Uluslararası Ticaret Hukuku Final 11. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
HMK m. 17 ve 18’e göre, yabancı unsur içeren bir uyuşmazlıkta Türk mahkemelerini yetkili kılan bir anlaşmanın geçerli olabilmesi için aşağıdakilerden hangisi aranan şartlardan biri değildir?
Yetki anlaşması tacirler veya kamu tüzel kişileri arasında yapılmalıdır. |
Uyuşmazlıkla ilgili kesin yetkiye sahip bir başka Türk mahkemesi bulunmalıdır. |
Uyuşmazlık, tarafların üzerinde serbestçe tasarrufta bulanabilecekleri bir konuda olmalıdır. |
Uyuşmazlık konusu hukuki ilişki, belirli veya belirlenebilir olmalıdır. |
Yetki anlaşmasında yetkili kılınan mahkeme veya mahkemeler belirli olmalıdır. |
Uyuşmazlıkla ilgili kesin yetkiye sahip bir başka Türk mahkemesi bulunmamalıdır: Örneğin Türkiye’de bulunan bir taşınmaz mal üzerindeki ayni hakka ilişkin uyuşmazlıkta, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi kesin yetkilidir. (A) şirketi ile (B) şirketi, Ankara’daki bir arsanın mülkiyeti konusunda aralarında doğan uyuşmazlığın İstanbul mahkemesinde görülmesi konusunda anlaşma yapamazlar; yapsalar dahi bu anlaşma geçersizdir.
2.Soru
1924 tarihli Brüksel Sözleşmesi'ne göre zıya ve hasar, aşağıdaki durumlardan hangisinde taşıyıcının sorumluluğundadır?
Mücbir sebep |
Taşıyıcının malların, kabul, nakil ve muhafazasına hazırlamaması |
Taşıyıcnın kusur veya fiili yüzünden ileri gelmemiş olmak üzere bir yangın |
Denizde veya seyrüsefere elverişli diğer sulardaki muhatara, tehlike veya kazalar |
Yetersiz ambalajlama |
1924 Brüksel Sözleşmesinin 4. maddesinde taşıyıcının sorumluluktan kurtulacağı haller sayılmıştır. Buna göre, geminin seyrüsefere başlamadan önce elverişsizliği yüzünden meydana gelen zıya veya hasar taşıyıcının gemiyi seyrüsefere elverişli bir hale koymak hususunda gereken dikkat ve itinayı göstermemesinden veya gemiye gerekli donatım, teçhizat ve kumanyayı temin etmemesi veya gemide mevcut, ambar ve soğuk hava mahallerini, malların kabul, nakil ve muhafazasına hazırlamaması gibi sebeplerden doğmamışsa, taşıyıcı anılan zararlardan sorumlu olmayacaktır.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Demir yolu taşımalarına ilişkin CIV m. 26 uyarınca taşıyıcının yolcunun ölümünden veya bedensel bütünlüğünün ihlalinden doğan sorumluluğundan kurtulabileceği hallerden birisi değildir?
Kazaya yolcunun kusuru ile sebebiyet vermesi |
Kazanın üçüncü bir kişinin kusurundan kaynaklanması |
Kazanın, taşıyıcının gereken tüm özeni göstermesine rağmen engelleyemeyeceği işletme dışı nedenlerden meydana gelmesi |
Eşyanın; özellikle kırılma, paslanma, bozulma, kuruma, sızma, olağan fire yoluyla kolayca zarar görmesine yol açan doğal niteliği |
Taşıyıcının, gereken tüm özeni göstermesine rağmen engelleyemeyeceği işletme dışı nedenlerin varlığı |
CIV m. 26 uyarınca taşıyıcı aşağıdaki hallerin varlığından birini ispatlayarak yolcunun ölümünden veya bedensel bütünlüğünün ihlalinden doğan sorumluluğundan kurtulabilir:
• Kazanın, taşıyıcının gereken tüm özeni göstermesine rağmen engelleyemeyeceği işletme dışı nedenlerden meydana gelmesi,
• Kazaya yolcunun kusuru ile sebebiyet vermesi,
• Kazanın üçüncü bir kişinin kusurundan kaynaklanması.
• Taşıyıcının, gereken tüm özeni göstermesine rağmen engelleyemeyeceği işletme dışı nedenlerin varlığı,
"Eşyanın; özellikle kırılma, paslanma, bozulma, kuruma, sızma, olağan fire yoluyla kolayca zarar görmesine yol açan doğal niteliği" ise bu hallerden birisi değildir.
4.Soru
Aşağıda verilenlerden hangisi/hangileri MO¨HUK’a göre, bir yabancı mahkeme kararının tenfizi için taşıması gereken ön şartlarlandandır?
I. İla^mın uluslararası bir mahkeme tarafından verilmiş olması
II. Kararın hukuk davalarına ilişkin olması
III. Kararın kesinleşmiş olması
I, II ve III |
I ve II |
II ve III |
I ve III |
Yalnızca II |
MO¨HUK’a göre, bir yabancı mahkeme kararının tenfizi için taşıması gereken ön şartlar:
I. İla^mın yabancı bir mahkeme tarafından verilmiş olması
II. Kararın hukuk davalarına ilişkin olması
III. Kararın kesinleşmiş olması
Doğru cevap C seçeneğidir.
5.Soru
Sözleşmenin tarafı olmamakla beraber taşıma işini icra eden taşıyıcıya ne ad verilir?
Alt taşıyıcı |
Akit taşıyıcı |
Asıl taşıyıcı |
Tali taşıyıcı |
Sorumlu |
Taşıyıcı, taşıma sözleşmesi ile eşya ve/veya yolcu taşıma işini ücret karşılığında üstlenen kişidir. Bununla birlikte taşıma sözleşmelerinde taşıma taahhüdü, genellikle sözleşmenin tarafı olan taşıyıcı tarafından icra edilmekle beraber; taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça, taşıma işinin sözleşmenin tarafı olmayan bir üçüncü kişiye bırakılabilmesi mümkündür. Bu halde karşımıza iki taşıyıcı çıkar. Sözleşmenin tarafı olan taşıyıcı “âkit taşıyıcı” ya da “asıl taşıyıcı”; sözleşmenin tarafı olmamakla beraber taşıma işini icra eden taşıyıcı ise “fiili taşıyıcı” ya da “alt taşıyıcı” olarak nitelendirilmektedir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yabancılık unsuru taşıyan hukuki işlem ve ilişkilerden doğan uyuşmazlıklarda ülke mahkemelerinin yetkisini ifade eder?
İç hukuk yetkisi |
Genel yetki |
Milletlerarası yetki |
Ulusal yetki |
Sözleşme yetkisi |
Milletlerarası yetki yabancılık unsuru taşıyan hukuki işlem ve ilişkilerden doğan uyuşmazlıklarda ülke mahkemelerinin yetkisini ifade eder.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi HMK'ya göre yabancı unsur içeren bir uyuşmazlıkta Türk mahkemelerini yetkili kılan bir anlaşmanın geçerli olması için aranan şartlardan değildir?
Yetki anlaşması tacirler veya kamu tüzel kişileri arasında yapılmalıdır. |
Uyuşmazlıkla ilgili kesin yetkiye sahip bir başka Türk mahkemesi bulunmamalıdır. |
Yetki anlaşması yazılı ve sözlü şekilde yapılmalıdır. |
Yetki anlaşmasında yetkili kılınan mahkeme veya mahkemeler belirli olmalıdır. |
Uyuşmazlık konusu hukuki ilişki, belirli veya belirlenebilir olmalıdır. |
Sözlü olarak yapılan yetki anlaşması geçersizdir.
Doğru cevap C seçeneğidir.
8.Soru
Milletlerarası Hukuk'ta bir kararın diğer ülkede geçerli olması ile ilgili durumlarda temfiz olabilmesi için aşağıdakilerden hangisinin öncelikli olması gerekir?
Karar |
Onay |
Kabul |
Tanıma |
Talep |
Tanıma yabancı bir mahkeme kararının taşıdığı kesin hüküm etkisinin yabancı bir ülkeye de teşmili, yabancı ülkede de kabulüdür. Devlet makamlarının yardımının istenmesinden dolayı tenfizin şartları, tanımaya göre biraz daha ağırdır. Ayrıca, bir kararın tenfizine icrai kabulüne karar verilmesi için öncelikle tanınması gerekir. Dolayısıyla her tenfiz, tanımayı içerir ama her tanıma tenfizi içermez. Yani tanıma kararıyla icra makamlarına başvuru yapılamaz. Doğru cevap D'dir.
9.Soru
I. Sözleşmenin kuruluş yeri
II. Haksız fiilin işlendiği yer
III. Sözleşme konusunun bulunduğu yer
IV. Davalının yerleşim yeri
Yukarıdakilerden hangisi veya hangileri mahkemelerin milletlerarası yetkisinin belirlenmesinde dikkate alınan uyuşmazlık konusu hukuki ilişkinin, işlemin veya olayın maddi veya hukuki irtibat/bağlantı noktaları arasında yer alır?
Yalnızca II |
I-III-IV |
II-III-IV |
I-IV |
I-II-III-IV |
Devletler, mahkemelerinin milletlerarası yetkisini, davalının yerleşim yeri, mutad meskeni, sakin olduğu yer, sözleşmenin kuruluş yeri, sözleşmeden doğan edimlerin ifa yeri, sözleşme konusu şeyin bulunduğu yer, haksız fiilin işlendiği yer gibi uyuşmazlığa konu hukuki ilişkinin, işlemin veya olayın maddi veya hukuki irtibat/bağlantı noktalarını dikkate alarak belirleme yaparlar. Ancak, milletlerarası yetkiyi belirleme konusunda devletlerin münhasır yetkileri bulunduğundan, yaygın olmayan, diğer devletlerin anlayışına göre farklı ve hatta garip kabul edilen irtibat noktalarına göre mahkemelerinin milletlerarası yetkisini düzenleyen devletler de söz konusu olabilir.
10.Soru
Verme borcunun konusu edim, özel vasıflarına göre yeter derecede belirlenmiş ise hangi borç söz konusudur?
Müteselsil Borç |
Parça Borcu |
Edim Borcu |
Eksik Borç |
Nevi Borcu |
Verme borcunun konusu edim, özel vasıflarına göre yeter derecede belirlenmiş ise parça borcundan söz edilir. Örneğin, sahip olduğum … plakalı araba, sergideki belli bir tablo gibi.
11.Soru
"Kelime anlamı, mahkemenin devletidir. Uyuşmazlığa bakan mahkemeyi ifade etmek için kullanılır." Yukarıda belirtilen kavram hangisidir?
Forum Devleti |
Modern Devlet |
Hukuk Devleti |
Bağımsız Devlet |
Üniter Devlet |
Forum Devleti: Kelime anlamı, mahkemenin devletidir. Uyuşmazlığa bakan mahkemeyi ifade etmek için kullanılır.
12.Soru
Tenfiz kararları için öncelikli olarak yer yönünden yetkili mahkeme aşağıdakilerden hangisidir?
Tenfiz istenen kişinin sakin olduğu yer mahkemesi |
Tenfiz istenen kişinin Türkiye'deki son yerleşim yeri |
Ankara mahkemesi |
Tenfiz istenen kişinin Türkiye’deki yerleşim yeri mahkemesi |
Tenfiz istenen kişinin nüfusa kayıtlı olduğu yer mahkemesi |
Tenfiz kararları kendisine karşı tenfiz istenen kişinin Türkiye’deki yerleşim yeri, yoksa sakin olduğu yer mahkemesinden, Türkiye’de yerleşim yeri veya sakin olduğu bir yer mevcut değilse Ankara, İstanbul veya İzmir mahkemelerinden birinden istenebilir (MÖHUK m. 51(2)). Yetkili mahkemeler basamaklı şekilde belirlenmiş olup; sıraya riayet edilmelidir. Yani karşı tarafın, Türkiye’de yerleşim yeri varken, sakin olduğu yer mahkemesinden tenfiz talep edilemez. Sadece son basamaktaki yetkili mahkemeler alternatif niteliklidir.
13.Soru
Hangisi doğrudan uygulanan kurallardan birisi değildir?
İşçinin korunmasına ilişkin kurallar |
Gümrük rejimine yönelik kurallar |
Boşanma ile ilgili kurallar |
Türk parasının korunmasına yönelik kurallar |
Kültür varlıklarının korunmasına ilişkin kurallar |
İşçi ya da tüketicinin korunmasına ilişkin kurallar, çocukların korunmasına ilişkin kurallar, gümrük ve kambiyo rejimine ilişkin kurallar, Türk parasının korunmasına ilişkin kurallar, kültür ve tabiat varlıklarının korunmasına ilişkin kurallar doğrudan uygulanan kurallara örnek olarak verilebilir.
14.Soru
Mahkeme tenfiz istemini hangi yargılama usulü hükümlerine göre karara bağlar?
Sözlü yargılama usûlü |
Basit yargılama usûlü |
Yazılı yargılama usûlü |
Seri yargılama usûlü |
İdari yargılama usûlü |
İncelemenin çabuk neticenlendirilmesi için, tenfiz isteminin basit yargılama usulü hükümlerine göre yürütüleceği hükme bağlanmıştır (MÖHUK m. 55(1)). Basit yargılama usulü, HMK m. 316 ve devamı maddelerde düzenlenmiştir.
15.Soru
Genelde tahkim yargılama kurulunda kaç hakem olur?
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
Genelde tahkim yargılamalarında üç hakemden oluşan kurul görev yapar.
16.Soru
Tahkim yargılamalarında genelde hakem sayısı kaçtır?
1 |
2 |
3 |
5 |
7 |
Genelde tahkim yargılamalarında üç hakemden oluşan kurul görev yapar. Kurulun oluşturulması çoğunlukla şu şekilde gerçekleşir: Uyuşmazlık bulunduğunu iddia eden taraf, yani davacı kendi hakemini seçerek davalıya bildirir. Bildirimi alan davalının, belli bir süre içinde kendi hakemini seçmesi gerekir. Davalının hakemini seçmesinden sonra, seçilen iki hakem, kurula başkanlık yapacak üçüncü hakemi seçerler.
17.Soru
Eşyanın ekonomik değerini azaltan her türlü maddi kötüleşmeye ne ad verilir?
Hasar |
Zıya |
Ayıp |
Zapt |
İmkansızlık |
Hasar, eşyanın ekonomik değerini azaltan her türlü maddi kötüleşmedir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Tüzel kişinin veya kişi ya da mal topluluğunun işlerinin fiilen yönetildiği, yönetim ve denetim organlarının bulunduğu yeri ifade eder?
Fiili idare merkezi |
Statüdeki idare merkezi |
Tüzel kişinin ana belgesinde yer alan merkez |
Tüzel kişi esas sözleşmesinde yer alan merkez |
Kişinin doğduğu ülke |
Fiili idare merkezi, tüzel kişinin veya kişi ya da mal topluluğunun işlerinin fiilen yönetildiği, yönetim ve denetim organlarının bulunduğu yeri ifade eder. Doğru cevap "A" şıkkıdır.
19.Soru
Mahkemenin, usul hukuku konularında, kanunlar ihtila^fı kurallarına gitmek yerine prensip olarak uygulayacağı kendi hukukunun literatürdeki diğer adı aşağıdakilerden hangisidir?
Mahkemenin, usul hukuku konularında, kanunlar ihtila^fı kurallarına gitmek yerine prensip olarak uygulayacağı kendi hukukunun literatürdeki diğer adı aşağıdakilerden hangisidir?
Lex causea |
Görev |
Lex meritoria |
Yetki |
Lex fori |
Milletlerarası usul hukukunun kapsamına, yabancı unsurlu bir uyuşmazlıkta ülke mahkemelerinin milletlerarası yetkisi; bu uyuşmazlıklarda uygulanacak yargılama usulü ve yabancı yargı kararlarının ülke içindeki etkisi konuları girer. Konular burada genel olarak ifade edilmiştir; bunların detayına girildiğinde kapsamın daha geniş ve çeşitlendiği söylenebilir. O¨rneğin, yabancıların Türkiye’de dava açmalarında veya takipte bulunmalarında teminat yükümlülükleri, yabancı mahkemeden yardım istenmesi (milletlerarası istinabe), yurt dışında tebligat, yabancı devletin yargı bağışıklığı/muafiyeti gibi konularda milletlerarası usul hukukunun konuları arasındadır. Milletlerarası usul hukuku kapsamına giren konulardan milletlerarası yetki ve yabancı mahkeme kararlarının Türkiye’de etkisi hususları aşağıda daha detaylı bir şekilde açıklanacaktır. O¨nündeki davada mahkeme, kanunlar ihtila^fı kuralları uyarınca, yabancı bir hukuku uyuşmazlığın esasına uygulanacak hukuk olarak tayin edebilir. Ancak mahkeme, usul hukuku konularında, kanunlar ihtila^fı kurallarına gitmez, prensip olarak kendi hukukunu (literatürde “mahkemenin hukuku” anlamında lex fori ifadesi de kullanılmaktadır) uygular.
20.Soru
Yabancı unsurlu uyuşmazlıklarda uygulanacak hukukun yabancı bir devlet hukuku
olarak tayin edildiği durumlarda, söz konusu hukukun uygulanması ancak .............. açıkça aykırı olmaması durumunda mümkündür.
Verilen ifadedeki boşluğa aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
Doğrudan uygulanan kurallar |
Türk kanunlarına |
Türk örf ve adetlerine |
Türk kamu düzenine |
Ticari hayatına |
Yabancı unsurlu uyuşmazlıklarda uygulanacak hukukun yabancı bir devlet hukuku
olarak tayin edildiği durumlarda, söz konusu hukukun uygulanması ancak Türk kamu
düzenine açıkça aykırı olmaması durumunda mümkündür.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ