Uluslararası İktisat Teorisi Final 9. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Bağlı ticaret yoluyla teknoloji transferinin en açık şekli “............” anlaşmalarıdır. Bu yönteme göre, ülke kendi teknolojisini kullanarak yabancı ülkede bir sanayi tesisi (örneğin anahtar teslimi bir fabrika) kurar ve bunun bedelini ev sahibi ülkeden, o tesisin ürünlerini satın alarak tahsil eder.
Yukarıdaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
Geri satınalım |
Franchising |
Leasing |
Uluslararası taşeronluk |
Yönetim sözleşmeleri |
Bağlı ticaret yoluyla teknoloji transferinin en açık şekli “geri satınalım” (buy-back) anlaşmalarıdır. Bu yönteme göre, ülke kendi teknolojisini kullanarak yabancı ülkede bir sanayi tesisi (örneğin anahtar teslimi bir fabrika) kurar ve bunun bedelini ev sahibi ülkeden, o tesisin ürünlerini satın alarak tahsil eder. Finansal kiralamada ise ileri teknoloji içeren yabancı sermaye mallarının taksit öder gibi bir yöntemle ülkeye girişi sağlanmaktadır.
2.Soru
Faktör stokundaki artışlar üretim olanakları eğrisini nasıl etkiler?
Sabit kalır |
İçe doğru genişler |
Dışa doğru genişler |
Yatay eksene doğru genişler |
Dikey eksene doğru genişler |
Faktör stokundaki artışlar üretim olanakları eğrisini dışa doğru genişler. Bir ülkenin üretim olanakları eğrisinin dışa doğru genişlemesi ekonomik büyümesi ifade eder.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Oligopolcü Piyasa Yapısını tanımlamaktadır?
Biri dış yatırım yapınca, diğeri de piyasayı ona kaptırmamak için aynı yola gider ve yatırım yoluyla dış piyasaya açılması |
Üretime ilişkin bilgilerde, gizliliğin çok önem taşıdığı durumlarda dolaysız dış yatırımların tercih edilmesi |
Kar artışını sürdürebilmek için daha az girilmiş bulunan yabancı piyasalarda üretim yapmak |
Bazı endüstrilerdeki firmaların müşterilerini izlemesi |
Hammaddelerin işletilmesine yönelik tesisleri, bu kaynakların bulunduğu yerlerde kurmak |
Oligopolcü piyasa yapısı: Birkaç büyük firmanın piyasaya egemen olduğu durumlarda, birinin alacağı kararlar diğerlerini de etkiler. Dolayısıyla biri dış yatırım yapınca, diğeri de piyasayı ona kaptırmamak için aynı yola gider ve yatırım yoluyla dış piyasaya açılır.
4.Soru
1973 yılına kadar yoğun yabancı işçi talepleri olan AET ülkelerinin bu tarihten sonra yabancı işçi taleplerini durdurmasına yol açan olay aşağıdakilerden hangisidir?
Kıbrıs Barış Harekatı |
Dünya Enerji Buhranı |
Soğuk Savaş |
Arap-İsrail savaşları |
Büyük Buhran |
AET ülkelerinin yabancı işçi talepleri 1973’e kadar sürdü. O yıllar, Dünya Enerji Buhranı nedeniyle söz konusu ülkeler şiddetli bir “enflasyon ve işsizlik” (stagflasyon) içine sürüklenince yabancı işçi talebini durdurdular. Bu konudaki tutumları giderek daha da katılaştı. Örneğin resmi olmayan yollardan işçi girişlerini önlemek için başta Almanya olmak üzere tüm AB ülkeleri T.C. uyruklulara karşı vize uygulamasına giriştiler.
5.Soru
- Onu çıkartan ülkenin sınırları
dışında oluşan piyasasına verilen isimdir. - Önceleri “Eurodolar piyasası” olarak adlandırılmıştır.
- İşlemler, önce dolar ile zamanla ise dolardan başka paralar cinsinden de yapılmaya başlamıştır.
dışında oluşan piyasasına verilen isimdir.
Europara piyasasına ilişkin olarak verilenlerden hangisi ya da hangileri doğrudur?
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
I ve II |
I, II ve III |
Europara piyasası (eurocurrency market) bir ulusal paranın, onu çıkartan ülkenin sınırları dışında oluşan piyasasına verilen isimdir. Bu piyasa daha önce de değinildiği gibi, 1960 başlarında Avrupa’da, özellikle İngiltere’de, bazı ticari bankaların Amerikan doları cinsinden mevduat kabul etmeleri ve topladıkları bu fonlara dayanarak dolar üzerinden kredi açmalarıyla ortaya çıkmıştır.
Önceleri bu işlemler yalnız dolarla yapıldığı için bu piyasalara Avrupa dolar piyasası anlamında “Eurodolar piyasası” denmiştir. Fakat ulusal sınırların ötesinde gerçekleştirilen bu tür işlemler, zamanla öteki sağlam paralar üzerinden de yapılmaya başlanmıştır.
İşlemlerin zamanla dolardan başka paralar cinsinden de yapılması dolayısıyla bu piyasalara Europara piyasaları adı verilmiştir. Ayrıca, söz konusu işlemler hızlı bir gelişme göstererek Avrupa kıtasının dışına yayılmıştır. Örneğin Bahamalar, Singapur ve Bahreyn
de önemli birer europara piyasası durumuna gelmiştir. Bazan Avrupa dışındaki europara piyasalarını ifade için onlardan kıyı ötesi piyasa anlamına gelen “oshore piyasa” diye söz edilir. İlgili paraların yurtiçindeki piyasaları ise “onshore piyasa” olarak tanınır.
6.Soru
Bir İngiliz bankasının İngiltere’den mal satın alan bir Türk firmasına, finansman için sterlin cinsinden açmış olduğu kredi aşağıdakilerden hangisidir?
Geleneksel uluslararası banka kredisi |
Yerli bankaların kredisi |
Yabancı para cinsinden sağlanan kredi |
Ülkede yerleşik kişilere yönelik işlemler |
Euro para piyasası işlemleri |
Bir İngiliz bankasının İngiltere’den mal satın alan bir Türk firmasına, finansman için sterlin cinsinden açmış olduğu kredi geleneksel uluslararası banka kredisi olarak bilinir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ile portfolyo yatırımlarının özelliklerinden birisi değildir?
Portföy yatırımları bir şirketin hisse senetlerinin yabancılar tarafından satın alınmasından ibarettir |
Bu tür yatırımları yapanların hedefi kısa dönemde olabildiğince yüksek getiri elde etmektir. |
Portfolyo yatırımlarını yapanlar ise finansal kurumlar, kurumsal yatırımcılar veya doğrudan doğruya bireysel yatırımcılardır. |
Mali krizlerle portfolyo fonlarının çıkışı arasında yakın bir ilişki vardır |
Portfolyo yatırımların ana özelliği yurt dışında yeni yapılan veya satın alınan mevcut bir üretim tesisinin yönetiminin yabancı şirketin elinde veya denetiminde |
Dolaysız yatırımların ana özelliği yurt dışında yeni yapılan veya satın alınan mevcut bir üretim tesisinin yönetiminin yabancı şirketin elinde veya denetiminde
olmasıdır. Portfolyo yatırımlarında ise hisse senedi sahibinin işletme yönetimi üzerinde ancak dolaylı bir denetim hakkı vardır. Portföy yatırımları bir şirketin hisse senetlerinin yabancılar tarafından satın alınmasından ibarettir. Portfolyo yatırımları dolaysız yatırımlara göre çok daha hareketli, değişken ve geçici niteliktedir. Bu tür yatırımları yapanların hedefi kısa dönemde olabildiğince yüksek getiri elde etmektir. Yatırımları yapanların kimlikleri de birbirinden farklıdır. Dolaysız yatırımlar ağırlıklı olarak çok uluslu şirketler tarafından yapılır
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yurt dışındaki ana firmadan sağlanan temel nitelikteki ara mallarını ev sahibi ülkede üretilen bazı basit parçalarla birleştirilerek üretimin son aşamasının ana merkezin dışında gerçekleştirildiği dolaysız yabancı sermaye yatırımı yöntemidir?
Yap-işlet-devret modeli |
Zorunlu Yeni Yatırım |
Montaj sanayii |
Portfolyo yatırımı |
Türev araç yatırımı |
Yurt dışındaki ana firmadan sağlanan temel nitelikteki ara mallarını ev sahibi ülkede üretilen bazı basit parçalarla birleştirilerek üretimin son aşamasının ana merkezin dışında gerçekleştirildiği dolaysız yabancı sermaye yatırımı yöntemi montaj sanayiidir.
9.Soru
Adam Smith’in dış ticaretle ilgili görüşlerinden hangisi doğru değildir?
Smith’e göre, toplam dünya serveti sabit değildir. |
Dış ticaret, uluslararası uzmanlaşma ve iş bölümü doğurarak dünya kaynaklarının verimliliğini artırır, |
karşılıklı ticaret yapan iki ülke daha yüksek üretim ve tüketim düzeylerine ulaşarak yaşam standartlarını birlikte artırırlar |
Smith’in analizi yalnızca arz faktörlerine dayanır |
Smith’in fikirleri yoğun devlet müdahaleciliğine dayanan bir doktrindir. |
Smith’e göre, toplam dünya serveti sabit değildir. Dış ticaret, uluslararası uzmanlaşma
ve iş bölümü doğurarak dünya kaynaklarının verimliliğini artırır, böylece dünya üretimi
ve refahının yükselmesine yol açar. Bu görüş açısından karşılıklı ticaret yapan iki ülke
uzmanlaşma ve serbest uluslararası değişim sonucunda daha yüksek üretim ve tüketim
düzeylerine ulaşarak yaşam standartlarını birlikte artırırlar. Dolayısıyla Smith’e göre, Merkatilizmin uluslararası ticarette bir taraf kazanırken diğer tarafın kaybetmesi şeklindeki görüşü yanlıştır. Çünkü uluslararası ticaretten her iki taraf da kazançlı çıkar. Smith’in açıklamalarına dayalı olan klasik analiz, uluslararası ticarette uzmanlaşma ve iş bölümünün yararları üzerinde durmaktadır. Bu analizler, ilerde belirtileceği gibi yalnızca arz faktörlerine dayandığı için aşırı basit ve eksik bulunabilir, ama klasik analizlerin, uluslararası ticaretin nedenleri konusundaki bilgilerimize çok önemli katkı sağladığı inkâr edilemez. Ddoğru cevap E seçeneğidir.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi dolaysız yabancı sermaye (DYS) yatırımlarının bütün diğer sektörlerdekilerden daha hızlı bir biçimde artmasına neden olmamıştır?
Taşıma hizmetleri |
İletişim hizmetleri |
Kamu hizmetleri |
Rekabeti geliştirme politikaları |
Tarım politikaları |
Tarım politikaları dolaysız yabancı sermaye (DYS) yatırımlarının bütün diğer sektörlerdekilerden daha hızlı bir biçimde artmasına neden olmamıştır
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi dolaysız yabancı sermaye yatırımlarının ev sahibi ülke bakımından olumsuz etkilerinden birisidir?
Yeni teknoloji bilgisi getirme |
İstihdam artışı |
İç tekelleri kırma |
Ölçek ekonomisi yaratma |
Transfer fiyatlaması |
Yabancı sermayenin, yatırım yapılan (ev sahibi) ülke üzerinde doğurabileceği önemli bazı ekonomik ve siyasal sakıncaları vardır. Bunları aşağıdaki gibi belirtebiliriz:
- Ekonomi üzerinde yabancı denetimin artması,
- Yerli şirketler karşısında haksız rekabet üstünlüğü ve yerel ekonomide tekel kurma,
- Dış ticaret kısıtlamalarının aşılması,
- Yerli yatırımları azaltıcı etki,
- Döviz giderlerini artırıcı etki,
- Kur dalgalanmalarına neden olma ve mali kriz ortamı oluşturma,
- İhracatı kısıtlama,
- Teknolojik bağımlılık,
- Ekonomik bütünlüğün bozulması ve işsizlik artışı,
- Şirket satın almaları biçiminde gelen yabancı yatırım sermayesi ve
- Transfer fiyatlandırmasıdır.
12.Soru
- Çok uluslu şirketler
- Yurtiçi büyük işletmeler
- Sivil toplum kuruluşları
- Yatırımcı şahıslar
- Hükûmetler
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri euro tahvil çıkartarak kredi sağlayanlar arasında önemli bir yer tutar?
I ve II |
I, II ve V |
II ve III |
III, IV ve V |
Yalnız V |
Uygulamada euro tahvil çıkartarak kredi sağlayanlar arasında çok uluslu şirketler, yurtiçi büyük işletmeler, hükümetler, yerel yönetimler, kamu iktisadi kuruluşları ve uluslararası kalkınma bankaları önemli bir yer tutmaktadır.
13.Soru
Bir ülkede temel alt yapı yatırımları yapılmasında, özel kesime açılmayı ve yabancı sermaye katkısını sağlamayı amaçlayan yatırım aşağıdakilerden hangisidir?
İçselleştirme teorisi |
Montaş sanayi |
OLI modeli |
Zorunlu yeni yatırım |
Yap-İşlet-devret modeli |
Yap-işlet-devlet modeli, bir ülkede temel alt yapı yatırımlarının yapılmasında, özel kesime açılmayı ve yabancı sermaye katkısını sağlamayı amaçlayan, dünyada ve Türkiye’de oldukça yeni sayılan bir modeldir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Mutlak Üstünlük Teorisi’ne ilişkin analizleri geliştirerek Karşılaştırmalı Üstünlük Teorisi’ni ortaya atmıştır?
M. Keynes |
A. Smith |
D. Ricardo |
J. B. Say |
R. Malthus |
Adam Smith’ten yaklaşık kırk yıl sonra David Ricardo, Mutlak Üstünlük Teorisi’ne ilişkin analizleri geliştirerek Karşılaştırmalı Üstünlük Teorisi’ni (Theory of Comparative Advan-tages) ortaya attı.
15.Soru
Sahip oldukları hızlı teknolojik gelişme yaratma kapasitesi dolayısıyla ileri sanayi ülkelerinden aynı zamanda nasıl söz edilmektedir?
Bilgi Toplumu |
Küresel Piyasa |
Dünya Devleri |
Süper Güçler Birliği |
Yeni Pazar |
Günümüzde özellikle iletişim ve ulaştırma teknolojisi alanlarında baş döndürücü bir teknolojik gelişme yaşanmaktadır. Teknolojiyi üretenler ise gelişmiş sanayi ülkelerindeki büyük firmalardır. Sahip oldukları hızlı teknolojik gelişme yaratma kapasitesi dolayısıyla ileri sanayi ülkelerinden aynı zamanda “bilgi toplumu” diye de söz edilmektedir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bütün dünyada en başta gelen kısa süreli finansman kaynağı durumundadır.
Ticari bankalar |
Yatırım Bankaları |
Kalkınma Bankaları |
Merkez Bankaları |
Dünya Bankası |
Ticari bankalar, bütün dünyada en başta gelen kısa süreli finansman kaynağı durumundadır.
17.Soru
Aşağıdaki hizmetler sektörünün hangisi için bacasız fabrika benzetmesi yapılmaktadır?
İletişim hizmetleri |
Mühendislik hizmetleri |
Mali hizmetler |
Turizm |
Eğitim hizmetleri |
Turizm= bacasız sanayi
18.Soru
Teknolojik gelişme otonomdur.
Teknolojik gelişme talep yapısı tarafından uyarılır.
Yeniliklerin ortaya çıkışı piyasa gelişmelerine bir tepki niteliğindedir.
Uyarılmış teknolojik gelişme hipotezine göre yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri doğrudur?
Yalnız II |
Yalnız III |
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
Uyarılmış teknolojik gelişme hipotezi: Günümüzde teknolojik gelişme “otonom” olmaktan çok “uyarılmış” (induced) bir süreç durumundadır. Başka bir deyişle yeniliklerin ortaya çıkışı piyasa gelişmelerine bir tepki niteliği taşır. Teknolojik gelişmeyi uyaran piyasa etkenleri arasında ise göreceli girdi ve ürün fiyatları ile talep yapısının özel bir yeri vardır.
19.Soru
İş gücü ihracının olumlu etkilerini kaç başlık altında toplanır?
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
İş gücü ihracı “yoksulluğun kısır döngüsünü” kırıcı ve iktisadi kalkınmayı itici etkilerde bulunabilir. Göç olayının, gönderen ülke bakımından başlıca olumlu etkileri aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
- İşsizliği azaltıcı etkisi,
- İç tasarrufu artırıcı etki,
- Dış ödemeler bilançosunu iyileştirici etkiler,
- Bilgi ve görgü kazanmadır.
20.Soru
Bir şirket, hükûmet veya hükûmet kuruluşunun belirli bir yabancı piyasada satılmak üzere, o ülkenin ulusal parası ile çıkarttığı ve genellikle bir kredi sendikasyonu veya yükleniciler grubu tarafından piyasaya sunulan uzun vadeli borçlanma araçlarına ne ad verilir?
Eurotahvil |
Global Tahvil |
Sendikasyon kredisi |
Eurokredi |
Yabancı tahvil |
Bir şirket, hükûmet veya hükûmet kuruluşunun belirli bir yabancı piyasada satılmak üzere, o ülkenin ulusal parası ile çıkarttığı ve genellikle bir kredi sendikasyonu veya yükleniciler grubu tarafından piyasaya sunulan uzun vadeli borçlanma araçlarına Yabancı tahvil denir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ