasında sanayicilik ile ilgili düşüncelerinden birisi değildir?
Milletin çalışması ile iş ve inşa seferberliğine gidilmelidir |
Hızla modernleşme gerçekleştirilmelidir |
Sanayileşmenin hızlanması için özel teşebbüsler devletçe desteklenmelidir |
Sanayileşme sürecinde insani değerler geride bırakılabilir |
Sanayileşme için insan doğaya da hükmedebilir |
Marks’tan Saint-Simoncu sanayi toplum görüşüne geçilmesi Aydemir’de geç modernleşmeye hızla modernleşme olarak cevap verme biçiminde görülmektedir. İstiklal savaşı sonrasında artık yapılması gereken milletin çalışma gücü ile memlekette iş ve inşa seferberliğine gidilmesidir. Hızla sanayileşerek memleketi yeniden inşa etme bu esnada ise bu süreci engelleyecek diye demokrasiden kaçınma Berman’ın modernliği ele aldığı eserinde Faust çözümlemesini Saint-Simon’a dayalı olarak yaparken vurguladığı temalar ile benzerlik taşımaktadır. Modernleşme tabiata insanın hükmetmesidir (sanayileşme) ve bu süreçte tüm insani değerler geride bırakılabilir. Üretim ve üretici ekseninde tektipleştirilen bir modern toplumun özlemini duyan Saint Simon’un sanayi toplum idealine benzer şekilde, Aydemir de insanın insana hükmetmesinin doğrusal bir uzantısı olarak insanın toprağa da hükmedeceğine inanır ve bu süreçte ise güdümlü demokrasi kaçınılmazdır, diyerek hızlı modernleşmeyi insan pahasına yapılmasını mazur görmesi arasında paralellik kurulabilir.
11.Soru
Türk Devrimini anlamak ve açıklamak için Celal Nuri tarafından yazılan ilk eser aşağıdakilerden hangisidir?
Türk İnkılabı
|
Atatürkçülük
|
Atatürk İnkılabı
|
Yeni Devrim
|
Kemalizm
|
12.Soru
Ahmet Cevdet Paşa ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi doğrudur?
Avrupa'yı eleştiren, beğenmeyen bir düşünürdür. |
Medrese eğitimini temsil eder, modern bilime karşı çıkar. |
Tarafsız olmanın yanlış olduğunu düşünür. |
Kanunların değiştirilmesine ve yenilenmesine karşı çıkmıştır. |
Örf ve adetlere değer verir ama aynı zamanda gelişmeci ve medeniyetçidir. |
Ahmet Cevdet Paşa, hem medrese ve hem de modern bilim yönünü temsil eder. Kurucu, yapıcı ve uzlaştırıcı bir kişiliğe sahiptir. Avrupa’ya hayran ve medeniyetçidir. Gelişmecidir, ancak örf ve adeti yok sayacak gelişmeciliğin karşısındadır. İlk adliye nazırı olarak hukuk mektebinin açıcısıdır. Ömrünü tarafsızlığa adamıştır. Yeni kanunların çoğunun; yani ceza, ticaret ve arazi kanunlarının yapıcısıdır. İdarede, teşkilatta, kanun hazırlamakta, araştırıcı özelliğe sahiptir. Onun tek gayesi, mevcudu bilmek ayıklamaktır. Bütün bunlara, kavrayıcı zekayı, halkla bütünleşmeyi, halkı ve hayatı anlamaya yardım eden yerli anlayışı, sorunlar karşısında şaşırmaya imkân bırakmayan bazen en kısa ve iyi yolu bulan akl-ı selimi, bir halk realizmini, uzun süre yönetim kulislerinde elde ettiği tecrübelerden gelen iç siyaset ve insan bilgisini de eklemek gerekir. İç politikada hep denge unsuru olmuştur. Yeni bir devlet mekanizmasının kurulmasını istemesine rağmen, sonlara doğru onda Tanzimat’a karşı bir tepki uyanmıştır. Onun en önemli özelliği ahlaklı olmak ve genelin çıkarını düşünmektir. O, her şeyden önce bir tarihçi, iyi bir vesikacıdır. Ahmet Cevdet Paşa, devlet adamı sıfatıyla eski ile yenileşmenin uzlaşması olduğu gibi, tarihçi olarak da eski ile yeninin kaynaşması sayılır. Batı’nın bilimsel gelişmelerine ve yeniliklerine yabancı olmadığı gibi, tarihçi olarak Batı’ya borçlu olduğu pek fazla bir şey yoktur. Tarih anlayışı, çevirisini yaptığı İbn-i Haldun’un Mukaddime’sine dayanır. Doğru cevap E şıkkıdır. Doğru cevap "Uzlaşımcı bir Fikir Adamı: Ahmet Cevdet Paşa" başlığı altında bulunabilir.
13.Soru
İkinci Meşrutiyet dönemi fikir akımları hangi olaydan dolayı doğmuştur ?
Osmanlının gelişmesini sağlama |
Osmanlının dağılmasını önleme |
Osmanlının güçlenmesini artırma |
Osmanlının saygınlığını sağlama |
Osmanlının bilim alanında gelişmesini sağlama |
İkinci Meşrutiyet dönemi fikir akımlarıOsmanlının dağılmasını önlemek amacıyla ortaya çıkmıştır.
14.Soru
*Hem medrese ve hem de modern bilim yönünü temsil eder.*Kurucu, yapıcı ve uzlaştırıcı bir kişiliğe sahiptir.*Avrupa’ya hayran ve medeniyetçidir.*Gelişmecidir, ancak örf ve adeti yok sayacak gelişmeciliğin karşısındadır. İlk adliye nazırı olarak hukuk mektebinin açıcısıdır.*Ömrünü tarafsızlığa adamıştır.Yukarıdaki özellikler hangi düşünüre aittir?
Şinasi |
Hoca Tahsin |
Beşir Fuad |
Ali Suavi |
Ahmet Cevdet Paşa |
*Hem medrese ve hem de modern bilim yönünü temsil eder.
*Kurucu, yapıcı ve uzlaştırıcı bir kişiliğe sahiptir.
*Avrupa’ya hayran ve medeniyetçidir.
*Gelişmecidir, ancak örf ve adeti yok sayacak gelişmeciliğin karşısındadır. İlk adliye nazırı olarak hukuk mektebinin açıcısıdır.
*Ömrünü tarafsızlığa adamıştır.
Yukarıdaki özellikler Ahmet Cevdet Paşa'ya aittir. doğru cevap E'dir.
15.Soru
Türk Devrimi'ni anti-emperyal bir milli kurtuluş savaşı biçiminde ve iktisadi boyutu ile öne çıkararak anlamlandıran ve devrim sürecinde seçkin-aydın grubunun ideolojik rolünü formüle eden aydın aşağıdakilerden hangisidir?
Ziya Gökalp
|
Celal Nuri
|
Şevket Süreyya Aydemir
|
Mamhut Esat Bozkurt
|
M. Saffet Engin
|
16.Soru
Tanzimat Fermanı ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
Osmanlıdaki azınlıklara yeni haklar getirmiştir.
|
Osmanlının batılılaşması için önemli bir gelişmedir.
|
Yeni düşüncelere ortam hazırlamıştır.
|
Ülkenin geleceği açısından bir önemi yoktur.
|
Meşrutiyetin ilan edilmesinde etkili olmuştur.
|
17.Soru
I. Türk sosyolojisi tamamen Fransız sosyolojisinin etkisi altındadır II. Marksizme eğilim artmıştır III. Köy ve şehir araştırmaları ivme kazanmıştır IV. İstanbul ekolü halen tek ekol durumundadır Yukarıdakilerden hangileri 1940-1950 arası Türk sosyolojisinin genel özellikleri arasındadır?
I ve II |
II ve III |
III ve IV |
I ve IV |
I, II, III ve IV |
1940-1950 arası Türk sosyolojisinin genel özellikleri şu şekilde sıralanabilir:
1. Türk sosyolojisi Fransız etkisinin yanı sıra Amerikan sosyolojisine eğilim göstermeye başlamıştır.
2. Ankara DTCF Sosyoloji bölümünün oluşumu ile İstanbul sosyoloji ekolü tek olma ayrıcalığını yitirmiştir
3. 1940’lı yıllarda Marksizme eğilim artmıştır.
4. Köy ve şehir araştırmaları ivme kazanmıştır.
5. Amaçlanan ise toplumsal değişme yani modernleşme/Batılılaşma yolunda ne kadar ilerlediğimizi tespit etmektir.
6. Artık Türk sosyolojisi resmi ideoloji savunusu yapmamaya, Türk toplumuna dair somut araştırmalar yapmaya başlamıştır.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İslamcılık akımı içinde yer alan düşünürlerden biridir?
Şinasi |
Ziya Paşa |
Namık Kemal |
Said Halim Paşa |
Abdullah Cevdet |
Abdullah Cevdet’in aşırı Batıcılığına karşı koyan önemli kalemlerden birisi Said Halim Paşa olmuştur. İslamcı görüşün ileri gelen düşünürlerinden birisi olan Said Halim Paşa’ya göre dinler hiçbir ilerlemeye engel değildir. Ne Hristiyanlık Avrupalıların ilerlemesine ne Budizm Japonların ilerlemesine engel olmuştur. Aynı şekil de İslamiyet de hiçbir milletin ilerlemesine mani değildir.
19.Soru
Osmanlı Devleti’nde yenileşmenin Batılılaşma biçiminde yürütülmesinin göstergesi aşağıdakilerden hangisidir?
İkinci Meşrutiyet'in İlanı |
Tanzimat Fermanı |
Birinci Meşrutiyet'in İlanı |
Cumhuriyet'in İlanı |
Üç fikir akımının ortaya çıkması |
Osmanlı Devleti’nde yenileşmenin Batılılaşma biçiminde yürütülmesinin göstergesi Tanzimat Fermanının ilan edilmesidir.Doğru cevap B'dir.
20.Soru
Cihannüma isimli eserin yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
Gazali |
Katip Çelebi |
Vanlı Mehmet Bin Mustafa |
28 Mehmet Çelebi |
Ali Suavi |
Cihannüma isimli eser Katip Çelebi tarafından yazılmıştır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ