Türkiye´de Sosyoloji Final 15. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi serbest kültür değişmesini tanımlamaktadır?
Farklı kültürlere sahip iki toplumsal gruptan birinin kendi kültürünü tamamen kabul etmesi için diğerine baskı yapmasıdır
|
Farklı kültürlere sahip iki toplumsal cemiyetten birinin kendi kültürünü kısmen kabul etmesi için diğerine baskı yapmasıdır
|
Çoğunluğun karşı durmasına rağmen iktidara mensup bir grubun yabancı bir kültürü kendi toplumuna zorla kabul ettirmesidir
|
Çoğunluğun karşı durmasına rağmen iktidara mensup bir cemiyetin yabancı bir kültürü toplumun ortak eğilimlerine ve koşullarına bakılmadan kabul ettirmesidir.
|
Bir toplumsal grubun yabancı bir kültürel grupla ilişkiye girdiği zaman, hiçbir iç ve dış etki altında bulunmaksızın, o kültürün tamamını ya da bir kısmını benimsemedir..
|
2.Soru
I. Az gelişmiş ve gelişmiş ülkelerdeki kentleşme süreçlerini karşılaştırmaktadır
II. Türk toplumunun Batılı anlamda modern bir topluma nasıl dönüşeceği sorunu çalışmalarının çıkış noktasıdır
III. Değişme modeli çerçevesinde kır-kent arası ilişkileri ve mekansal değişimleri açıklamaya çalışır
Kent sosyolojisi alanında çalışmalar yapan ve yukarıda özellikleri açıklanan sosyolog aşağıdakilerden hangisidir?
Emre Kongar |
Ruşen Keleş |
İbrahim Yasa |
Mübeccel Belik Kıray |
Ziyaeddin Fahri Fındıkoğlu |
1960-1980 döneminde kentleşme denilince ilk akla gelen sosyolog Mübeccel B. Kıray’dır. Kıray, kent sosyolojisiyle ilgili çalışmalarında, az gelişmiş olarak nitelendirdiği ülkelerdeki kentleşme süreçleriyle erken sanayileşmiş Batı ülkelerinde ortaya çıkan modern sanayi kentleri ve metropolitenleşme süreçlerindeki farkları ortaya koymaya çalışır. Kıray’ın kent sosyolojisi çalışmalarındaki çıkış noktası, Türk toplumunun Batılı anlamda modern bir topluma nasıl dönüşeceği sorunudur. Diğer yandan, Kıray’ın kent odaklı çalışlamaları, değişme modeli çerçevesinde kır-kent arası ilişkiler ile birlikte mekânsal değişimleri de açıklamaya yöneliktir. Kıray, kenti sanayi yönelimli ilişkilerin merkezi olarak kabul etmekte, mekânda ortaya çıkan değişmeleri kentin sahip olduğu işlevsel farklılaşma ile açıklamaktadır.
3.Soru
Küresel kapitalizmin reel sosyalizm karşısında zaferini ilan etmesinde aşağıdakilerden hangi olay önemli bir rol oynamıştır?
Aya ilk insanın ayak basması |
1960 Darbesi |
Berlin Duvarının yıkılması |
1980 Darbesi |
Avrupa Birliğinin kurulması |
Sosyoloji çalışmaları tarihten, tarihsellikten kopmuş, güncel olana, “bugün”e yönelmiştir. Güncelliğin aşırı değer kazanmasının bir başka görüntüsü, “ütopya”, “devrim”, “sosyalizm” gibi gelecek projeksiyonlarının sosyolojiden ihraç edilmiş olmasıdır. Bu gelişmede Berlin Duvarı’nın yıkılması sonrasında küresel kapitalizmin reel sosyalizm karşısında zaferini ilan etmesi de rol oynamıştır. Doğru yanıt C'dir.
4.Soru
Türk Devrimi ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğrudur?
Osmanlının gelenek ve görenekleri yaşatılamya çalışılmıştır.
|
Doğu geleneği üzerine çok önemli araştırmalar yapılmıştır.
|
Türk Devrimi öncelikle bizi Doğu’ya ve geçmişe bağlayan her ne varsa onlardan bir kopuş hareketidir.
|
Türk devriminin öncelikli hedefi Batıya üstün gelmektir.
|
Türk Devrimi geçmişin bir devamıdır.
|
5.Soru
1980-2000 arası dönemde Türk sosyolojisine konu olan tema ve kavramlarla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Sosyolojide yeni arayışlar söz konusu olmuştur. |
Pozitivist yöntem sorgulanmaya başlanmıştır. |
Toplum bilimlerinde nesnelliğin mümkün olamayacağı ilkesi bu dönemde güçlenmiştir. |
Yeni arayışların temelinde imlik tartışmaları yer almıştır. |
Sosyal bilim metodolojisindeki tartışmalar bir kenara bırakılmıştır. |
Sosyal bilim metodolojisindeki tartışmalar bir kenara bırakılması söz konusu değildir. Sosyal bilim metodolojisine ilişkin tartışmalara bağlı olarak, yeni dönemde sosyolojide gözlenen bir başka gelişme, disiplinler arası çalışmaların öne çıkması ve konuların çeşitlenmesidir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 1950’lerde sosyoloji disiplinlerine ait öne çıkan konulardan biridir?
Bilimin tarihi
|
Ekonomik yapı
|
Veraset
|
Kültür değişmeleri
|
Cemaatler
|
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 1950’li yıllar Türkiye’sinde yayınlanan sosyolojik içerikli dergilerden biri değildir?
Bilgi Mecmuası
|
Türk Yurdu
|
Toplum ve Bilim
|
İş ve Düşünce Dergisi
|
Sosyoloji Dünyası
|
8.Soru
Mümtaz Turhan'ın "bir toplumsal grup veya cemiyetin yabancı bir kültürel grup veya cemiyetle ilişkiye girdiği zaman, hiçbir iç ve dış etki altında bulunmaksızın, o kültürün tamamını ya da bir kısmını benimsemedir." şeklinde tanımladığı kavram neyi ifade eder?
Serbest kültür değişmesi |
Zorunlu kültür değişmesi |
Serbest dolaşım hakkı |
Gümrük birliği üyeliği |
Gönüllü iş birliği |
Yanıt A'dır.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi köy sosyolojisi çalışması yapan sosyologlardan biri değildir?
Nurettin S¸azi Kösemihal |
Cahit Tanyol |
Nermin Ertentuğ |
İbrahim Yasa |
Selahattin Demir |
Köy sosyolojisi çalışması yapan sosyologlar ara- sında Hilmi Ziya U¨lken, Nurettin S¸azi Kösemihal, Cahit Tanyol, Mümtaz Turhan, Selahattin Demirkan, İbrahim Yasa, Nermin Ertentuğ, Cavit Orhan Tütengil gibi pek çok sosyolog ve antropolog bulunmaktadır.
10.Soru
Şevket Süreyya Aydemir için aşağıdakilerden hangi ifade doğru değildir?
Devrimin ideolojisini formülleştirmiştir |
Dönem aydınlarının devrime karşı görevlerini yapamadıklarını söylemiştir |
Devrimin ideolojik sisteminin olmadığını söylemiştir |
Devrim, yeni ve sınıfsız bir yapının tohumlarının atılmasıdır |
Devrim sonrası batıya dönmüş kapitalizm temelli bir yapı önermiştir |
Aydemir, devrimin ideolojik-fikirsel sisteminin olmadığını ifşa edebilen önemli bir ideologdur. Ona göre, bu aydınların vazifesi idi ve Türk aydınları bu vazifelerini ifa edememiştir. Aydemir’e göre Türk Devrimi sadece yeni bir devletin kuruluşu değildir. Devrim hem anti-emperyalist bir mücadele hem de içerde yeni ve sınıfsız bir millet yapısının tohumlarının atılmasıdır.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’de 1980 sonrası yaşanan önemli değişikliklerden biri değildir?
Ulusal kalkınmacı modelin itibar kazanması
|
Özelleştirmenin yaygınlaşması
|
Devletin düzenleyici misyonunun tasfiye edilmesi
|
Para politikalarında kontrolün ulus-üstü kuruluşlara devredilmesi
|
Serbest piyasa ekonomisinin ilkelerinin benimsenmesi
|
12.Soru
1980 sonrası dönemde Türkiye'de hangi bilim anlayışı sosyolojik araştırmalarda görünürlük kazanmıştır?
Nomotetik |
Tümelci |
Pozitivist |
Hermeneutik |
Evrenselci |
Türkiye’de toplumsal teorinin üretilmesi ve paylaşılması tarzında bir değişim söz konusudur. 1980 sonrası dönemde pozitivizme, toplum mühendisliğine, tümelci ve nomotetik (genelleştirici, yasa koyucu) bilim anlayışlarına yönelik eleştirellik sosyolojik araştırmalarda daha fazla görünürlük kazanmaktadır. Tarih-üstü, evrenselci, tümelci, pozitivist, nomotetik sosyoloji/bilim paradigması giderek gözden düşmekte; tarihselci, yerel, tikelci, hermeneutik, idiografik (somut, tekil, ünik olana göndermede bulunan) sosyoloji/bilim paradigması sahneyi doldurmaktadır. Doğru yanıt D'dir.
13.Soru
Müteferrika İbrahim Efendi'yle birlikte matbaanın kurulma gerekçesini açıklayan Vesilet-üt-Tıbaa ismiyle yazılan risalenin diğer yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
Said Mehmet Efendi |
28 Mehmet Çelebi |
Ahmet Cevdet Çelebi |
Namık Kemal |
Vanlı Mehmet Bin Mustafa |
Said Mehmet Efendi, Müteferrika İbrahim Efendi'yle birlikte matbaanın kurulma gerekçesini açıklayan Vesilet-üt-Tıbaa ismiyle bir risale yazarak dilekçelerini sadrazama sunmuşlardır.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 1950’li yıllarda Türkiye’de sosyologların dil sosyolojisi kapsamında tartışmaya açtıkları konular arasında yer almaz?
Türkçeyi etkileyen faktörler
|
Türkçenin kısırlaşması
|
Okul ve öğretmen sayısındaki yetersizlikler
|
Türkçenin özellikleri
|
Türkçenin bozulması
|
15.Soru
Türkiye’de Köylülüğün Maddi Temelleri adlı çalışmasıyla 1960-1980 dönemi sosyolojisinde devam eden “köy” merkezli çalışmalardan birini ortaya koyan isim aşağıdakilerden hangisidir?
Kemal Tahir
|
Oya Baydar
|
Muzaffer Sencer
|
Cemil Meriç
|
Orhan Türkdoğan
|
16.Soru
“Bir tek idrakın dahi, önce duyum, sonra tahayyül etme, bundan sonra da düşünme olduğunu” söyleyen düşünür kimdir?
Şinasi |
Beşir Fuad |
Ali Suavi |
Hoca Tahsin |
Ahmet Cevdet Paşa |
“Bir tek idrakın dahi, önce duyum, sonra tahayyül etme, bundan sonra da düşünme olduğunu” söyleyen düşünür Hoca Tahsin'dir. Doğru cevap D'dir.
17.Soru
1950-1960 döneminde sosyoloji tarihi adına milliyetçilik görüşüyle öne çıkan sosyolog kimdir?
Ziya Gökalp |
Tanıl Bora |
Mehmet İzzet |
Prens Sabahattin |
Mümtaz Turhan |
1950-1960 döneminde sosyoloji disiplinlerine ait birçok çalışma yapılmıştır. 1950’lerde öne çıkan konuların başında köy sosyolojisi, kültür değişmeleri ve Batılılaşma gelmektedir. Bu konular zaten birbirine bağlı ve birbirinin içerisindedir. Bunları sosyoloji disiplinlerine ait diğer konular izlemiştir. Yine Türk sosyoloji tarihi adına bu dönemde gündeme gelen sosyologlar arasında Ziya Gökalp, Prens Sabahattin ve Mehmet İzzet bulunmaktadır. Ancak Ziya Gökalp’in 1950’lerde, Türkiye’de önemini koruyor olması, onun sosyoloji anlayışından daha çok milliyetçilik görüşleriyle ilgilidir ve sadece iç siyasal koşullar gereğidir. Yanıt A.
18.Soru
1970’lerde yaptığı çalışmalarla Asya göçebe toplumlarının ve Osmanlı ATÜT, feodalite ve başka Batılı teorilerle açıklanamayacağını kesin bir anlayışla ortaya koyan sosyolog kimdir?
Birsen Gökçe
|
Baykan Sezer
|
Fügen Berkay
|
Mehmet Eröz
|
Şerif Mardin
|
19.Soru
Soğuk Savaş dönemine ait sağ-sol, kapitalizm-sosyalizm gibi büyük ideolojik bölünme ve kutuplaşmaların sonunu haber veren kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Evrensellik
|
Tarihsellik
|
Çocukluk
|
Melezlik
|
Bağımsızlık
|
20.Soru
1980’lerin ortalarına kadar Türkiye’de gündeme damgasını vuran düşünsel eğilim aşağıdakilerden hangisidir?
Sosyal Demokrasi
|
Türkçülük
|
İslamcılık
|
Türk-İslam sentezi
|
Sosyalizm
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ