Gayrimenkullerin haczinde haciz kararı gayrimenkulün kayıtlı olduğu sicil dairesine iletilir ve ilgili gayrimenkulün siciline işlenir. Hacizden sonra, hacze konu olan kamu alacağında bir artış söz konusu olduğunda bunu sicile işlemek gerekmektedir. Bu ise alacaklı idarenin sorumluluğunda olup, alacaklı idarece re’sen yerine getirilir.

Borçlunun yabancı bir ülkede bulunması tahsil zamanaşımını kesmez ancak durdurur.

Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkındaki Kanun’un 48’inci maddesinin ikinci fıkrası gereği olarak amme borçlusunun alacaklı tahsil daireleri itibariyle tecil edilen borçlarının toplamı TL.50.000’sini (bu tutar dâhil) aşmadığı takdirde teminat şartı aranmamaktadır.

Sebep unsuru; idareyi işlemi yapmaya iten neden, saik olarak tanımlanabilir. Ödeme emri işleminin sebebi ise, 6183 sayılı Kanun’un 55. maddesinin ilk fıkrası hükmünden kaynaklanmaktadır ve Kanun’un 55.maddesindeki sebep unsurunun oluşabilmesi için kısaca belirtmek gerekirse; alacağın hukuk kuralları çerçevesinde ve hukuka uygun doğmuş olması gerekmektedir; tarh, tebliğ ve tahakkuk ile istenebilir duruma gelmiş, kanuni süresinde ödenmemiş olması durumunda ödeme emrinin 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun tebliğ hükümlerine ilişkin usul ve esasları dairesinde tebliğ işlemlerinin gerçekleşmesi, yani kamu alacağının hukuk kurallarına uygun şekilde doğmuş olmalıdır. Bir başka ifade ile kamu alacağının tahsil edilebilir olması gerekir. Vergi İcra Hukuku’nun ödeme emrinin sebep unsurunun ögelerinden bir tanesi de olası borcun zaman aşımına uğramamış olmasıdır.

Ödeme emrine karşı .tebliğ tarihinden 7 gün içinde dava açılabilir.

Zamanaşımı, zamanaşımı süresinin geçmesiyle mükellefin bu konuda bir müracaatı olup olmadığına bakılmaksızın vergi alacağını ortadan kaldırır (VUK. m.114).

Burada Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 112. Maddesinde dile getirilen “zamanında bildirimde bulunmama” söz konusudur dolayısıyla borçlu, ilgili madde uyarınca bir yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılacaktır.

Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 55. maddesine göre, ödeme emrinde yer alması gereken hususlar şöyle belirtilebilir: Borcun asıl ve ferilerinin mahiyeti ve miktarları, nereye ödeneceği, kamu borcunun 7 gün içinde ödenmemesi veya mal bildiriminde bulunulmaması durumunda borcun cebren yani zorla tahsil olunacağı ve kamu borçlusunun mal bildiriminde bulununcaya kadar üç ayı geçmemek üzere hapis ile tazyik olunacağı ayrıca, kamu borçlusunun söz konusu Kanun’un 114. maddesindeki ödevleri ve bu ödevleri yerine getirmediği takdirde hakkında uygulanacak olan cezaya yer verilmektedir.

Kamu alacağını vadesinde ödemeyenlere yedi gün içinde borçlarını ödemelerini gereğini ihtar eden kesin, yürütülmesi zorunlu ve bireysel bir idari işleme ödeme emri adı verilir.

Haczedilip satılmış bir maldan elde edilen bedelin paylaşılması sırasında öncelik kamu alacaklarınındır; fakat soruda olduğu gibi bir taşınmaz ve bu taşınmaza bağlı bir borç, yani soru kökündeki biçimiyle ipotek söz konusu ise o zaman taşınmazın satışından elde edilen bedelde taşınmaza bağlı borçlar öncelikli olur. Fakat burada da bir ayrım söz konusudur. Taşınmaza bağlı borçlardan biri özel hukuka bağlı bir ipotek diğer ise emlak vergisi geliri ise yani taşınmaza bağlı bir özel hukuk bir de kamu hukuku alacağı var ise o zaman kamu hukuku alacağı öncelikle tahsil edilir. Bu bağlamda ilk tahsil edilecek olan borç emlak vergisi borcudur.

Teferruğ, bir malın mülkiyetinin borçlu üzerinden kamu idaresine geçmesi anlamına gelmektedir. Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkındaki Kanunu’nun 98’ nci maddesi uyarınca “ikinci artırma tarihinden başlayarak bir yıl içinde gayrimenkul en az iki kere satışa çıkarıldığı hâlde satılmasına imkân bulunmadığı takdirde gayrimenkul alacaklı amme idaresinin talebi üzerine ve satış komisyonu kararı ile amme idaresine teferruğ edilebilir. "

6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre haciz işlemine karşı açılacak davalarda da ileri sürülebilecek iddialar sınırlıdır. Bu iddialar; borcun ödenmiş olması, alacağın tahsil zaman aşımına uğramış olması, tarhiyat ihbarnamesi veya ödeme emrinin tebliğinin hatalı olması haczin kaldırılması nedenleri olarak ileri sürülebilir. Doğru cevap D’dir.

Kamu alacakları dolayısıyla ihtiyati haciz kararı mahallin en büyük memuru tarafından verilir.

Tarh, tebliğ, tahsil ve terkin işlemleri alacaklı kamu idaresinin yaptığı idari işlem sınıfına girmektedir. Tahakkuk girmemektedir. 213 Sayılı Vergi Usul Kanununun 22.ncü maddesi, idari işlemi gerektirmeyen verginin tahakkukunu, “tarh ve tebliğ edilen bir verginin ödenmesi gereken bir safhaya gelmesidir” şeklinde tanımlamıştır. Doğru cevap D’dir.

Tahsil zamanaşımı para cezalarının özel kanunlarındaki zamanaşımları hariç olmak üzere 5 yıldır.

Haklarında ihtiyati haciz uygulananlar, gıyapta yapılan hacizlerde haczin tebliği tarihinden itibaren 7 gün içinde vergi mahkemesine itiraz edebilirler.

AATUHK’nun 103. maddesi tahsil zamanaşımının kesilmesini düzenlemektedir. Buna göre Borçlunun iflası zamanaşımını kesmez.