Uluslararası İlişkiler Kuramları 2 Ara 10. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi neoliberallerin devlete verdikleri sıfatlar arasında yer almaktadır?
Çıkarcı |
Fırsatçı |
Rasyonel egoist |
Bencil |
İşbirlikçi |
Neoliberaller rasyonel egoist olarak tanımladıkları devletin, başka devletlerin kazancına bakmaksızın sadece kendi kazancını dikkate alarak hareket ettiğini savunurlar.
2.Soru
Aşağıda verilen sorulardan hangisi bilgi bazlı kognitif (bilişsel) rejim kuramlarının ilgi ve araştırma alanına girer?
Uluslararası rejimlerin kurulmasında ve/veya etkili olmasında bilginin etkisinden söz edilebilir mi? |
Devletlerin kimlikleri ve çıkarları hep aynı mı kalır, değişime uğramazlar mı? |
Uluslararası rejimler devletlerin kimlik ve çıkar-larında zaman içinde bir değişime yol açarlar mı? |
Rejimler, onları oluşturan devletlerden bağımsız bir etki gücüne sahip midir? |
Kurulan işbirliği ile maddi kazancın seviyesinde artış olacak mı? |
Kognitif rejim kuramları maddi çıkarlar üzerine kurulu veriler üzerine eleştirisel yaklaşmıştır.
3.Soru
Amiller açısından kendi yaşamlarının sabit ve kaçınılmaz özellikleri olarak görülen kurallara ne ad verilir?
Legal Kurallar |
Formel Kurallar |
Yönlendirici Kurallar |
Vaadedici Kurallar |
Oluşturucu Kurallar |
Amiller açısından kendi yaşamlarının sabit ve kaçınılmaz özellikleri olarak görülen kurallara formel kurallar denir.
4.Soru
Onuf’a göre herhangi bir kuralın olmaması neyi doğurur?
Kaos |
Anarşi |
Çatışma |
Uyuşmazlık |
Kriz |
Onuf’a göre anarşi de bir kural durumudur ve herhangi bir kuralın olmaması durumu anarşi değil kaostur.
5.Soru
I. Üye devletler içindeki aktörlerin, grupların işbirliği ile AB seviyesinde politikalar için tercihlerin oluşması
II. Oluşan tercihler ışığında devlet temsilcilerinin AB arenasında pazarlık yapmaları
III. Dış aktörlerin sürece katılımlarının, üye olmayan devletler ve diğer uluslararası örgütlerin entegrasyonunu ivmelendirmeleri
IV. Devletlerin işbirliğine bağlılıkları konusunda güvenilirliklerini en yüksek tutan kurumsal düzenlemeleri tercih etmeleri
V. Artan karşılıklı ilişkilerin, iletişimin siyasi aktörleri söz konusu ilişkileri ulusal zeminde yönetmeye de yönlendirmesi
Yukarıda belirtilen maddelerden hangileri Moravcsik’in büyük kurumsal pazarlıklar olarak adlandırdığı Roma Anlaşması, Tek Avrupa Senedi ve Maastricht Anlaşmasını bir süreç şeklinde açıkladığı adımlar arasında yer almaktadır?
I. II. III. |
I. II. IV. |
I. III. IV. |
I. IV. V. |
II. III. IV. |
Moravcsik, büyük kurumsal pazarlıklar olarak adlandırdığı Roma Anlaşması, Tek Avrupa Senedi ve Maastricht Anlaşmasını üç adımdan meydana gelen bir süreç şeklinde açıklamaktadır: (i) Üye devletler içindeki aktörlerin, grupların işbirliği ile AB seviyesinde politikalar için tercihlerin oluşması; (ii) Oluşan tercihler ışığında devlet temsilcilerinin AB arenasında pazarlık yapmaları; (iii) Devletlerin işbirliğine bağlılıkları konusunda güvenilirliklerini en yüksek tutan kurumsal düzenlemeleri tercih etmeleri.
6.Soru
Aşağıda verilen örneklerden hangisi savunma saldırı ayırt edilebilirliğine verilebilecek örneklerden birisidir?
Bir devletin hava kuvvetleri için gelişmiş savaş uçakları satın alması yerine hava savunma sistemi alması |
Bir devletin kitle imha silahlarının da takılabileceği balistik füzeler alması ile füzesavar füze (anti-balistik füze) satın alması |
Bir devlet hava sahasının güvenliğini sağlamaya yönelik olarak devriye amacıyla savaş uçağı almış olması |
Bir devletin roketatar almak yerine roketsavar satın alması |
Bir devletin savaş gemisi almak yerine arama kurtarma gemisi alması |
A, B, D ve E seçenekleri savunma-saldırı dengesini örneklerken B seçeneği savunma saldırı ayırt edilebilirliğine verilebilecek bir örnektir. Savunma-saldırı ayırt edilebilirliği özelliği ise bir ülkenin saldırı nitelikli askeri gücünü savunma nitelikli olarak kullanabilmesi veya savunma nitelikli gücünü saldırı nitelikli bir hâle dönüştürebilmesiyle ilişkilidir (Glaser, 1995: 62). Bir devlet hava sahasının güvenliğini sağlamaya yönelik olarak devriye amacıyla savaş uçağı almış olsa da bu uçaklar aynı zamanda saldırı amacı için de kullanılabilmektedir. Dolayısıyla bu uçakların rakip devletler üzerinde tehdit oluşturma potansiyeli, hava savunma radar sistemi alan bir ülkeye göre daha fazladır.
7.Soru
I. Uluslararası sistemin yapısının anarşik olduğu
II. Karşılıklı işbirliğine verilen önem
III. Devlet-merkezli olunması
IV. Güce ve güvenliğe verilen önem
V. Uluslararası sistemde ortak hareket etme
Hemen hemen bütün realist yazarlar tarafından savunulan argüman veya argümanlar yukarıda verilenlerden hangisi veya hangileridir?
Yalnız I |
I ve II |
IV ve V |
I, III ve IV |
II, III ve V |
Robert Gilpin, hangi tür realizmi savunurlarsa savunsunlar, hemen hemen bütün realist yazarlar tarafından savunulan üç temel argüman olduğunu belirtmektedir (Gilpin, 1984: 290). Bunlardan birincisi, uluslararası sistemin yapısının anarşik olduğudur. Uluslararası ilişkilerde anarşi bir kural; düzen, adalet ve moral ilkelere yer verilen durumlar ise birer istisna olarak görülmektedir. İkinci ortak özellik, devlet-merkezli olunmasıdır. İster yapısalcı ister klasik olsun bütün realist yaklaşımlarda devletler uluslararası ilişkilerin temel aktörü olarak kabul edilmektedir. Üçüncü ortak özellik ise bütün realist yaklaşımlarda güce ve güvenliğe verilen önemdir. Nitekim güvenliğe dayalı güç ilişkileri kimi zaman amaç, kimi zaman araç olarak ele alınsa da gücün ve güvenliğin politikalar üzerinde belirleyici olduğu ve doğrudan güvenlikle ilgili olduğu kabul edilmektedir.
8.Soru
Devletlerin birbirine karşı değil birlikte hareket ettikleri zaman gerçek anlamda güvenli olacağını ve bunu gerçekleştirmenin yolunun da gerçek veya potansiyel anlamda tehdit oluşturan devletlerle işbirliği yapmaktan geçtiğini savunan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Ortak güvenlik |
Ortak işbirliği |
Ortak anlayış |
Ortak hedef |
Ortak duruş |
Devletlerin birbirine karşı değil birlikte hareket ettikleri zaman gerçek anlamda güvenli olacağını ve bunu gerçekleştirmenin yolunun da gerçek veya potansiyel anlamda tehdit oluşturan devletlerle işbirliği yapmaktan geçtiğini savunan kavram ortak güvenlik (common security)’dir.
9.Soru
I. Güç, bir amaç değildir;sadece güvenliği sağlamanın bir aracıdır.
II. En yakın stratejik rakiple var olan pariteye yakın bir seviyede silahlanmayı yeterli görmektedir.
III. Devletler yaşamlarını sürdürmek için mümkün olduğunca fazla güç elde etmelidir.
Söylemlere net bir şekilde tanımlanmış hedef ve politikalar hâkim olmaktadır.
IV. Daha ziyade sistemdeki büyük güçler üzerinde yoğunlaşarak uluslararası ilişkilere açıklamalar getirmektedir.
Yukarıda verilenlerden hangisi veya hangileri saldırgan realizm ile igilidir?
Yalnız I |
Yalnız V |
II ve III |
III ve V |
I, II ve III |
Yukarıda verilen seçeneklerden I, II ve IV. seçenekler savunmacı realizmin gereklerindendir. Ancak III. ve V. seçenekler saldırgan realizm ile ilgilidir.
10.Soru
Gücü monolitik bir yapı olarak ele almak yerine, güce savunma saldırı dengesi ve savunma-saldırı ayırt edilebilirliği (offense-defense distinguishability) gibi iki farklı perspektiften yaklaşan kimdir?
Mearsheimer |
Walt |
Evera |
Trump |
Glaser |
Gücü monolitik bir yapı olarak ele almak yerine, güce savunma saldırı dengesi ve savunma-saldırı ayırt edilebilirliği (offense-defense distinguishability) gibi iki farklı perspektiften yaklaşan Glaser’dır.
11.Soru
I. Üye devletler içindeki aktörlerin, grupların işbirliği ile AB seviyesinde politikalar için tercihlerin oluşması
II. Oluşan tercihler ışığında devlet temsilcilerinin AB arenasında pazarlık yapmaları
III. Dış aktörlerin sürece katılımlarının, üye olmayan devletler ve diğer uluslararası örgütlerin entegrasyonunu ivmelendirmeleri
IV. Devletlerin işbirliğine bağlılıkları konusunda güvenilirliklerini en yüksek tutan kurumsal düzenlemeleri tercih etmeleri
V. Artan karşılıklı ilişkilerin, iletişimin siyasi aktörleri söz konusu ilişkileri ulusal zeminde yönetmeye de yönlendirmesi
Yukarıda belirtilen maddelerden hangileri Moravcsik’in büyük kurumsal pazarlıklar olarak adlandırdığı Roma Anlaşması, Tek Avrupa Senedi ve Maastricht Anlaşmasını bir süreç şeklinde açıkladığı adımlar arasında yer almaktadır?
I. II. III. |
I. II. IV. |
I. III. IV. |
I. IV. V. |
II. III. IV. |
Moravcsik, büyük kurumsal pazarlıklar olarak adlandırdığı Roma Anlaşması, Tek Avrupa Senedi ve Maastricht Anlaşmasını üç adımdan meydana gelen bir süreç şeklinde açıklamaktadır: (i) Üye devletler içindeki aktörlerin, grupların işbirliği ile AB seviyesinde politikalar için tercihlerin oluşması; (ii) Oluşan tercihler ışığında devlet temsilcilerinin AB arenasında pazarlık yapmaları; (iii) Devletlerin işbirliğine bağlılıkları konusunda güvenilirliklerini en yüksek tutan kurumsal düzenlemeleri tercih etmeleri.
12.Soru
Genel anlamda kurallar aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak sınıflandırılmıştır?
Formel, informel, legal |
Eğitici, yönlendirici, vaadedici |
Oluşturucu, düzenleyici |
Eğitici, legal |
Formel, eğitici, düzenleyici |
Her biri farklı bir fonksiyonu icra eden değişik kural tiplerinden bahsetmek gerekir. Genel anlamda kuralları eğitici (instruction), yönlendirici (directive) ve vaadedici (commitment) kurallar olarak sınıflandırmak mümkündür. C seçeneğinde ki oluşturucu, düzenleyici kurallar, kural tiplerini felsefi manada tasnif etmek için kullanılmaktadır.
13.Soru
I. Egemenlik kavramı, geleneksel anlamda iç ve dış egemenlik olmak üzere ikiye ayrılır.
II. İç egemenlik, bir toplum içerisindeki en üst siyasi otoritenin devlet olduğu anlamına gelmektedir.
III. Dışsal egemenliğin diğer devletlerce tanınması ve kabul edilmesi zaruri değildir.
IV. Dışsal egemenlik devletten daha yüksek herhangi bir dış otoritenin bulunmadığı anlamına gelir.
V. Egemenliğin bizatihi kendisi, bir egemen devlet yaratır.
Egemenlik ile ilgili yukarıda verilen bilgilerden hangileri doğrudur?
II ve III |
IV ve V |
I, II ve IV |
I, IV ve V |
II, III, IV ve V |
I, II ve IV. seçeneklerde doğru ifadelere yer verilirken III. ve V. seçeneklerde yanlış ifadeler bulunmaktadır. III. seçeneğin doğrusu, dışsal egemenliğin diğer devletlerce tanınması ve kabul edilmesi bir zorunluluktur olmalıdır. V. seçeneğin doğrusu ise egemenliğin bizatihi kendisi, bir ‘egemen devlet’ yaratmaz, olmalıdır.
14.Soru
I. Stephen Van Evera
II. John J. Mearsheimer
III. Fareed Zakaria
Yukarıdakilerden hangileri saldırgan realizmin temsilcileri arasında yer almaktadır?
Yalnız I |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
John J. Mearsheimer, Fareed Zakaria ve Eric J. Labs gibi isimler tarafından öne sürülen saldırgan realizmin uluslararası ilişkilerdeki duruşu ve savunmacı realizm gibi diğer perspektiflerden farkı, güce yüklediği anlam, güç arayışı ve yayılmacılığa yönelik bakışıyla ilişkilidir. Stephen Van Evera savunmacı realizmin temsilcilerinden biridir.
15.Soru
Jean Monnet ve Robert Schuman hangi teşkilatın kurucuları olarak kabul edilirler?
Birleşmiş Milletler |
Nato |
Avrupa Birliği |
UEFA |
Comecon |
Jean Monnet ve Robert Schuman Avrupa Birliğinin kurucularıdır.
16.Soru
I. Örgütler kendilerine ait konuşlanma yeri, ofisi, personeli, araç-gereci ve bütçesi olan maddi varlıklardır.
II. Örgütlerin, kurumlardan farklı olarak, sözleşme yapma, mülkiyete sahip olma, dava açma veya açılma gibi hukuki şahsiyete sahip olduklarını gösteren yetkileri mevcuttur.
III. Örgütler belli bir alana yönelik düzenlemeler yaparken rejimler, birden fazla alan ve sorunla ilgilenebilirler.
IV. Rejimlerin çoğu örgütlere ihtiyaç duymazlar.
V. Uluslararası rejimler örgütlerden kendi kuruluş amaçları doğrultusunda değişik şekillerde yararlanırlar.
Rejim ve örgütlerle ilgili yukarıda verilen bilgilerden hangisi veya hangileri doğrudur?
Yalnız I |
II ve III |
I, II ve V |
II, III ve IV |
I, II, IV ve V |
III. seçenekteki örgütler belli bir alana yönelik düzenlemeler yaparken rejimler, birden fazla alan ve sorunla ilgilenebilirler ifadesi yanlış olup doğrusu, rejimler belli bir alana yönelik düzenlemeler yaparken örgütler, birden fazla alan ve sorunla ilgilenebilirler olacaktır. IV. seçenekteki ifade de yanlış olup doğrusu rejimlerin çoğu örgütlere çeşitli sebeplerle ihtiyaç duyarlar olacaktır. Diğer seçeneklerde doğru ifadeler verilmiştir.
17.Soru
Aşağıdaki yerlerden hangisinde hiçbir örgütten destek almadan işlevlerini yürüten bir rejim mevcuttur?
Monaco |
Svalbard |
Galler |
Trakai |
Nahçivan |
Norveç’in kuzey kıyısındaki Svalbard takımadalarını düzenleyen rejimin kendine ait bir örgütü olmayıp bu rejimin tüm idari sorumluluğu Norveç hükûmetine bırakılmıştır.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi amiller ile ilgili verilmiş doğru bir bilgidir?
Amiller sistem içinde pasif katılımcılardır. |
Amillik kurumu ise statülerden bağımsızdır. |
Herkes tüm durumlar için bir amil olabilir. |
Amillik özünde sosyal bir durumdur. |
Amiller kollektif hareket etmeden tek bir amildir. |
Amiller sistem içinde aktif katılımcılardır. Amillik kurumu ise statülerden, görevlerden ve rollerden meydana gelmektedir. Hiçkimse tüm durumlar için bir amil olamaz. Amillik özünde sosyal bir durumdur. Amillerin kollektif hareket etmek koşuluyla tek bir amil haline gelebilmeleri mümkündür.
19.Soru
Glaser’ın savunmacı realizmde önemli yer tutan ve aynı zamanda realizmdeki güvenlik ikilemini sona erdirmeye yönelik yaklaşımı aşağıdakilerden hangisidir?
Güç dengesi |
Güvenlik güdüsü |
Savunma-saldırı dengesi |
Güç güdüsü |
Tehdit dengesi |
Glaser’ın savunmacı realizmde önemli yer tutan ve aynı zamanda realizmdeki güvenlik ikilemini sona erdirmeye yönelik yaklaşımı ise savunma-saldırı dengesi olmuştur.
20.Soru
I. Şantaj yapma
II. Rakibi yıpratma
III. Rakibe dolaylı zarar verme
IV. Savaş
Yukarıdakilerden hangileri saldırgan realizme göre devletlerin güç elde etme ve nispi kapasitelerini arttırma yollarından biridir?
Yalnız I |
I ve IV |
I, II ve III |
II, III ve IV |
I, II, III ve IV |
Devletlerin güç elde etme ve nispi kapasitelerini arttırma yolları: savaş, şantaj yapma, rakibi yıpratma ve rakibe dolaylı zarar vermedir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ