Uluslararası İlişkiler Kuramları 1 Final 13. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Mutlak anlamda rasyonelliğin sağlanmasını engelleyen faktörler vardır. Aşağıdakilerden hangisi bunlardan birisi değildir?
Uluslararası ilişkilerde bilgilerin sınırlı olması |
Bilgiye ulaşmanın maliyeti |
Bilgiye ulaşmak için harcanan zamanın maliyeti |
Gizliliğin korunmaya çalışılması |
Çelişkili bilgiler |
A, B, C ve D şıklarında bahsedilen faktörler mutlak rasyonelliğin sağlanmasını engellyen faktörlerdir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Mortan A Kaplan’ın öne sürdüğü uluslararası sistem modellerinden biri değildir?
Güç dengesi sistemi |
Birim veto sistemi |
Evrensel sistem |
Hiyerarşik sistem |
Çok kutuplu sistem |
Sistem teorisini uluslararası ilişkilere uygulayarak bu alanda kapsamlı bir teori geliştiren Morton A. Kaplan ise altı uluslararası sistem modeli üzerinde durmaktadır. Kaplan da örgütlenme durumlarını, devletlerin sayılarını, aralarındaki davranış kurallarını ve sistemin değişimine ve dönüşümüne yol açacak faktörleri dikkate alarak modelleri geliştirmiştir. Bunlar sırasıyla, 1) güç dengesi sistemi, 2) gevşek iki kutuplu sistem, 3) sıkı iki kutuplu sistem, 4) evrensel sistem, 5) hiyerarşik sistem ve son olarak 6) birim veto sistemidir. Çok kutuplu sistem ise K. J. Holsti’nin 5 uluslararası siyasal sistem modellerinden biridir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Morton A. Kaplan tarafından geliştirilen uluslararası sistem modelleri arasında yer almamaktadır?
Çok kutuplu sistem
|
Hiyerarşik sistem
|
Evrensel sistem
|
Gevşek iki kutuplu sistem
|
Birim veto sistemi
|
4.Soru
Hangisi Birim Veto Sistemi özelliklerinden değildir?
İki blok da statükoyu savunur. |
Silahsızlanma çabaları görülür. |
Bloklar arasında işbirliği artabilir. |
Blok için bazı devletler blok politikalarına karşı çıkabilir. |
Nükleer savaş ihtimali içerirler. |
Bu sistemde nükleer savaş ihtimali görülmez. En fazla sınırlı, konvansiyonel, bölgesel savaşlar görülebilir. Tırmanma ve misilleme korkusu tarafları caydırıcı bie etkendir.
5.Soru
Nükleer güce sahip fakat dayanılmaz ilk vuruş kapasitesine sahip olmayan devletlerin bir araya gelmesiyle ortaya çıkması düşünülen sistem aşağıdakilerden hangisidir?
Güç dengesi sistemi |
Gevşek iki kutuplu sistem |
Hiyerarşik sistem |
Evrensel sistem |
Birim veto sistemi |
Kaplan’ın birim veto sistemi, nükleer silahların yayılmasıyla ortaya çıkacak bir sistem olarak düşünülmektedir. Nükleer güce sahip fakat dayanılmaz ilk vuruş kapasitesine sahip olmayan devletlerin bir araya gelmesiyle ortaya çıkacaktır. Bu varsayıma göre, sistemde nükleer gücü elinde bulunduran her devlet, yapacağı ilk vuruşla rakibinin gücünü tamamen yok edememektedir fakat ilk vuruş planladığı gibi gerçekleşirse düşmanın gücü önemli ölçüde zayıflatılabilir.
6.Soru
Güç dengesi sisteminde devletlerin istikrarlı bloklar oluşturamamalarının sebebi nedir?
İttifaklar geçici amaçlar için yapıldığından kısa sürelidirler. |
Devletlerden herhangi birinin sistemin yıkılmasına yol açacak derecede diğerlerine üstünlük kurmasına izin verilmez. |
Hiç bir devlet diğerlerinin üstünde hakimiyet kuramaz. |
İttifaklar farklı ideolojilere sahip devletler tarafından kurulabilir. |
Benzer ideolojiyi benimsemiş devletler ittifak oluşturmak gereği duymayabilirler. |
Geçici amaçlar için yapılan ittifaklar amaçların gerçekleşmesi ile sona ererler.
7.Soru
Dünyanın merkezi olarak, daha çok iklimsel özelliklerden hareket ederek kuzey yarı kürenin ılıman ve alt tropikal kuşağını ele alan jeopolitik düşünce okulunun alt grubu aşağıdakilerden hangisidir?
İkili düşünce (binarist) |
Marjinalistler |
Üçlü düşünce (trinary) |
Çoğulcular (pluralist) |
Bölgeciler (zonalist) |
Bölgeciler (zonalistler) dünyanın merkezi olarak, daha çok iklimsel özelliklerden hareket ederek kuzey yarı kürenin ılıman ve alt tropikal kuşağını almaktadır. Bu bölgede Kuzey Amerika ve Avrupa başta olmak üzere Rusya ve Japonya bulunmaktadır.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sistem teorisinin yaklaşımları arasında yer almaz ?
Farklı karakterlere sahip devletler arasındaki farklılıkları göz ardı edilişi
|
Devletlerin içsel yapılarının dış politikaya etkilerini dikkate alınmayışı
|
Devletin uluslararası ilişkilerin tek aktörü olarak kabul edilmeyişi
|
Ulusal ya da uluslararası sivil toplum kuruluşlarını dikkate alınmayışı
|
Medya örgütlerini ve örgütlü örgütsüz çıkar gruplarını önemsenmeyişi
|
9.Soru
Kararların beş ana grup arasında işleyen iletişim ağıyla belirlendiği şelale modelinde, beş ana grubun yukardan aşağıya sıralanışı nasıldır?
Hükümetsel ve siyasal elit - Sosyo ekonomik elit - Medya - Kanı önderleri - Halk
|
Hükümetsel ve siyasal elit - Medya - Sosyo ekonomik elit - Kanı önderleri - Halk
|
Hükümetsel ve siyasal elit - Sosyo ekonomik elit - Kanı önderleri - Medya - Halk
|
Sosyo ekonomik elit - Hükümetsel ve siyasal elit - Medya - Kanı önderleri - Halk
|
Sosyo ekonomik elit - Hükümetsel ve siyasal elit - Kanı önderleri - Medya - Halk
|
10.Soru
Karar verme teorisinin hangi modelinde karar verici baştan verdiği kararları daha sonraki aşamalarda revize ederek genişletebilir?
Rastgele adımlar modeli |
Kumarbazın iflası modeli |
Rasyonel politika modeli |
Küçük değişiklikler modeli |
Örgütsel süreç modeli |
Küçük değişiklikler modelinde karar verici, baştan verdiği kararları daha sonraki aşamalarda revize ederek genişletmekte ve geliştirmektedir. Zaman içerisinde, verilen kararlarda, dış çevrede meydana gelen değişikliklerin etkisiyle daha önceden hesaplanmayan ve düşünülmeyen birtakım değişikliklere gidilmektedir. Kimi karar vericiler önceki kararlarında değişikliğe gitme ve daha ileri adımlar atma gereği duyabilmektedir.
11.Soru
Hangisi Güç Dengesi Sistemi temel davranış kurallarına aykırıdır?
Yenilmiş ve yıkılmış bir temel aktör sisteme dönemez. |
Temel aktörlerden birisinin ortadan kaldırılması söz konusu ise savaş durdurulur. |
Kapasiteyi artırma fırsatını kaçırmaktansa, savaşa girmek tercih edilir. |
Sistem içinde devlet veya devletlerin hegemonyasına izin verilmez. |
Gücü artırma güdüsüyle hareket ederken savaş yerine diplomatik görüşmeler tercih edilir. |
Temel davranış kuralları gereği yenilmiş ve yıkılmış bir temel aktör sisteme dönebilir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, XIX. yy Avrupa’sında, coğrafya enstitülerinin kurulması ve jeopolitik çalışmaların artmasının arkasındaki nedenlerden biri değildir?
Askeri stratejilere yön vermek
|
Savaş kapasitesini arttırmak
|
Sömürge bulmak
|
Keşiflerde bulunmak
|
Emperyalizm
|
13.Soru
Jeopolitik kuram, aşağıdaki kuramlardan hangisinin temel varsayımlarını benimsemiştir?
Liberalizm
|
Marksizm
|
Realizm
|
Pragmatizm
|
Emperyalizm
|
14.Soru
Aşağıdakilerden hangi kavram Güç Dengesi Sistemine aittir?
İkinci vuruş gücü |
Arabulucu rolü |
Dengeleyici rolü |
Caydırıcı etki |
İki blok |
Gevşek iki kutuplu sistemin en büyük özelliği devletlerin iki blok etrafında yoğunlaşmış olmalarıdır. Bu sistemde, güç dengesi sisteminden farklı olarak, dengeleyici rolü yerine arabulucu rolü vardır. Bu işlevi ya bağlantısızlar gibi blok dışı devletler ya da evrensel örgüt yerine getirmektedir. Gevşek iki kutuplu sistemde, bloklardan birinin askeri bakımdan güçlenmesi, sistemin istikrarını sarsacağından bu anlamda ikinci vuruş gücü önem kazanmaktadır. Nükleer silahların caydırıcı etkisi sistemin istikrarı açısından önemlidir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi oyun teorisi modellerinin tümü için geçerli özelliklerden biridir?
İki ya da daha çok kişiyle oynanır. |
Her iki tarafın da kazancı hedeflenir. |
Taraflar arasında düzenli iletişim sağlanır. |
Oyunu tamamen kontrol edebilme imkanı yoktur. |
Yalnız bir kez oynanır. |
Oyun teorisi modellerinde tek kişilik oyunlar da vardır; bir taraf kazanırken diğer taraf kaybedebilir; düzenli iletişim bazı modellerde görülür ve bazı oyunlar birden fazla kez de oynanabilir ancak hiçbir oyuncunun oyunu tamamen kontrol edebilme imkanı yoktur. Doğru yanıt D'dir.
16.Soru
- Pozitif bilimin ilerlemesi birikimci bir yol izler.
- Doğa bilimlerinin araştırma metotları toplum bilimlerine de uygulanabilir.
- Bilimsel bilgi metafizikten etkilenmez, duygu ve değerlerimizden arınmıştır.
- Bir yargının geçerli olarak kabul edilebilmesi, onun denetlenebilir ve doğruluğunun ispatlanabilir olmasına bağlıdır.
Yukarıdaki ifadelerden hangileri Comte pozitivizmi ile mantıkçı pozitivizm arasındaki benzerlikleri yansıtmaktadır?
I, II, IV |
II, III |
I, I |
I, III |
I, II,III,IV |
Her ikisi de deneye ve gözleme önem verir, pozitif bilimin ilerlemesinin birikimci bir yol izlediğini ve olgularla desteklendiği ölçüde bilimin gelişme göstereceğini kabul eder. Doğa bilimlerinin araştırma metotlarının, toplum bilimlerine de uygulanabileceğini savunurlar. Bunlara göre, doğa bilimlerindeki düzenlilik toplum bilimlerinde de mevcuttur. Toplum bilimindeki davranışsal düzenlilik doğa bilimlerindeki obje ve süje arasındaki belirgin ayırımın, toplum biliminde de yapılmasına imkân sağlamaktadır. Son olarak Comte pozi- tivizmi ile mantıkçı pozitivistlerin bir diğer ortak yönüyse her ikisinin de bilimsel bilgiyi metafizikten etkilenmeyen, duygu ve değerlerimizden arınmış (value free) nesnel bilgi olarak görmeleridir. Ayrıca pozitivizmin temel özelliklerinden biri olan doğrulamacılık, mantıkçı pozitivistler tarafından da benimsenmiştir.
17.Soru
Verba karar vericinin kişisel özelliklerinin uluslararası ilişkiler konusundaki kararlarını hangi koşullarda ve nasıl etkileyeceğine dair varsayımlarda bulunmaktadır. Aşağıdakilerden hangisi bu varsayımlardan birisi değildir?
Kişinin konuya ilgisi arttıkça rasyonel karar verme olasılığı da artar. |
Kişinin konuyla ilgisi ne kadar çoksa kişisel özelliklerinin etkisi o kadar azdır. |
Kişinin sorun çözme yeteneği ile kişisek özelliklerinin karara etkisi arasında ters orantı vardır. |
Rasyonel bir değerlendirme kişisel özelliklerin etkisini azaltır. |
Kararın sonuçlarından sorumlu olmak kişisel özelliklerin etkisini azaltır. |
Kişinin konuya ilgisi arttıkça rasyonel kara verme olasılığı azalır.
18.Soru
Hangisi pragmatizm savunucusu bir düşünür değildir?
James |
Dewey |
Pierce |
Kuh |
Hume |
Hume empirik yöneteme inanmış olan bir düşünürdür.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi XIX. yüzyıl liberalizminin temel kurallarından biri değildir?
Bireyler arası eşit zenginlik anlamına gelmese de fırsat eşitliği
|
Toplumsal yaşamda bireyin temel alınması ve özgürleştirilmesi
|
Doğru ve ahlaksal eylemin akla dayanacağını vurgulayan rasyonalizm
|
Özel mülkiyet sayesinde bireyin özel amaçlarına ulaşabileceği inancı
|
Doğa durumunda insanların eşit ve özgür olmadıklarının vurgulanması
|
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi , karar verme teorisinin önde gelen yazarlarından Snyder'in görüşüdür?
Karar vericiler uluslararası olaylar karşısında soğukkanlı davranırlar
|
Karar vericiler neden-sonuç ilişkisi kurarak karar verirler
|
Karar verici olası politika seçenekleri arasından amaçlarını maksimum kılacak olanı seçer
|
Karar verici kararını verirken belli kurallar çerçevesinde hareket eder
|
Karar verici, kararını içinde bulunduğu sistemin kurallarının, örgütsel deneyiminin, kendisine ulaşan bilgilerin ve kendi kişisel özelliklerinin etkisi altında verir
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ