Uluslararası İlişkiler Kuramları 1 Final 6. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Bilginin teoloji ve metafiziğin etkisinden uzak, olgu ve deneye dayanan nesnel bilgi olduğunu savunan filozof aşağıdakilerden hangisidir?
Thomas Kuhn |
Paul Feyerabend |
John Dewey |
Auguste Comte |
Immanuel Kant |
Bu görüşü savunan filozof pozitivisttir. Comte tek geçerli bilgi türü olgulara ve gözleme dayanan nesnel bilgi olduğunu kabul etmektedir. Kuhn, Feyerabend ve Dewey pragmatist, Kant ise rasyonalisttir.
2.Soru
Gerçeğe deney ve gözlem yoluyla ulaşılabileceğini savunan görüş hangisidir?
Empirizm |
Rasyonalizm |
Pragmatizm |
Kartezyenizm |
Eleştirel Rasyonalizm |
Empirizm sonradan edinilen bilgiyi önemser. Tüm edindiğimiz bilgiler deneyler ve gözlemler yoluyla elde edilmektedir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi “alçak politika” olarak değerlendirilemez?
Ulusal güvenlik |
Ticaret |
Sağlık |
Ekonomi |
Mali işler |
Realistlere göre devletin varlığını sürdürmeye ilişkin olan ulusal güvenlik konusu yüksek politika, ticari, mali, parasal, sağlık vb. ilgili konular da alçak politika olarak değerlendirilmektedir.
4.Soru
Karar verme teorisinin hangi modelinde ulusal devlet çıkarlarını maksimum kılmaya çalışır ve stratejik sorunlara mantıklı çözümler getirir?
Örgütsel süreç modeli |
Bürokratik politika modeli |
Şelale modeli |
Rasyonel politika modeli |
Rastgele adımlar modeli |
Rasyonel modelde temel aktör olan devlet, stratejik sorunları hesap ederek, belirlenmiş hedeflere iyice tasarlanmış bilinçli eylemlerle ulaşmaya çalışmaktadır. Bu sebeple çıkarlarını maksimum kılamaya çalışır ve stratejik sorunlara mantıklı çözümler getirir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi oyun teorisinin temel unsurları arasında yer almaz?
Varsayımlar |
Taraflar |
Kurallar |
Stratejiler |
Sonuçlar |
Oyun teorisi, taraflar (players), stratejiler (strategies), kurallar (rules) ve sonuçlar (payoffs) olmak üzere dört temel unsura dayanmaktadır.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Morton A. Kaplan’ın öne sürdüğü uluslararası sistem modellerinden biri değildir?
Güç dengesi sistemi |
Birim veto sistemi |
Evrensel sistem |
Hiyerarşik sistem |
Çok kutuplu sistem |
Sistem teorisini uluslararası ilişkilere uygulayarak bu alanda kapsamlı bir teori geliştiren Morton A. Kaplan ise altı uluslararası sistem modeli üzerinde durmaktadır. Kaplan da örgütlenme durumlarını, devletlerin sayılarını, aralarındaki davranış kurallarını ve sistemin değişimine ve dönüşümüne yol açacak faktörleri dikkate alarak modelleri geliştirmiştir. Bunlar sırasıyla, 1) güç dengesi sistemi, 2) gevşek iki kutuplu sistem, 3) sıkı iki kutuplu sistem, 4) evrensel sistem, 5) hiyerarşik sistem ve son olarak 6) birim veto sistemidir. Çok kutuplu sistem ise K. J. Holsti’nin 5 uluslararası siyasal sistem modellerinden biridir.
7.Soru
Soğuk Savaş döneminde SSCB'nin geliştirdiği SS-9 füzelerine karşı ABD'nin füzesavar (anti balistik) füze geliştirmesi, aşağıdaki durumlardan hangisi ile en doğru biçimde açıklanabilir.
Optimal denge |
Geyik avı |
Karşılıklı kuşku |
Mahkumun ikilemi |
En kötü duruma göre hareket |
ABD bu hamlesiyle "en kötü duruma göre hareket" etmiştir. Doğru yanıt E'dir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Oyun Teorisinin modellerine ait bir özellik değildir?
Genelde iki oyuncu ya da iki grup arasındaki ilişkilere uygulanması |
Bazılarında bir tarafın kazancı diğer tarafın kaybı anlamına gelir |
Tarafların işbirliği yapabilmesine imkan tanır |
Hiçbir iletişimin veya haberleşmenin kurulmadığı durumlar vardır |
Taraflar arası tam bir güvensizlik ortamı vardır |
Oyun teorisinin modelleri, genelde iki oyuncu ya da iki grup (ittifak) arasındaki ilişkilere uygulanmaktadır. finans oyunları gibi, bazı oyunlar tek kişiyle oynanabilirken pek çok oyun, en az iki ya da daha fazla kişiyi gerektirmektedir. Poker oyununda olduğu gibi, rekabeti ve çatışmayı öngören bazı oyunlarda, bir tarafın kazancı diğer tarafın kaybı anlamına gelmektedir. Ortak ekonomik yatırımlar yapan şirketler ya da uluslararası örgütlerin oluşması gibi ittifak politikaları oluşmakta, dolayısıyla bazı oyunlar, tarafların işbirliği yapabilmesine imkân tanımaktadır. Ayrıca bazı oyunlarda, taraflar arasında düzenli iletişim sağlanırken bazılarında, hiçbir iletişim ve haberleşme kurulmamaktadır. Bazı oyunlarda taraflar, birbirlerini tanımakta ve güvenmekteyken bazı oyunlarda taraflar arasında tam bir güvensizlik ortamı bulunmaktadır. Ayrıca bazı oyunlar bir kere oynandığı halde, bazıları birçok defa tekrar edilmektedir.
9.Soru
Liberalizmin devlet-birey arasındaki ilişkiye yaklaşımı hakkında aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Devletin amacı bireyin temel alınması ve daha fazla özgürleştirilmesidir
|
Bireyin temel amacı devletin iyiliğini düşünmek ve devlet için çalışmaktır
|
Devlet insanların temel haklarının güvence altına alınması için kurulmuştur
|
Özel mülkiyet sayesinde bireyin özel amaçlarına ulaşması sağlanır
|
Devlet kendi gücünü, yönettiği bireylerden alır
|
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Marks'ın düşünceleri arasında yer almaz?
Artı değer, dolaşıma konan paranın ilk değerindeki artış olup, bunun kaynağı ücretli emektir. |
Ezen ile ezilen sınıfın mücadelesi daima yeni bir ekonomik, siyasal ve toplumsal sistemin doğmasıyla sonuçlanmıştır. |
Toplumun kurumsal ve ideolojik yapısı tamamen ekonomik üretim ilişkileri tarafından belirlenmektedir. |
Devletler ekonomide var olan yapıyı sürdürmede ve güçlendirmede herhangi bir rol oynamamaktadır. |
Siyasal kuruluşlar ekonomik alt yapıya göre şekillenen üst yapılardır. |
Marks’ın artı değer tezine göre işçi, kapitalist sermaye birikimine yol açan ve kapitalist yeniden üretimin ana
unsurunu oluşturan artı değeri üretir. Artı değer, dolaşıma konan paranın ilk değerindeki artış olup, bunun kaynağı ücretli emektir. Ezen sınıf ile ezilen sınıfın mücadelesi daima yeni bir ekonomik, siyasal ve toplumsal sistemin doğmasıyla sonuçlanmıştır. Marks, toplumun kurumsal ve ideolojik yapısının tamamen ekonomik üretim ilişkileri tarafından belirlendiğini varsayar. Bu ekonomik determinizm temelinde, ekonomik sistemi denetleyebilen siyasal sistemi de denetler. Marks ve Engels öğretisine göre, siyasal kuruluşlar ekonomik alt yapıya göre şekillenen üst yapılardır. Bu nedenle devletler ekonomide var olan yapıyı sürdürmeye ve güçlendirmeye yaramaktadır.
11.Soru
Rasyonalizmin en önemli düşünürlerinden biri aşağıdakilerden hangisidir?
Kant |
Grotius |
Descartes |
Hegel |
Spinoza |
Hegel’e göre felsefe nesnelerin düşünceyle görülmesidir. Hegel, akıl dışındaki herhangi bir yetiyle bilgi edinmeyi reddeder. Hegel’e göre gerçek olan her şey ussal, ussal olan her şey gerçektir.
12.Soru
Sidney Verba'nın varsayımlarına göre aşağıdakilerden hangisinde karar vericinin kişisel özelliklerinin etkisi de o denli fazla olacaktır?
Birey konuya ne kadar ilgi duyuyorsa
|
Kişinin uluslararası sorun çözme yeteneği ne denli fazlaysa
|
Söz konusu uluslararası olay hakkında kişinin bilgisi ne denli fazlaysa
|
Kişi konuyu ne derece rasyonel bir değerlendirmeye tabi tutarsa
|
Kişinin kararlarının sonuçlarından sorumlu olması ölçüsünde
|
13.Soru
Genellikle oyuncuların birbirlerini tanımadıkları, birbirlerinin geçmişleri hakkında hiçbir şey bilmedikleri, daha sonra da görüşmeyecekleri, aralarında haberleşmenin ve güvenin bulunmadığı, oyunun bir defa oynandığı, tekrar edilmeyeceği varsayılan oyun modeli aşağıdakilerden hangisidir?
Mahkûmun ikilemi |
Tavuk oyunu |
Geyik avı |
Sıfır toplamlı oyun |
Fare tuzağı |
Bu tür durumların varsayıldığı oyun modeli mahkûmun ikilemidir.
14.Soru
Aşağıdaki düşünür-eser eşleştirmelerinden hangisi doğru değildir?
Hugo Grotius -“Savaş ve Barış Hukuku Üzerine”
|
Baron Charles L. Montesquieu - “Yasaların Ruhu”
|
Jean Jacques Rousseau -“Toplumsal Sözleşme”
|
Herbert Spencer - “Leviathan”
|
Immanuel Kant - “Sonsuz Barış”
|
15.Soru
Aşağıdaki oyun modellerinden hangisinde oyuncuların işbirliği kararı almaları daha risklidir?
Geyik avı modeli
|
Tavuk oyunu modeli
|
Mahkumun ikilemi modeli
|
Değişken toplamlı oyun modeli
|
Sıfır toplamlı olmayan oyun modeli
|
16.Soru
Aşağıda belirtilen seçeneklerden hangisi, Schumpeter’e göre, Modern emperyalizmin nedenleri arasında yer almaz?
Sınırsız genişleme arzusu. |
Barışı koruma çalışmaları. |
Savaş makinası. |
Saldırganlık iç güdüsü. |
Tekelciliğin ihracı. |
Schumpeter, “Emperyalizmin Sosyolojisi” (Sociology of Imperialism) adlı çalışmasında, kapitalizm ve demokrasi arasındaki ilişkinin liberal pasifizmin temellerini oluşturduğuna dikkat çekmekte; emperyalizmin, sınırsız genişleme arzusunun bir dışa vurumu olduğunu ve temelinde atavizmin bulunduğunu ifade etmektedir. Modern emperyalizmin üç nedeni üzerinde duran Schumpeter’a göre bunlar, savaş makinası, saldırganlık iç güdüsü ve tekelciliğin ihracı olduğunu belirtmektedir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Neoliberalizmin temel ilkelerinden veya varsayımlarından biri değildir?
Uluslararası ilişkilerin gündeminde güvenliğin yanında refah, çevre ve göç gibi başka konular da bulunmaktadır
|
Nispi kazancı önemsediği için bir devletin dış politikasının temel hedefi diğer devletlere egemen olma isteğidir
|
Dünya politikasının aktörleri arasında uluslararası örgütler ve çokuluslu şirketler gibi yapılanmalar da yer almaktadır
|
Uluslararası sistemde devletlerin ekonomik güce sahip olmaları askeri güce sahip olmaktan çok daha önemsizdir
|
Devletlerin karşılıklı bağımlılık içinde olduğu bu sistemde karar alma süreci de adem-i merkeziyetçi bir niteliğe sahiptir
|
18.Soru
“Herşey -maddi olan da ruhi olan da, ayrı ayrı insanlarda olanlar da, devletlerde olup bitenler de- doğal nedenlere bağlıdır ve doğal nedenler tarafından zorunlu olarak belirlenmişlerdir.” önermesi kime aittir?
Aristo |
Bacon |
Hobbes |
Locke |
Hume |
Hobbes’a göre bütün bilgilerimiz nesnelerin duyu organlarımız üzerindeki etkilerinden meydana gelir.
19.Soru
Oyun teorisinin genel olarak dayandığı düşünce akımı aşağıdakilerden hangisidir?
Realizm |
Liberalizm |
Emperyalizm |
Marksizm |
Pozitivizm |
Oyun teorisi, genel olarak realizmin varsayımlarıyla analiz yapan bir teoridir. Öncelikle devletlerin rasyonel davrandıklarını varsayması, devletler arasındaki ilişkileri çıkar maksimizasyonuna dayandırması ve uluslararası ilişkilerin temel aktörü olarak devleti kabul etmesi, realizmin özelliklerini yansıtmaktadır.
20.Soru
Bir inanç ya da bağlanılan teori ve görüş, öngörülen amacın gerçekleşmesine yaptığı katkıyla değerlendirilir, bu da ancak deneyimle bilinir. Dolayısıyla bir görüş ya da düşüncenin doğruluğu, ancak uygulamadaki başarısıyla ölçülür. Buna ne denir?
Dogmatik düşünce |
Pragmatik doğrulama |
Kriz prosedürleri |
Problem çözme |
Epistemolojik analiz |
Pragmatik doğrulama denmektedir. Teorinin varsayımları, uygulamadaki sonuçlar tarafından sürekli destekleniyorsa yani, inanç uygulamada bir işe yarıyorsa giderek artan ölçülerde doğru bir inanç (teori) haline gelir. Özetlemek gerekirse pragmatizm, doğruluğu ve gerçekliği yalnızca eylemlerin sonuçlarıyla değerlendirir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ