Uygur Türkçesi Final 2. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Vasiyetnamenin agır ?ıyın?a tegip söz-leri dizesindeki kıyınka aşağıdakilerden hangisidir?
Ödül |
Ceza |
Ölüm |
Keder |
Yas |
''Agır ?ıyın?a tegip söz-leri'' dizesinin Türkçesi ''ağır cezaya çarptırılsın (ve) sözleri'' şeklindedir. Dizede geçen kıyınka ceza anlamına gelmektedir.
2.Soru
"Turgurdı" kelimesindeki "tur" kökü hangi anlama gelmektedir?
Koşmak |
Uçmak |
Durmak |
Uzatmak |
Yaklaşmak |
"Turgurdı" kelimesindeki "tur" kökü "durmak" anlamına gelmektedir. Doğru cevap C'dir.
3.Soru
" kigürür" sözcüğündeki ettirgenlik eki aşağıdakilerden hangisidir?
-rür |
-ig |
-gür |
-kig |
-ür |
kigür- ‘sokmak, girdirmek’ < kir- ‘girmek’ -gür [ettirgenlik eki] -ür [geniş zaman eki]
Doğru cevap C'dir.
4.Soru
"Oglum! Ne üçün buşuş-lug" parçanın Türkiye Türkçesi aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
oğlum ne için kederliymiş |
oğlum ne için kederlisin |
oğlum ne için kederlidir |
oğlum ne için kederli |
oğlum neden kederli |
oğlum ne için kederli
5.Soru
teggey sözcüğünde aşağıdaki eklerden hangisi kullanılmıştır?
eşitlik durumu eki |
fiilden isim yapım eki |
ettirgenlik eki |
2. çoğul kişi gelecek zaman eki |
2. çoğul kişi eki |
teg- ‘erişmek, ulaşmak’ -gey siz [2. çoğul kişi gelecek zaman eki]
6.Soru
Uygurca transliterasyonda ‘RKYM TWYK’M’DY olan sözlerin transkripsiyonu aşağıdakilerden hangisidir?
erkim tükemedi |
erkim tökümedi |
erkim tögümedi |
arkım tögemedi |
arkim tügümedi |
Uygurca transliterasyonda ‘RKYM TWYK’M’DY olan sözlerin transkripsiyonu “erkim tükemedi” şeklinde olacaktır.
7.Soru
''İyi'' anlamına gelen sözcük, aşağıdakilerden hangisidir?
Ayıg |
Edgü |
Bolgay |
Men |
Minte |
Uygu Türkçesinde ''iyi'' anlamına gelen sözcük edgü'dür.
8.Soru
I. Köktürkler
II. Uygur Türkleri
III. Tuna Bulgarları
IV. İtil Bulgarları
Yukarıdakilerden hangileri 12 Hayvanlı Türk Takvimini yaygın olarak kullanan topluluklar arasındadır?
Yalnız I |
II - III |
III - IV |
I - II - IV |
I - II - III - IV |
12 Hayvanlı Türk Takvimi, 12 yılın 5 katı olan 60 yıllık devreleri ile Köktürklerde, Uygur Türklerinde, Tuna Bulgarlarında, İtil Bulgarlarında kullanılmış olup, Türkler arasında çok yaygın bir sistem olmuştur.
9.Soru
Munçulayu sözcüğünün çözümlemesi aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
munçulayu ‘bu’ < bunçalayu < bu ‘işaret zamiri’ +n [zamir n’si] +ça pekiştirme +la- [fiilden fiil yapım eki] -(y)u [zarf-fiil eki] |
munçulayu +n [zamir n’si] +ça [bulunma hali] +la- [fiilden isim yapım eki] -(y)u [zarf-fiil eki] |
munçulayu ‘bu şekilde’ < bunçalayu < bu ‘işaret zamiri’ +n [zamir n’si] +ça [ettirgenlik eki] +la- [isimden fiil yapım eki] -(y)u [1.tekil eki] |
munçulayu ‘bu şekilde’ < bunçalayu < bu ‘işaret zamiri’ +n [zamir n’si] +ça [eşitlikeki] +la- [isimden fiil yapım eki] -(y)u [zarf-fiil eki] |
munçulayu [zarf fiil eki] +ça [eşitlikeki] +la- [pekiştirme] -(y)u [zarf-fiil eki] |
munçulayu ‘bu şekilde’ < bunçalayu < bu ‘işaret zamiri’ +n [zamir n’si] +ça [eşitlikeki] +la- [isimden fiil yapım eki] -(y)u [zarf-fiil eki]
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yoğuru kelimesinin aldığı eklerden biri değildir?
Kalıplaşmış zarf fiil eki |
Ettrigenlik eki |
Birleşik fiil çekimi |
Şart eki |
Çoğul kişi eki |
yogur- ‘bata çıka yürümek’ < yog- ‘oğmak, çiğnemek’ -ur [ettirgenlik eki]-u u- ‘muktedir olmak’ [yardımcı fiili zarf-fiil eki ile asıl fiile bağlanmış birleşik fiil çekimi] -sar [şart eki] -siz [2. çoğul kişi eki]
11.Soru
“özkiyem” , “?uş?ıyalar” ifadelerindeki altı çizili ek aşağıdakilerden hangisidir?
yönelme eki |
ayrılma eki |
küçültme eki |
isimden fiil yapım eki |
fiilden isim yapım eki |
özkiye ‘cancağız’ < öz ‘kendi’ +kiye [isimden isim yapım eki, küçültme eki] +m [1.tekil kişi iyelik eki] , ?uş?ıyalar ‘kuşçuklar’
12.Soru
Türk lirik şiirinin ilk ve en eski eserlerini yazan, ilk Türk şairi aşağıdakilerden hangisidir?
Rahmeti Arat |
Şinasi Tekin |
Aprın Çor Tigin |
Talat Tekin |
A. von Le Coq |
İlk Türk şairi olarak bilinen Aprın Çor Tigin’in Türk lirik şiirinin ilk ve en eski örneği olarak gösterilen aşk konulu bir şiiri vardır (R. Rahmeti Arat, “Edebiyatımızda İlk Lirik Şiir”,
Türk Yurdu, 50. yıl, S. 284, Mayıs 1960, s. 37-38).
13.Soru
Uygurca tranliterasyonu ‘ WLWŞ olan sözcüğün transkripsiyonu aşağıdakilerden hangisidir?
ulluş |
uluş |
ulu |
ulus |
uslu |
Uygurca tranliterasyonu ‘ WLWŞ olan sözcüğün transkripsiyonu "uluş"tur. Doğru cevap B'dir.
14.Soru
Uigurica I-II ve III'ü kim çıkarmıştır?
F.W.K. Müller
|
A.V. Gabain
|
A. von Le Cog
|
V. Bang
|
Radloff
|
15.Soru
Uygurca transliterasyonu “TLX YWZLWK K’ ‘YNC’ olan sözlerin transkripsiyonu aşağıdakilerden hangisidir?
atlıg yüzlüg-ke inçe |
tip ayıttı neçükin ag |
barım kazgansar üküş bolur |
atlıg-lar inçe tip ötün- |
ti öngi öngi kazganç kılmak |
“TLX YWZLWK K’ ‘YNC’
atlıg yüzlüg-ke inçe
ünvanlı ve önemli kişilere şöyle
Buradan da anlaşılacağı üzere doğru cevap A şıkkıdır.
16.Soru
“minte kin erke begke tegmetin evimni tutup oglum altmış ?ayanı asrap yorızun” cümlesinde hangi ek yoktur?
belirtme durumu |
ayrılma-çıkma durumu |
yönelme durumu |
sıfat-fiil |
zarf-fiil |
Cümledeki evimni kelimesinde belirtme, minte kelimesinde ayrılma-çıkma, erke ve begke kelimelerinde yönelme; tegmetin, tutup ve asrap kelimelerinde zarf-fiil eki bulunmaktadır. Ancak cümlede sıfat-fiil eki almış herhangi bir kelime bulunmaz.
17.Soru
Uygurca'da +gü eki aşağıdakilerden hangisi için kullanılmaktadır?
İsimden fiil yapım eki |
İsimden isim yapım eki |
Fiilden isim yapım eki |
1. tekil kişi eki |
Eşitlik durumu eki |
neglük ‘nasıl, niçin’ < ne ‘ne, hangi’ +gü [isimden isim yapım eki] +lük [isimden isim
yapım eki]
edgü ‘iyi; yarar’ < ed ‘mal, değerli eşya’ +gü [isimden isim yapım eki]
18.Soru
İsmi bilinen ilk Türk şair olan Aprın Çor Tigin’in ilk ve en eski örneği olarak gösterilen aşk şiiri hangi yazmalar arasındadır?
Göktürk |
Budist |
Maniheist |
Nesturî |
İslâmî |
İlk Türk şairi olarak bilinen Aprın Çor Tigin’in Türk lirik şiirinin ilk ve en eski örneği olarak gösterilen aşk konulu bir şiiri vardır. Bu şiir Maniheist yazmalar arasındadır.
19.Soru
" barça" sözcüğündeki -ça aşağıdaki eklerden hangisidir?
1. tekil kişi belirli geçmiş zaman eki |
Eşitlik durumu eki |
Fiilden isim yapım eki |
Çoğul eki |
Olumsuzluk eki |
bar 'var,mevcut' + ça ( eşitlik durumu eki)
Doğru cevap B'dir.
20.Soru
Uygurca tranliterasyonu ‘WYCWN şeklinde olan sözcüğün transkripsiyonu aşağıdakilerden hangisidir?
inçe |
yirçi |
üçün |
inisi |
erdini |
‘WYCWN: üçün
‘YNC’: inçe
YYRCY: yirçi
‘YNYSY: inisi
‘RDNY: erdini
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ